«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
'Ηγουμένου τῆς 'Ιερᾶς Μονῆς Πούτνα Μολδαβίας Ρουμανίας
(1924-1998)
Μετάφρασις ἀπό τά ρουμανικά π. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
<Καί ὅτε ἐπλήσθησαν ἡμέραι ὀκτώ τοῦ περιτεμεῖν τό παιδίον, καί ἐκλήθη τό ὄνομα αὐτοῦ 'Ιησοῦς> (Λουκ. 2, 21).
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
'Ο Καλός Σωτήρ μας, ὁ 'Οποῖος ἐταπείνωσε τόν ἑαυτό Του λαμβάνοντας ἀνθρώπινο σῶμα, δέν ἐντράπη νά ὑποταχθῆ καί σ'ὅλες τίς διατάξεις τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου, τίς ὁποῖες ὁ ῎Ιδιος εἶχε δώσει στό ὄρος Σινᾶ. Τό πρῶτο γεγονός ὑποταγῆς τοῦ Υἱοῦ πρός τόν Πατέρα, τόν ὁποῖον ἀναγνωρίζει ὡς ἄνθρωπος ἦτο τό γεγονός τῆς σαρκώσεώς Του. Τό πρῶτο γεγονός τῆς ταπεινώσεως τοῦ Κυρίου πρός τόν ἄνθρωπο ἦτο ἡ ἐνανθρώπησίς Του ὡς μικροῦ Βρέφους καί ὄχι ὡς ἀνδρός πλήρως ἀνεπτυγμένου. 'Ενῶ τό πρῶτο γεγονός ὑποταγῆς Του πρός τόν Νόμο ἦτο νά δεχθῆ τήν περιτομή τήν ὀγδόη ἡμέρα (Λευϊτικόν 12, 3). Συνεπῶς, τήν προκαθορισμένη ἀπό τόν Νόμο ἡμέρα τό βρέφος περιετμήθη καί τοῦ ἐδόθη τό ὄνομα 'Ιησοῦς ἀπό τόν γέροντα 'Ιωσήφ, ὅπως εἶχε ὀνομασθῆ ἀπό τόν ἄγγελο, πρίν συλληφθῆ στήν κοιλία τῆς Μητέρας Του (Λουκ. 2,21).
'Αλλά γιατί περιετμήθη ὁ 'Ιησοῦς, ἐφ' ὅσον δέν ἦτο ὑποτεταγμένος στήν ἁμαρτία; Πρῶτον, γιά νά φανῆ ὅτι ὑποτάσσεται καί συμπληρώνει τόν Νόμο. Κατόπιν, γιά νά φανῆ ὅτι καί Αὐτός ἔφερε ἀνθρώπινο σῶμα καί ὄχι φανταστικό. Τρίτον, γιά νά μᾶς δώση ὑπόδειγμα βαθειᾶς ταπεινώσεως. Διότι, ἔτσι ἀποδείχθηκε ὅτι ὄχι μόνο ὅτι ἦτο ἀληθινός ἄνθρωπος, ἀλλά ὅτι ἦτο ἕνας νικητής ἐπάνω στήν ἁμαρτία, διότι ὁ ῎Ιδιος δέν συμμετεῖχε στήν ἁμαρτία.
Καί γιατί περιετμήθη τήν ὀγδόη ἡμέρα; Διότι ἡ ὀγδόη ἡμέρα κατά τούς ἁγίους Πατέρας, (ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης), συμβολίζει τήν ἡμέρα τῆς αἰωνιότητος, τήν ἀνάπαυσι τοῦ ὀγδόου αἰῶνος, ἡ ὁποία καί θά ἔλθη. Οἱ πρῶτες ἕξι ἡμέρες εἶναι τῆς Δημιουργίας, τοῦ ἔργου. 'Η ἑβδόμη ἡμέρα εἶναι ἡμέρα ἀναπαύσεως τοῦ Κυρίου, τό Σάββατο εἶναι ἐπίγεια ἡμέρα, ἡ ὁποία περνᾶ ὅπως καί ὁ ἄνθρωπος, γι'αὐτό καί ἐπαναλαμβάνεται ἀπό ἑβδόμη σέ ἑβδόμη ἡμέρα. 'Ενῶ ἡ ὀγδόη ἡμέρα εἶναι τό σύμβολο τοῦ μέλλοντος αἰῶνος, ἡ ἡμέρα τῆς αἰωνίου ἑορτῆς μέ τόν Χριστό, ἡ ὁποία δέν τελειώνει στόν αἰῶνα.
