«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
'Ηγουμένου τῆς 'Ιερᾶς Μονῆς Πούτνα Μολδαβίας Ρουμανίας
(1924-1998)
Μετάφρασις ἀπό τά ρουμανικά π. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
῞Οπως τό δειλινό προαναγγέλλει τό τέλος μιᾶς ἡμέρας, ἔτσι ἀκριβῶς καί ἡ Κυριακή, μετά τήν γέννησι τοῦ Χριστοῦ, μᾶς ἀναγγέλλει τό τέλος αὐτῆς τῆς μεγάλης ἑορτῆς. Τά τελευταῖα τροπάρια τοῦ χοροῦ ἀκούσαμε σήμερα νά μᾶς ὑπενθυμίζουν ἀκόμη μία φορά τό μέγα θαῦμα τῆς ἐνσαρκώσεως καί τήν ἀνεκλάλητη φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ πρός ἐμᾶς. Καί, ἐάν ἐπί ἕνα χρόνο δέν θ' ἀκούσουμε πάλι στήν ἐκκλησία νά διαβάζεται τό Εὐαγγέλιο τῆς Γεννήσεως, οὔτε τίς ψαλμωδίες, οὔτε τά Χριστουγεννιάτικα Κάλαντα, ἐάν γιά ἕνα χρόνο δέν θά μᾶς ὁμιλήση κανείς οὔτε γιά τήν Βηθλεέμ, οὔτε γιά τό σπήλαιο, οὔτε γιά τούς ποιμένες καί τούς τρεῖς μάγους, αὐτό δέν θά πρέπει νά μᾶς λυπῆ, διότι καί οἱ ἑορτές μιά φορά τόν χρόνο ἑορτάζονται ἀπό τούς ἀνθρώπους.
'Αλλά ὑπάρχει κάτι ἀπ' αὐτά πού παραμένει στίς καρδιές μας, τό ὁποῖο δέν γηράσκει, οὔτε μᾶς ἐγκαταλείπει. Κι αὐτό εἶναι ἡ χάρις τοῦ 'Αγίου Πνεύματος. Χαρά διότι συναντηθήκαμε μέ τόν Χριστό, χαρά διότι εὑρήκαμε τόν Κύριο, διότι μᾶς ἀξίωσε τῆς ἀγάπης Του, χαρά διότι θά ἰδωθοῦμε ξανά, ὅταν 'Εκεῖνος τό εὐλογήση, στήν ἀτελεύτητη Βασιλεία Του, ἐκεῖ ὅπου οἱ ψαλμωδίες δέν θά διακόπτωνται, οὔτε οἱ πνευματικές χαρές θ' ἀλλάζουν. Κι αὐτή τήν χαρά κανείς δέν ἠμπορεῖ νά μᾶς τήν κλέψη, οὔτε εἶναι δυνατόν νά χαθῆ μέσα στίς ψυχές μας, διότι αὐτή δέν εἶναι ἀπ'αὐτό τόν κόσμο, ἀλλά ἀπό τόν Θεό. Καί ὅ,τι εἶναι ἐξ οὐρανοῦ εἶναι καί ἀθάνατο.
Παρότι οἱ ἑορτές ἐπιτελοῦνται μία φορά τόν χρόνο, οἱ ἅγιες χαρές πού παραμένουν μέσα μας, μᾶς ἀξιώνουν καθημερινά νά ἑορτάζουμε τά γεγονότα. Καί πῶς ἠμποροῦμε παντοτεινά νά ἑορτάζουμε; 'Εάν πάντοτε αἰσθανώμεθα τίς χαρές τοῦ 'Αγίου Πνεύματος στίς καρδιές μας. Καί πῶς ἠμποροῦμε νά διατηρήσουμε μόνιμα αὐτές τίς χαρές, πού νοιώθουμε τώρα μέσα μας; 'Εάν τίς ἀνανεώνουμε καθημερινά μέ τήν ἀδιάκοπη προσευχή, ἐάν ὑπακούουμε στόν Θεό καί τήν 'Εκκλησία καί εὐχαριστοῦμε γιά ὅλα, ἔτσι ὅπως μᾶς διδάσκει καί ὁ 'Απόστολος, ἐάν ἀγαποῦμε ὁ ἕνας τόν ἄλλο καί ζοῦμε μέ τήν ταπείνωσι τοῦ Κυρίου μας 'Ιησοῦ Χριστοῦ. 'Εάν κάνουμε ὅλα αὐτά, θά αἰσθανώμεθα ὅλες τίς ἡμέρες τῆς ζωῆς μας αὐτές τίς χαρές τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου μας.
