Ο "Κύκλος φίλων του Μπρούνο Γκρένινγκ"

τοῦ Ἰωάννου Μηλιώνη, ἐκπαιδευτικοῦ, μέλους τῆς Π.Ε.Γ.

«Τὴν ἐρχόμενη Κυριακὴ 11.11.18 θὰ ἔχουμε τὴν προβολὴ τοῦ Ντοκιμαντὲρ γιὰ τὴν ζωὴ τοῦ Bruno στὸ Acropolis Select στὶς 15.00 20.00 μὲ τρία διαλείμματα. Ἡ εἴσοδος εἶναι ἐλεύθερη».

Ἡ ἀνακοίνωση εἶδε τό φῶς στὸ facebook¹ προερχόμενη προφανῶς ἀπὸ τὸν «Κύκλο Φίλων τοῦ Μπροῦνο Γκρένινγκ» (Bruno Groning), μιὰ ὁμάδα ποὺ δημιουργήθηκε πρὶν 20 περίπου χρόνια στὴ χώρα μας, ὅταν μὲ ἁπλές, φωτοτυπημένες ἀγγελίες, κολλημένες σὲ στάσεις λεωφορείων, καλοῦσε τοὺς Ἀθηναίους νὰ παρακολουθήσουν, στὴν αἴθουσα τοῦ Πνευματικοῦ Κέντρου Ρουμελιωτῶν, τὴν εἰσαγωγικὴ διάλεξη.

Θυμοῦμαι ἀκόμη μαζί μέ ὅσους ἐκ τῶν συνεργατῶν εἴχαμε παραστεῖ, σὲ μία προσπάθεια νὰ διαπιστώσουμε τὴν προέλευση τοῦ νέου αὐτοῦ «φρούτου», τὸν διστακτικὸ ὁμιλητή, ποὺ μὲ δυσκολία κατάφερνε νὰ ἀρθρώσει λόγο πρὸς τοὺς ἐλάχιστους ἀκροατὲς σὲ μία σχεδὸν ἄδεια αἴθουσα.

Ὅμως, ἔτσι στήνονταν οἱ σέκτες στὴ χώρα μας κι ἔτσι διαδίδονταν κι ἀποκτοῦσαν ὀπαδοὺς καὶ ρίζωναν, παρασύροντας ἀνύποπτους, μὴ ἐνημερωμένους πολίτες.

Ἀλλὰ, ἄς δοῦμε μερικὰ στοιχεῖα γιὰ τὸ ποιὸς ἦταν ὁ Μπροῦνο Γκρένινγκ καὶ κατ' ἐπέκταση ὁ «Κύκλος τῶν Φίλων του».

Ὁ Γκρένινγκ² γεννήθηκε στὶς 30 Μαΐου 1906 στὸ Ντάν­τσιγκ (Danzig), τέταρτος γιὸς μιᾶς οἰκογένεια μὲ ἑπτὰ παιδιά. Ἀπὸ νεαρὴ ἡλικία φαίνεται νὰ ἀσκεῖ ἐπιρροὴ στοὺς γύρω του· ἀρκοῦσε π.χ. μόνο νὰ ἀκουμπήσει τὸν μεθυσμένο πατέρα του, ὥστε νὰ τὸν ἠρεμήσει, ἐνῶ «κατάφερνε νὰ θεραπεύει» μικρὰ ζῶα...

Ὡς παντρεμένος, εἶδε τοὺς δύο γιούς του νὰ πεθαίνουν σὲ ἡλικία ἐννέα ἐτῶν, ὁ ἕνας ἀπὸ πλευρίτιδα καὶ ὁ ἄλλος ἀπὸ φυματίωση τῶν ὀστῶν. Ἐργάστηκε σὲ διάφορα ἐπαγγέλματα πρὶν ἐπιστρατευθεῖ τὸ 1943· αἰχμαλωτίστηκε ἀπὸ τοὺς Ρώσους κι ἐπέστρεψε στὴ Δυτικὴ Γερμανία τὸ 1945. Ἄρχισε νὰ ἐπιτελεῖ «θεραπεῖες» σὲ περιορισμένη κλίμακα, μεταξὺ γνωστῶν, πρὶν ἀποκτήσει κοινό. Χώρισε ἀπὸ τὴ σύζυγό του ὑπὸ δυσμενεῖς συνθῆκες.

Ἀπὸ τὸ 1949, γίνεται ὅλο καὶ περισσότερο γνωστός. Οἱ «θαυματουργικὲς θεραπεῖες» (miracle healings), αὐξάνουν τὴ φήμη του³. Στὴ Βαυαρία, ὁ κόσμος συγκεντρώνεται μπροστὰ στὸ ξενοδοχεῖο, ὅπου μένει καὶ χαιρετοῦν τὴν ἐμφάνισή του στὸ μπαλκόνι μὲ ἐπευφημίες: «Δὲν χρειάζεται νὰ μοῦ περιγράψετε τὰ προβλήματά σας», τοὺς λέει, «τὰ βλέπω καλύτερα ἀπό σας. Ξέρω τὰ πάντα γιὰ σᾶς».

«Αὐτοὶ ποὺ εἶναι ἄρρωστοι νὰ σηκώσουν τὰ χέρια τους»! ζητάει· καὶ μετὰ ἀπὸ βαθὺ διαλογισμό: «Μακάριοι οἱ θεραπευμένοι· αὐτοὶ νὰ σηκώσουν τὰ χέρια τους»! Ἑκατοντάδες χέρια ἀνυψώνονται ξανά· τὸ πλῆθος ψάλλει: «Γκρένινγκ, σᾶς εὐχαριστοῦμε!»...

Μερικὲς φορὲς ρίχνει μπαλάκια ἀπὸ ἀσημόχαρτο, ποὺ εἶναι «ἐνεργειακὰ φορτισμένα»... Οἱ Ἐφημερίδες ποὺ καλύπτουν τὰ γεγονότα βλέπουν τὰ τιράζ τους νὰ ἀπογειώνοντα⁴...

Ταξιδεύει στὴ Γερμανία, τὴν Αὐστρία καὶ τὴν Ἑλβετία, ὅπου συρρέουν ὅλο καὶ μεγαλύτερα πλήθη. Στὸ Ρόζενχαϊμ (Rosenheim), τὸν Σεπτέμβριο 1949, συγκεντρώνονται ὡς καὶ 30.000 ἄνθρωποι γιὰ νὰ τὸν δοῦν. Γιὰ μιὰ ἀκόμη φορᾶ, οἱ Ἐφημερίδες καλύπτουν τὶς ἱστορίες του, ἀκόμη καὶ μὲ ἔκτακτα παραρτήματα γιὰ τὶς ἐκεῖ συγκεντρώσεις. Ἡ θέσεις τῶν ΜΜΕ εἶναι ἀνάμεικτες καὶ μὲ ἀντιφατικὲς ἀναφορές. Κάποιοι τὸν ἀποκαλοῦν «θαυματουργὸ γιατρό», ἄλλοι «τσαρλατάνο».

Ὁ Γκρένινγκ ἀντιμετώπισε πολλὲς νομικὲς προκλήσεις. Σὲ πολλὲς πόλεις τοῦ ἀπαγορεύθηκε νὰ «θεραπεύει» ἢ νὰ μιλάει στοὺς ἀνθρώπους. Οἱ λόγοι γιὰ αὐτὸ ποικίλλουν. Μία κατηγορία, ποὺ ἀσκήθηκε ἐναντίον του ἦταν ὅτι ἀσκοῦσε ἰατρικὴ χωρὶς ἄδεια. Ἄλλες φορὲς οἱ ἁρμόδιοι παράγοντες ἀνησυχοῦσαν γιὰ τὰ μεγάλα πλήθη, ποὺ συγκεντρώνονταν⁵. Παραπέμφθηκε δύο φορὲς σὲ δίκη. Δὲν μπόρεσε νὰ παρευρεθεῖ στὴ δεύτερη, καθὼς βρισκόταν στὸ χειρουργεῖο διαρκούσης μίας ἐπέμβασης.

Ὁ Γκρένινγκ πέθανε σὲ ἡλικία 52 ἐτῶν. Τὸ πιστοποιητικὸ θανάτου ἀνέφερε «καρκίνο τοῦ στομάχου» ὡς τὴν αἰτία.

Ὅταν ἀκούγεται ἡ φήμη γιὰ κάποια «πνευματικὴ θεραπεία» (spiritual healing) οἱ ἀντιδράσεις τῶν ἀνθρώπων ποικίλουν· ἀπὸ τὴν πλήρη ἀπόρριψη περὶ τῆς γνησιότητας, μέχρι τὴν πλήρη ἀποδοχὴ μὲ ὅλες τὶς ἐνδιάμεσες ἀντιδράσεις, τῆς ἀδιαφορίας συμπεριλαμβανομένης.

Βέβαια, ἀντικειμενικὰ ἀντιμετωπίζοντας τὸ πρόβλημα, τὰ στάδια γνησιότητας μιᾶς «πνευματικῆς θεραπείας» κλιμακώνονται, μὲ μιὰ πρόχειρη κατάταξη, ἀπὸ α) τὴν ἀπάτη, β) τὴν αὐθυποβολή, γ) τὴν αὐτοΰπνωση (διαλογισμό), δ) τὴν ὑποβολὴ ἢ ὕπνωση μαζικὴ ἢ μὴ καὶ ε) τὴν γνήσια θεραπεία.

Στὴν πρώτη μποροῦμε νὰ ἐντάξουμε τὶς περισσότερες ἀπὸ τὶς περιπτώσεις. Ἡ ἐξαπάτηση τῶν «ἀφελῶν» ἀπὸ ἀγύρτες μὲ ἰ­σχυ­ρὴ προσωπικότητα εἶναι ἡ συνηθέστερη, χωρὶς νὰ ἀποκλείουμε τὴν περίπτωση τῆς αὐθυποβολῆς, τῆς αὐτοΰπνωσης-διαλογισμοῦ, ἀκόμη καὶ τῆς ὕπνωσης ὑποβολῆς. Ὅλες οἱ ἀνωτέρω περιπτώσεις ἑρμηνεύονται διὰ τῆς ἐπιστήμης (ψυχιατρικῆς) καὶ ἀντιμετωπίζονται ἀπὸ τὴν κρατοῦσα νομολογία⁶, ἐφ' ὅσον βέβαια ὑπάρχει ἡ ἀντίστοιχη νομικὴ θεσμοθέτηση.

Ἐκεῖνο ποὺ ἐνδιαφέρει ἐμᾶς, ἀφορᾶ τὴν τελευταία περίπτωση, τὴν πραγματικὴ θεραπεία καὶ τὴν προέλευσή της κατὰ τὴν διδασκαλία πᾶντα τῆς Ἐκκλησίας. Καὶ βέβαια στὴν περίπτωση τοῦ Μπροῦνο Γκρένινγκ δὲν εἴμαστε σὲ θέση νὰ κρίνουμε κατὰ πόσον ἡ περίπτωσή του ἐντάσσεται σὲ κάποια ἀπὸ τὶς ἀνωτέρω περιπτώσεις, καθὼς ἡ ἴδια ἡ γερμανικὴ κοινότητα μέσα στὴν ὁποία ὁ Γκρένινγκ ἔδρασε -τὴν περίοδο 1949-1959- δὲν κατάφερε ποτὲ νὰ ξεκαθαρίσει τὸ θέμα. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι καθ' ὅλη τὴν δημόσια δράση του ὁ Γκρένινγκ φοροῦσε σταυρό, δήλωνε ὅτι ἐπιτελεῖ τὶς «θεραπεῖες» στὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ καὶ ποτὲ δὲν ζητοῦσε ἀμοιβὴ γι' αὐτὲς τὶς «θεραπεῖες».

Ἰσχυριζόταν ὅτι οἱ ἰδέες του δὲν ἦταν μιὰ νέα διδασκαλία ἢ θρησκεία, ἀλλὰ μᾶλλον μιὰ ἀρχαία γνώση ποὺ εἶχε χαθεῖ, λέγοντας ὅτι οἱ ἄνθρωποι εἶχαν ξεχάσει «τὸ πιὸ σημαντικὸ πράγμα», ὅτι ὑπάρχει μεγαλύτερη δύναμη ἢ δύναμη ποὺ εἶναι διαθέσιμη γιὰ νὰ βοηθήσει τοὺς ἀνθρώπους. Στὸ κέντρο τῶν διδασκαλιῶν του ἔθετε τὴ σημασία τῆς ἀγάπης, τόσο γιὰ τὸν Θεὸ ὅσο καὶ γιὰ τοὺς ἄλλους, λέγοντας: «Τὸ ἀνθρώπινο ὃν εἶναι ἕνα πλᾶσμα τῆς Ἀγάπης. Αὐτὸ ποὺ δημιουργήθηκε ἀπὸ τὴν ἀγάπη μπορεῖ νὰ ζήσει μόνο μέσα στὴν ἀγάπη· κι ἡ Ἀγάπη εἶναι ὁ Θεός».

Ὁ Γκρένινγκ θεωροῦσε τὴν ὑγεία -καὶ ὄχι τὴν ἀσθένεια- ὡς τὴ φυσικὴ κατάσταση ὅλων τῶν ζώντων ὄντων καὶ ἰσχυριζόταν ὅτι μπορεῖ κανεὶς νὰ διατηρήσει τὴν ὑγεία καὶ νὰ θεραπευτεῖ ἀπὸ τὴν ἀσθένεια ἀπορροφώντας μιὰ «θεϊκὴ δύναμη ζωῆς» ποὺ ὀνόμαζε «θεραπευτικὸ ρεῦμα» (heilstrom) τὸ ὁποῖο ἔχριζε «συντονισμοῦ». Γιὰ τὴ «σύνδεση» καὶ τὴ «λήψη» αὐτῆς τῆς ἐ­νέρ­γειας, ὁ Γκρένινγκ δίδασκε μιὰ «τεχνική», ποὺ ὀνόμαζε «ἐσωρύθμιση» (einstellen). Ἰσχυριζόταν ὅτι τὰ ἀνθρώπινα ὄντα εἶναι σὰν μπαταρίες ποὺ χρησιμοποιοῦν ἐνέργεια. Γιὰ νὰ διατηρηθεῖ ἡ ὑγεία, ἕνα ἄτομο χρειάζεται νὰ ἀνανεώνεται καθημερινὰ συντονίζοντας τὸ «θεραπευτικὸ ρεῦμα»⁷.

Ἐξετάζοντας τὶς λίγες αὐτὲς θέσεις, μὲ βάση τὴν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, δὲν θὰ σταθοῦμε στὸ ἂν ὑπῆρξε πραγματικὴ ἢ μὴ θεραπεία στὶς περιπτώσεις μαρτυριῶν, ποὺ κατατέθηκαν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη, ἀλλὰ ἀπὸ ποῦ προήρχετο κάποια πι­θα­νὴ θεραπεία.

Ἀρχικά, ἐξετάζοντας τὶς παραπάνω διδασκαλίες διαπιστώνουμε ὅτι εἶναι πλήρως ἀσυμβίβαστες μὲ τὴν Ὀρθόδοξη Χριστιανικὴ πίστη, τὴν πίστη τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ ἀπολύτως συμβατὲς μὲ τὶς θέσεις τῆς «Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου» (New Age).

Ἀκόμη, ἐξετάζοντας τὴν πηγὴ προέλευσης κάποιας πιθανῆς «θεραπείας», δὲν μποροῦμε νὰ ἑξαιρέσουμε τὸν Πονηρό, ὁ ὁποῖος «μετασχηματίζεται σὲ ἄγγελο φωτὸς» καὶ μπορεῖ νὰ προκαλεῖ μιὰ ἀσθένεια γιὰ νὰ δείχνει μετὰ ὅτι τὴν «θεραπεύει».

Τέλος, δὲν μποροῦμε νὰ ἀποκλείσουμε τὴν γνήσια θεραπεία, καθὼς τὸ Ἅγιο Πνεῦμα δὲν περιορίζεται στὸ νὰ θαυματουργεῖ καὶ σὲ ἑτερόδοξους καὶ ἀλλόθρησκους, σὲ εἰδικὲς περιπτώσεις.

Στὰ πλαίσια τῆς Πατερικῆς διδασκαλίας, ἡ ἀσθένεια καὶ ὁ θάνατος εἶναι «τὰ ὀψώνια τῆς ἁμαρτίας» τῆς ἀνθρώπινης φύσης μετὰ τὴν πτώση. Στὴν Ἐκκλησία ἡ ἀσθένεια δὲν ἀντιμετωπίζεται πάντα ἀρνητικὰ ἂν καὶ ἡ Ἐκκλησία διαθέτει ὅλα τά θεραπευτικὰ μέσα, τὰ ὁποῖα καὶ ἐφαρμόζει ὅπου δεῖ, ἀλλὰ σὲ κάποιες περιπτώσεις ἡ ἀσθένεια τοῦ σώματος λειτουργεῖ καὶ θεραπευτικὰ ὡς πρὸς τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς.

Μὲ τί προϋποθέσεις, λοιπόν, ἔρχεται μιὰ ὀργάνωση προερχόμενη ἀπὸ τὸν Προτεσταντικὸ χῶρο, νὰ μᾶς μιλήσει γιὰ «Χριστὸ» καὶ «θεραπεία», χρησιμοποιώντας μιὰ καθαρὰ νεοεποχίτικη διδασκαλία; Μὰ φυσικὰ βασιζόμενη στὴν ἄγνοια τῶν βαπτισμένων Ὀρθοδόξων γύρω ἀπὸ τὴν πίστη τῆς Ἐκκλησίας.

_____________________________________________
1 https://www.facebook.com/brunogroeningathens1/
2 https://www.unadfi.org/motclef/cercledesamisdebrunogroening/
3 Στὸ ἴδιο.
4 Στὸ ἴδιο.
5 Βλ. "Circle of Friends continues teachings of faith healer". Toledo Blade. Ἀνακτήθηκε στὶς 12 Φεβρουαρίου 2015. http://archive.is/Jj0Wm
6 Μὲ τὸν ὅρο Νομολογία χαρακτηρίζεται ἡ δικαστικὴ ἑρμηνεία τῶν Νόμων. Δηλαδὴ ἡ διὰ δικαστικῶν ἀποφάσεων ἑρμηνεία καὶ ἐφαρμογὴ νόμων.
7 Grete Häusler (2008), An Introduction to the Teaching of Bruno Gröening, Thalmassig, Germany, σ. 11.