Στη Ρωσία έχουν μια παλιά συνήθεια. Κάθε φορά που έρχεται ή άνοιξη, ανοίγουν την πόρτα του κλουβιού και χαρίζουν την ελευθερία στο πουλί που βρίσκεται μέσα!
Κάποιες φορές όμως, συμβαίνει το εξής λυπηρό. Ενώ το κλουβί είναι ανοιχτό, το πουλί που βρίσκεται μέσα δεν θέλει να πετάξει!
Έχει συμφιλιωθεί τόσο πολύ με το στενό εκείνο χώρο, που δεν του κάνουν πια εντύπωση οι ανοιχτοί ορίζοντες, η πανέμορφη φύση, τα άλλα πουλιά που πετούν ελεύθερα στους αιθέρες! Ή αισθάνεται τα φτερά του αδύναμα για ένα τέτοιο εγχείρημα. Ή πολύ απλά έχει ξεμάθει να πετάει! Δεν είναι πλέον για τα μεγάλα, τα ψηλά, για κόντρες στις θύελλες και τους ανέμους, αλλά για τα τόσο φτωχά δεδομένα ενός κλουβιού!
Και τι φοβερό, το πουλί αυτό, να είναι ένας ο αετός!
* * *
Στ’ αλήθεια είναι πολύ συγκλονιστικό αυτό. Κι εμείς, παιδιά, κάνουμε όνειρα για τη ζωή. Όνειρα που τα συνδέουμε όλα με την ελευθερία. Και καλά κάνουμε! Αλλοίμονο αν δεν συνέβαινε αυτό. Λοιπόν, εκεί ακριβώς πλάθουμε και το όραμα της ελευθερίας. Γράφουμε τους ύμνους μας γι’ αυτήν και τα τραγούδια μας! Και περιμένουμε πότε θα μεγαλώσουμε ακόμη λίγο, πότε θα γίνουμε έφηβοι, νέοι, ενήλικες, για να προβούμε σ’ αυτό ή εκείνο.
Οπότε μέσα σε τούτη την ονειροπόληση, και μη γνωρίζοντας ποια πράγματι είναι η αληθινή ελευθερία, έρχονται στιγμές που παγιδευόμαστε. Ένα μας λάθος, μια κακή μας κίνηση σε μια δύσκολη στιγμή, είναι αρκετά να μας οδηγήσουν σε κάποιο … κλουβί!
Από τη στιγμή εκείνη αρχίζει και η περιπέτεια της χαμοζωής!
Στην αρχή βέβαια αντιδρούμε. Στενοχωριόμαστε. Τρέχουμε σαν τρελλοί από δω κι εκεί στο στενό του χώρο. Ώσπου κουραζόμαστε, αποθαρρυνόμαστε, αποκάμνουμε! Το συνηθίζουμε τόσο πολύ το κλουβί που … δεν μπορούμε πια χωρίς αυτό! Κι είναι τέτοια η κατάντια μας, που κι όταν μας χαρίζουν την ελευθερία μας, όταν μας ανοίγουν διάπλατα τις πόρτες, διστάζουμε, δειλιάζουμε, δεν επιθυμούμε τους αιθέρες. Τι φοβερό στ’ αλήθεια!
Έτσι δεν γίνεται με το τσιγάρο; Σε μια στιγμή αδυναμίας, παρασυρμένοι απ’ την παρέα, το δοκιμάζουμε! Οπότε κάναμε το πρώτο μας βήμα προς την παγίδα! Με την τυχόν επανάληψη, ήδη παγιδευτήκαμε! Κι ύστερα μένουμε για πάντα μέσα σε τούτο το απαίσιο κλουβί. Ακόμη και τότε που έρχονται στιγμές (υγείας ή άλλες), που μπορούμε και πρέπει να απαλλαχθούμε, τελικά δεν το κάνουμε! Γιατί μας … αρέσει πολύ αυτή η σκλαβιά του!