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
'Επειδή ὁ λόγος μας εἶναι γιά τίς χαρές τοῦ 'Αγίου Πνεύματος, στήν συνέχεια θά ὁμιλήσουμε συνοπτικά γιά τά διάφορα εἴδη τῶν χαρισμάτων τοῦ Πνεύματος, τόν σκοπό καί τήν σπουδαιότητά τους. Διότι ἔχουν κι αὐτές οἱ χαρές τήν ζωή τους, τήν ἡλικία τους, τήν φωνή καί τόν σκοπό τους. 'Υπάρχουν χαρές πού περνοῦν καί χαρές πού παραμένουν μόνιμα μέσα μας, χαρές πού γηράσκουν καί χαρές πού ἀποθνήσκουν, χαρές ἀπατηλές καί χαρές ἀληθινές. 'Υπάρχουν χαρές πού ἔρχονται ἀπό ἐπάνω, ἀπό τό φῶς καί χαρές πού ἔρχονται ἀπό κάτω, ἀπό τό σκοτάδι, ἀλλά ὑπάρχουν καί χαρές πού γεννῶνται ἀπό τήν φύσι τοῦ ἀνθρώπου.
Θά ἤθελα λοιπόν, νά διαιρέσω τίς χαρές σέ τρεῖς μεγάλες κατηγορίες: Πνευματικές ἤ ὑπερφυσικές χαρές· ψυχικές ἤ φυσικές χαρές καί σωματικές ἤ παραφυσικές χαρές. Οἱ πνευματικές χαρές ἔρχονται ἀπό τόν Θεό σάν μία ἔκχυσις τοῦ 'Αγίου Πνεύματος. Εἶναι γιά ὅλο τόν ὀρθόδοξο Χριστιανισμό, ἀθάνατες καί προέρχονται ἀδιάκοπα σάν ἀπό κάποια πηγή. Οἱ ψυχικές χαρές προέρχονται ἐπίσης ἀπό τόν Θεό, ἀλλ' ὄχι κατ' εὐθεῖαν. Εἶναι κρυμμένες μέσα στήν φύσι τοῦ ἀνθρώπου σάν μερικά ψυχία θείας εὐλογίας, τά ὁποῖα ὁ κάθε θνητός εἶναι ὑποχρεωμένος νά ἀποκαλύψη. Κι αὐτές εἶναι πρόσκαιρες, ὅπως ὁ ἄνθρωπος, καί διαφέρουν ἀπό ἄνθρωπο σέ ἄνθρωπο, κατά τήν ἡλικία καί τήν κατάστασι τοῦ καθενός. Οἱ σωματικές χαρές προέρχονται ἀπό τόν διάβολο, εἴτε κατ' εὐθεῖαν, εἴτε μέσῳ τοῦ σώματος καί τοῦ περιβάλλοντος κόσμου. Εἶναι ξένες ἀπό τήν φύσι τοῦ ἀνθρώπου καί ἐνάντιες φυσικά στήν φύσι του. Εἶναι ὀλιγοχρόνιες, ἔχουν ἀρχή ἡδονική καί τέλος πολύ πικρό καί ἐξαπλώνονται ἐπάνω στό ἀνθρώπινο γένος σάν μιά παγίδα τῆς κολάσεως. Αὐτές οἱ ἀπατηλές χαρές γεννῶνται στόν ἄνθρωπο μέσῳ τῆς ἐπιτελέσεως τῆς ἁμαρτίας, ζοῦν μέσα του διά τῆς ἐξοικειώσεως πού ἔχει μέ τό κακό καί πεθαίνουν τελείως διά τῆς μετανοίας, εἴτε διά τοῦ θανάτου τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος ρίπτεται χωρίς ἀμφιβολία στήν κόλασι. Παρόμοιες ψυχοφθόρες ψυχικές χαρές γεννῶνται ἀπό τήν μέθη, τήν ἀσωτία, τίς ἔνοχες διασκεδάσεις, τήν φιλοχρηματία, τήν φιληδονία, τήν παθολογική ἀπόκτησι πλούτου κλπ. Δέν διαρκοῦν μία μόνο στιγμή. Μετά τά πάθη αὐτά ἀκολουθεῖ ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδήσεως, ὁ πονηρός λογισμός, ἡ ἐντροπή, ἡ πτωχεία, ἡ ἀνέχεια καί ὁ θάνατος. Μέ αὐτές τίς ἀπατηλές παγίδες ὁ διάβολος ζητεῖ νά πείση τόν ἄνθρωπο ὅτι ἐδῶ στήν γῆ εἶναι ὁ παράδεισος, ὅτι πρέπει νά ἀπολαύσουμε αὐτή τήν ζωή, ὅτι ὁ Θεός εἶναι ἐλεήμων καί φιλάνθρωπος. 'Αλλά ὅποιος ἀγαπᾶ τήν ζωή καί ἐπιθυμεῖ νά ἰδῆ καλλίτερες ἡμέρες, πρέπει νά ἀποφεύγη σέ ὁλόκληρη τήν ζωή του τέτοιες σατανικές παγίδες.
Οἱ φυσικές ἤ ψυχικές χαρές γεννῶνται μιά φορά στόν ἄνθρωπο, ἐμφανίζονται καί ἀλλάζουν μιά φορά μέ τήν ἡλικία του, φθάνουν σέ τέλειο βαθμό, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἐκπληρώνει ὅλες τίς φυσικές ὑποχρεώσεις του ἀπέναντι στήν οἰκογένειά του, στούς συνανθρώπους του καί στήν κοινωνία καί πεθαίνουν μιά φορά μαζί μέ τόν καθένα ἀπό ἐμᾶς. 'Ημποροῦμε νά μνημονεύσουμε τίς χαρές τῶν παιδιῶν, τῶν νέων, τίς χαρές τῶν μητέρων, τῶν γερόντων κλπ.
'Υπάρχουν τέτοιες χαρές πού τίς αἰσθανόμεθα μόνο μιά φορά στήν ζωή μας. Οἱ χαρές τῆς παιδικῆς ἡλικίας δέν μᾶς ἀφήνουν νά αἰσθανθοῦμε τήν ζωή τῆς γεροντικῆς ἡλικίας. Οἱ χαρές μιᾶς μητέρας δέν τήν ἀφήνουν νά αἰσθανθῆ τόν πόνο μιᾶς ἄτεκνης γυναίκας. Οἱ χαρές μιᾶς παρθένου δέν τήν ἀφήνουν νά νοιώση τίς χαρές μιᾶς πολύτεκνης μητέρας. 'Υπάρχουν χαρές πού γεννῶνται στήν ἡσυχία καί δέν βιώνονται πουθενά ἀλλοῦ. 'Υπάρχουν χαρές στήν οἰκογένεια πού οὐδέποτε μποροῦν νά εἰσέλθουν στήν καρδιά τῆς ἐρημικῆς ζωῆς. Καί ὅλες αὐτές εἶναι φυσικές χαρές, οἱ ὁποῖες διαφέρουν ἀπό ψυχή σέ ψυχή, ζοῦν μόνο ἐκεῖ ὅπου γεννῶνται καί δέν ἐπαναλαμβάνονται ποτέ στήν ζωή, διότι καί ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου δέν ἐπαναλαμβάνεται. 'Ο σκοπός αὐτῶν τῶν χαρῶν εἶναι νά διατηρῆται στήν ψυχή τῶν γονέων ἡ ἀγάπη τους πρός τά παιδιά, τά παιδιά νά εἶναι ὑπάκουα ἀπέναντί τους καί νά ἐμψυχώνωνται οἱ ἄρχοντες γιά τήν ἐπάξια ἐπιτέλεσι τῶν καθηκόντων τους.
'Αλλά δέν εἶναι μόνο αὐτό ἀρκετό γι' αὐτόν πού θέλει νά σωθῆ. 'Αληθινές χαρές τῶν χριστιανῶν εἶναι οἱ πνευματικές, οἱ ὁποῖες πηγάζουν ἀπό τό ῞Αγιο Πνεῦμα καί ἀνεβάζουν τήν ψυχή στήν τελειότητα. Αὐτές γεννῶνται μιά φορά σ' ὅλες τίς καρδιές, αὐξάνουν μέ τήν πνευματική πρόοδο τοῦ χριστιανοῦ καί φθάνουν στήν ὑψηλότερη κορυφή πέραν τοῦ τάφου, πού εἶναι ἡ ἕνωσις τῆς ψυχῆς μέ τόν Χριστό.