'Ενῶ οἱ 33 ἡμέρες τίς ὁποῖες ἐπέρασε ὁ 'Ιησοῦς στήν Βηθλεέμ, μέχρι τήν εἴσοδό Του στόν ναό, ὅταν κρατήθηκε στήν ἀγκαλιά τοῦ ἁγίου Συμεών, συμβολίζουν τά 33 χρόνια τῆς ἡλικίας Του, τά ὁποῖα ἔζησε ὁ Κύριος ἐπί τῆς γῆς, μέχρι ὅτου ἐσταύρωσε τήν ἁμαρτία ἐπί τοῦ Ξύλου.
'Αλλά ἡ περιτομή γιά τόν ἑβραϊκό λαό δέν ἦτο μόνον ἕνα εἶδος συμφωνίας μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπου (Γένεσ. 17, 10-14), ἀλλά ἀκόμη ἐσυμβόλιζε τήν ἴδια τήν ἐξιλέωσι τῆς προπατορικῆς ἁμαρτίας, παρότι μέ αὐτή δέν ἦτο δυνατόν νά συγχωρηθῆ ἡ ἁμαρτία τοῦ 'Αδάμ. 'Οπότε λοιπόν, ἡ περιτομή ἦτο τό ἐπίσημο βάπτισμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τό ὁποῖον ὁ Κύριος τό δέχθηκε γιά νά φανερωθῆ κατόπιν ὡς ἀναγεννητής τῆς Διαθήκης καί ὄχι περαστικός ταξιδιώτης της.
Τρία βαπτίσματα ἔλαβε ὁ Κύριός μας ἐπί τῆς γῆς: Πρῶτον τό βάπτισμα τοῦ παλαιοῦ Νόμου, τῆς περιτομῆς, μετά τό βάπτισμα τῆς μετανοίας ἀπό τόν 'Ιωάννη, τό ὁποῖον οὔτε αὐτό ἦτο τέλειο, διότι δέν ἠμποροῦσε νά συγχωρῆ ἁμαρτίες, ἀλλά ἦτο ἀνώτερο ἀπό τό βάπτισμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, διότι αὐτό ἦτο ὁ συνεκτικός κρῖκος τῆς Παλαιᾶς καί Καινῆς Διαθήκης· ἐνῶ τό τελευταῖο βάπτισμα καί τελειώτερο, τό ὁποῖον ἠμπορεῖ νά λάβη καί ὁ χριστιανός ἐπί γῆς, εἶναι τό βάπτισμα τοῦ αἵματος, τοῦ μαρτυρίου, τό ὁποῖον ὁ 'Ιησοῦς Χριστός τό δέχθηκε ἐπί τοῦ Σταυροῦ γιά τήν σωτηρία μας.
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
Μεγάλη ἦτο ἡ ταπείνωσις τοῦ Κυρίου! Δέν ἐντράπηκε ὁ πολυέλεος Θεός μας νά πάρη τό ξεπεσμένο στήν ἁμαρτία σῶμα μας. Δέν ἐντράπηκε τήν σωματική περιτομή, ἀλλά δέχθηκε νά ψηλαφηθῆ καί αἱματωθῆ ὁ Νομοδότης. *Ω, βάθος ταπεινώσεως τοῦ Χριστοῦ! Ταπεινώθηκε παίρνοντας τό πήλινο σῶμα μας. Ταπεινώθηκε γενόμενος βρέφος μικρό καί ἀδύναμο ἐνώπιον τῶν ἀνθρώπων, γιά νά μᾶς δείξη μόνον, ἄν γίνουμε κι ἐμεῖς σάν τά ἀθῶα βρέφη, διά τῆς πνευματικῆς μας ἀναγεννήσεως, θά ἠμπορέσουμε νά εἰσέλθουμε πάλι στούς οὐρανούς, ἀπ' ὅπου ἐξεπέσαμε. Ταπεινώθηκε γεννηθείς σέ μία φάτνη βοδιῶν καί σέ ξένη γῆ. Ταπεινώθηκε διότι ἀφέθηκε νά προστατευθῆ ἀπό ἕνα γέροντα, 'Εκεῖνος πού στούς οὐρανούς ἦτο προστάτης τῶν πολυαρίθμων ἀγγελικῶν ταγμάτων. Ταπεινώθηκε διότι δέχθηκε νά σπαργανωθῆ καί ἀφέθηκε νά ψηλαφηθῆ ἀπό ἀνθρώπινα χέρια, Αὐτός πού κάθεται ἐπί θρόνου πυρίνου καί δέν ἠμποροῦν νά Τόν ἀντικρύσουν τά Χερουβείμ καί τά Σεραφείμ. Ταπεινώθηκε, διότι δέχθηκε νά περιτμηθῆ, σάν ἕνας ἄνθρωπος ἁμαρτωλός, Αὐτός πού ἦλθε νά καταργήση τήν ἁμαρτία τῶν ἀνθρώπων καί νά τήν πνίξη στό ἀξιοτίμητο Αἷμα Του.
'Αλλά γιατί ταπεινώθηκε τόσο πολύ ὁ Σωτήρ μας; Διότι ἦτο πολύ μεγάλη ἡ ὑπερηφάνεια τοῦ ἀνθρώπου. Καί αὐτή ἡ ἀρρώστεια δέν ἠμποροῦσε νά θεραπευθῆ παρά μέ τήν βαθειά ταπείνωσι τοῦ Χριστοῦ. 'Η ἀνυπακοή μέ τήν ὑπακοή θεραπεύεται, ἡ ὑπερηφάνεια μέ τήν ταπείνωσι ἰατρεύεται. 'Ενῶ γιά τήν βαθειά ταπείνωσι Του, δόθηκε στόν Θεό ὄνομα τό ὑπέρ πᾶν ὄνομα, δηλαδή 'Ιησοῦς, πού σημαίνει Σωτήρ, <ἵνα ἐν τῶ ὀνόματι 'Ιησοῦ πᾶν γόνυ κάμψῃ ἐπουρανίων καί ἐπιγείων καί καταχθονίων>(Φιλιπ. 2, 9-10). Καί πᾶσα γλῶσσα ἐξομολογήσηται ὅτι Κύριος 'Ιησοῦς Χριστός εἰς δόξαν Θεοῦ Πατρός> (Φιλ.2,11).
Πρέπει κι ἐμεῖς οἱ χριστιανοί οἱ ἔχοντες τό ἀκριβό ὄνομα τοῦ 'Ιησοῦ Χριστοῦ, πού συγκεντρωθήκαμε σήμερα στήν ἐκκλησία αὐτή, ἄς δοξάσουμε τόν Κύριό μας πού ταπεινώθηκε γιά ἐμᾶς. ῎Ας δοξάσουμε σήμερα τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος εὐλόγησε νά χαρίση σ' ἐμᾶς τό γλυκύτατο ῎Ονομά Του. ῎Ας δοξάσουμε σήμερα τόν 'Ιησοῦ Χριστό, ὁ 'Οποῖος μᾶς σώζει μέ τό ἅγιο ῎Ονομά Του.
Σήμερα ὁ Νομοδότης γίνεται ἐκπληρωτής του ὁ ῎Ιδιος, γιά νά διδάξη καί σ' ἐμᾶς τήν τελεία ὑπακοή. Σήμερα ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ γίνεται ἄνθρωπος γιά τόν ἄνθρωπο καί βρέφος πού ὑποτάσσεται στόν νόμο, γιά νά ἐντροπιάση τόν ἄνθρωπο, τόν καταπατητή τοῦ νόμου.
'Ο ἄνθρωπος ζώντας μέσα στό κακό, μία ἐντολή τοῦ ἔδωσε ὁ Θεός καί τήν κατεπάτησε κι αὐτή· ἐνῶ ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ, ἐλθών στήν γῆ, ἐξεπλήρωσε ὅλες τίς ἀνθρώπινες ἐντολές γιά νά θεραπεύση τήν ἀνυποταξία τοῦ 'Αδάμ.
Σήμερα Αὐτός πού ἄγγιξε τό ὄρος Σινᾶ καί τό ἔκανε νά καπνίζη, προσεγγίζεται καί ψηλαφᾶται ἀπό χέρια ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά δέν καίγονται, διότι ἦλθε νά σώση τόν ἄνθρωπο ἀπό τήν φλόγα τοῦ αἰωνίου πυρός. Σήμερα ὁ ἀναμάρτητος ἔλαβε τό βάπτισμα τῆς περιτομῆς σάν ἕνα βρέφος ὑποκείμενο στήν ἁμαρτία, γιά νά διδάξη ὅλους ἐμᾶς ὅτι, χωρίς τό βάπτισμα, δέν ἠμποροῦμε νά καθαρισθοῦμε ἀπό τήν ἁμαρτία καί δέν ἠμποροῦμε νά σωθοῦμε.
'Ο τέλειος ἔλαβε τό ἀτελές βάπτισμα, ἐνῶ οἱ ἀτελεῖς ἔλαβαν τό τέλειο βάπτισμα γιά ν' ἁγιασθοῦν. 'Ο 'Ιησοῦς Χριστός ἔλαβε ἕνα ἀδύνατο βάπτισμα ἀπό τό ὁποῖο δέν εἶχε κάποια ἀνάγκη, ἐνῶ οἱ χριστιανοί πού τιμῶνται μέ τ' ῎Ονομά Του, ἔλαβαν τό τέλειο βάπτισμα μέσῳ τοῦ 'Αγίου Πνεύματος γιά νά γίνουν κι αὐτοί τέλειοι.
Σήμερα Αὐτός πού ἔδωσε τό ῎Ονομά Του σ' ὅλα τά κτίσματα ἔλαβε τό ἀνώτερο ὄνομα ἀπό ὅλα τά ὀνόματα τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς. Σήμερα, ἡ Χριστός Κυρίου μᾶς ἀπεκάλυψε τό ἄγνωστο ῎Ονομά Του. Σήμερα ὁ 'Εμμανουήλ φανερώνεται στούς ἀνθρώπους. Σήμερα ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ὀνομάζεται πρώτη φορά ἀπό τούς ἀνθρώπους 'Ιησοῦς, καθώς ὠνομάσθηκε κάποτε ἀπό τόν Γαβριήλ στήν Ναζαρέτ (Λουκ. 1,31). ῞Ομως ἐκεῖ ὁ 'Αρχάγγελος ἀπήγγελλε τό ὄνομα καί μία Παρθένος μόνο τό ἄκουσε, ἐνῶ ἐδῶ ὁ 'Ιωσήφ τό ἔδωσε, ἡ Παρθένος τό ἐπανέλαβε, οἱ ποιμένες τό ἄκουσαν, ἡ Βηθλεέμ τό ἐκήρυξε σέ ὅλους, ἐνῶ οἱ μάγοι τό μετέφεραν πιό μακριά. Οἱ λαοί ἀρχίζουν νά Τόν γνωρίζουν, τά ἔθνη νά Τόν πιστεύουν, 'Εκκλησίες στό ῎Ονομά του νά ἀνεγείρωνται, χριστιανοί μέσα στήν καρδιά τους νά φέρουν τό ῎Ονομά Του.
῏Ω, πόσο πολύτιμο ὑπό τόν ἥλιο εἶναι τό ὄνομα τοῦ Γλυκυτάτου 'Ιησοῦ! Μ' αὐτό τό ῎Ονομα σφραγίζεται τό Εὐαγγέλιο τοῦ Χριστοῦ, μ' αὐτό δοξάζεται ἡ 'Εκκλησία τοῦ Ζῶντος Θεοῦ. Μ' αὐτό θεμελιώνουν οἱ 'Απόστολοι τό κήρυγμά τους. Μ' αὐτό δοξάζεται ὁ Πέτρος στήν Ρώμη. Μ' αὐτό ἐνδυναμώνεται ὁ Παῦλος ἐνώπιον τοῦ Καίσαρος. Μ' αὐτό παρηγοροῦνται οἱ χριστιανικοί λαοί. Μ' αὐτό ἐνισχύονται οἱ πιστοί στούς κινδύνους. Μ' αὐτό καίγονται οἱ ἐχθροί, μέ τήν συνεχῆ ἐπανάληψι τοῦ ὀνόματος τοῦ 'Ιησοῦ Χριστοῦ ἐκδιώκονται οἱ νοητοί ἐχθροί ἀπό τούς ἀνθρώπους καί τά πνεύματα τῆς ἁμαρτίας ἀπό τίς καρδιές τους. Τό ὄνομα τοῦ 'Ιησοῦ φέρουν οἱ μητέρες στά χείλη τους. Αὐτό ἔχουν σάν βακτηρία παρηγοριᾶς οἱ ξένοι στίς περιπλανήσεις τους. Αὐτό ἐπαναλαμβάνουν ἀδιακόπως στίς προσευχές τους οἱ μοναχοί τῆς ἐρήμου. Μέ αὐτό σάν σπαθί ἀκονισμένο διώχνουν οἱ ἐρημῖτες τά ἀκάθαρτα πνεύματα στήν ἀγαπημένη τους ἡσυχία. Μέ τό ὄνομα τοῦ 'Ιησοῦ Χριστοῦ κατευνάζουν οἱ πτωχοί τίς καρδίες τῶν ἀνελεημόνων. Μ' αὐτό σάν ἀσπίδα, φυλάττουν οἱ παρθένες τόν θησαυρό τῆς παρθενίας τους.
Τό ὄνομα τοῦ Γλυκυτάτου 'Ιησοῦ τό ἔφερε στήν καρδία του ὁ ἅγιος 'Ιγνάτιος ὁ Θεοφόρος. Αὐτό τό ὄνομα σάν ἕνα κρυμμένο μαργαριτάρι στό χῶμα, τό ἀπεκάλυψαν οἱ ὅλοι ἅγιοι μέ τίς ἀκατάπαυστες προσευχές τους. Μ' αὐτό ἁρματώθηκαν οἱ μάρτυρες, ὅταν ἐρίχθηκαν στίς φλόγες τοῦ πυρός καί στά ἄγρια θηρία. Μ' αὐτό τό ὄνομα δοξάζονται οἱ χριστιανικοί λαοί, μ' αὐτό δοξάζεται ἡ σωζομένη 'Εκκλησία, μ' αὐτό παρηγοροῦνται οἱ ἱερεῖς καί στό ὄνομα τοῦ 'Ιησοῦ φυγαδεύεται ἀνάμεσα ἀπό τούς ἀνθρώπους ἡ ἔχθρα, τό μῖσος, ἡ ἀσωτία, τό ἀκάθαρτο πνεῦμα καί κάθε ἁμαρτία. Μέ τό ὄνομα τοῦ 'Ιησοῦ θεραπεύονται οἱ ἀσθένειες, συμφιλιώνονται οἱ ἄνθρωποι, καταπραΰνεται ὁ ὀργή τοῦ Θεοῦ, σβήνει ἡ δίψα, αὐξάνονται οἱ καρποί τῶν χωραφιῶν, αὐξάνεται τό ψωμί τῆς τραπέζης, εἰσέρχεται ἡ Χάρις τοῦ 'Αγίου Πνεύματος στό σπίτι, πραΰνονται οἱ ἐχθροί, σώζονται οἱ ψυχές μας.
Μακάριοι καί τρισμακάριοι εἶναι ἐκεῖνοι οἱ χριστιανοί πού ἐπαναλαμβάνουν πάντοτε, ὅσο συχνότερα ἠμποροῦν, τήν σύντομη αὐτή προσευχή τοῦ Σωτῆρος μας 'Ιησοῦ Χριστοῦ, δηλαδή: Κύριε 'Ιησοῦ Χριστέ, Υἱέ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τόν (τήν) ἁμαρτωλό (ή)>. Εἶναι μακάριοι αὐτοί πού εὑρίσκουν παρηγοριά στό ὄνομα τοῦ 'Ιησοῦ, διότι δέν θά ἔχουν τίποτε νά στερηθοῦν σ'αὐτόν ἐδῶ τόν ξένον τόπο πού ζοῦμε!
'Αγαπητοί Χριστιανοί,
'Ο 'Ιησοῦς Χριστός δέχθηκε τήν περιτομή γιά νά ἐκπληρώση τήν ἐντολή τοῦ Παλαιοῦ Νόμου. 'Αλλά στόν Νόμο τῆς Χάριτος, στόν Χριστιανισμό, <οὔτε περιτομή τι ἰσχύει, οὔτε ἀκροβυστία, ἀλλά καινή κτίσις> (Γαλ.6,15). Δηλαδή, στήν θέσι τῆς περιτομῆς, εἴμεθα ὑποχρεωμένοι νά φυλάξουμε ὅλες τίς ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου, ἐπί κεφαλῆς τῶν ὁποίων εὑρίσκονται ἡ ἀγάπη, ἡ ἐλεημοσύνη, ἡ προσευχή, ἡ νηστεία.
Καί ἐνῶ ὁ 'Ιησοῦς Χριστός δέν ἔκαμε ἁμαρτία, ἔπρεπε ὁπωσδήποτε νά δεχθῆ τήν περιτομή, μόνο καί μόνο γιά νά μή σκανδαλίση τούς ἑβραίους; Διότι αὐτοί καί τότε ἀκόμη δέν ἐπίστευσαν εἰς Αὐτόν. ῎Οχι! 'Ο Κύριος δέχθηκε τήν περιτομή, δηλαδή ὑποτάχθηκε στόν Παλαιό Νόμο, χωρίς δισταγμό, γιά νά μᾶς διδάξη νά ὑποτασσώμεθα κι ἐμεῖς, χωρίς ἀντιρρήσεις καί ἀμφιβολίες στόν Νόμο τῆς Χάριτος. Δηλαδή στά δόγματα τῆς 'Εκκλησίας, στούς Κανόνες τῶν ἁγίων Πατέρων, στίς ἐντολές τοῦ Εὐαγγελίου, στίς διδασκαλίες τῶν 'Αγίων, οἱ ὁποῖοι μᾶς ἀνεγέννησαν, καί στούς νόμους τοῦ κράτους πού ζοῦμε, ἀρκεῖ νά μή ἀντιτίθενται πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.
῞Ολα τά κτίσματα τοῦ Θεοῦ ζοῦν καί κυβερνῶνται μέ βάσι συγκεκριμένους θεϊκούς νόμους. Τίποτε δέν κυβερνᾶται μόνο του, στήν τύχη, οὔτε οἱ ἄγγελοι τοῦ οὐρανοῦ, οὔτε οἱ οὐράνοι ἀστερισμοί, οὔτε τά κτίσματα ἐπί τῆς γῆς, οὔτε οἱ κατευθύνσεις τῶν ἀνέμων. Μάλιστα, οὔτε ὁ διάβολος δέν πειράζει τόν ἄνθρωπο χωρίς τήν γνῶσι καί ἄδεια τοῦ Θεοῦ. Καί ὅπως δέν λυπήθηκε ὁ Θεός οὔτε τούς ἀγγέλους, οἱ ὁποῖοι δέν ἐφύλαξαν τήν Χάρι τοῦ Θεοῦ καί μέ τήν πτῶσι τους ὡδηγήθηκαν στό σκοτάδι καί τήν ἀμετανοησία, διότι ἐναντιώθηκαν στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, πῶς θά λυπηθῆ ἄραγε ἐμᾶς ὁ Θεός, οἱ ὁποῖοι ἐλάβαμε τόν νόμο <εἰς διαταγάς ἀγγέλων> (Πράξ. 7, 53) καί δέν τόν ἐφυλάξαμε, δηλαδή τό Εὐαγγέλιο καί τίς ἐντολές τῆς 'Εκκλησίας; ῎Οχι, ἀδελφοί. Δέν ἔχουμε τίποτε νά ἀπαντήσουμε. Κατεπατήσαμε τόν νόμο, εἴμεθα ἄξιοι κατακρίσεως καί τιμωρίας- εἴτε ἐδῶ μέ ἀσθένειες, πειρασμούς, κακοτυχίες, εἴτε στήν ἄλλη ζωή μέ τά αἰώνια βάσανα. Κανένα ἁμάρτημα δέν παραμένει ἀπαίδευτο. Διότι <πᾶσα παράβασις καί παρακοή ἔλαβεν ἔνδικον μισθαποδοσίαν>, δηλαδή: <Διότι ἄν ὁ λόγος, ὁ ὁποῖος ἐκηρύχθηκε μέσῳ ἀγγέλων, ἀποδείχθηκε βέβαιος, ἔγκυρος, ἀληθινός, ἀποδεκτός χωρίς ἀμφιβολία, κατά τόν καιρό κυρίως τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί κάθε παράβασι καί παρακοή δέχθηκε δίκαια ἀνταποδοτική ποινή>. ('Εβρ.2,2). 'Απουσιάσαμε ἀπό τήν ἐκκλησία, χωρίς σοβαρή αἰτία, μᾶς περιμένουν σκληρές ἀρρώστειες, διαμάχες καί κόλασις αἰώνιος. Δέν ὑπακούσαμε στόν ἱερέα, στερηθήκαμε τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ στήν ζωή μας. 'Εάν ἀντιδροῦμε πρός τούς γονεῖς μας, ἤ ἀκόμη τούς πληγώνουμε καί τούς στενοχωροῦμε, μᾶς περιμένει ἀμέσως ἡ τιμωρία, ἀκόμη καί ὁ βιαστικός καί ἐπώδυνος θάνατος, ἐνῶ μετά θάνατον τό ἄσβεστον πῦρ. 'Εστερήσαμε τήν ζωή τῶν βρεφῶν μας, ἐρχόμεθα ἀντιμέτωποι μέ τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ πού λέγει: <Αὐξάνεσθε καί πληθύνεσθε καί κατακυριεύσατε τῆς γῆςὅ>(Γέν.1,28), καί σίγουρα θά ξεσπάση ἐπάνω μας ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ καί σ' αὐτό τόν αἰῶνα καί στόν ἑπόμενο. 'Εάν κρατᾶμε τήν κακία στό μυαλό μας, δέν συγχωροῦμε τόν πλησίον μας, δέν θά ἰδοῦμε τό Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.
Συνεπῶς, τί πρέπει νά κάνουμε γιά νά λυτρωθοῦμε ἀπ' ὅλα αὐτά; Νά ἐφαρμόζουμε μέ εὐλάβεια καί φιλοτιμία τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, τίς διδαχές τῆς 'Εκκλησίας, τίς ἐντολές τῶν 'Αγίων Πατέρων, τίς συμβουλές τῶν Γεροντάδων μας, νά μιμούμεθα τό καλό παράδειγμα καί νά εὐλαβούμεθα αὐτούς πού μᾶς ἐγέννησαν. Τά παιδιά νά ὑπακούουν τούς γονεῖς, ὅπως καί ὁ Χριστός ὡς Βρέφος ὑπήκουσε στόν γέροντα 'Ιωσήφ, παρότι δέν ἦτο φυσικός του πατέρας. Οἱ γονεῖς ν' ἀγαποῦν καί ἀνατρέφουν τά παιδιά τους, καθώς καί αὐτοί ἀνετράφησαν ἀπό τούς γονεῖς τους. Οἱ χριστιανοί νά ὑπακούουν στούς ἱερεῖς, καθώς οἱ ἄγγελοι ὑπακούουν στόν Χριστό. Καθένας νά ἐπιτελῆ τό καθῆκον του, πού ἔχει νά κάνη ἐπί τῆς γῆς. Εἴτε ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ Εὐαγγελίου, εἴτε ἐνώπιον τῆς οἰκογενείας καί τοῦ πλησίον, εἴτε ἐνώπιον τῆς κοινωνίας στήν ὁποία ζεῖ. ῎Ας ὑποτασσώμεθα καί στούς ῎Αρχοντές μας, διότι <πᾶσα ἐξουσία προέρχεται ἐκ τοῦ Θεοῦ, κατά τόν ἀπόστολο Πέρτρο (Α. Πέτρ. 2, 17), καθώς καί ἡ Παρθένος ὑποτάχθηκε ὅταν πῆγε νά ἀπογραφῆ στήν Βηθλεέμ· καθώς καί ὁ Παῦλος ὑποτάχθηκε πηγαίνοντας πρός τήν Ρώμη. ῎Ας ὑποτασσώμεθα στούς μεγαλυτέρους, γιά νά ἐκδηλώνουμε τήν συμπάθειά μας καί πρός τούς μικροτέρους, ἄς ἔχουμε ἀγάπη πρός ὅλους, διότι ἡ ἀγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει. Καί ὄχι μόνον αὐτό. 'Αλλά ἄς ὑποτασσώμεθα μέ εὐλάβεια, σύμφωνα μέ τόν νόμο καί ὄχι ἔξω ἀπό τόν νόμο τοῦ Χριστοῦ. Διότι, <οὐδείς στεφανοῦται ἐάν μή νομίμως ἀθλήση>(Β. Τιμ.2,5).
'Εάν θά περάσουμε ἔτσι, θά διέλθουμε καί τό παρόν ἔτος μέ εἰρήνη καί πνευματική πρόοδο. ῎Ετσι θά φθάσουμε στόν ὄγδοο αἰῶνα, δηλαδή στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, ὅπου θά ζήσουμε αἰωνίως μαζί μέ τόν Πατέρα, τόν Υἱό καί τό ῞Αγιο Πνεῦμα. 'Αμήν.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου