ΠΡΟΦΗΤΕΙΩΝ ΒΑΣΙΛΙΔΟΣ ΚΑΙ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΟ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ

Ὑπό τοῦ Γέροντος Μαξίμου Ἰβηρίτου

Ὁ περιώνυμος Βυζαντινός Ἱερός Ναός τῆς Ἁγίας Σοφίας ΚΠόλεως ἱδρύθη τό πρῶτον ὑπό τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου ἐγγύς τῶν ἀνακτόρων, εὐθύς μετά τήν εἰς Βυζάντιον μεταφοράν τῆς πρωτευούσης τό 330, καί ἐνεκαινιάσθη τήν 15 Φεβρουαρίου 360 ὑπό τοῦ βασιλεύσαντος υἱοῦ του Κώνσταντος, μετά τήν τελευτήν τοῦ πατρός του. Ὁ λόγος διά τόν ὁποῖον ὁ Ναός ἐτιμήθη ἐπ’ ὀνόματι τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας, εἶναι διά τό ὅτι ἡ ἐν Νικαίᾳ συν­ελθοῦσα Α΄Οἰκουμενική Σύνοδος τό 325 εἶχεν ἤδη ἀποκηρύξει τόν αἱρεσιάρχην Ἄρειον καί εἶχεν ἀνακηρύξει τόν Χριστόν ὡς τόν ἀληθῆ Λόγον καί τήν Σοφίαν τοῦ Θεοῦ.

Ὁ Ναός οὗτος ἦτο δρομικός (= εἶχε δηλαδή τό σχῆμα τῆς Βασιλικῆς), καί μέχρι τοῦ Ἀρκαδίου δέν ἀπετέλει μόνον τόν πρωτεύοντα Ναόν τῆς Βασιλίδος, ἀλλά καί ὁλοκλήρου τῆς ἀνατολῆς. Εἰς αὐτόν ἀνεγνώσθησαν τά Πρακτικά τῆς Β΄Οἰκουμενικῆς Συνόδου τῆς ΚΠόλεως καί τό Σύμβολον τῆς Πίστεως τό 381, καί ἐδῶ ἐθριάμβευσεν ὁ Ἅγιος Γρηγόριος Ναζιανζηνός διά τοῦ Μεγάλου Θεοδοσίου· ἐδῶ πάλιν ἠκούετο καί ἡ φωνή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ψέγοντος τήν αὐτοκράτειραν Εὐδοξίαν, σύζυγον τοῦ Ἀρκαδίου.

Ὁ πρῶτος Ναός ἐπυρπολήθη μετά 44 ἔτη ἀπό τῆς ἱδρύσεως αὐτοῦ ὑπό τῶν ὀπαδῶν τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου τήν 20 Ἰουνίου 404, εἰς ἔνδειξιν διαμαρτυρίας διά τήν ἐξορίαν τοῦ ἱεροῦ Πατρός ἐπί Ἀρκαδίου. Ἡ ἀνοικοδόμησις τοῦ Ναοῦ διήρκεσεν 11 ἔτη καί τά ἐγκαίνια αὐτοῦ ἔλαβον χώραν τήν 10 Ὀκτωβρίου 415 ἐπί Θεοδοσίου Β΄, διατηρῶν κατά τήν παράδοσιν ἀπό τό πρῶτον κτίσμα μόνον τό Ἅγιον Βῆμα καί τόν ἄμβωνα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, ἐπιδεικνυόμενον καί σήμερον εἰς τόν ἐν Φαναρίῳ Πατριαρχικόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου.

Ἀλλά καί τοῦ νέου τούτου Ναοῦ ὁ βίος ἦτο βραχύς, διότι μετά 117 ἔτη (= περί τά μέσα Ἰανουαρίου  τοῦ 532), κατεστράφη ὑπό τοῦ πυρός κατά τήν στάσιν τοῦ Νίκα, ἥτις ἠπείλησε νά ἀνατρέψῃ τόν αὐτοκράτορα Ἰουστινιανόν. Ὅμως, μετά τήν καταστολήν τῆς ἀνταρσίας, καί δή τήν 23 Φεβρουαρίου 532, ἐγένετο ἔναρξις ἀνοικοδομήσεως παρά τοῦ ἰδίου αὐτοκράτορος ἐπί ἐντελῶς καινοφανοῦς σχεδίου.

Τό νέον οἰκοδόμημα ὑπῆρξεν ἀπό ἀρχιτεκτονικῆς πλευρᾶς τό πρῶτον κτήριον, τό ὁποῖον συνεδύασε τό τετράγωνον σχέδιον τῶν παραδοσιακῶν Βασιλικῶν μέ τόν κεντρικόν τροῦλλον τῶν αὐτοκρατορικῶν κτηρίων, ὅπως τό Πάνθεον τῆς Ῥώμης. Οἱ διασημότεροι ἐκείνης τῆς ἐποχῆς μηχανικοί Ἀνθέμιος ἐκ Τράλλεων τῆς Λυδίας καί Ἰσίδωρος ἐκ Μιλήτου ἀνέλαβον τήν ὑλοποίησιν τοῦ ἔργου, τό ὁποῖον ἐκόστισε 145 τόνους χρυσοῦ κατά τάς μαρτυρίας (ἤτοι, 2 δισ. περίπου σημερινά δολλάρια).

Τό 533 εἷς ἰσχυρός σεισμός κατεπόνησε τόν νεόδμητον κτήριον καί εἰδικῶς τόν τροῦλλον, ὅστις καί κατέῤῥευσε κατά τόν ἑπόμενον σεισμόν τοῦ 557. Τήν ἀναστήλωσιν ἐπραγματοποίησεν ὁ Ἰσίδωρος ὁ Νέος, ἀνεψιός τοῦ προηγουμένου, ὅστις ὑπερύψωσε τόν τροῦλλον κατά 9 μέτρα, μετατοπίζων τό κέντρον βάρους εἰς τάς ἁψῖδας, ἐνῷ κατεσκεύασεν ἐξωτερικά ἀντιστηρί­γματα. Ὁ Ναός ἐκινδύνευσεν ἐκ πυρκαϊᾶς τό 859 καί δέκα ἔτη ἀργότερον ἰσχυρός πάλιν σεισμός προεκάλεσε ῥῆγμα εἰς τήν δυτικήν αὐτοῦ ἁψῖδα. Ἡ μεγάλη ὅμως καταστροφή προεκλήθη τό 1204 μέ τήν ἅλωσιν τῆς ΚΠόλεως ἀπό τούς Σταυροφόρους τῆς Δ΄Σταυροφορίας. Ἡ Ἁγία Σοφία ἐλεηλατήθη τότε σφοδρῶς καί ἐν συνεχείᾳ μετετράπη εἰς Λατινικήν ἐκκλησίαν. Τό 1453, ὅτε οἱ Ὀθωμανοί ἐκυρίευσαν τήν Βασιλεύουσαν, μετέτρεψαν τήν Χριστιανικήν Βασιλικήν εἰς τέμενος. Τό δέ 1935 ἡ Τουρκική Κυβέρνησις τήν μετέτρεψεν εἰς Μουσεῖον, ὅπως καί παραμένει μέχρι σήμερον.

Ἐάν ἡ ΚΠολις θεωρεῖται πηγή τοῦ Ἑλληνοχριστιανικοῦ πολιτισμοῦ καί τό κέντρον ὅπου συνεκεντροῦντο ὅλα τά ὁράματα καί αἱ σκέψεις τῶν ὑποδούλων Ἑλλήνων, ἡ λεγομένη Μεγάλη Ἰδέα, ἡ Ἁγία Σοφία ἀποτελεῖ τόν ἐπίγειον οὐρανόν~τήν Νέαν Σιών, τό καύχημα τῆς Οἰκουμένης, τήν δόξαν τῶν Ἐκκλησιῶν, ἥτις ὑπερβαίνει πάντας τούς ἄλλους Ναούς ἀπό Ἀδάμ μέχρι σήμερον. Διά τήν ἀνέγερσιν τοῦ μεγαλοπρεποῦς τούτου Ἱεροῦ Ναοῦ ὑπάρχουν γεγραμμένα ἐν χειρογράφοις πλεῖστα κείμενα. Μόνον εἰς τούς Ἁγιορειτικούς Καταλόγους τοῦ ἱστορικοῦ Καθηγητοῦ καί μεσαιωνοδίφου Σπυρίδωνος Λάμπρου ἀπαντῶνται 13 χειρόγραφα μέ διαφόρους παραλλαγάς.

Εἰς τόν Ἀμβροσιανόν κώδικα τοῦ Μιλάνου Ν 87 sup…, γεγραμμένον κατά τόν 15ον αἰῶνα βραχύ πρό τῆς Ἁλώσεως, εἰς τά φύλλα 32d α-32d β περιλαμβάνεται μία αὐτόγραφος διήγησις ἀγνώστου συγγραφέως διά τήν ΚΠολιν καί τήν Ἁγίαν Σοφίαν. Τήν διήγησιν ἐξέγραψε τόν Ἰούλιον τοῦ 1903 ὁ Καθηγητής Σπυρίδων Λάμπρος καί ἐδημοσίευσεν εἰς τόν Γ΄ τόμον τοῦ τριμηνιαίου περιοδικοῦ του συγγράμματος «Νέος Ἑλληνομνήμων» τό 1906. Ἰδού τί λέγει:

«Ἑωράκαμεν τήν Κωνσταντινούπολιν ἐκείνην τήν ἐξοχωτάτην πόλιν θαυμασίῳ καί ἀτιμήτῳ ἀπό παλαιοῦ ἔργῳ τεθεμελιωμένην, ἐν ᾗ εἴδομεν πολλά λείψανα τῶν ἁγίων καί πολλούς τόπους ἀξίους τῷ Θεῷ καί σεβασμίους. Εἴδομεν τήν μητέρα τοῦ κόσμου, τήν ἐκκλησίαν, ἤγουν τήν Ἁγίαν Σοφίαν, ἀγγέλου τοῦ Θεοῦ ἀοράτως τούς τεχνίτας διδάσκοντας ἐκτισμένην, ὑφ’ ἧς παρέχονται πολλά ὕδατα δεξαμεναῖς, τά μέν γλυκέα, τά δέ ἁλμυρά, ἄλλα δέ ὑετώδη. Αὕτη δέ ἡ ἐκκλησία βαστάζεται ὑποκάτω ἑκατόν καί πεντήκοντα καί τρισί κίοσι μαρμαρείοις, ἐπάνω δέ διακοσίοις τεσσαράκοντα καί ἕξ, ὧν δεκαέξ περί τόν χορόν ἀργύρῳ κεχρυσωμένῳ ἀπό ἄνωθεν ἕως κάτω κεκαλυμμέναι. Ἔχει ὁ χορός ἐκεῖνος θυσιαστήριον θαυμαστόν ἐκλάμπρῳ σμαράγδῳ λίθῳ κεχωνευμένον λίθοις τιμίοις καί ἀτιμήτοις μαργαρίταις πανταχοῦ κεκοσμημένον. Ἔχει δέ ἡ ἐκκλησία ἐναλλαγάς κανδυλῶν τρεῖς, μίαν καθημερινήν, δευτέραν ἑορταστικήν, τρίτην πασχαλινήν, καί πᾶσαι ἐκεῖναι αἱ κανδύλαι εἰσίν ἀπό χρυσοῦ καί ἀργύρου καθαροῦ· ἀλλά καί ὁ ἀριθμός ἐκείνων ἐστίν ἄφατος ὅτι οὔτε στόμα οὔτε γλῶττα αὐτάς ἀριθμῆσαι δύναται· ἀνοίγεται δέ καί κλείεται ἡ ἐκκλησία διακοσίαις πεντήκοντα καί δυσί πύλαις διθύροις, ἀλλά τόν ἀριθμόν τῶν θυρίδων ἄνθρωπος οὐκ ἔγνω. Ὑπηρετεῖται δέ ἡ ἐκκλησία ἀπό ἑπτακοσίων ἱερέων μισθωτῶν, ἀφ’ ὧν ὑπηρετοῦσι καθ’ ἑκάστην ἑβδομάδα τριακόσιοι πεντήκοντα, ὅτε οἱ ἄλλοι ἱκανοποιοῦσιν ἑαυτοῖς καί τῇ ἰδίᾳ θελήσει. Περιέχεται δέ ἐν αὐτῇ τῇ ἐκκλησίᾳ θησαυρός ἀτίμητος καί λίθοι ἀσύγκριτοι καί πλοῦτος πλείων ἤ ἔχουσι πάντες οἱ ἄνθρωποι τοῦ λατινικοῦ γένους» (βλ. σελ. 249-250).

Ἡ κατ’ αὐτόν τόν καιρόν καταβαλλομένη προσπάθεια μετατροπῆς τῆς Ἁγίας Σοφίας εἰς τέμενος παρά τῆς Τουρκικῆς κυβερνήσεως, μᾶς ἐμβάλλει εἰς πολλάς σκέψεις· ἐάν ὄντως πραγματοποιηθῇ τό ἀνόσιον τοῦτο ἐγχείρημα, τότε θά εὑρεθῶμεν εἰς τήν ἀρχήν κοσμοϊστορικῶν γεγονότων, καί βεβαίως εἰς τήν ἀρχήν τοῦ τέλους τῆς Τουρκίας.

Εἶναι κοινή πλέον ἡ αἴσθησις, ὅτι εὑρισκόμεθα εἰς τήν στροφήν τῆς ὁδοῦ, ἐκ τῆς ὁποίας βλέπομεν τό τέλος μεγάλων γεγονότων. Ταῦτα δέν εἶναι δυνατόν νά τεθοῦν εἰς χρονολογικήν σειράν, διότι πρόκειται περί προφητειῶν, τῶν ὁποίων οἱ «χρόνοι καί οἱ καιροί» ἐκπληρώσεως αὐτῶν ἀνήκουν ἀποκλειστικῶς εἰς τήν ἐξουσίαν καί τήν κρίσιν τοῦ Θεοῦ. Ἕν τοιοῦτον γεγονός, χαρμόσυνον διά τήν Ἑλλάδα καί τήν Ὀρθοδοξίαν, θά εἶναι καί ἡ ἐπιστροφή τῆς ΚΠόλεως εἰς τούς Ἕλληνας. Εἰς τούς ὀρθολογιστάς, οἵτινες στηρίζουν τά πάντα εἰς τήν λογικήν των, τοῦτο ἀκούεται ὡς ἀδύνατον ἤ ἐξωπραγματικόν. Καί ὅμως, ποῖος ἐκ τῶν ἀνθρώπων, οἵτινες ἔζησαν κατά τάς πρώτας δεκαετίας τοῦ 20οῦ αἰῶνος ἤ ἐνωρίτερον θά ἐπίστευεν εἰς τήν ἐπανίδρυσιν τοῦ Κράτους τοῦ Ἰσραήλ ἀπό τούς Ἑβραίους καί τήν ἀνακατάληψιν τῆς Ἱερουσαλήμ κατά τά ἔτη 1948 καί 1967 ἀντιστοίχως;

«Καί Ἱερουσαλήμ ἔσται πατουμένη ὑπό ἐθνῶν ἄχρι πληρωθῶσι καιροί ἐθνῶν», εἶχον προφητεύσει οἱ Προφῆται, ἀλλά καί ὁ ἴδιος ὁ Χριστός: [=  Καί ἡ Ἱερουσαλήμ θά ἐξακολουθῇ νά καταπατῆται ὑπό ἐθνικῶν, μέχρις ὅτου συμπληρωθοῦν οἱ χρόνοι τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ ἐναντίον τοῦ Ἰσραήλ, κατά τούς ὁποίους τά ἔθνη θά κατέχουν ἀποκλειστικῶς τά προνόμιά του, ὁπότε μετά τήν ἐπιστροφήν εἰς Χριστόν ὅλων τῶν ἐθνῶν καί ὁ Ἰσραήλ θά ἐπιστραφῇ καί θά σωθῇ (Λουκ. κα΄ 24)].

Ποῖος ἐπίσης θά ἐπίστευεν εἰς τήν πτῶσιν τοῦ τυραννικοῦ καί ἀντιχρίστου Κομμουνισμοῦ; Καί ὅμως: «τά ἀδύνατα παρά ἀνθρώποις δυνατά παρά τῷ Θεῷ ἐστιν»: [= Ἐκεῖνα, τά ὁποῖα εἶναι ἀδύνατον νά γίνουν μέ τήν ἀσθενῆ δύναμιν τοῦ ἀνθρώπου, αὐτά εἶναι κατορθωτά καί δυνατά διά τῆς χάριτος καί τῆς δυνάμεως τοῦ Θεοῦ (Λουκ. ιη΄ 27)].

Περί τῶν μελλόντων νά συμβοῦν ὀλίγον πρίν τήν ἔλευσιν τοῦ Ἀντιχρίστου καί τῶν δύο Προφητῶν Ἐνώχ καί Ἠλιού, ἔχουν προφητεύσει πολλοί Ἅγιοι καί σοφοί. Ὁ ἀκμάσας κατά τόν 4ον αἰῶνα Ἅγιος Μεθόδιος Ἀρχιεπίσκοπος Πατάρων ὁμιλεῖ διά τήν ἐπιστροφήν τῆς ΚΠόλεως εἰς τούς Ἕλληνας. Διά τούς Τούρκους λέγει τά ἑξῆς:

«Τούς δέ Ἰσμαηλίτας μερίσει εἰς τρία μέρη· καί τήν μέν πρώτην (= μερίδα) ἐν ῥομφαίᾳ, τήν δέ δευτέραν βαπτίσει, τήν τρίτην καταδουλώσει ἐν τῇ ἀνατολῇ» (βλ. Στεφανίτζη (Λευκαδίου, ἰατροῦ) Π.Δ., Συλλογή διαφόρων προρρήσεων, Ἀθῆναι 1838, σελ. 48).

Τήν ἐπιστροφήν τῆς ΚΠόλεως εἰς τούς  Ἕλληνας προφητεύει καί ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός (+1779), ὡς ἑξῆς:

«Ὅταν θά ἰδῆτε τό χιλιάρμενο (= τόν μέγαν πολεμικόν στόλον ἤ ἐνδεχομένως τήν νέαν γιγαντιαίαν πυρηνοκίνητον ναυαρχίδα, τό ἀεροπλανοφόρον τοῦ ῥωσικοῦ στόλου) στήν Ἄσπρη θάλασσα (= Αἰγαῖον πέλαγος), θἄρθῃ τό ποθούμενον»./« Ὅταν θά ἰδῆτε τό χιλιάρμενο στά ἑλληνικά νερά, τότε θἄρθῃ»./« Ὅταν θά ἰδῆτε τό χιλιάρμενο στά ἑλληνικά ὕδατα, τότε θά λυθῇ τό ζήτημα τῆς Πόλης»./«Δέν θά φθάσῃ ὁ στρατός στήν Πόλη· στή μέση τοῦ δρόμου θἄρθῃ τό μαντᾶτο, ὅτι ἔφθασε τό ποθούμενο» (βλ. Αὐγουστίνου Καντιώτου Ν. ( Ἐπισκόπου, Μητροπολίτου Φλωρίνης), Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ἔκδ. Ὀρθοδόξου Ἱεραποστολικῆς Ἀδελφότητος « Ὁ Σταυρός», Ἀθῆναι 1996, σελ. 339 καί 349).

Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, τοῦ ὁποίου πολλαί προφητεῖαι ἔλαβον καταπληκτικήν ἐπαλήθευσιν, προεφήτευσε καί τά ἑξῆς:

«Οἱ Τοῦρκοι θά φύγουν, ἀλλά θά ξανάρθουν πάλι καί θά φθάσουν ὡς τά Ἑξαμίλια (= προφανῶς μέχρι τήν ζώνην τῶν ἕξ ναυτικῶν μιλίων ἀπό τῶν ἀκτῶν τῆς Ἑλλάδος, χερσαίων ἤ νησιωτικῶν). Στό τέλος θά τούς διώξουν εἰς τήν Κόκκινη Μηλιά (= εἰς τά βάθη τῆς Μικρᾶς Ἀσίας). Ἀπό τούς Τούρκους τό 1/3 θά σκοτωθῇ, τό ἄλλο τρίτο θά βαπτισθῇ καί μονάχα τό 1/3 θά πάῃ στήν Κόκκινη Μηλιά»./«Στήν Πόλι θά χυθῇ αἷμα πού τριχρονίτικο δαμάλι θά πλέξῃ (= πλεύσῃ)»./«Οἱ Τοῦρκοι θά μάθουν τό μυστικό 3 μέρες γρηγορώτερα ἀπό τούς Χριστιανούς». Τό Ἀλβανικόν χειρόγραφον ἔχει τήν προφητείαν ὡς ἑξῆς: «Οἱ Τοῦρκοι θά τό καταλάβουν τρεῖς μέρες γρηγορώτερα ἀπό τούς Χριστιανούς»./«Ἑξαδάκτυλος τήν παρέδωσε (= τήν Πόλιν), ἑξαδάκτυλος θά τήν παραλάβῃ» (βλ. αὐτόθι, σελ. 342-343 καί Προφ. 25η εἰς τό βιβλίον: Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός. Ἡ βακτηρία τῶν σκλάβων, τό καύχημα τῶν Αἰτωλῶν, ἐκδόσεις «Μικρά Ζύμη», Θέρμον Αἰτωλίας 2007).

Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός λέγει ἐπίσης, ὅτι: «Μετά τόν πόλεμο οἱ ἄνθρωποι θά τρέχουν μισή ὥρα δρόμο, γιά νά βρίσκουν ἄνθρωπο καί νά τόν κάμουν ἀδελφό» (βλ. Αὐγουστίνου Καντιώτου Ν. ( Ἐπισκόπου, Μητροπολίτου Φλωρίνης), Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ὡς ἄν., σελ. 346, προφ. 76).

Ὁ Ἅγιος Μεθόδιος ὁμιλεῖ διά τήν κάθοδον τῶν Ῥώσων εἰς τήν ΚΠολιν, ὡς καί διά τήν παραμονήν των ἐν αὐτῇ ἐπί 5 ἤ 6 μῆνας:

«Καί κρατήσει ἐπί τήν ἑπτάλοφον τό Ξανθόν γένος, ἕξ ἤ πέντε, καί φυτευθήσονται ἐν αὐτῇ λάχανα, καί φάγονται ἐξ αὐτῶν πολλοί εἰς ἐκδίκησιν τῶν Ἁγίων». Ἀκολούθως ἐπιλέγει: «Κρατήσουσι δέ ἐπί τήν Ἀνατολήν προνοηταί τρεῖς (= θά διορισθῇ ὑπό τῶν συμμάχων Ἐπιτροπή ἐκ τριῶν προσώπων εἰς τήν Ἀνατολήν, ἡ δέ ΚΠολις θά γίνῃ αὐτόνομος)… καί διώξουν τούς Ἰσμαηλίτας (= τούς Τούρκους) ἄχρι Κολωνείας (= εἰς τά ἐνδότερα τῆς Ἀσίας). Καί συνεχίζει: «Οἱ ἄρχοντες τοῦ στρατοῦ (= οἱ βασιλεῖς) ἔριν βαλοῦσιν ἀνά μέσον αὐτῶν τίς ἄρξει Αὐτῆς;». Ἀκολούθως λέγει ὅτι ὅλα τά ἔθνη βόρεια καί νότια, ἐν ὅλῳ 18, θά σπεύσουν μετά θυμοῦ νά καταλάβουν τά ὅρια τῆς Πόλεως καί τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Ἐκεῖ δέ θά γίνῃ ὁ μέγας πόλεμος, ἐκ τοῦ ὁποίου ὀλίγοι θά σωθοῦν.

Ἡ Ἑλλάς, ὅπως ἐξ ἀρχῆς, δέν θά μετάσχῃ τοῦ πολέμου τούτου, ἀλλ’ ὁ στρατός θά εὑρίσκηται εἰς τά σύνορά της, ὡς θεατής ἐπί τρεῖς ἡμέρας καί τρεῖς νύκτας. Ἡ σκληρά αὕτη μάχη θά κρατήσῃ εἰς μέτωπον 1.800 χλμ. ἀπό τῶν στενῶν τῆς Σμύρνης, Δωδεκανήσου κ.λπ. Τῆς Μεσογείου τά πλοῖα θά παταχθοῦν ὡς φρύγανα εἰς τόν ἀέρα, εἰς δέ τήν ξηράν τῆς ΚΠόλεως καί πέραν τοῦ Ξήρου τό ἐκχυθέν αἷμα θά γίνῃ ποταμός· «θά πλεύσῃ ὥς τό χαλινόν τοῦ ἵππου»·/«θά πνιγῇ εἰς τό αἷμα τριετής μόσχος». Ὀλίγοι θά σωθοῦν καί θά παραμείνουν ἐκ τῶν ἐναπομεινάντων στρατῶν· «πάντες οἱ ἁμαρτωλοί φθαρήσονται» (βλ. Προλεγόμενα περί Μεθοδίου Πατάρων, PG. 18, 25-26 καί ΒΕΠΕΣ, 18.-Παναγοπούλου Δ., Ἅγιοι καί σοφοί περί τῶν μελλόντων νά συμβοῦν, Ἀθῆναι [1980], σελ. 25-33).

Τούτων γενομένων, καί τοῦ δεινοῦ ἐμφυλίου πολέμου ἐξακολουθοῦντος μεταξύ τῶν ἐθνῶν, ὁ Ἅγιος Μεθόδιος καί ὁ αὐτοκράτωρ Λέων ΣΤ΄ὁ Σοφός (886-911), διαλαμβάνουν καθαρῶς, ὅτι τήν τρίτην ἡμέραν τῆς μάχης καί ὥραν 3ην μ.μ. τῆς τρίτης ἡμέρας θά φανῇ ἕν σύννεφον εἰς τόν οὐρανόν λαμπρότερον τοῦ ἡλίου, ἐκ τοῦ ὁποίου θά φωτισθῇ ὁλόκληρος ὁ κόσμος καί δεξιᾷ εἷς πύρινος Σταυρός. Τότε θά ἀκουσθῇ μία βροντώδης φωνή: «Στῶμεν, στῶμεν, εἰρήνη ὑμῖν». Ἀκολούθως οἱ πολεμοῦντες θά ῥίψουν τά ὅπλα ἔντρομοι γενόμενοι. Θά ἴδουν δέ εἰς τόν οὐρανόν στρεφόμενον τό λαμπρόν σύννεφον πρός τό μέρος τῆς Ἑλλάδος καί θά ἀκούσουν δευτέραν φωνήν βροντώδη: «Στρέψατε εἰς τά δεξιά μέρη ἔνθα εὑρίσκεται ἄνθρωπος ἱκέτης, ὑψίνους, τοῦτον ἐκλέξατε δεσπότην, φίλος γάρ ἐμοῦ ὑπάρχει» (βλ. Ἀνωνύμου Παράφρασις…, PG. 107, 1141 καί 1148-1149.-Συλλογή διαφόρων προρρήσεων, ὡς ἀν., σελ. 46-47.-Λέοντος τοῦ Σοφοῦ, PG. 107, 1137).