Πόσο εὐφρόσυνες εἶναι οἱ χαρές πού αἰσθανόμεθα στόν καιρό τῆς προσευχῆς, ὅταν ἀκοῦμε τήν Θεία Λειτουργία, ὅταν κάνουμε ἐλεημοσύνη, ὅταν κοινωνοῦμε τά ῎Αχραντα Μυστήρια κι ὅταν ἀκοῦμε τίς ὡραῖες ἐκκλησιαστικές ἀκολουθίες τῶν ἑορτῶν μας! Ποιός θά ἠμπορέση νά ἀφαιρέση αὐτές τίς χαρές ἀπό τήν καρδιά μας; Σάν μία οὐράνια δρόσος ἔρχονται μέσα μας, νά μᾶς παρηγορήσουν τίς ψυχές, νά μᾶς πληρώσουν ἀγαλλιάσεως τίς καρδιές, νά εἰρηνεύσουν τίς συνειδήσεις μας, νά καταπραΰνουν τά πρόσωπά μας καί νά μᾶς δώσουν ἕνα μικρό ἀρραβῶνα τῆς αἰωνίου ζωῆς.
Μιά χαρά σάν κι αὐτή εἶναι ἡ χαρά τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου, τήν ὁποία πλουσίως αἰσθανόμεθα τίς ἡμέρες αὐτές. Αὐτήν δέν πρέπει νά μᾶς ἐγκαταλείψη καί δέν θά μᾶς ἀφήση, ἐάν ζοῦμε μέσα στήν ἀγάπη, συμμετέχουμε τακτικά στίς ἑορτές τῆς 'Εκκλησίας μας καί φυλάττουμε τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ. Καί ὅποιος κάνει αὐτά σίγουρα καθημερινά ἑορτάζει. Καί αὐτός πού ἑορτάζει, πάντοτε χαίρεται. Καί αὐτός πού χαίρεται, εἶναι πάντοτε εἰρηνικός στήν ψυχή του, μακάριος, εὐτυχισμένος, διότι μέσα του ἔχει τόν Χριστό.
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
Μέχρι τώρα σᾶς ὡμίλησα γιά τά τρία εἴδη τῶν χαρῶν στήν ζωή μας, πού εἶναι οὐράνιες, ἐπίγειες καί κολάσιμες. Τώρα ἀφήνοντας τόν λόγο γιά τίς ἁμαρτωλές χαρές, θά ὁμιλήσουμε στήν συνέχεια γιά τίς πνευματικές χαρές.
Πολλές καί θαυμαστές εἶναι αὐτές οἱ χαρές. Καί, ἄν διαβάσουμε τήν ζωή τοῦ Κυρίου μας 'Ιησοῦ Χριστοῦ, ἠμποροῦμε μέ εὐκολία νά συνοψίσουμε αὐτές τίς χαρές σέ τρεῖς κατηγορίες καί συγκεκριμένα: Στίς χαρές τῆς Βηθλεέμ, τίς ὁποῖες αἰσθάνεται κάθε χριστιανός πού πηγαίνει στήν ἐκκλησία, πού προσκυνεῖ μέ εὐλάβεια, ἀκούει τήν Θεία Λειτουργία, νηστεύει, ἐλεεῖ, ἐξομολογεῖται καθαρά καί δέχεται μέ πολλή πίστι τά ῞Αγια Μυστήρια. Αὐτές εἶναι οἱ πιό συνηθισμένες πνευματικές χαρές, πού ἀποκτοῦνται μέ κάποια εὐκολία, χωρίς πολύ κόπο καί ἐπιβάλλονται γιά ὅλους τούς ὀρθοδόξους χριστιανούς. Συναντῶνται στό σπίτι τοῦ πτωχοῦ, στήν καλύβα τῆς χήρας, στήν καρδιά τοῦ ξενητεμένου, στήν κάθε χριστιανική οἰκογένεια. 'Ημποροῦμε νά τίς ὀνομάσουμε καί λειτουργικές ἤ εὐχαριστιακές χαρές, διότι γεννῶνται μέσα στήν ἐκκλησία, φθάνουν σέ τελειότητα πάλιν μέσα στήν ἐκκλησία, μέσῳ τῆς κοινωνίας καί ἑνώσεως μέ τά ῎Αχραντα Μυστήρια. Αὐτές λοιπόν εἶναι πνευματικές χαρές τῆς νεότητος, τῆς κοινότητος, τῶν λαϊκῶν, τῶν ἱερέων καί τῶν μοναχῶν.
