ΔΙΣ: Ἀπαράδεκτος ἡ ὥρα τῆς Ἀναστάσεως τὴν 21.00!

Γράφει ὁ κ. Παῦλος Τρακάδας, θεολόγος

Ἀνετράπη ἡ «ἑορτῶν ἑορτή», ἡ «πανήγυρις τῶν πανηγύρεων», καὶ οἱ διδάσκαλοι τῆς Θεολογίας συνῂνεσαν διὰ τῆς σιωπῆς! Κατεπατήθη ἡ βούλησις τῶν Ἁγιῶν Πατέρων τῆς Πενθέκτης Ἁγίας Οἰκουμενικῆς Συνόδου καὶ δὲν εὑρέθη εἷς Κανονολόγος νὰ ὀρθώση ἀνάστημα! Ἀπεδομήθη πλήρως ἡ Ὀρθόδοξος Λατρεία καὶ δὲν ὕψωσε τὴν φωνήν του οὔτε εἷς ἐκ τῶν Λειτουργιολόγων! Διά ποῖον λόγον μετέχουν εἰς ἐπιτροπάς τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος; Διά δημοσίας σχέσεις ἢ διὰ νὰ ἐκφέρουν ἄποψιν; Διότι ἄποψιν ἔχουν καὶ τὴν ἐπιβάλλουν εἰς τοὺς φοιτητάς, εἰς δὲ τοὺς Ἀρχιερεῖς δὲν τολμοῦν… μήπως διότι θὰ χρειασθοῦν κάποιαν ἐξυπηρέτησιν;

Ὁ κ. Νικόλαος Τ. μᾶς μετέφερε τὸ ἑξῆς περιστατικόν. Εἰς τὰ ἕδρανα τῆς Θεολογίας συμφοιτητὴς του ἐρώτησε τὸν Καθηγητὴν τῆς Λειτουργικῆς κ. Παναγιώτην Σκαλτσῆν, τὸ ἑξῆς:

«-Κύριε Καθηγητά, θὰ μπορούσαμε ἐνδεχομένως τὸ «Σιγησάτω πᾶσα σάρξ…» νὰ τὸ ψέλνουμε καὶ ἄλλες φορὲς μέσα στὸ ἔτος καὶ ὄχι μόνο τὸ Μ. Σάββατο;». Ὁ Καθηγητὴς ἐξανέστη μόνον ἀπὸ τὸ ἐρώτημα! Συνοφρυωμένος ἀπήντησεν εἰς λίαν αὐστηρὸν τόνον: «-Τί εἶναι αὐτὰ πού λέτε; Ἀνατρέπεται ὅλη ἡ λειτουργικὴ παράδοση! Οὔτε κα­τὰ διάνοια δὲν μπορεῖ νὰ συμβῆ κάτι τέτοιο!»

Ὁ κ. Σκαλτσῆς «ὑπέρμαχος τῆς λειτουργικῆς παραδόσεως» εἶχε ζῆλον μόνο διὰ τὸν φοιτητήν; Τότε ἀνετρέπετο ἡ λατρεία, ἐνῶ τώρα ὅλα ἔγιναν καλῶς;

Οἱ Πανεπιστημιακοὶ φοβοῦνται ὅτι, ἂν ἀντιδράσουν, ἡ Κυβέρνησις θὰ προβῆ εἰς στέρησιν μισθοῦ ἢ μήπως ἰσχύει δι’ αὐτοὺς τὸ θουκυδίδειον «τὸ δὲ σῶφρον τοῦ ἀνάνδρου πρόσχημα»; «Οὐαὶ ὑμῖν», Πανεπιστημιακοί, «ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ διυλίζοντες τὸν κώνωπα, τὴν δὲ κάμηλον καταπίνοντες»!

Ἂς γνωστοποίησωμεν αὐτὰ ποὺ ὑπεστήριζεν ὁ κ. Σκαλτσῆς περὶ Ἀναστάσεως, ἀλλὰ τώρα ἐλησμόνησε… Εἰς τὸ ἐπίσημον συνέδριον τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μὲ θέμα «Τὸ Χριστιανικὸν Ἑορτολόγιον» τὸ 2006, εἶχεν ἀναπτύξει τὸ θέμα «Ἡ ἑορτὴ τοῦ Πάσχα», ὅπου μεταξὺ ἄλλων ἀνέφερε τὰ ἑξῆς:

«Ἕνα Συριακὸ κείμενο τῶν ἀρχῶν τοῦ 3ου αἰ. μ.Χ., ἡ «Διδασκαλία τῶν Ἀποστόλων», μᾶς παραδίδει μία πληρέστερη εἰκόνα τῆς ἑορτῆς τοῦ Πάσχα. Προσδιορίζει μὲ σαφήνεια τὸ περιεχόμενο τῆς νηστείας, κατὰ τὴν ὁποίαν οἱ πιστοὶ ἀπὸ τὴ Δευτέρα πρὸ τοῦ Πάσχα μέχρι τὴν Πέμπτη εἶχαν μονοφαγία καὶ ἔτρωγαν τὴν ἐνάτη μόνο ψωμί, ἁλάτι καὶ νερό. Τὴν Παρασκευὴ δὲ καὶ τὸ Σάββατο «nihil gustantes», δὲν ἔτρωγαν τίποτε. Σύμφωνα μὲ τὴν ἐν λόγῳ πηγή, τὸ βράδυ τοῦ Μεγάλου Σαββάτου γινόταν ὁλονυκτία καὶ μέχρι τὴν τρίτη ὥρα τῆς νυκτὸς τὴν ἀλεκτοροφωνία, ἀνεπέμποντο εὐχές καὶ διαβάζονταν οἱ Προφῆτες, τὸ Εὐαγγέλιο καὶ οἱ Ψαλμοὶ μὲ φόβο καὶ τρόμο, ὅπως χαρακτηριστικὰ σημειώνεται στὸ κείμενο. Ἀκολούθως ἐτελεῖτο ἡ θεία Εὐχαριστία…

Περισσότερα λειτουργικὰ στοι­χεῖα γιὰ τὴν ἑορτὴ τοῦ Πάσχα μᾶς δίδουν δύο σπουδαῖα κείμενα τοῦ τέλους τοῦ 4ου αἰ. μ.Χ… Τὸ πρῶτο, οἱ «Διαταγὲς τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων», τὸ ὁποῖο διασώζει τὴν μέχρι τότε Λειτουργικὴ παράδοση τῆς Ἀντιόχειας, ἐπαναλαμβάνει καὶ ἐμπλουτίζει τὶς μαρτυρίες ποὺ ἔχουμε ἀπὸ τὴ «Διδασκαλία τῶν Ἀποστόλων»… ἡ ὅλη τελετὴ ὁλοκληροῦται μὲ τὴ θ. Εὐχαριστία τὶς πρωϊνὲς ὧρες τῆς Κυριακῆς, κατὰ τὶς ὁποῖες ἔγινε καὶ ἡ Ἀνάσταση…

Τὸ 12ο αἰώνα τὸ Τυπικό τῆς Παναγίας τῆς Εὐεργέτιδος, τὸ ὁποῖο ἐπηρέασε κατὰ πολὺ καὶ τὰ ἄλλα μοναστηριακὰ Τυπικὰ τῆς ἐποχῆς αὐτῆς, δίδει τὴ δική του εἰκόνα ὅσον ἀφορᾶ τὴν ἑορτὴ τοῦ Πάσχα. Ἐνδεικτικὰ μόνο μνημονεύομε τὸ χρόνο ἔναρξης τῆς πασχαλινῆς παννυχίδας (τὴν η΄ ὥρα τῆς νυκτός, δηλαδή 2 περίπου τὰ μεσάνυκτα)…» (Τὸ Χριστιανικὸν Ἑορτολόγιον, σ. 105-108 καί 115).

Εἶναι σαφές, ἑπομένως, ὄχι μόνον εἰς τὴν «Διδασκαλία τῶν Ἀποστόλων», ποὺ ἀποτελεῖ τὴν ἀρχαιοτέραν περιγραφὴν τῆς πασχαλίου νύκτας, ἀλλὰ καὶ εἰς τὸ ἔργον «Διαταγαὶ τῶν Ἀποστόλων» μέχρι καὶ εἰς τὸ «Τυπικόν τῆς Εὐεργέτιδος», ὅτι ἡ παννυχὶς τῆς Ἀναστάσεως τελεῖται μετὰ τὸ μεσονύκτιον!

Ἡ ἀρχαία παράδοσις, ὅπως τὴν καταγράφει ὁ κ. Π. Σκαλτσῆς, ἀλλὰ καὶ ὅλα τὰ «Τυπικὰ» μέχρι σήμερα, ὅπως ἀναφέρει καὶ ὁ κυρὸς Ἰ. Φουντούλης (βλ. Ο.Τ. ἀρ. φ. 2352/30-04-2021), ἦταν νὰ τελῆται ἡ Ἀνάστασις ἀπὸ τὸ μεσονύκτιον καὶ ἔπειτα! Ἡ Ἱερὰ αὐτὴ Παράδοσις πηγάζει, βεβαίως, ἀπὸ τὰς περιγραφάς τῶν Ἱ. Εὐαγγελίων καὶ ἀπέκτησε ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΝ καὶ ΑΠΑΡΑΒΑΤΟΝ χαρακτήρα μὲ τὸν 89ον Κανόνα τῆς Πενθέκτης Ἁγίας Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Διὰ τοῦτο μόνη ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία διετήρησεν ἐξ ἀρχῆς καὶ ἀδιαλείπτως εἰς τοὺς αἰῶνας ἀναλλοίωτον τὴν Ἀνάστασιν. Τοιουτοτρόπως προκύπτει καὶ ἡ παγία ἐντολὴ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, μέχρι πέρυσι, περὶ τῆς τελετῆς τῆς Ἀναστάσεως.

Φάσκουν

καὶ ἀντιφάσκουν

Ἐνῶ αὐτὰ θεωροῦνται θέσφατα ἔνιοι Μητροπολῖται καὶ κληρικοὶ ἔσπευσαν νὰ δικαιώσουν τὴν λειτουργικὴν μόρφωσιν τοῦ κ. Μητσοτάκη! Ἀπὸ τὰ πρῶτα αὐτὰ κείμενα ἦτο ἐκεῖνον ποὺ ἐδημοσιεύθη εἰς τὴν ἱστοσελίδα «nyxthimeron.com» τῆς 21ης Ἀπριλίου 2021 καὶ ἀναπαρήχθη εἰς πολλάς ἱστοσελίδας, φέρων τὴν ὑπογραφὴν τοῦ Ἀρχιμ. Νικοδήμου Σκλέπα, ὁ ὁποῖος μεταξὺ ἄλλων γράφει:

«Ποιὸς μᾶς εἶπε ὅτι σώνει καὶ καλὰ πρέπει νὰ ποῦμε «Χριστὸς Ἀνέστη» στὶς 12; Μήπως ἡ ἀποστολικὴ ἢ ἡ ἀρχαία παράδοση τῆς Ἐκκλησίας; Ὄχι!»

Ἔφθασε νὰ ἀμφισβητῆ καὶ τὴν Ἐκκλησίαν τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία τόσα χρόνια εἶχεν ὁρίσει ὡς ὥραν Ἀναστάσεως τὰ μεσάνυκτα; Αὐτὰ φρονεῖ καὶ ὁ Μητροπολίτης του; Δὲν τοῦ ὑπέδειξε κανεὶς τὸν 89ο Κανόνα τῆς Πενθέκτης; Αὐτὰ καὶ ἄλλα ἀσύγγνωστα ἐπανέλαβαν καὶ Μητροπολῖται καὶ ἐπεκράτησε σύγχυσις, ἐπειδὴ αὐτοὶ ποὺ ἔχουν ὁρκισθῆ νὰ ὑπηρετοῦν τὴν ἀλήθειαν «προτιμοῦν τὸ συμφέρον», διὰ νὰ παραφράσωμεν ἀπὸ τοὺς Αἴνους τῆς Μ. Τετάρτης, ποὺ ὁμιλοῦν διὰ τὴν προδοσίαν.

Δὲν ἐγνώριζον τὴν Ἱ. Παράδοσιν! Μήπως δὲν ἐγνώριζον καὶ τὰς ἐγκυκλίους, τάς ὁποίας οἱ ἴδιοι ἐκδίδουν; Ἐρευνώντας κανεὶς τὰς Ἐγκυκλίους τῆς Ἱ. Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐξευρίσκει δύο, αἱ ὁποῖαι ὁρίζουν σαφῶς ὅτι «Ἡ τέλεσις τῆς Ἀναστάσεως δέον τὸ μεσονύκτιον καὶ οὐχὶ τὰς πρωινάς ὥρας τῆς Κυριακῆς του Πάσχα, συμφώνως πρὸς τοὺς Κανόνας Α΄ Διονυσίου Ἀλεξανδρείας καὶ ΠΘ΄ Πενθέκτης»! Πρόκειται διὰ τὰς ἐγκυ­γκλίους 798/554/537/1-3-1955 καὶ 1826/2240/1112/1-4-1971.

Προσέτι ὑπάρχει ἡ πλέον πρόσφατος Ἐγκύκλιος 2786/31-3-2004, ἡ ὁποία ἔχει τίτλον: «Ὁ καιρὸς τῆς Θείας Λειτουργίας καὶ ἡ δυνατότητα τελέσεώς της τὸ Ἑσπέρας», ὅπου μεταξὺ ἄλλων ἀναφέρονται καὶ τὰ ἑξῆς:

«…ἡ Θεία Λειτουργία τοῦ Πάσχα καί τῶν Χριστουγέννων ἐτελεῖτο μετά τό μεσονύκτιον καί «πρό τῆς ἡμέρας, διά μυστηριώδη αἰτίαν· ὅτι γνώμη τῶν Θείων Πατέρων (εὐλαβής παράδοσις, τήν ὁποίαν διασῴζει ὁ Θεόφιλος Καμπανίας) εἶναι μετά τό μεσονύκτιον νά ἔγινεν ἥ τε γέννησις καί ἡ Ἀνάστασις τοῦ Σωτῆρος Ἰησοῦ Χριστοῦ»…

Εἰς κείμενον, τό ὁποῖον φέρεται ὡς ἔργον τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως Καλλινί­κου τοῦ Γ´, δίδεται μία σοφή ἀπάντησις, ἡ ὁποία καί τήν παράδοσιν σέβεται, καί «τήν χρείαν τοῦ λαοῦ» δέν ἀγνοεῖ· «Ὁ καιρός τῆς ἱερᾶς λειτουργίας – λέγει τό κείμενον – εἶναι κατά τήν παλαιάν συνήθειαν ἡ τρίτη ὥρα τῆς ἡμέρας, ὅμως δύναται καί ταχύτερον καί ὑστερώτερον καί νά ἀρχίσῃ καί νά τελειώσῃ, ἐάν εἶναι ἀνάγκη ·πρίν δέ τοῦ μεσονυκτίου καί μετά μεσημβρίαν οὐχί· ἐκτός τῶν διωρισμένων ἡμερῶν ὑπό τῆς Ἐκκλησίας, ὅταν ἡ λειτουργία γίνεται ὁμοῦ μέ τόν ἑσπερινόν»…

Εἰς τό ἴδιον πλαίσιον ἐν­τάσσονται καί αἱ πρόσφατοι πρωτοβουλίαι, πρός ἐξυπηρέτησιν τῶν ποιμαντικῶν ἀναγκῶν, αἱ ὁποῖαι μεταθέτουν εἰς ὡρισμένας χαρμοσύνους ἡμέ­ρας τήν τέλεσιν τῆς Θεί­ας Λειτουργίας τό ἀπόγευμα ἤ καί τό βράδυ πρό τοῦ μεσονυκτίου. Ὅλαι αὗται εἶναι «ἀντιπαραδοσιακαί καί ἀπα­ράδεκτοι».

Ἐφόσον οἱ ἴδιοι οἱ Ἱεράρχαι δὲν σέβονται αὐτὰ πού ἐπανειλημμένως ἔχουν θεσμοθετήσει, πῶς ἀπαιτοῦν τώρα σεβασμὸν εἰς «ἀντιπαραδοσιακάς» ἀποφάσεις;

Οἱ ἴδιοι χαρακτηρίζουν ὡς «ἀπαράδεκτον» τὴν μετάθεσιν τῆς Θ. Λειτουργίας πρὶν τὸ μεσονύκτιον καὶ τώρα κατηγοροῦν ὅποιον ἀντιδρᾶ;

Ὁ πιστὸς λαὸς εἰς ποῖον ὀφείλει νὰ κάνη ὑπακοήν; Εἰς τὸν ΠΘ΄ Κανόνα τῆς Πενθέκτης Ἁγίας Οἰκουμενικῆς Συνόδου καὶ εἰς τὰς Ἐγκυκλίους τῆς ΔΙΣ ἢ εἰς τὴν «νεόκοπον» ἀπόφασιν Πρωθυπουργοῦ-Ἀρχιεπισκόπου;

Διατὶ δὲν κάνουν οἱ ἴδιοι ὑπακοὴν εἰς τὴν Ἱ. Παράδοσιν; Ἔχει δικαίωμα ἡ ΔΙΣ νὰ καταλύη τὴν Ἱ. Παράδοσιν 2.000 ἐτῶν; ΟΧΙ! Ἔχει δικαίωμα ἡ ΔΙΣ νὰ παραβαίνη Κανόνα Οἰκουμενικῆς Συν­όδου; ΟΧΙ! Μὲ τὴν ἀπίστευτον αἰτιολογίαν μάλιστα ὅτι πρέπει νὰ τηρηθῆ τὸ «ὡράριο Χαρδαλιᾶ»;…

Ὅσα «τεχνάσματα» καὶ ἂν μετέρχωνται Μητροπολῖται, διὰ νὰ κατευνάσουν τοὺς πιστούς, αὐτὰ κονιορτοποιοῦνται ἐνώπιον τῆς ΑΛΗΘΕΙΑΣ καὶ τὸ μόνον ποὺ ἐπιτυγχάνουν εἶναι νὰ ἐκτίθενται οἱ ἴδιοι ὡς ἄγευστοι θεολογίας.

Αὐτοαναιρεῖσθε, Σεβασμιώτατοι, διότι ἀντὶ νὰ διακονῆτε τὴν κανονικὴν τάξιν ὑπερασπίζεσθε ἀπὸ λάθος «ἀλλότρια συμφέροντα» καὶ δὲν ἔχετε τὸ σθένος νὰ ζητήσετε «συγγνώμην», ὡς ὀρθῶς ἔπραξεν ὁ Σεβ. Ἱερισσοῦ!