Γράφει ὁ Κωνσταντῖνος Βαθιώτης
«Ἡ
Φώφη ὑπῆρξε ἕνας μαχητὴς τῆς ζωῆς, π ο λ ε μ ὼ ν τ α ς μὲ ἀξιοπρέπεια
τὶς δυσκολίες τῆς ὑγείας της καὶ τὸν ἐ χ θ ρ ὸ ποὺ χτύπησε τὴν
οἰκογένειά της. Καὶ ἔμεινε ὄρθια ὡς τὸ τέλος».
Στὸ
πάνθεον τῶν ἀτελείωτων ὁρατῶν καὶ ἀοράτων ἐχθρῶν τοῦ διεστραμμένου
μητσοτακικοῦ ἐγκεφάλου ποὺ κατακλύζεται καθημερινὰ ἀπὸ πολεμικὲς
φαντασιώσεις, ὁ καρκίνος εἶναι ἕνας ἀκόμη ἐχθρὸς δεκτικὸς καταπολέμησης.
Βεβαίως, θὰ σπεύσουν κάποιοι χουντικοὶ αὐλοκόλακες τοῦ τρισάθλιου πρωθυπουργοῦ νὰ τὸν ὑπερασπιστοῦν μὲ τὸ ἐπιχείρημα τῆς μεταφορᾶς:
Βεβαίως, θὰ σπεύσουν κάποιοι χουντικοὶ αὐλοκόλακες τοῦ τρισάθλιου πρωθυπουργοῦ νὰ τὸν ὑπερασπιστοῦν μὲ τὸ ἐπιχείρημα τῆς μεταφορᾶς:
Ὅταν
πολιτογραφεῖται μεταφορικὰ ὡς ἀόρατος ἐχθρὸς ἕνας ἰὸς ποὺ προκαλεῖ
νόσηση, τί πιὸ λογικὸ νὰ ἀντιμετωπίζεται ὡς ἐχθρὸς τοῦ ὀργανισμοῦ καὶ ἡ
ἴδια ἡ νόσος. Κι ἀφοῦ ὁ καρκίνος εἶναι ἐχθρὸς τοῦ ἀνθρώπου, τοῦτος εἶναι
εὔλογο νὰ θεωρεῖ ὅτι διεξάγει «πόλεμο» ἐναντίον του.
Ἄλλωστε,
ἡ μιλιταριστικὴ ὁρολογία σὲ ζητήματα ἀσθενειῶν χρησιμοποιεῖται ἤδη ἀπὸ
τὸν καθηγητὴ Ἰωάννη Ν. Ξηροτύρη σὲ ἕνα παλαιὸ ἄρθρο τοῦ 1964 μὲ τίτλο
«Ἐπίκαιρα Κοινωνικὰ Προβλήματα, ἡ ἀδελφὴ νοσοκόμος καὶ ἡ κοινωνικὴ
ἀποστολὴ (ὁ γιατρός, ὁ ἄρρωστος καὶ ἡ ἀρρώστια)», δημοσιευμένο σὲ ἕνα
τεῦχος τοῦ περιοδικοῦ «Χρονικά του Πειραματικοῦ Σχολείου τοῦ
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης» (Χρόνος ΙΗ', Τεύχ. 71, σελ. 136 ἐπ., 148).
Ἐκεῖ ὁ συγγραφέας σημειώνει:
«Τὴν
ἀρρώστια θὰ μποροῦσε νὰ τὴν παραστήσει κανένας, κατὰ συμβολικὸ τρόπο,
μὲ ἕνα ζωντανὸ ὅν ποὺ ἐπιτίθεται ἐναντίον τοῦ ἀνθρώπου, σὰν ἕνα δυνατὸ
ἀγρίμι ποὺ τὸν ἀναγκάζει νὰ ἐπιστρατεύσει ὅλες του τὶς δυνάμεις ὡς τὸ
ἔπακρο, γιὰ νὰ ἀμυνθῇ καὶ ν᾿ ἀποκρούσει τὸ ὠμὸ καὶ ἄγριο αὐτὸ θηρίο.
Πρόκειται γιὰ μιὰ πάλη δύο δυνάμεων, γιὰ μιὰ ἀναμέτρηση δύο ἀντιπάλων,
ποιός νὰ καταβάλει τὸν ἄλλο».
Ἀλλὰ
καὶ προσφάτως, ὁ Καθηγητὴς Ἀνοσολογίας Ἀναστάσιος Γερμενής, στὸ βιβλίο
του μὲ τίτλο «Ἀνοσία. Ἀλληγορία καὶ πραγματικότητα» (Πανεπιστημιακὲς
Ἐκδόσεις Κρήτης, Ἡράκλειο 2019, σελ. 33/34) σημειώνει ὅτι:
«Ἡ
σύγκλιση Ἰατρικῆς καὶ πολιτικῆς ἀποτυπώνεται [......] στὴ χρήση
μιλιταριστικῶν μεταφορῶν καὶ ἐκφράσεων ἀπὸ τὴ βιοϊατρικὴ γλῶσσα» (γιὰ
διεξοδικότερες συγκρίσεις βλ. Βαθιώτη, Ἀπὸ τὴν τρομοκρατία στὴν
πανδημία. Ὑποχρεωτικὲς ἰατρικὲς πράξεις στὸν πόλεμο κατὰ τοῦ ἀόρατου
ἐχθροῦ, ἐκδ. Ἀλφειός, Ἀθήνα 2021, σελ. 41 ἐπ.)..
Τὸ
πρᾶγμα ὅμως δὲν εἶναι τόσο ἁπλό: Μὲ βάση τὸ μιλιταριστικὸ λεξιλόγιο τῶν
Νεοταξιτῶν, οἱ ὁποῖοι στὴν βραδινὴ προσευχή τους, ἀντὶ γιὰ τὸ
Πάτερ-Ἡμῶν, λένε τὸ Ὄργουελ-Ἡμῶν, τὸ νὰ ταμπελοποιεῖται ὁ μὲν καρκίνος
ὡς ἐχθρός, ἡ δὲ προσπάθεια τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῶν ἰατρῶν γιὰ ἀντιμετώπιση
τῆς νόσου νὰ χαρακτηρίζεται ὡς πόλεμος, ἐξυπηρετεῖ τὸν ἐθισμὸ τοῦ πολίτη
στὴν ἰδέα ἑνὸς διαρκοῦς πολέμου (βλ. Vidal, Διαρκὴς πόλεμος γιὰ διαρκῆ
εἰρήνη. Πῶς καταφέραμε νὰ γίνουμε τόσο μισητοί, μτφ.: Ν. Καλαϊτζή, ἐκδ.
Scripta, Ἀθήνα 2004, ἰδίως σελ. 61).
Ὅταν,
λοιπόν, τὰ πάντα δαιμονοποιοῦνται ὡς ἐχθροί, ἐναντίον τῶν ὁποίων
διεξάγουμε ὁλοκληρωτικοὺς πολέμους, τότε ἐπιτρέπονται καὶ τὰ πάντα.
Ἔτσι,
οἱ μάστιγες ἀνοίγουν τὸ δρόμο στὰ μαστίγια: Στὸ βωμὸ τοῦ πολέμου κατὰ
τῆς μάστιγας τῶν ναρκωτικῶν, τῆς τρομοκρατίας, τῆς πανδημίας, τῆς
πυρκαϊᾶς, τῆς πλημμύρας, τοῦ σεισμοῦ, τῆς κλιματικῆς ἀλλαγῆς κ.ὅ.κ.,
θυσιάζονται μὲ χρήση κρατικοῦ μαστιγίου τὰ θεμελιώδη δικαιώματα καὶ ἡ
ἀξιοπρέπεια τοῦ πολίτη, καθὼς ἐν μιὰ νυκτὶ κηρύσσεται ἡ χώρα σὲ
κατάσταση πολιορκίας (σημειωτέον ὅτι μὲ μάχη ἐνάντια στὸ καρκίνο ἔχει
παραλληλισθεῖ καὶ ὁ πόλεμος κατὰ τῆς τρομοκρατίας: Chomsky, Ὁ νέος
πόλεμος ἐνάντια στὴν τρομοκρατία, εἰς: Ἡ τρομοκρατία καὶ ἡ κοινωνία τῶν
πολιτῶν, μτφ.: Σ. Κακουριώτης / Γ. Γεωργιάδου / Π. Παπανδρέου, εκδ.
Μεταίχμιο, Ἀθήνα 2002, σελ. 92).
Δεδομένου
δὲ ὅτι ἡ χρήση τῶν ὅρων «ἐχθρὸς» καὶ «πόλεμος» εἶναι μεταφορική,
καθόλου δὲν πειράζει τοὺς κυβερνῶντες νὰ κηρύσσουν καὶ τὴν κατάσταση
πολιορκίας (άρ. 48 Συντ.) μεταφορικῶς!
Ὁ
μεγαλύτερος κίνδυνος ὅμως βρίσκεται κάπου ἀλλοῦ: Σὲ αὐτὴν καθ᾿ ἑαυτήν
τὴν χρήση τοῦ μεταφορικοῦ λεξιλογίου. Ἕνας πρωθυπουργὸς ποὺ μιλᾷ στοὺς
πολῖτες συνεχῶς μὲ πολεμικὲς μεταφορὲς σημαίνει ὅτι τοὺς ἀντιμετωπίζει
σὰν βρέφη, τὰ ὁποῖα δὲν δικαιοῦνται νὰ ἔχουν λόγο· μόνο ὁ «πατερούλης»
τους ξέρει ποιὸ εἶναι «τὸ καλό τους».
Μόλις
ποὺ χρειάζεται νὰ ἀναφερθεῖ ὅτι αὐτὰ τὰ βρέφη νανουρίζονται νυχθημερὸν
ἀπὸ τὴν τηλεόραση καὶ τὰ λοιπὰ ΜΜΕ (σχεδὸν ἅπαντα ἐλεγχόμενα ἀπὸ τὸ
ὁλοκληρωτικὸ Καθεστὼς τῆς ὑγειονομικῆς δικτατορίας), ὥστε νὰ
διατηροῦνται σὲ κατάσταση ἀμάθειας καὶ ἀκρισίας, ἀνήμπορα νὰ ἀντιληφθοῦν
ὅτι ὁ πατερούλης τους εἶναι τύραννος μὲ πατερναλιστικὸ προσωπεῖο.
Ἄκρως
ἐπίκαιρη ἡ ἐπισήμανση τοῦ Βασίλη Φίλια (Κοινωνιολογικὲς προσεγγίσεις,
ἐκδ. Σύγχρονη Ἐποχή, Ἀθήνα 1997, σελ. 182): «Ἡ οὐδετεροποίηση καὶ ἡ
παθητικοποίηση τῆς κοινῆς γνώμης εἶναι ἡ ὑπ᾿ ἀριθ. 1 προϋπόθεση γιὰ τὴν
ἐμπέδωση κάθε μορφὴ τυραννίας».
Πάντως,
«ἡ γονεοποίηση τῆς ἐξουσίας καὶ ἡ βρεφοποίηση τῆς κοινωνίας» δὲν εἶναι
καινούργιο φαινόμενο. «Ἦταν καὶ παραμένει ὁ ἱστορικὰ ἀμετάλλακτος στόχος
ὅλων τῶν διαχειριστῶν τῆς «νόμιμης» βίας, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὶς πολιτικὲς
καὶ ἰδεολογικὲς ἐνδυμασίες τους» (βλ. Κλ. Γρίβα, εἰς: Αδόλφου Χίτλερ, Ὁ
ἀγών μου, ἐκδ. Κάκτος, Ἀθήνα 2006, σελ. 33).
ΥΓ:
Στὴν παλιὰ ἐποχή, τὸ παρατσούκλι τοῦ καρκίνου ἦταν: «ἐπάρατος νόσος».
Σήμερα ὅμως, στὸ Βικιλεξικὸ διαβάζουμε ὅτι «ἡ χρήση τῆς ἔκφρασης θὰ
πρέπει νὰ ἀποφεύγεται, καθὼς ὑπονοεῖ ὅτι ἡ νόσος εἶναι καταραμένη καί/ἢ
ἀνίατη, καὶ θεωρεῖται παρωχημένη ἀλλὰ καὶ προσβλητικὴ γιά τοὺς πάσχοντες
ἀπὸ καρκίνο». Τὴν ἴδια ὥρα, βεβαίως, καθόλου δὲν ἐνοχλοῦν οἱ
ἀπαξιωτικοὶ διαχωρισμοὶ καὶ χαρακτηρισμοὶ σὲ βάρος ὅσων πολιτῶν
ἀρνοῦνται τὴ βρεφοποίησή τους καὶ διεκδικοῦν τὸ δικαίωμά τους νὰ ὁρίζουν
μόνοι τὸ σῶμα τους καὶ τὶς οὐσίες ποὺ θὰ εἰσέρχονται σὲ αὐτό.
«Πᾶνος»