Οἱ χαρές τοῦ Θαβώρ εἶναι ἀνώτερες ἀπό τίς προηγούμενες καί τίς αἰσθανόμεθα μόνο μέ τήν περιφρόνησι τῶν κοσμικῶν φροντίδων. Αὐτές ἀναπτύσσονται στήν ἡσυχία, ἡ ὁποία χαρίζει τήν καθαρή προσευχή, ἀπό τήν ὁποία πηγάζουν τά δάκρυα τῆς μετανοίας γιά τίς ἁμαρτίες μας. 'Απ'αὐτή πηγάζει καί ἡ τέλεια ἀγάπη γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους ἐξ ἴσου. Αὐτές οἱ χαρές κερδίζονται μέ πολύ κόπο, ταπείνωσι καί ὑπομονή. ῞Οποιος ἔφθασε ἐκεῖ ψηλά στό Θαβώρ, ὅποιος ἀνύψωσε τήν καρδιά του στόν Θεό, ἐκεῖνος εἶναι μιά ἄσβεστη λαμπάδα, ἡ ὁποία βλέπει πάντοτε τόν Θεό κατά πρόσωπον καί ἠμπορεῖ νά κράζη μέ τόν Πέτρο: <Κύριε, καλόν ἔστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναιὅ >(Μάρκ. 9. 5). Αὐτές εἶναι οἱ τέλειες πνευματικές χαρές, τίς ὁποῖες πάρα πολύ λίγοι ἄνθρωποι ἠμποροῦν νά τίς ἀποκτήσουν, διότι γεννῶνται μόνο μέσα στήν ἡσυχία καί στήν προσευχή.
Οἱ χαρές τοῦ Γολγοθᾶ εἶναι ἀνώτερες ἀπό τίς δύο προηγούμενες καί μπορεῖ νά τίς αἰσθανθῆ μόνο αὐτός πού ἀνέβηκε τό λόφο τοῦ Γολγοθᾶ. Αὐτός πού μέ πολλή ὑπομονή σηκώνει τόν σταυρό τῆς δοκιμασίας του, τῆς πολυχρονίου ἀσθενείας του, τῶν πειρασμῶν του γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, τοῦ μαρτυρίου του, τῆς θυσίας του γιά τόν πλησίον, γιά τήν δικαιοσύνη. Εἶναι αὐτός πού ζεῖ καί πεθαίνει γιά τόν Χριστό καί μέ τόν Χριστό. Αὐτές ὀνομάζονται καί χαρές τοῦ αἵματος, διότι γεννῶνται μέ αἷμα, μέ δάκρυα καί βάσανα. Αὐτές οἱ χαρές εἶναι μεγάλες καί λίγοι εἶναι ἄξιοι νά τίς ἀκολουθήσουν, διότι χωρίς κόπους δέν ἠμπορεῖ κανείς νά τίς ἀποκτήση. Ναί, διότι οί μεγάλες χαρές τῆς Γεννήσεως, τῆς Μεταμορφώσεως καί τῆς 'Αναστάσεως δέν γεννήθηκαν στήν πόλι, ἀλλά ἔξω ἀπ' αὐτήν. Διότι τό σπήλαιο εὑρίσκεται δίπλα στήν Βηθλεέμ, ὁ Γολγοθᾶς δίπλα καί ἔξω ἀπό τήν 'Ιερουσαλήμ καί τό Θαβώρ εἶναι ὑψηλότερο ἀπό ὅλους τούς γύρω λόφους τῆς περιοχῆς. Ναί, ἐκεῖ γεννήθηκαν οἱ μεγάλες χαρές, ὄχι μέσα στήν πόλι, διότι δέν ἔχουν κανένα κοινό μέ τόν κόσμο, μέ τίς ἁμαρτίες πού ἀγκαλιάζουν τίς πόλεις καί μέ τίς φροντίδες αὐτοῦ τοῦ αἰῶνος. Οὔτε ὁ 'Ιησοῦς Χριστός γεννήθηκε στήν Βηθλεέμ γιά νά μήν ἐνοχλήση αὐτούς πού ἐκοιμοῦντο μέσα στούς τοίχους τῶν σπιτιῶν, ἀλλά γεννήθηκε δίπλα καί ἔξω ἀπό τήν κωμόπολι, ἐκεῖ ὅπου μερικοί τσοπάνηδες ἀψηφοῦσαν τόν νυκτερινό ὕπνο. Μεταμορφώθηκε ὁ Κύριος στό Θαβώρ γιά νά μή τυφλώση μέ τό ἄπλετο φῶς τοῦ Προσώπου Του, τούς τυφλούς τῆς πόλεως ἀπό τό πνευματικό σκοτάδι αὐτοῦ τοῦ αἰῶνος. Σταυρώθηκε στόν λόφο ὁ Κύριος, ἔξω ἀπό τά σκηνώματα τῶν ἀνθρώπων, γιά νά ἀντιπαραθέση τήν θεωρία τοῦ Σταυροῦ Του, στούς ἑβραίους τῆς πόλεως, οἱ ὁποῖοι ἑώρταζαν τότε τό Πάσχα τους.
Ναί, εἶναι μεγάλες οἱ χριστιανικές χαρές, οἱ ὁποῖες ἀνεγέννησαν αὐτόν τόν κόσμο, γεννήθηκαν ὅμως ἔξω ἀπό τόν κόσμο, ἐκεῖ στήν ἡσυχία, στήν σιωπή καί ὅπου τά πάντα ἦσαν καθαρά. 'Ενῶ οἱ ἐπίγειες χαρές, ἀντιθέτως γεννῶνται ἐκεῖ, ὅπου ὑπάρχει ἡ φασαρία, ἡ ταραχή, ὁ πειρασμός, ἡ κακή ἐπιθυμία, ἡ ἁμαρτία, διότι αὐτές οἱ χαρές δέν ἔχουν καμμία συγγένεια μέ τόν οὐρανό.
Οἱ πνευματικές χαρές γεννῶνται ἔξω ἀπό τίς πόλεις καί ἀπαιτεῖται πολύς κόπος νά τίς ἀποκτήσουμε. ῎Ετσι οἱ μάγοι ἐβάδισαν μία μακρά ὁδό, ὑπομένοντας κόπους, δίψα, πεῖνα, καύσωνα γιά νά φθάσουν στήν φάτνη τοῦ Κυρίου, ὅπου Τόν προσκύνησαν μέ χαρά μεγάλη. Οἱ ποιμένες ἄφησαν κι αὐτοί τίς ἀσχολίες τους καί ἔτρεξαν στό σπήλαιο νά ἰδοῦν μέ τά μάτια τους αὐτό τό μήνυμα πού ἄκουσαν ἀπό τούς ἀγγέλους. 'Ο Πέτρος ἐπίσης πρῶτος ἐκοπίασε γιά νά ἀνέβη στό Θαβώρ, μετά προσευχήθηκε, ἔνοιωσε μεγάλο θαυμασμό ἀπό τήν θεωρία τοῦ οὐρανίου ἐκείνου φωτός καί ἀμέσως αἰσθάνθηκε τήν χαρά τοῦ 'Αγίου Πνεύματος καί ἔκθαμβος ἀνεφώνησε: <Κύριε, καλόν ἔστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναιὅ >(Μάρκ.9,5). 'Ομοίως καί οἱ Μυροφόρες γιά νά συναντηθοῦν μέ τόν 'Ιησοῦ, τόν Κηπουρό τοῦ κόσμου, πρῶτα σηκώθηκαν βαθειά χαράματα ἀπό τόν ὕπνο, ἀνέβηκαν μέ φόβο στόν λόφο Γολγοθᾶ μέ ἀρώματα στά χέρια τους, εἶδαν κυλισμένο τόν λίθο ἀπό τήν θύρα τοῦ μνημείου καί μετά ἀπ' ὅλα αὐτά εἶδαν τόν ἄγγελο νά κάθεται στήν ἄκρη τοῦ μνημείου. 'Εκεῖνος τίς παρηγόρησε καί αὐτές ἐπέστρεψαν ὀπίσω γεμᾶτες χαρά καί τρόμο.
Λοιπόν, κι ἐμεῖς πρέπει νά κάνουμε τό ἴδιο, ἐάν θέλουμε νά σωθοῦμε. Δηλαδή, νά ἀναβαίνουμε τό ὄρος τῶν καλῶν ἔργων, νά παραμερίζουμε δίπλα τόν λίθο τῆς ἀπιστίας ἀπό τήν καρδιά μας καί μόνο ἐν συνεχείᾳ θά ἠμποροῦμε νά συναντήσουμε τόν Κύριο. ῎Η νά διερχώμεθα μέ ἀγωνιστικό φρόνημα τήν ἔρημο αὐτῆς τῆς ζωῆς, νά ἐρωτᾶμε τίς ῞Αγιες Γραφές καί τούς 'Αγίους γιά τόν 'Ιησοῦ-ἀλλά ὄχι γιά τόν 'Ηρώδη καί τούς Φαρισαίους- καί μετά ἀπό χρόνια ἐπιμόνου ἀναζητήσεως θά βροῦμε τόν 'Ιησοῦ στήν φάτνη, θά ἰδοῦμε τήν Παρθένο, θά μάθουμε τόν ὕμνο τῶν ἀγγέλων καί θά ἔχουμε χαρά μεγάλη στόν αἰῶνα.
