Μελέτη στο αποστολικό ανάγνωσμα: «καί ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου» (Γέροντος Δωροθέου)

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ

Πεντηκοστή εἶναι ἡ ἡμέρα τῆς καθόδου τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στούς μαθητές καί Ἀποστόλους. Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἔκτοτε μαζί μέ τόν Κύριο Ἰησοῦ κυβερνοῦν τήν Ἐκκλησία. 

Μέσω τοῦ Χριστοῦ, πού στό πρόσωπό του ἀνακεφαλαιώνει ὅλη τήν ἀνθρωπότητα, καί μέσα στό σῶμα του, τήν Ἐκκλησία, συνεχῶς καλοῦμε τό Ἅγιο Πνεῦμα νά τελεῖ τά μυστήρια. Ἄρα, ἡ Πεντηκοστή συνεχίζεται. Κατά τόν π. Ἀθανάσιο Γιέφτιτς: «κάθε ἅγιο μυστήριο καὶ ὅλες οἱ θεῖες ἀρετὲς εἶναι μία Ἁγιοπνευματικότης. Τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο διὰ μέσου αὐτῶν ἔρχεται σὲ ἐμᾶς καὶ ἐντὸς ἡμῶν... Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα κατοικεῖ σέ μᾶς καὶ ἐμεῖς σ’ Αὐτόν. Αὐτὸ καὶ μόνο μαρτυρεῖ τὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος σέ μᾶς. Ἐμεῖς μὲ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο ζοῦμε ἐν Χριστῷ καὶ Αὐτὸς σέ μᾶς. Μάλιστα αὐτὸ τὸ γνωρίζουμε « ἐκ τοῦ Πνεύματος οὗ ἡμῖν ἔδωκεν»( Α΄ Ἰω.3,24)». Μέ ἄλλα λόγια ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν τήν κλήση νά γίνουν Ἐκκλησία, δηλαδή κατοικητήρια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νά Ἐκκλησιοποιηθοῦν.

Οἱ Ρωμαιοκαθολικοί εἶναι περισσότερο Χριστομονιστές. Οἱ Προτεστάντες ὁμιλοῦν πρός τό Ἅγιο Πνεὐμα, ὁ καθένας μέ τή δική του ἄποψη, καί εἶναι Πνευματομονιστές. Γιά τούς Όρθοδόξους ὁ Χριστός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι οἱ συντελεστές τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ζωή τῆς Ἐκκλησίας κυριαρχείται ἀπό τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Αὐτό τελεῖ τά μυστήρια, χειροτονεῖ ἱερεῖς καί Ἀρχιερεῖς, ζεῖ μέσα στούς πιστούς. Κατά τόν Μέγα Βασίλειο «ἀρχιτεκτονεῖ» τήν Ἐκκλησία. Ὅμως τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι καί Πνεῦμα Χριστοῦ. Κατά τήν θεολογία τῆς υἱοθεσίας τοῦ  Ἀπ. Παύλου: «ὅτι δέ ἐστε υἱοί, ἐξαπέστειλεν ὁ Θεός τό Πνεῦμα τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ εἰς τάς καρδίας ὑμῶν» ( Γαλ. 4, 6). Γιά τόν λόγο αὐτό ὁ Ἀπ. Παῦλος ἀναφέρει: «εἰ δέ τις Πνεῦμα Χριστοῦ οὐκ ἔχει, οὖτος οὐκ ἔστιν Αὐτοῦ» (Ρωμ. 8,9). Ὁ Χριστός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι δύο ἀδιασπάστως συνδεδεμένα πρόσωπα στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας. 

Ὁ Χριστός πέμπει, λοιπόν, τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐν χρόνῳ. Ἡ ἐκπόρευση γίνεται ἐκ τοῦ Πατρός καί ἀφορᾶ τήν αΐδια κατάσταση τῆς Ἁγίας Τριάδας. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι μία Τριαδική φανέρωση. Ὅλα συμβαίνουν μέ τήν εὐδοκία τοῦ Πατρός, τήν αὐτουργία τοῦ Υἱοῦ καί τήν συνεργία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐπεδήμησε τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς καί ἔκτοτε συγκροτεῖ τήν Ἐκκλησία, τήν κάνει διαρκῶς παρούσα. Σέ κάθε μυστήριο ἐπικαλούμαστε τήν κάθοδο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος πού μεταδίδεται σέ ὅλους τούς πιστούς καί κάνει παρόντα ὅλα τά ὑπέρ ἡμῶν γεγενημένα. Τό Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι δῶρο στόν κόσμο μέ ἀφορμή τήν καταλλαγή πού ἔφερε τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ.  Τό Ἅγιο Πνεῦμα συγκροτεῖ, οἰκοδομεῖ, ἑνώνει, οἰκοδομεῖ, αὐξάνει τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας. Ὅπου εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἐκεῖ εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Τό ἔργο του εἶναι νά ἐνεργοποιεῖ τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Δέν μπορεῖ νά θεωρηθεῖ τό Ἅγιο Πνεῦμα ἀπομονωμένο καί χωρίς τόν Χριστό. Ἕτσι μποροῦμε νά κάνουμε δικό μας τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Ἡ σωτηρία μας γίνεται μέσα στή μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας.

 Ὁ καθένας Ὀρθόδοξος Χριστιανός μπορεῖ νά ἔχει ἐμπειρία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Χριστός καλεῖ τά πρόβατα κατ’ ὄνομα. Ὁ ἄνθρωπος ἔχει τήν δοσμένη σ’ αὐτόν ἐλευθερία καί πρέπει νά πραγματώσει τήν προσωπική συνέργιά του, πού εἶναι ἡ ἀποδοχή τοῦ ἔργου τοῦ Χριστοῦ, ἡ προαίρεση καί ἡ ἄσκησή του. Ἀνάλογα μέ τήν καθαρότητα καί τήν δεκτικότητά του, μπορεῖ νά δεχθεῖ τήν ἐπίσκεψη τῆς θείας χάρης.  Οἱ θυρίδες εἶναι τά μυστήρια, ὅπου τελετάρχης εἶναι τό Ἅγιο Πνεῦμα. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ὁνομάσθηκαν Θεοφόροι καί Πνευματοφόροι ἔπειδή ἔγιναν κατοικητήρια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τό ὁποῖο ἐνοίκησε μέσα τους. Αὐτό μᾶς δείχνει τόν δρόμο γιά τόν σκοπό αὐτῆς τῆς ζωῆς πού, κατά τόν Ἅγιο Σεραφείμ τοῦ Σαρώφ, εἶναι ἡ προσέλκυση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Παράκλητος πού ὁδηγεῖ καί σαρκώνει τήν Ἐκκλησία μπορεῖ νά μείνει διαρκῶς μέσα μας. Αὐτό συμβαίνει μέ τήν θεοποιό ἄκτιστη θεία ἔνέργεια καί εἶναι σημεῖο ἁγιότητας.

Ἡ κτίση βαδίζει στήν τελείωσή της. Μέ τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στήν Ἐκκλησία τά ἔσχατα εἶναι παρόντα. Ζοῦμε στήν περίοδο τῆς χάριτος. Ἡ Ἄνάσταση τοῦ Χριστοῦ καί ἡ ἐπιδημία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος  φώτισαν τόν κόσμο καί ἡ Ἐκκλησία, ἀπαστράπτουσα, πορεύεται μέσα στόν χρόνο ἕως τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ὅπου καί ἐκεῖ θά εἶναι παροῦσα. Αὐτό πού συνέβη τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς δέν εἶναι τό γενέθλιο τῆς Ἐκκλησίας, πού προϋπῆρχε ἀπό τήν Δημιουργία. Εἶναι ἡ ἐκπλήρωση τῶν λόγων τοῦ Κυρίου ὅτι συμφέρει αὐτός να φύγει, ὥστε τὀ Ἅγιο Πνεῦμα, πού ὁ ἴδιος θά πέμψει, θά μᾶς ὁδηγήσει «εἰς πάσαν τήν ἀλήθεια», πού εἶναι ὁ Τριαδικός Θεός.