Το ίδιο γίνεται και με το αλκοόλ, τις νυχτερινές διασκεδάσεις τύπου «κλάμπινγκ», τα ναρκωτικά, τα αμαρτωλά θεάματα και αναγνώσματα, τις «ελεύθερες» σχέσεις μας με το άλλο φύλο, τα πάθη μας όλα!
«Aπ’ την αμαρτία προέρχεται η δουλεία», αναφέρει ο ι. Χρυσόστομος. Για να προσθέσει και τούτο: «Εκείνος που κυριεύθηκε απ’ την αμαρτία, αποκτά άσπλαχνη και σκληρή κυρία, που τον οδηγεί στα πιο ατιμωτικά έργα. Γιατί δεν γνωρίζει ευσπλαχνία ούτε συμπόνια αυτή η τυραννίδα».
Έτσι δεν είναι;
Ναι, «κάθε αμαρτία είναι στενά συνδεδεμένη με τη δουλεία», όπως αναφέρει πάλι ο ίδιος.
* * *
Είναι σοφότατος τούτος ο λόγος του Παύλου: «Όλα μου επιτρέπονται, αλλ’ εγώ δεν θα επιτρέψω στον εαυτό μου να εξουσιαστεί από τίποτε» (Α΄ Κορ. Στ, 12)
Στ’ αλήθεια, ελευθερία είναι να κάνεις ό,τι θέλεις ή να θέλεις ό,τι πρέπει να κάνεις;
Ναι, είναι σπουδαίο πράγμα να γνωρίζει κανείς να είναι ελεύθερος. Ένας αρχαίο ρητό λέει, πως ρώτησαν κάποτε ένα Σπαρτιάτη, τι γνωρίζει να κάνει στη ζωή του. Κι εκείνος απάντησε ως εξής: «Να είμαι ελεύθερος»!
Αλλά το να γνωρίζει κανείς να είναι ελεύθερος, προϋποθέτει να γνωρίζει ποια είναι η ελευθερία. Η πραγματική ελευθερία. Όχι εκείνη του … κλουβιού!
Όπως σωστά είπαν, η «δουλεία» στο θέλημα του Θεού σηματοδοτεί την αληθινή ελευθερία. Η άρση του ζυγού του Χριστού προσφέρει τη δυνατότητα της αποταγής κάθε εξουσίας.
Αντίθετα, τώρα, η αποτίναξη του «χρηστού ζυγού» του Χριστού, εκείνου που υποτίθεται ότι μας δεσμεύει και μας υποτάσσει, και γι’ αυτό θέλουμε να … απαλλαγούμε μια ώρα αρχύτερα, αυτή λοιπόν η αποτίναξη οδηγεί πάντοτε στην πιο στυγερή υποδούλωση! Οδηγεί αμέσως και κατ’ ευθείαν στη σκλαβιά των παθών, των προσώπων ή και των πραγμάτων ακόμη!
Τότε καταλήγουμε από την ελεύθερη δουλεία στην … υπόδουλη ελευθερία! Οπότε ο υποτιθέμενα ελεύθερος από κάθε ζυγό, καθίσταται αληθινά υπόδουλος!
Τονίζει ο ι. Χρυσόστομος: «Kανένας δεν είναι ελεύθερος, παρά μόνον εκείνος που ζει με τον Xριστό. Aυτός έχει ανέλθει υπεράνω όλων των κακών»
Πόσα δεν λέει επ’ αυτών η γνωστή παραβολή του ασώτου! Το θέμα είναι ότι δεν διδασκόμαστε και πολύ από το πάθημά του, ούτε και απ’ το παράδειγμά του. Από εκείνο το υπέροχο «…αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου»!(Λουκ. ιε, 18). Γιατί με τίποτα δεν θέλουμε να βγούμε από τη χαμοζωή μας, απ’ το κλουβί μας δηλαδή!
Ας μάθουμε να είμαστε πραγματικά ελεύθεροι, φίλοι…