Οἱ χαρές τοῦ 'Αγίου Πνεύματος ὄχι μόνο ἀποκτῶνται καί διατηροῦνται μέ πολύ κόπο, ἀλλά συνοδεύονται πάντοτε καί μέ ἀναρίθμητους πειρασμούς. Καί ὅσο δυσκολώτεροι εἶναι οἱ πειρασμοί, τόσο μεγαλύτερες εἶναι καί οἱ χαρές τοῦ 'Αγίου Πνεύματος.
῎Ας ἐπιστρέψουμε πάλι στήν Βηθλεέμ. Πόση μεγάλη χαρά ἔζησε ἡ Παρθένος Μαρία ἀπό τήν γέννησι τοῦ Βρέφους 'Ιησοῦ, Τόν ὁποῖον ἐκράτησε μέ τόση ἀγαλλίασι στήν ἀγκαλιά της! 'Αλλά σέ λίγο καιρό ἡ χαρά της προσβλήθηκε ἀπό τήν μανία τοῦ 'Ηρώδου. 'Ο τύραννος ὠργίσθηκε, οἱ στρατιῶτες ἀνεχώρησαν γιά τήν Βηθλεέμ, τά παιδιά σφαγιάσθηκαν κατά χιλιάδες, τά στήθη τῶν γυναικῶν ξηράνθηκαν, οἱ στεναγμοί τῆς Ραχήλ ἀκούσθηκαν μέχρι τήν πρωτεύουσα Ρώμη καί κανείς δέν ὑπῆρχε νά τήν παρηγορήση.
'Η Παρθένος μέ τό Βρέφος καί τόν γέροντα 'Ιωσήφ ἀνεχώρησαν κι αὐτοί τήν νύκτα γιά τήν Αἴγυπτο. 'Η Παρθένος ἔφυγε, ἡ σπηλιά ἐγκαταλείφθηκε, οἱ ποιμένες ἐπέστρεψαν στά πρόβατά τους, οἱ μάγοι ἐγύρισαν κι αὐτοί κρυφά στήν χώρα τους, ἀλλά οἱ χαρές τοῦ 'Αγίου Πνεύματος δέν τούς ἐγκατέλειψαν. Κατέβηκαν κι αὐτές μαζί μέ τήν Παρθένο στήν Αἴγυπτο, ἐπέστρεψαν μέ τούς μάγους στήν μακρυνή χώρα τους, συνώδευσαν τούς ποιμένες στά ποίμνιά τους. Οἱ δοκιμασίες ἄρχισαν, ἀλλά οἱ χαρές τῆς Βηθλεέμ δέν ἀπέθαναν, ἀλλά μετώκησαν στήν Αἴγυπτο, κυοφορήθηκαν στήν Περσία, μυστικά μεταφέρθηκαν στήν Ναζαρέτ, διατηρήθηκαν στήν καρδία τῆς Παρθένου καί μετά ἀπό ἀρκετά χρόνια σιωπῆς, ἀποκαλύφθηκαν πάλι στόν κόσμο, στόν 'Ιορδάνη, στήν λίμνη τῆς Γαλιλαίας, στό Θαβώρ ἤ στήν 'Ιερουσαλήμ καί τελειοποιήθηκαν ἐκεῖ ψηλά στόν σταυρό τῆς ὀδύνης.
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
Σᾶς ὡμίλησα σήμερα ἐν ἐκτάσει γιά τίς χαρές τοῦ 'Αγίου Πνεύματοις μέ τήν ἐλπίδα ὅτι καί οἱ μεγάλες χαρές τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου, τίς ὁποῖες ἐζήσαμε αὐτές τίς ἡμέρες ἀφθόνως, δέν θά μᾶς ἐγκαταλείψουν οὔτε στό μέλλον. Νά μή ξεχνᾶμε ὅτι οἱ πνευματικές χαρές εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ 'Αγίου Πνεύματος, τίς ὁποῖες διοχετεύει ὁ Θεός σάν ἕνα ἀρραβῶνα τῆς οὐρανίου Βασιλείας Του. 'Ενῶ οἱ σωματικές χαρές εἶναι μία βλασφημία καί μία κατάρα. Συνεπῶς ὁ καθένας ἀπό ἐμᾶς, μέ τόν τρόπο πού ἑορτάζουμε αὐτές τίς ἡμέρες, μέ τόν ἀνάλογο τρόπο δεχόμεθα εἴτε τίς παρηγοριές τοῦ 'Αγίου Πνεύματος εἴτε τήν κατάρα τῆς ἁμαρτίας.
῎Ας ἑορτάζουμε χριστιανοπρεπῶς προσευχόμενοι, συγχωροῦντες καί μεταβαίνοντας συχνά στήν ἐκκλησία. ῎Ας κάνουμε ἐλεημοσύνη, ἄς ζοῦμε μέ ὅλους ἐν ἀγάπῃ. ῎Ας μή ἑορτάζουμε μέ εἰδωλολατρικό τρόπο, μέ τήν μέθη, τήν ἀκολασία, τίς διαβολικές μουσικές συγχορδίες, τίς διαμάχες, τούς διαπληκτισμούς, τούς φόνους καί τίς ἐκτρώσεις. ῎Ας ὑποδεχώμεθα σάν ἕνα ἀκριβό δῶρο τίς πνευματικές αὐτές χαρές καί νά τίς κρύβουμε μέ ἐπιμέλεια στίς καρδιές μας. Μέ κόπο ἀποκτοῦνται, μέ πολλούς πειρασμούς διατηροῦνται, ἀλλά χωρίς αὐτόν τόν ἀγῶνα ἐλπίδα σωτηρίας δέν θά ἔχουμε. Διότι ὅποιος κάνει ἕνα καλό ἔργο, ὅποιος προσεύχεται ἤ ἐλεεῖ καί δέν αἰσθάνεται μιά πνευματική παρηγορία μέσα του, ἐκεῖνος κοπιάζει ἀνώφελα καί στερεῖται τῆς θείας ἐλπίδος.
Καθένας ἀπό ἐμᾶς νά ἀγωνίζεται ν' ἀνέβη τίς βαθμίδες τῶν καλῶν ἔργων, γιά νά λάβη τήν παρηγοριά τοῦ 'Αγίου Πνεύματος μέ τίς ὑπέροχες οὐράνιες χαρές. Διότι οἱ πνευματικές χαρές γεννῶνται ξεχωριστά στόν καθένα μας, μεταβαίνουν ἀπό τόν ἕνα στόν ἄλλον καί ἑλκύουν πότε τόν ἕνα καί πότε τόν ἄλλον. 'Ενῶ οἱ φυσικές χαρές φεύγουν ἡ μία μετά τήν ἄλλη καί δέν ἔρχονται πλέον πάλι, θλίβουν πότε τόν ἕνα καί πότε τόν ἄλλον, διότι εἶναι παροδικές, ὅπως καί ἐμεῖς. Τά γεράματα ζηλεύουν τήν νεότητα καί ἡ νεότης ζηλεύει τήν παιδική ἡλικία καί ὅλες αὐτές οἱ ἡλικίες οὐδέποτε συναντῶνται. Οἱ σωματικές χαρές ἀντιθέτως μισοῦν καί ἀποστρέφονται ἡ μία τήν ἄλλη.
'Εμεῖς, 'Αδελφοί, ἄς ἀρνηθοῦμε τίς σωματικές χαρές, ἄς ξεπεράσουμε πέραν ἀπό τίς φυσικές μας ἀπαιτήσεις καί ἄς ζηλώσουμε μόνο τά καλά ἔργα ἀπό τά ὁποῖα ἐκπηγάζουν οἱ χάριτες τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Διότι ὅποιος κοπιάζει εὑρίσκει, ὅποιος ζητεῖ τόν Χριστό Τόν συναντᾶ καί ὅποιος τρέχει ἐκεῖνος φθάνει στόν ἐπιδιωκόμενο σκοπό.
Μακάριοι καί τρισμακάριοι εἶναι αὐτοί, πού φεύγουν τήν ἁμαρτία καί τίς σωματικές ἀπολαύσεις! Μακάριοι, ὅσοι ἀγαποῦν τήν 'Εκκλησία καί ὑπακούουν τήν φωνή της! Μακάριοι εἶναι, ὅσοι ἀκολουθοῦν τά ἴχνη τοῦ Χριστοῦ μας καί δέν ἐντρέπονται νά ἀγκαλιάζουν τίς πληγές Του, διότι αὐτοί θά χαίρουν καί θά ἑορτάζουν παντοτεινά μέ τόν Χριστό. 'Αμήν.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου
