Το παράδειγμα του ασκητή είναι συγκλονιστικό. Βρέθηκε μέρες γιορτινές σε μια μεγαλούπολη. Οι βιτρίνες ήταν κατάφορτες από κάθε είδους «αγαθά» και οι δρόμοι το ίδιο, από πλήθος μικροπωλητών που διαλαλούσαν την «πραμάτεια» τους. Ποιος στη θέση αυτού του ανθρώπου, που είχε «στερηθεί» μια ζωή τόσα πολλά, τόσο πολύ, δεν θα επιθυμούσε κάποιο απ’ αυτά; Όμως εκείνος καθώς τα έβλεπε, βαθιά προβληματισμένος, μονολόγησε: «Δόξα τω Θεώ. Πόσα πολλά πράγματα υπάρχουν που δεν τα έχω ανάγκη»!!!
Δεν ξέρουμε πόσοι κατάλαβαν το βάθος των λόγων αυτού του αγίου ανθρώπου. Οι περισσότεροι στα σίγουρα θα γέλασαν μαζί του ή θα τον παρεξήγησαν στην καλύτερη περίπτωση.
Να όμως μια νέα τάση που ήδη ξεκίνησε στις Η.Π.Α. τον δικαιώνει. Η τάση αυτή λέει το εξής απλό: «Μειώστε τις ανάγκες σας, απλοποιείστε τη ζωή σας!». Και πως «το λιγότερο είναι στα σίγουρα το πιο πολύ, στη ζωή μας». Με άλλα λόγια πρόκειται για μια τάση που θέλει να εφαρμόσει στην πράξη αυτό που λέει κάποιο δικό μας ρητό: «Πλούσιος είναι εκείνος που αρκείται εις τα ολίγα».
* * *
Κορεσμένοι απ’ την ύλη οι Αμερικανοί, βυθισμένοι στον άκρατο καταναλωτισμό, παγιδευμένοι στα γνωστά και άγνωστα «κόλπα» του μάρκετινγκ που δημιουργεί ανάγκες κι εκεί ακόμη που αυτές δεν υπάρχουν προκειμένου να πουλήσει οτιδήποτε, προσπαθούν να ξεφύγουν. Ν’ απαλλαγούν απ’ όλα αυτά. Να ζήσουν ελεύθερα σαν άνθρωποι!
Η όλη κατάσταση ευνοείται ασφαλώς και από την οικονομική κρίση, την ευαισθησία που υπάρχει απ’ την μείωση των φυσικών πόρων κ.λπ.
«Απλοποιείστε τη ζωή σας», συστήσει η συγγραφέας Έλεν Σέντ Τζέιμς σ’ ένα βιβλίο της που αναλύει τη φιλοσοφία της μοντέρνας ολιγάρκειας. Μάλιστα το βιβλίο αυτό έχει καταρρίψει όλα τα ρεκόρ πωλήσεων και είναι ήδη «μπέστ σέλερ»!
Παράδειγμα προς μίμηση θέτει τον εαυτό της κι εξηγεί στους αναγνώστες της πως, από πετυχημένη κτηματομεσίτης, αποφάσισε εν μια νυκτί ν’ αλλάξει ζωή. Σαν πρώτο βήμα πέταξε απ’ την ντουλάπα της όλα τα περιττά λούσα και κράτησε μόνο τ’ απαραίτητα. Ένα ζευγάρι παπούτσια, δύο φούστες και μερικές μπλούζες!
Το βιβλίο «Η πρόκληση των 100 πραγμάτων» του Ντέιβ Μπρούνο, έγινε κι αυτό «μπεστ σέλερ» στις ΗΠΑ. Το βιβλίο αυτό ενθαρρύνει τους ανθρώπους να περιορίσουν τα υπάρχοντά τους σε 100 αντικείμενα, όπως έκανε και ο συγγραφέας για ένα χρόνο και κατέγραψε σ’ αυτό την εμπειρία του.
Είναι σπουδαίος τούτος ο λόγος του: «Σήμερα η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος στη ζωή του είναι να αποδεσμευτεί από τις υλιστικές εξαρτίσεις του» και πως «ήρθε επιτέλους η στιγμή να απαλλαγούμε από την εμμονή ότι ’’όσο περισσότερα, τόσο καλύτερα’’»!
Ένα άλλο βιβλίο-οδηγός για πολλούς Αμερικανούς με τεράστια επιτυχία είναι «Το χρήμα ή η ζωή σας». Τους συμβουλεύει πως υπάρχουν κι άλλοι «θεοί» πιο ανθρώπινοι απ’ το… δολλάριο!
«Ο χρόνος πλέον δεν είναι χρήμα, αλλά ψυχική ηρεμία», υποστηρίζουν πολλοί κάτοικοι των μεγαλουπόλεων που διαφεύγουν στην εξοχή αλλάζοντας θεαματικά τον τρόπο της ζωής τους.
Η Τζέσικα Ντανγκ, που έχει ιστολόγιο σχετικά με το φαινόμενο, αναφέρει: «Πιστεύω ότι αυτή η νέα τάση αποτελεί απόρροια της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης. Η κρίση μάς οδηγεί να σκεφτούμε ξανά τον τρόπο ζωής μας και να αναθεωρήσουμε σε τι επενδύουμε χρόνο και χρήμα»!
Απ’ τις αρχές της δεκαετίας του 1990 μάλιστα, η επιστροφή στις απλές χαρές ενός βίου που είχε φθάσει στα όρια του αβίωτου, συγκινούν το 1/3 των Αμερικανών!
Τα πράγματα είναι εντελώς αντίθετα απ’ αυτά των προηγουμένων δεκαετιών όπου η καριέρα, η ανάδειξη, το χρήμα, ήταν το παν.
Τώρα πάνω απ’ όλα αυτά είναι οι μεγάλες και αξεπέραστες αξίες της ζωής, όπως η ολιγάρκεια και η οικογενειακή ζεστασιά και θαλπωρή. «Αυτή θα είναι η πολιτική του μέλλοντος», βεβαιώνει ο κοινωνικός αναλυτής Ντάνιελ Γιανκέλοβιτς.
Σαραντάρηδες αστοί εγκαταλείπουν σταθερές εργασίες και μεγαλεπήβολες καριέρες και απομονώνονται σε αγροικίες, σαν μοντέρνοι Ροβισώνοι, καλλιεργώντας φρέσκα λαχανικά! Δεν παρακολουθούν τηλεόραση, δεν πηγαίνουν ποτέ στο θέατρό ή στο σινεμά, δεν ξοδεύουν χρήματα για ρούχα του συρμού. Είναι οι κοσμοκαλόγεροι του 21ου αιώνα που, απογοητευμένοι απ’ τον καταναλωτισμό και τη χλιδή, προτιμούν τη φυγή σ’ ένα καλώς εννοούμενο πρωτογονισμό!
Σε ρεπορτάζ στους «Sunday Times» ο Stuart Wavell αποδεικνύει με πλήθος παραδειγμάτων, πως αυτή η τάση εξαπλώνεται τώρα ταχύτατα και στη Μ. Βρετανία.
Ωστόσο έχει πάρει παγκόσμιες διαστάσεις όπως εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς απ’ τα εκατοντάδες blogs και τους ιστότοπους που εμφανίζονται στο διαδίκτυο.
Στόχος της είναι, λέει, όλα σου τα υπάρχοντα να χωρούν –αν είναι δυνατόν – σε μια βαλίτσα! Οπότε εξαλείφοντας τα περιττά να μπορείς να εστιάσεις στα ουσιώδη. Όλοι δε έφθασαν τώρα να επικαλούνται τούτο τον περίφημο λόγο του Σωκράτη: «Ου εν τω πολλώ το ευ»! Μάλιστα οι οπαδοί αυτής της τάσης (κυρίως νέοι και λάτρεις της υψηλής τεχνολογίας) αυτοχαρακτηρίζονται «Γενιά Μηδέν», απ’ τον αριθμό «μηδέν» των πραγμάτων που θέλουν να φθάσουν κάποια στιγμή να μην … κατέχουν!
Να μερικά συνθήματα αυτής της τάσης που εμφανίζεται ως η πλέον μοντέρνα φιλοσοφία της ζωής:
- «Εγκαταλείψτε μια απ’ τις εργασίες σας»!
- «Αγοράστε τ’ απολύτως απαραίτητα»!
- «Το λιγότερο είναι περισσότερο»!
- «Ξεχάστε τη μόδα»!
- «Επικοινωνήστε πιο συχνά με την οικογένειά σας»!
- «Αποκτείστε ένα χόμπι που θα αυξήσει τη δημιουργικότητά σας»!
- «Ηρεμήστε…»!
- «Ελάφρυνε για να απελευθερωθείς»!
- «Αφαίρεσε για να προσθέσεις»!
- «Όσο λιγότερα έχεις τόσο καλύτερα»!
* * *
Πραγματικά, πόσος αγώνας, κόπος αλλά και πνευματική ανύψωση απαιτείται για να μπορέσει κανείς να πει τούτο το σοφό λόγο του ασκητή: «Δόξα τω Θεώ! Πόσα πράγματα υπάρχουν που δεν τα έχω ανάγκη!»…