Εἶτα, ἐκ τῶν ἐναπομεινάντων στρατῶν θά συγκροτηθοῦν Ἐπιτροπαί καί θά ἔλθουν πρός τήν Ἑλλάδα, εἰς τό ἄκρον τοῦ τόξου. Ἐκεῖ θά εὕρουν ἕνα γέροντα ἑβδομηκοντούτην, κατηφῆ, καθήμενον ἐν μέσῳ δύο κιόνων. Τό ὄνομα αὐτοῦ Ἰωάννης.Γνωστός εἰς ὅλους καί κρυπτόμενος σήμερον ἀπό τῶν ὀφθαλμῶν ἡμῶν. Τοῦτον θά ἀνακηρύξουν αὐτοκράτορα τῆς ΚΠόλεως, ὁλοκλήρου τῆς Βαλκανικῆς χερσονήσου, Μικρᾶς Ἀσίας, Αἰγύπτου, Παλαιστίνης ἕως Ἰνδιῶν. Συμφώνως πρὸς τόν Ἅγιον Μεθόδιον, «Ἰωάννης ἐστί τό ὄνομα αὐτοῦ» (βλ. Συλλογή.., ὡς ἄν., σελ. 47-48).

Ὁ Ἅγιος Ταράσιος Πατριάρχης ΚΠόλεως, ὅστις τό 787 συνεκάλεσε τήν Ζ΄Οἰκουμενικήν Σύνοδον διά τήν ἀναστήλωσιν τῶν Εἰκόνων καί ἐκοιμήθη τό 806, προφητεύει καί οὗτος τόν πόλεμον περί τήν ΚΠολιν, ὡς καί τήν ἔγερσιν τοῦ βασιλέως Ἰωάννου, λέγων:

«Τούτων δέ γενομένων ἐγερθήσεται πόλεμος ἐμφύλιος, καί ἀπολεσθήσεται πᾶς ὁ λαός ὁ ἄπιστος. Καί τότε ἐξυπνήσει ὁ ἅγιος βασιλεύς, ὁ ἐν ἀρχῇ τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ τό [ι], ἐν δέ τῷ τέλει τό [σ] ἔχων, ἅ σημαίνουσι σωτηρίαν» (βλ. Συλλογή διαφόρων προρρήσεων, ὡς ἄν.,  σελ. 81-82).

Περί τῆς καταγωγῆς τοῦ Ἰωάννου, ὡρισμένοι τῶν χρησμοδοτῶν προσθέτουν ὅτι οὗτος εἶναι ἀδελφός ἑνός ἐκ τῶν Ἀνδρονίκων, αὐτοκρατόρων τοῦ Βυζαντίου, πρός ὅν παρεχώρησεν ὁ Ἰωάννης τόν θρόνον γενόμενος ἐκ θεϊκοῦ ζήλου Μοναχός, λάμψας ἐν ἀρεταῖς καί κτίσας περικαλλές Μοναστήριον ἐν Θεσσαλονίκῃ… Πάντως πρόκειται περί ἀναστάσεως Ἰωάννου.

Καθώς ἐλέχθη, ὁ Ἅγιος Ταράσιος Πατριάρχης ΚΠόλεως ἀποκαλεῖ αὐτόν ἰδιαζόντως «ἅγιον βασιλέα», διά τήν μεγάλην ἀρετήν, ἁγνότητα καί ἁγιότητα αὐτοῦ. Περί δέ τοῦ σωματικοῦ καί ψυχικοῦ χαρακτῆρος αὐτοῦ, ὁ  αὐτοκράτωρ Λέων ΣΤ΄ ὁ Σοφός (886-911) γράφει τά ἑξῆς:

«Ὁ ὄνυξ τοῦ πρώτου δακτύλου αὐτοῦ τοῦ δεξιοῦ ποδός τύλωμα (= ἐξόγκωμα) ἔχων, ἡ λαλιά αὐτοῦ ἡδεῖα (= γλυκεῖα), ἡ ὄψις αὐτοῦ εὐειδής (= εὔμορφος), τό εἶδος αὐτοῦ γυναίκειον, μέσος τήν ἡλικίαν, φαλακρός, πολυΐστωρ (= πολυμαθής) καί μελοειδής, προορατικός καί προφητείας μετέχων καί μεταδιδούς, ἡ ῥίς αὐτοῦ ἐγκεκοφυῖα, οἱ ὀφθαλμοί αὐτοῦ μετέωροι· πένης κεκαθαρμένος καί ῥάκη ἐνδεδυμένος διά τό μή χρησιμεύειν· ἔσται δέ πραΰς καί φιλάνθρωπος, εὐμετάδοτος, μεγαλόψυχος, φοβερός, ἀγένειος· ἡ δεξιά αὐτοῦ χείρ ἅρματα, δύο σειράς πορφυρᾶς καί σταυρούς πορφυροῦς.

Πῶς δέ ἀναστήσεται; ἀποκρινόμεθα: “Ὅπου βούλεται Θεός νικᾶται φύσεως τάξις᾿᾿. Ὅν τρόπον ὑπνώσαντες οἱ ἑπτά παῖδες ἐν Ἐφέσῳ ἔν τινι σπηλαίῳ, ἐν ἔτει 250 ἐπί βασιλείας Δεκίου, ἐκοιμήθησαν 184 ἔτη καί ἠγέρθησαν αὖθις μετά τήν παῦσιν τοῦ διωγμοῦ ἐπί βασιλείας Θεοδοσίου τοῦ μικροῦ, θείᾳ κελεύσει πρός πίστωσιν τοῦ δόγματος τῆς ἀναστάσεως, πολεμουμένου τότε ὑπό πολλῶν αἱρετικῶν, ἐκλειψάντων οὕτως ἀπό προσώπου τῆς γῆς. Ἕτερον παράδειγμά ἐστιν ὁ (Αἰθίωψ) Ἀβδεμέλεχ, ὅς ἐκοιμήθη νεύσει Θεοῦ, καί δεήσει τοῦ Προφήτου Ἰερεμίου 70 ἔτη, ὡς ἀναφέρει παναληθῶς ἡ Γραφή (Ἰερεμ. με΄ 7-13 καί μστ΄ 16-18)» (πρβλ. Ἀνωνύμου Παράφρασις…, PG. 107, 1141 καί ἐφεξῆς.-Συλλογή διαφόρων προρρήσεων, ὡς ἀν., σελ. 134).

Συμφώνως πρὸς τούς χρησμούς τοῦ Λέοντος ΣΤ΄τοῦ Σοφοῦ, ὅταν θά λάβῃ τόν θρόνον τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου ἐν τῇ Βασιλευούσῃ, δύο Ἄγγελοι ἐν ὁμοιώματι λευκοφόρων ἀνδρῶν θά λέγουν εἰς αὐτόν ἐκεῖνα τά ὁποῖα μέλλει νά πράττῃ. Ὁ Ἅγιος Μεθόδιος καί ὁ Λέων ΣΤ΄ ὁ Σοφός, συνοπτικῶς φθεγγόμενοι, λέγουν ὅτι ὁ Ἅγιος οὗτος βασιλεύς θά πατάξῃ πᾶσαν γενεάν ἄπιστον. Θά περιέλθῃ ὅλα τά ἔθνη, κηρύσσων τό Εὐαγγέλιον, καί ὅταν ἐπιστρέψῃ θά φανερωθοῦν εἰς αὐτόν ὅλοι οἱ κεκρυμμένοι θησαυροί τῆς γῆς, ἐκ τῶν ὁποίων θά ἀνεγείρῃ τούς καταστραφέντας Ναούς τῶν Ἁγίων. Ἡ ΚΠολις θά ἀνακαινισθῇ ἐκ νέου καί θά γίνῃ λαμπροτέρα πάντων. Ἡ γῆ θά δώσῃ τόν καρπόν αὐτῆς εἰς τό ἑκατονταπλάσιον. Ὁ πόλεμος θά καταργηθῇ λέγει ὁ Ἅγιος Μεθόδιος: «τά δέ ὅπλα τά πολεμικά γενήσονται ὡς ἄροτρα καί δρέπανα».

Τά ἴδια ἀκριβῶς λέγει καί ὁ Ἅγιος Ἀνδρέας ὁ διά Χριστόν σαλός, ἁρπαγείς ἕως τρίτου οὐρανοῦ, ὡς ἄλλος Ἀπόστολος Παῦλος· ἦτο δέ οὗτος σύγχρονος τοῦ Λέοντος ΣΤ΄τοῦ Σοφοῦ (880-936):

«Καί ἐν τῷ μή εἶναι πόλεμον συγκόψωσι τάς σπάθας αὐτῶν, εἰς δρέπανα, καί τούς κοντούς (= τά κοντάκια τῶν ὅπλων) εἰς ἐργαλεῖα γεωπονικά, δι’ ὧν τήν γῆν ἐργάζονται». Συνεχίζων ὁ ἴδιος, λέγει: «Καί ἔσται τά ἔτη τοῦ Ἁγίου Βασιλέως ὡς ἐπί Νῶε, οὐ μέντοι κατά τάς ἐκείνων πονηρίας, ἀλλά κατά τήν ἄνεσιν… καί ἔσται χαρά καί ἀγαλλίασις καί ἀγαθά ἀπό τῆς γῆς καί ἀπό τῆς θαλάσσης πλούσια». Διά τόν βασιλέα Ἰωάννην προεῖπεν, ὅτι «ἐν ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις ἀναστήσει Κύριος ὁ Θεός βασιλέα ἀπό πενίας» (βλ. Ἀνδρέου διά Χριστόν Σαλοῦ, PG. 111, 676, 853).

Τότε, κατά τόν Λέοντα ΣΤ΄τόν Σοφόν, πολλοί θά ἀποδράσουν εἰς τόπους ὀγκώδεις καί στραγγαλιώδεις καί ἐρήμους, καί κτίσαντες Μοναστήρια θέλουσι μονάσει καί δοξάσει τόν ἐν Τριάδι Θεόν. Τότε δέ ἐκλιπόντων τῶν ἁμαρτωλῶν ἀπό τῆς γῆς, γενήσεται μία Ποίμνη καί εἷς ποιμήν.

Ἡ βασιλεία τοῦ Ἁγίου βασιλέως Ἰωάννου, κατά τόν Ἅγιον Μεθόδιον Πατάρων, θά διαρκέσῃ 35 ἔτη καί κατόπιν θά ἐπακολουθήσουν τά ἑξῆς:

«Καί βασιλεύσει ἔτη τριάκοντα πέντε· καί μετά τήν τελευτήν αὐτοῦ, βασιλεύσει ἔτη δώδεκα· καί οὗτος προεῖδε τόν θάνατον αὐτοῦ, καί οὗτος πορεύσεται εἰς Ἱεροσόλυμα, καί παραδώσει τήν βασιλείαν αὐτοῦ τῷ Θεῷ· καί ἔκτοτε βασιλεύσουσιν οἱ τέσσαρες υἱοί αὐτοῦ· καί ὁ μέν πρῶτος βασιλεύσει ἐν τῇ Ῥώμῃ, ὁ δεύτερος ἐν Ἀλεξανδρείᾳ, ὁ τρίτος ἐν Θεσσαλονίκῃ καί ὁ τέταρτος ἐν τῇ ἑπταλόφῳ.

Οὗτοι ἀλληλομαχήσαντες, στρατοπεδεύσουσιν ἐπ’ ἀλλήλους, καί τούς Ἱερεῖς καί μοναχούς στρατοπεδεύσουσι, καί οὐδείς ἐξ αὐτῶν σωθήσεται· καί ἐν τῷ μή εἶναι ἄνδρα δίκαιον, βασιλεύσει γύναιον μιαρόν καί ἀναίσχυντον ἐν τῇ ἑπταλόφῳ· καί αὕτη μιανεῖ τά ἅγια τοῦ Θεοῦ θυσιαστήρια, καί αὕτη σταθεῖσα ἐν μέσῳ τῆς ἑπταλόφου, κηρύξει φωνῇ μεγάλη λέγουσα, τίς Θεός πλήν ἐμοῦ; καί τίς ὁ ἀνθιστάμενος τῇ ἐμῇ βασιλείᾳ; καί εὐθύς σεισθήσεται ἡ ἑπτάλοφος, καί καταποντισθήσεται σύμψυχος ἐν βυθῷ ἀπωλείας, καί μόνος ὁ ξηρόλοφος ἔσται φαινόμενος, καί τά διαβαίνοντα πλοῖα μέλλουσι θρηνεῖν τήν ἑπτάλοφον· καί οὗτος βασιλεύσει ἐν Θεσσαλονίκῃ ἕτερος ἐπί χρόνου μικροῦ· εἶτα καταποντισθήσεται καί ἡ Σμύρνη, καί ἡ Κύπρος ἀπό ἀνεμοστροβίλου θαλάσσης, καί τότε βασιλεύσει ὁ ἀντίχριστος, καί πράξει κατά φαντασίαν φοβερά καί ἐξαίσια πράγματα, ὥστε εἰ δυνατόν καί τούς ἐκλεκτούς πλανήσει, καθ’ ἅ φησι Κύριος· μέλλει γάρ γεννηθῆναι ἐξ Ἑβραίων, ἐκ φυλῆς Δάν, ἐκ μιαρᾶς παρθένου ἄνθρωπος ἐνδεδυμένος καθάπερ ὁ Διάβολος· καί τό μέν πρῶτον δείξει πρᾳότητα, ταπείνωσιν εἰς τόν κόσμον, καί ὑπόκρισιν δείξει εἰς τούς ἀνθρώπους, καί τότε μέλλει ὑπό τοῦ πλήθους ἀγαπηθῆναι, καί ἀναγορευθείς βασιλεύς ποιήσει ἐξαίσια ἔργα· ἀγαπήσει δέ πρῶτον τούς Ἰουδαίους, καί τόν κατεστραμμένον ναόν ἀνοικοδομήσει· καί γενήσονται λοιμοί καί λιμοί, καταποντισμοί κατά τόπους· καί ὕδατα ἀποφράξουσιν· ὁ οὐρανός οὐ δώσει τήν δρόσον αὐτοῦ ἐπί τήν γῆν· καί κρατήσει ὁ τρισκατάρατος οὗτος δαίμων ἔτη τρία καί μῆνας ἕξ· τότε κολοβωθήσονται αἱ ἡμέραι, καί ὁ χρόνος ὡς μήν διαβήσεται, καί ὁ μήν ὡς ἑβδομάς, ὡς μία ἡμέρα καί ἡ ἡμέρα ὡς ὥρα.

Μετά οὖν τήν συμπλήρωσιν, βρέξει ὁ Θεός πῦρ ἐπί τήν γῆν, καί ἡ γῆ κατακαήσεται πήχεις τριάκοντα· τότε βοήσει ἡ γῆ πρός τόν Κύριον καί δημιουργόν αὐτῆς λέγουσα· Παρθένος εἰμί, Κύριε ἐνώπιόν Σου, καί οὐκ ἔστιν ἐν ἐμοί ἁμαρτία, τότε οἱ οὐρανοί ὡς βιβλίον ἔσονται, καί οἱ Ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ σαλπίσουσι τάς ἑαυτῶν σάλπιγγας, καί οἱ ἀπ’ αἰῶνος δίκαιοι ἀναστήσονται, καί σταθήσονται ἐκ δεξιῶν τοῦ Ὑψίστου, οἱ δέ ἁμαρτωλοί ἐξ εὐωνύμων.

Καί οἱ μέν δίκαιοι ἀπελεύσονται εἰς τόν Παράδεισον, οἱ δέ ἁμαρτωλοί εἰς τήν Κόλασιν, καί πρός τόν Βύθιον δράκοντα ἐν βυθῷ Ταρτάρου, ἵνα σύν τοῖς ὑπουργοῖς αὐτοῦ αὐτόν προσκυνῶσι, καί βασιλέα αὐτόν ἐπιγράψαντες, κολάζωνται αἰωνίως.

Ἡμᾶς δέ πάντας γένοιτο ἐπιτυχεῖν τῆς τοῦ Χριστοῦ βασιλείας, προσκυνεῖν δέ Πατέρα, Υἱόν, καί Πνεῦμα Ἅγιον, τήν μίαν θεότητα καί βασιλείαν, ἐν Χριστῷ τῷ Κυρίῳ ἡμῶν· ᾧ ἡ δόξα εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν» (βλ. Συλλογή διαφόρων προρρήσεων, ὡς ἄν., σελ. 48-51.-Πρβλ. Χρησμοί Λέοντος τοῦ Σοφοῦ, PG. 107, 1136 καί 1149.-Ἀνδρέου Καισαρείας, PG. 106, 385 καί 389.-Ἀνδρέου τοῦ διά Χριστόν Σαλοῦ, PG. 111, 864-865 καί 868).

Ὁ Θεόκλητος Ἰβηρίτης (Πολυείδης ἤ Πολυειδής), ὁ λεγόμενος Ἀγαθάγγελος, ὅστις ἐπεσκέφθη περί τάς ἑκατόν εὐρωπαϊκάς πόλεις εἰς τόν καιρόν του καί ἐκοιμήθη ἴσως ἐν Γερμανίᾳ περί τό 1750, ἀναφέρει εἰς τούς χρησμούς του, ὅτι τό ξανθόν γένος δέν εἶναι οἱ Ῥῶσοι, ἀλλ’ οἱ Γερμανοί. Προφανῶς, ἔκαμε τήν μεταστροφήν ταύτην  ἐπιτηδείως, ἵνα τούς ὑποκινήσῃ εἰς σταυροφορίαν κατά τήν δυσχείμερον ἐκείνην περίοδον, πρός ἀπελευθέρωσιν τοῦ Ἑλληνικοῦ  Ἔθνους (βλ. κῶδιξ 613, Ἱ. Μ. Ἰβήρων, Σπ. Λάμπρου).

Χρησμούς (= προφητείας) διά τήν Ἑπτάλοφον ἔχει γράψει καί ὁ Στέφανος Ἀλεξανδρείας καί Οἰκουμενικός Διδάσκαλος ἐπί βασιλείας Ἡρακλείου (730). Περί τῆς ἁλώσεως τῆς ΚΠόλεως καί τῆς ἀπελευθερώσεως αὐτῆς ἔχουν διασωθῆ καί Λόγοι Ἁγίου ἀνδρός πρός τόν αὐτοκράτορα Μανουήλ Β΄τόν Παλαιολόγον (1348-1425). Ἐνδιαφέρον ἔχουν καί οἱ χρησμοί τοῦ χρονογράφου τῆς Βυζαντινῆς Ἱστορίας, περί ἁλώσεως τῆς ΚΠόλεως καί τῆς ἐλευθερίας αὐτῆς. Οἱ χρησμοί οὗτοι ἐγράφησαν παρά σοφωτάτων καί προορατικῶν ἀνδρῶν ἐπί τοῦ σκεπάσματος τοῦ τάφου τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου καί διαλαμβάνουν περί τῆς βασιλείας τῶν Τούρκων καί τοῦ τέλους αὐτῶν. Ἐξηγήθησαν δέ ἐπί τῆς βασιλείας Ἰωάννου Η΄τοῦ Παλαιολόγου (1391 -1448) καί ἐπί τῆς ἐν Φλωρεντίᾳ Συνόδου παρά τοῦ σοφωτάτου Πατριάρχου ΚΠόλεως Γενναδίου Β΄τοῦ Σχολαρίου (ἐκ κώδικος τῆς Ἱ. Μονῆς Κωνσταμονίτου).

Σχετικοί χρησμοί κυκλοφοροῦν καί μεταξύ τῶν Τούρκων. Οὗτοι πιστεύουν ὅτι, ὅταν ἀποκαλυφθῇ ἡ εἰκών τοῦ Παντοκράτορος εἰς τόν τροῦλλον τῆς Ἁγίας Σοφίας καί ἀνοιχθῇ ἡ κεντρική πύλη τοῦ Πατριαρχείου, εἰς τήν ὁποίαν ἀπηγχονίσθη ὁ Ἐθνοϊερομάρτυς Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ε΄, Πατριάρχης ΚΠόλεως, τότε θά πέσῃ ἡ Πόλις.

Ὁ δέ  Ὅσιος Παΐσιος Ἁγιορείτης (†1994), ἔλεγε διά τούς Τούρκους, ὅτι «τά κόλλυβα τά ἔχουν στή μέση τους» (βλ. Ζουρνατζόγλου Νικολάου Ἀ. (Ἐπισμηναγοῦ Ἐ. Ἀ.), Γέροντας Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης, 1924-1994, β΄ ἔκδοση βελτιωμένη καί ἐπηυξημένη, Θεσσαλονίκη 2005, σελ. 410).

Εἶναι ἀληθές, ὅτι τό Μέγα Μοναστήριον~ἡ Ἁγία Σοφία τῆς ΚΠόλεως ἀποτελεῖ πανσέβαστον ἱερόν μνημεῖ­ον ἐπί τῆς γῆς καί μάρτυς ἀψευδής τῆς δυνάμεως τῆς πίστεως ὅλων τῶν Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν. Κατά τάς τακτικάς ἡμῶν ἐπισκέψεις εἰς τόν πανίερον τοῦτον χῶρον εἴδομεν καί ἠκούσαμεν πλεῖστα θαυμαστά, ἄξια σημειώσεως:

Κατά τήν πρώτην ἐκεῖ ἐπίσκεψίν μας πρό 35ἐτίας (τό 1985), παρετηρήσαμεν ὅτι εἶχε καταπέσει τότε ὁ σουβάς τοῦ δεξιοῦ κλίτους τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ· πρόκειται διά τό σημεῖον ἐξ οὗ, κατά τήν παράδοσιν, διέφυγεν ὁ λειτουργός ἱερεύς μέ τό ἅγιον Ποτήριον εἰς τόν καιρόν τῆς Ἁλώσεως. Ἀπ’ ὅ,τι εἴδομεν, ὁ ἀποκαλυφθείς μεσότοιχος ἀπό ἄνωθεν ἕως κάτω ἦτο ἀτάκτως ἐκτισμένος (κατά τό λεγόμενον, «λίθοι καί πλίνθοι καί ξύλα καί κέραμοι ἀτάκτως ἐῤῥιμένα»), γεγονός τό ὁποῖον ἐπιμαρτυρεῖ ὅτι κἄτι τι τό περίεργον εἶχε συμβῆ ἄλλοτε εἰς ἐκεῖνο τό σημεῖον.

Ξεναγός δέ πομακικῆς καταγωγῆς μοι ἐξεμυστηρεύθη πρό ἐτῶν, ὅτι ξεναγηθείς ὑπό τῶν Τούρκων ὁμοῦ μετ’ ἄλλων ξεναγῶν εἰς τά ὑπόγεια τοῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας, εἶδε τεραστίους χώρους μέ καμάρας καί στοάς ἀτελευτήτους. Μέ διεβεβαίωσεν ἐπίσης, ὅτι Τουρκόπαιδες, παίζοντες εἰς τόν αὔλειον χῶρον τοῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας, παρατηροῦν πολλάκις ἔκ τινος ἀνοίγματος τῆς κεντρικῆς θύρας εἰσόδου νά γίνῃται ἔσωθεν λιτάνευσις ἱερέων μέ ἀνημμένα κηρία εἰς τάς χεῖρας, καί νά ἐξέρχηται ἐπίσης ἐκ τοῦ Ναοῦ ἄῤῥητος εὐωδία.

Ὁ ἀείμνηστος Ὑμνογράφος Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης, διέσωσε καί οὗτος τό ἑξῆς ἱστορικόν: Εἷς ἕλλην συνταγματάρχης, συγγενής τοῦ γνωστοῦ Ἁγιορείτου ἐκδότου Κοσμᾶ Μοναχοῦ Καρεώτου, ἐπισκεφθείς ἐν καιρῷ τάς Καρυάς τοῦ Ἁγίου Ὄρους, διεβεβαίωσεν ἐνώπιον πολλῶν πατέρων, ὅτι εὑρεθείς διά στρατιωτικούς λόγους εἰς ΚΠολιν κατά τόν Α΄Παγκόσμιον πόλεμον, ἐγνωρίσθη μέ κάποιον χότζαν, μᾶλλον κρυπτοχριστιανόν καί ἀπόγονον Βυζαντινῆς οἰκογενείας, ὅστις τοῦ ἀπεκάλυψε τό μέρος, ὅπου εὑρίσκεται «ὁ μαρμαρωμένος βασιλεύς». Καθώς εἶπε, τόν ὡδήγησε μέσῳ τοῦνελ εἰς ἕνα τρίκλινον (= πολυτελῆ αἴθουσαν) κάτωθεν τῆς Ἁγίας Σοφίας, ἀφοῦ ἤνοιξε μέ κλειδίον μίαν σιδηρᾶν θύραν. Ἐκεῖ εἶδεν ἐξηπλωμένον ἐπί τινος μαρμαρίνου ἑδράνου ὁλόσωμον ἄνθρωπον, φέροντα κοντόν γένειον, στέμμα βασιλικόν καί σπαθίον, τό ὁποῖον ἐκράτει διά τῆς δεξιᾶς χειρός. Τοῦτο δέ τό σπαθίον εἶχεν ἐξέλθει ἐκ τῆς θήκης του κατά πολύ, καί ἐφαίνετο ὅτι συν­εκρατεῖτο ἀκόμη περί τά δέκα μόνον ἑκατοστά.

«Αὐτός εἶναι ὁ μαρμαρωμένος βασιλεύς σας (τοῦ εἶπεν), ὅστις θά ἀναστήσῃ κάποτε τήν αὐτοκρατορίαν σας κατά τάς προφητείας· τοῦτο θά συμβῇ, ὅτε τό ξίφος ἐξέλθῃ ὁλόκληρον ἐκ τῆς θήκης». Κατόπιν, ἀφοῦ ὁ χότζας ἤναψε μίαν ὑπάρχουσαν κανδήλαν, προσεκύνησαν ἀμφότεροι καί ἀνεχώρησαν ἐντεῦ­θεν. Τοῦ ἀπεκάλυψεν ἐπίσης, ὅτι τό μυστικόν τοῦτο μεταφέρεται ἀπό γεγεᾶς εἰς γενεάν μόνον εἰς τό ἰδικόν του οἰκογενειακόν δένδρον. Τήν ἀνωτέρω μαρτυρίαν ἐμνημόνευσεν ἐνώπιον πολλῶν εἰς τό Συνοδικόν τῆς Ἱ. Μονῆς Ἰβήρων καί ὁ ἀείμνηστος Μητροπολίτης Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὄρους καί Ἀρδαμερίου Νικόδημος κατά τήν πρόσκλησίν του πρός χοροστασίαν εἰς τήν Ἰβηριτική ἑορτήν  καί πανήγυριν τῶν Θεοφανείων τό 1994!

Λέγονται προσέτι καί ἄλλα πολλά, διά τά ὅσα συμβαίνουν εἰς τόν πανίερον τοῦτον Ναόν. Ἡ ἀγωνία πάντως καί ἡ σημερινή προσπάθεια τῶν Τουρκικῶν ἀρχῶν διά τήν μετατροπήν του εἰς τέμενος, ἴσως προέρχηται καί λόγῳ τῆς αὐξήσεως τῶν Κρυπτοχριστιανῶν εἰς τήν Τουρκίαν, διό καί βιάζονται διά νά προλάβουν ἴσως τά ἐπερχόμενα· πάντως, ὅπως καί νά ἔχουν τά πράγματα, ἡ ὑλοποίησις τούτου τοῦ σχεδίου θά δημιουργήσῃ μεγαλύτερον χάσμα μεταξύ Χριστιανῶν καί Μουσουλμάνων, καί θά ἀποτελέσῃ ὡς προελέχθη τήν ἀρχήν τοῦ τέλους τῆς Τουρκίας, ἥτις ἀπό αἰώνων ἀποτελεῖ μίαν μαύρην κηλίδα εἰς τό παγκόσμιον χάρτην, διά τάς ὑπ’ αὐτῆς γενομένας γενοκτονίας καί τάς ἐπιδειχθείσας σκληράς βιαιότητας εἰς ἔθνη καί λαούς τῆς εὐρυτέρας περιοχῆς.

[Ἅγιον  Ὄρος, 24 Ἰουνίου 2020 π.ἡ.].