«Εκ ΜΕΡΟΥΣ ΤΩΝ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ Σιβανάντα Γιόγκα Βεντάντα, προσφέρουμε το Μάθε Γιόγκα ως έναν πνευματικό οδηγό, για όποιον ενδιαφέρεται να μάθει σχετικά με την αρχαία αυτή πηγή γνώσεων και να αναβαθμίσει την ποιότητα ζωής του.»
Έτσι αρχίζει ο πρόλογος ενός φυλλαδίου, προσφορά της Κυριακάτικης
Καθημερινής, του 1998, με θέμα τη «Learn in a Weekend ΓΙΟΓΚΑ» του
ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΕΝΤΡΟΥ ΣΙΒΑΝΑΝΤΑ ΓΙΟΓΚΑ ΒΕΝΤΑΤΑ, τον οποίο υπογράφει ο SWAMI
SARADANANDA.
Συνεπώς οι ίδιοι οι πιστοί της Γιόγκας, ομολογούν ότι
αυτό που λέγεται και διαδίδεται ότι η Γιόγκα είναι ένα σύνολο ασκήσεων
σωματικών που στοχεύει στην σωματική και ψυχική ευεξία δεν ευσταθεί. Η
Γιόγκα είναι κάτι περισσότερο απ΄ αυτό. Είναι ένας πνευματικός οδηγός
που οδηγεί στα ενδότερα του Ινδουισμού.
«'Ενα ακόμα επιχείρημα της θέσης μας ότι η γιόγκα δεν είναι ένα
σύστημα ασκήσεων μόνο, αλλά και ένας προθάλαμος του Ινδουισμού με όλες
τις ποικιλώνυμες Ινδουιστικές αιρέσεις είναι και η εξής πληροφορία:
0 Χριστός είναι για την κίνηση ένα απλό σύμβολο, χρήσιμο για το διαλογισμό, δεν έχει καμία σημασία αν λατρεύει κανείς τον Θεό, τον Ιεχωβά, τον Αλλάχ, τον Μωάμεθ, το Βούδα, ή τον Χριστό ή τον Κρίσνα - πρόκειται πάντα περί του ενός και του αυτού Θεού - Η διαφορά εντοπίζεται μόνο στο όνομα .Ο Χριστός είναι κι' αυτός ένας Γκουρού, δίπλα στο Βούδα, τον Κρίσνα, το Ράμα, τον Μωάμεθ ένα σύμβολο δίπλα στο τρίγωνο, στη φλόγα, στον γαλάζιο, κόκκινο ή κίτρινο λωτό!
0 Χριστός είναι για την κίνηση ένα απλό σύμβολο, χρήσιμο για το διαλογισμό, δεν έχει καμία σημασία αν λατρεύει κανείς τον Θεό, τον Ιεχωβά, τον Αλλάχ, τον Μωάμεθ, το Βούδα, ή τον Χριστό ή τον Κρίσνα - πρόκειται πάντα περί του ενός και του αυτού Θεού - Η διαφορά εντοπίζεται μόνο στο όνομα .Ο Χριστός είναι κι' αυτός ένας Γκουρού, δίπλα στο Βούδα, τον Κρίσνα, το Ράμα, τον Μωάμεθ ένα σύμβολο δίπλα στο τρίγωνο, στη φλόγα, στον γαλάζιο, κόκκινο ή κίτρινο λωτό!
Γι' αυτό και δεν χρειάζεται κανείς ούτε τα Ιερά Μυστήρια της
Εκκλησίας μας ή και τις χριστιανικές συναθροίσεις. Να επισκέπτεσαι ναούς
είναι σα να πηγαίνεις στο νηπιαγωγείο, αναφέρεται χαρακτηριστικά
(Σουάμιτζι, Γιόγκα 5/1980, σ 15).Η λατρευτική ζωή της Εκκλησίας
αντικαθίσταται με ινδουιστικές γιορτές, όπως το 'Χόλι' (Γιόγκα 2/1980, σ
15) και το 'Σιβαράτσι', γιορτή του 'ιερού γάμου του Σίβα και της
Σάκτι'. Οι πιστοί εγκαταλείπουν τους Ναούς και πηγαίνουν στα Άσραμ
(Γιόγκα 1/1980, σ 12) όπου οργανώνονται 'σάτσανκ' (Γιόγκα 2/1980, σ 15)
και 'κιρτάν', δηλαδή τραγούδι και χορός σύμφωνα με το ρυθμό, με σκοπό
την 'αποκάλυψη της ανώτερης συνειδήσεως' (Γιόγκα - τάντρα) και τη
μεταφορά του ανθρώπου στην κατάσταση των παραισθήσεων και των 'όμορφων
ονείρων' των ναρκωτικών:
Κάποτε, είκοσι ή εικοσιδύο χρόνια πριν, ήμουν στο Γκάνγκοτρι στα Ιμαλάια Ζούσα εκεί εννέα μήνες" Έπινα τσάι όλη μέρα κι είχα μια πίπα για γκόντζια. Η γκόντζια είναι το χασίς, που εσείς το καπνίζετε με τσιγάρο. Αυτό το έκανα κάθε μέρα επί εννέα μήνες. Είχα παρατεταμένα οράματα και έβλεπα μεγάλα και μικρά τούνελ, έβλεπα καμήλες να περνούν μέσα από τα μικρά τούνελ, και δεν ξέρω πως τα κατάφερναν' (Σατυανάντα, Γιόγκα 4/1980, σ 13)"..….
……..Βασικό θέμα της Ινδικής θρησκευτικής αναζήτησης στη διαδρομή των αιώνων υπήρξε ο προσδιορισμός της οδού για τη λύτρωση, για τη συνάντηση με το Υπερβατικό, το θείο, την Υπέρτατη Πραγματικότητα. Αυτόν τον δρόμο δεν προσφέρει η γιόγκα; Άρα, είναι ή δεν είναι προθάλαμος του Ινδουισμού; Θα πρέπει να γνωρίζουμε καλά ότι "η γιόγκα δεν είναι απλώς και μόνο για το σώμα, μα ακόμα, περιέχει μέσα της το θρησκευτικό στοιχείο, μάλιστα σε υψηλό βαθμό, και είναι διάχυτο μέσα σε ολόκληρη την ουσία της και τον σκοπό της".
Κάποτε, είκοσι ή εικοσιδύο χρόνια πριν, ήμουν στο Γκάνγκοτρι στα Ιμαλάια Ζούσα εκεί εννέα μήνες" Έπινα τσάι όλη μέρα κι είχα μια πίπα για γκόντζια. Η γκόντζια είναι το χασίς, που εσείς το καπνίζετε με τσιγάρο. Αυτό το έκανα κάθε μέρα επί εννέα μήνες. Είχα παρατεταμένα οράματα και έβλεπα μεγάλα και μικρά τούνελ, έβλεπα καμήλες να περνούν μέσα από τα μικρά τούνελ, και δεν ξέρω πως τα κατάφερναν' (Σατυανάντα, Γιόγκα 4/1980, σ 13)"..….
……..Βασικό θέμα της Ινδικής θρησκευτικής αναζήτησης στη διαδρομή των αιώνων υπήρξε ο προσδιορισμός της οδού για τη λύτρωση, για τη συνάντηση με το Υπερβατικό, το θείο, την Υπέρτατη Πραγματικότητα. Αυτόν τον δρόμο δεν προσφέρει η γιόγκα; Άρα, είναι ή δεν είναι προθάλαμος του Ινδουισμού; Θα πρέπει να γνωρίζουμε καλά ότι "η γιόγκα δεν είναι απλώς και μόνο για το σώμα, μα ακόμα, περιέχει μέσα της το θρησκευτικό στοιχείο, μάλιστα σε υψηλό βαθμό, και είναι διάχυτο μέσα σε ολόκληρη την ουσία της και τον σκοπό της".
Όπως οι γονυκλισίες (οι 'μετάνοιες' της μοναχικής μας παράδοσης), δεν
είναι απλές κινήσεις του σώματος, αλλ' έχουν σχέση με ένα γενικότερο
πιστεύω και εκφράζουν μια συγκεκριμένη διάθεση και τάση ψυχής,
αποβλέποντας σε πνευματικούς σκοπούς, κατά παρόμοιο τρόπο - τηρουμένων
των αναλογιών , γράφει ο θεοφιλέστατος Αναστάσιος Γιαννουλάτος οι
συνθετότερες ασκήσεις της γιόγκα έχουν συνάρτηση με ινδουιστικές
παραδόσεις και σκοπεύουν σε πνευματικές Θρησκ. εμπειρίες".
Όπως ο στρατός χρησιμοποιεί την πειθαρχία και την άσκηση, όχι για τη πειθαρχία και την άσκηση, αλλά γιατί αποβλέπει σ' έναν άλλον σκοπό, έτσι και η γιόγκα χρησιμοποιεί τη γυμναστική και τις διάφορες τεχνικές, αποβλέποντας στην απελευθέρωση του γιόγκι από τη Samsara.» («Για τις παραθρησκευτικές ομάδες και τη γιόγκα», π. Αθαν. Γιουσμά)
Ας δούμε λοιπόν σύντομα, πριν προχωρήσουμε, αφού η γιόγκα μας εισάγει στον Ινδουισμό, τι είναι ο Ινδουισμός:
«Ο Ινδουισμός δεν είναι ενιαία θρησκεία, αλλά πολυσύνθετο σύνολο που συνδέει αρμονικά θρησκευτικές διδασκαλίες, παραδόσεις και λατρείες. Αποτελεί συνδυασμό του πολιτισμού που αναπτύχθηκε στην κοιλάδα του Ινδού ποταμού και του πολιτισμού των Αρίων που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή αυτή.
Όπως ο στρατός χρησιμοποιεί την πειθαρχία και την άσκηση, όχι για τη πειθαρχία και την άσκηση, αλλά γιατί αποβλέπει σ' έναν άλλον σκοπό, έτσι και η γιόγκα χρησιμοποιεί τη γυμναστική και τις διάφορες τεχνικές, αποβλέποντας στην απελευθέρωση του γιόγκι από τη Samsara.» («Για τις παραθρησκευτικές ομάδες και τη γιόγκα», π. Αθαν. Γιουσμά)
Ας δούμε λοιπόν σύντομα, πριν προχωρήσουμε, αφού η γιόγκα μας εισάγει στον Ινδουισμό, τι είναι ο Ινδουισμός:
«Ο Ινδουισμός δεν είναι ενιαία θρησκεία, αλλά πολυσύνθετο σύνολο που συνδέει αρμονικά θρησκευτικές διδασκαλίες, παραδόσεις και λατρείες. Αποτελεί συνδυασμό του πολιτισμού που αναπτύχθηκε στην κοιλάδα του Ινδού ποταμού και του πολιτισμού των Αρίων που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή αυτή.
ΟΙ ΒΕΔΕΣ: Σύμφωνα με το ιερό αυτό βιβλίο, οι Αρίοι ήταν πολυθεϊστές
και χωριζότανε σε τέσσερις κάστες (τάξεις):οι ιερείς ή βραχμάνοι, οι
πολεμιστές - αριστοκράτες, οι καλλιεργητές και οι χειρώνακτες. Το
ντάρμα, σύμφωνα με τις Βέδες, είναι η παγκόσμια τάξη που συγκροτεί τον
κόσμο, και ο άνθρωπος πρέπει να συμμορφώνεται με το θέλημά του. Οι
κάστες ανήκουν στην παγκόσμια τάξη που συγκροτεί τον κόσμο (ντάρμα).
ΟΙ ΟΥΠΑΝΙΣΑΔΕΣ: Είναι το δεύτερο ιερό βιβλίο του Ινδουισμού. Σύμφωνα με το βιβλίο αυτό υπάρχουν:
Το Mπράχμαν: Η θεία πραγματικότητα, στην οποία οφείλονται όσα υπάρχουν, ακόμα και οι Θεοί.
Το Άτμαν: Είναι μέρος της θείας πραγματικότητας και υπάρχει στον άνθρωπο και στον κόσμο.
Το Κάρμα: Καθορίζει τη μετενσάρκωση και εξαρτάται από τις πράξεις του ανθρώπου.
Η Μόξα: Είναι η απελευθέρωση του κόσμου από την οδύνη που προκαλεί η συνεχής παραμονή σε κάποια κατάσταση.
Η ΓΙΟΓΚΑ: Είναι η απόσυρση του ανθρώπινου νου από τον κόσμο και η στροφή προς τον εσωτερικό κόσμο, με σκοπό τη γνώση ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΑΥΤΙΣΗ ΜΕ ΤΟ Άτμαν και μέσω αυτού του με το Μπράχμαν. Η σωτηρία του ανθρώπου, σύμφωνα με τη γιόγκα, είναι προσωπική υπόθεση….
…….Γιόγκα, σημαίνει ένωση, και ονομάζονται οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται στις ανατολικές θρησκείες και επιδιώκουν την ένωση του ανθρώπου με το θείο που ενυπάρχει σ' αυτόν. Η γιόγκα στηρίζεται σε δύο αρχές:
α) Ο ανθρώπινος νους έχει την ιδιότητα να ενώνεται με εκείνο στο οποίο προσκολλάται και να μεταβάλλεται σύμφωνα με αυτό.
β) Ο άνθρωπος, ως ον, δεν έχει μόνιμη ταυτότητα, αλλά γίνεται αυτό στο οποίο προσκολλάται ο νους του.
Οι αρχές αυτές χρησιμοποιήθηκαν από τον Ινδουισμό για τη σωτηρία του ανθρώπου. Στις Ουπανισάδες αναφέρεται η ύπαρξη του Μπράχμαν, απόλυτη πραγματικότητα, και του κόσμου, που προέρχεται από αυτό. Μέσα στα όντα του κόσμου κατοικεί το Μπράχμαν ως Άτμαν. Μεταξύ του Άτμαν και του φυσικού κόσμου βρίσκεται ο νους, που έχει δύο δυνατότητες:
α) Να προσκολληθεί στο φυσικό κόσμο και να ενωθεί μαζί του.
β) Να προσκολληθεί και να ενωθεί με το Άτμαν και κατ' επέκταση με το Μπράχμαν, επιτυγχάνοντας τη σωτηρία του.
Υπάρχουν τρεις τύποι γιόγκα:
α) Η «κάρμα γιόγκα», που συνδέεται με έργα προς τον κόσμο.
β) Η «μπάκτι γιόγκα», που συνδέεται με κάποιον προσωπικό Θεό.
γ) Η «τζνάνα γιόγκα», που συνδέεται με τη γνώση.
Η τεχνική της γιόγκα συνίσταται στο διαλογισμό, δηλαδή στην απεξάρτηση του νου από τις διάφορες σκέψεις και στην ένωσή του με το Άτμαν , προέκταση του οποίου είναι το Μπράχμαν. Η τεχνική του διαλογισμού αποτελείται από οκτώ στάδια, από τα οποία τα πρώτα πέντε έχουν προπαρασκευαστικό χαρακτήρα και είναι τα εξής:
1ο στάδιο: Ο ασκούμενος αποφεύγει κάθε είδους βία, κλοπή, ψεύδος, γενετήσιες σχέσεις, ιδιοκτησία.
2ο στάδιο: Γίνονται ασκήσεις που στοχεύουν στην αποκοπή του νου από τις επιθυμίες.
3ο στάδιο: Ο άνθρωπος, ασκώντας το σώμα του, παραμένει σε στάσεις που δεν ενοχλούν το διαλογισμό.
4ο στάδιο: Ρυθμίζει την αναπνοή του ώστε να μην επηρεάζεται η απόλυτη συγκέντρωση.
5ο στάδιο: Συγκεντρώνει τις αισθήσεις προς τα μέσα και απομονώνει το νου του από τον κόσμο.
Τα τρία επόμενα στάδια είναι τα στάδια του κυρίως διαλογισμού:
6ο στάδιο: Επιλέγεται ένα αντικείμενο, στο οποίο ο νους προσηλώνεται αποκλείοντας οτιδήποτε άλλο.
7ο στάδιο: Ο νους συγκεντρώνεται από την περιφέρεια αυτού του αντικειμένου στο κέντρο. Με τον τρόπο αυτό ο νους αποκόπτεται από το αντικείμενο και ταυτίζεται με τον εαυτό του. 'Έτσι ανακαλύπτει το Άτμαν που βρίσκεται μέσα του.
8ο στάδιο: Ο νους διαλύεται στο Άτμαν και ενώνεται μ' αυτό.
Η παράxρnσn (κακή χρήση) τnς γιόγκα
Το Mπράχμαν: Η θεία πραγματικότητα, στην οποία οφείλονται όσα υπάρχουν, ακόμα και οι Θεοί.
Το Άτμαν: Είναι μέρος της θείας πραγματικότητας και υπάρχει στον άνθρωπο και στον κόσμο.
Το Κάρμα: Καθορίζει τη μετενσάρκωση και εξαρτάται από τις πράξεις του ανθρώπου.
Η Μόξα: Είναι η απελευθέρωση του κόσμου από την οδύνη που προκαλεί η συνεχής παραμονή σε κάποια κατάσταση.
Η ΓΙΟΓΚΑ: Είναι η απόσυρση του ανθρώπινου νου από τον κόσμο και η στροφή προς τον εσωτερικό κόσμο, με σκοπό τη γνώση ΚΑΙ ΤΗΝ ΤΑΥΤΙΣΗ ΜΕ ΤΟ Άτμαν και μέσω αυτού του με το Μπράχμαν. Η σωτηρία του ανθρώπου, σύμφωνα με τη γιόγκα, είναι προσωπική υπόθεση….
…….Γιόγκα, σημαίνει ένωση, και ονομάζονται οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται στις ανατολικές θρησκείες και επιδιώκουν την ένωση του ανθρώπου με το θείο που ενυπάρχει σ' αυτόν. Η γιόγκα στηρίζεται σε δύο αρχές:
α) Ο ανθρώπινος νους έχει την ιδιότητα να ενώνεται με εκείνο στο οποίο προσκολλάται και να μεταβάλλεται σύμφωνα με αυτό.
β) Ο άνθρωπος, ως ον, δεν έχει μόνιμη ταυτότητα, αλλά γίνεται αυτό στο οποίο προσκολλάται ο νους του.
Οι αρχές αυτές χρησιμοποιήθηκαν από τον Ινδουισμό για τη σωτηρία του ανθρώπου. Στις Ουπανισάδες αναφέρεται η ύπαρξη του Μπράχμαν, απόλυτη πραγματικότητα, και του κόσμου, που προέρχεται από αυτό. Μέσα στα όντα του κόσμου κατοικεί το Μπράχμαν ως Άτμαν. Μεταξύ του Άτμαν και του φυσικού κόσμου βρίσκεται ο νους, που έχει δύο δυνατότητες:
α) Να προσκολληθεί στο φυσικό κόσμο και να ενωθεί μαζί του.
β) Να προσκολληθεί και να ενωθεί με το Άτμαν και κατ' επέκταση με το Μπράχμαν, επιτυγχάνοντας τη σωτηρία του.
Υπάρχουν τρεις τύποι γιόγκα:
α) Η «κάρμα γιόγκα», που συνδέεται με έργα προς τον κόσμο.
β) Η «μπάκτι γιόγκα», που συνδέεται με κάποιον προσωπικό Θεό.
γ) Η «τζνάνα γιόγκα», που συνδέεται με τη γνώση.
Η τεχνική της γιόγκα συνίσταται στο διαλογισμό, δηλαδή στην απεξάρτηση του νου από τις διάφορες σκέψεις και στην ένωσή του με το Άτμαν , προέκταση του οποίου είναι το Μπράχμαν. Η τεχνική του διαλογισμού αποτελείται από οκτώ στάδια, από τα οποία τα πρώτα πέντε έχουν προπαρασκευαστικό χαρακτήρα και είναι τα εξής:
1ο στάδιο: Ο ασκούμενος αποφεύγει κάθε είδους βία, κλοπή, ψεύδος, γενετήσιες σχέσεις, ιδιοκτησία.
2ο στάδιο: Γίνονται ασκήσεις που στοχεύουν στην αποκοπή του νου από τις επιθυμίες.
3ο στάδιο: Ο άνθρωπος, ασκώντας το σώμα του, παραμένει σε στάσεις που δεν ενοχλούν το διαλογισμό.
4ο στάδιο: Ρυθμίζει την αναπνοή του ώστε να μην επηρεάζεται η απόλυτη συγκέντρωση.
5ο στάδιο: Συγκεντρώνει τις αισθήσεις προς τα μέσα και απομονώνει το νου του από τον κόσμο.
Τα τρία επόμενα στάδια είναι τα στάδια του κυρίως διαλογισμού:
6ο στάδιο: Επιλέγεται ένα αντικείμενο, στο οποίο ο νους προσηλώνεται αποκλείοντας οτιδήποτε άλλο.
7ο στάδιο: Ο νους συγκεντρώνεται από την περιφέρεια αυτού του αντικειμένου στο κέντρο. Με τον τρόπο αυτό ο νους αποκόπτεται από το αντικείμενο και ταυτίζεται με τον εαυτό του. 'Έτσι ανακαλύπτει το Άτμαν που βρίσκεται μέσα του.
8ο στάδιο: Ο νους διαλύεται στο Άτμαν και ενώνεται μ' αυτό.
Η παράxρnσn (κακή χρήση) τnς γιόγκα
Στην κλασική γιόγκα η προσκόλληση του ασκούμενου σε κάποιο στάδιο
Θεωρείται αποτυχία και συνεπάγεται την επιστροφή του στον κόσμο των
φαινομένων.
Οι ασκήσεις της γιόγκα στις δυτικές κοινωνίες χρησιμοποιούνται ως μέσο για την απόκτηση υγείας και δυνάμεων. Σε καμία περίπτωση οι απλές αυτές σωματικές ασκήσεις δεν οδηγούν στην κυριαρχία επί της επιθυμίας, αλλά στην υποδούλωση σ' αυτήν. Δηλαδή δεν απελευθερώνουν από την έννοια της άγνοιας, που θεωρεί τον κόσμο ως απόλυτο.
Στις δυτικές κοινωνίες η γιόγκα χρησιμοποιείται ως μέσο για την απόκτηση υγείας και δυνάμεων, χωρίς να σημαίνει ότι οι ασκήσεις αυτές οδηγούν στην κυριαρχία επί της επιθυμίας.
Γιόγκα και ησυχαστική παράδοση
Οι ασκήσεις της γιόγκα στις δυτικές κοινωνίες χρησιμοποιούνται ως μέσο για την απόκτηση υγείας και δυνάμεων. Σε καμία περίπτωση οι απλές αυτές σωματικές ασκήσεις δεν οδηγούν στην κυριαρχία επί της επιθυμίας, αλλά στην υποδούλωση σ' αυτήν. Δηλαδή δεν απελευθερώνουν από την έννοια της άγνοιας, που θεωρεί τον κόσμο ως απόλυτο.
Στις δυτικές κοινωνίες η γιόγκα χρησιμοποιείται ως μέσο για την απόκτηση υγείας και δυνάμεων, χωρίς να σημαίνει ότι οι ασκήσεις αυτές οδηγούν στην κυριαρχία επί της επιθυμίας.
Γιόγκα και ησυχαστική παράδοση
Η διαφορά μεταξύ της γιόγκα και του ορθόδοξου μυστικισμού εντοπίζεται
στο σκοπό. Στη γιόγκα ο σκοπός είναι η ένωση με το θείο, για να
διακοπεί ο κύκλος των μετενσαρκώσεων, και η απελευθέρωση από τον κόσμο
του περιορισμού και του θανάτου. Στον ορθόδοξο μυστικισμό σκοπός είναι η
σωτηρία του ανθρώπου από το θάνατο και η επικοινωνία όλου του κόσμου με
το Θεό στο πλαίσιο της βασιλείας Του. Πρόγευση αυτού του κόσμου
προσφέρει ο Χριστός, καθώς σ' αυτό τον κόσμο ο θάνατος έχει καταργηθεί
και ο δασωμένος κόσμος βρίσκεται ενωμένος με το Θεό.» («Θρησκευτικά Β΄
ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ, ΒΟΗΘΗΜΑ ΜΕΛΕΤΗΣ», Δημ. Τριανταφύλλου – Ανδρέα
Αργυρόπουλου, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ)
Ας δούμε τι λέει πάνω σ' αυτό το Θέμα, για τη διαφορά δηλαδή, ανάμεσα
στη γιόγκα και στον ησυχασμό και ο π. Ειρηναίος Μπούλοβιτς , ένας
διακεκριμένος Σέρβος ιεράρχης, ο οποίος αναφέρει με πολλή συντομία:
«Πολλοί πού βρίσκονται 'έξω από την 'Εκκλησία λένε σήμερα πώς εδώ έχουμε τα ίδια πράγματα: Στην Ανατολή έχουμε τη γιόγκα και στην 'Ορθόδοξη 'Εκκλησία παρόμοια κίνηση, τον ησυχασμό, πού είναι δήθεν ένα είδος χριστιανικής Γιόγκα, μία ψυχοσωματική τεχνική, πού μας Θυμίζει τον Ισλαμικό σουφισμό n τον μυστικισμό τής "Άπω ' Ανατολής!
'Η ουσία αυτής τής πνευματικής ζωής δεν βρίσκεται στις τεχνικές και ή δράση του Θείου Φωτός δεν αποτελεί το σκοπό στην παράδοση του ησυχασμού" .0 σκοπός είναι ή έκφραση τής αγάπης προς τον Θεό, ή έκφραση τής μετανοίας ενώπιον του Θεού. Το «πόσο», το «πότε» και το «σε ποιόν» ο Θεός δωρίσει αυτή την απερίγραπτη εμπειρία, αυτό είναι υπόθεση τής ελευθέριας του Θεού και δεν μπορεί νά εξαναγκασθεί με καμιά ανθρώπινη τεχνική n μαγική διαδικασία» («Αποκρυφισμός – Γκουρουισμός – Νέα Εποχή», + π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου)
Πριν προχωρήσουμε όμως περισσότερο πάνω στο θέμα αυτό, ας δούμε ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν μέσα από τέτοιες καταστάσεις όπως της γιόγκα και του διαλογισμού.
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΥ
«Πολλοί πού βρίσκονται 'έξω από την 'Εκκλησία λένε σήμερα πώς εδώ έχουμε τα ίδια πράγματα: Στην Ανατολή έχουμε τη γιόγκα και στην 'Ορθόδοξη 'Εκκλησία παρόμοια κίνηση, τον ησυχασμό, πού είναι δήθεν ένα είδος χριστιανικής Γιόγκα, μία ψυχοσωματική τεχνική, πού μας Θυμίζει τον Ισλαμικό σουφισμό n τον μυστικισμό τής "Άπω ' Ανατολής!
'Η ουσία αυτής τής πνευματικής ζωής δεν βρίσκεται στις τεχνικές και ή δράση του Θείου Φωτός δεν αποτελεί το σκοπό στην παράδοση του ησυχασμού" .0 σκοπός είναι ή έκφραση τής αγάπης προς τον Θεό, ή έκφραση τής μετανοίας ενώπιον του Θεού. Το «πόσο», το «πότε» και το «σε ποιόν» ο Θεός δωρίσει αυτή την απερίγραπτη εμπειρία, αυτό είναι υπόθεση τής ελευθέριας του Θεού και δεν μπορεί νά εξαναγκασθεί με καμιά ανθρώπινη τεχνική n μαγική διαδικασία» («Αποκρυφισμός – Γκουρουισμός – Νέα Εποχή», + π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου)
Πριν προχωρήσουμε όμως περισσότερο πάνω στο θέμα αυτό, ας δούμε ποιοι κίνδυνοι ελλοχεύουν μέσα από τέτοιες καταστάσεις όπως της γιόγκα και του διαλογισμού.
ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΥ
«Οι γκουρουϊστικές και άλλες ομάδες, πού χρησιμοποιούν το διαλογισμό,
ιδιαίτερα οι λεγόμενες ψυχολατρείες, ισχυρίζονται πώς οι τεχνικές τους
έχουν ευεργετικά αποτελέσματα και λύνουν όλα τα προβλήματα της ζωής.
Είναι λοιπόν ανάγκη νά εξετάσουμε αυτό το ζήτημα.
α) Γενικές παρατηρήσεις
'Επίσημοι φορείς σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν επισημάνει τον κίνδυνο από την παραμονή νέων κυρίως ανθρώπων στις λεγόμενες «αιρέσεις της νεότητας» και από τις πρακτικές των, στις όποιες ανήκει και ο διαλογισμός.
Κατά την άποψη πού εκφράζεται σε επίσημη 'Έκθεση της 'Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης της Γερμανίας, οι ομάδες αυτές κατορθώνουν νά διαλύσουν την παλαιά ταυτότητα των νέων, χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους, όπως την απομόνωση από το μέχρι τούδε περιβάλλοντός τους, με ελάττωση τροφής και ύπνου, με αρνητική τοποθέτηση απέναντι στο παλαιό περιβάλλον, όπως οικογένεια, εργασία και προσωπικές συνήθειες πού φθάνει μέχρι τη διαβολοποίηση.
Ταυτόχρονα ή ομάδα προσφέρει μία νέα ταυτότητα, με πολυάριθμες «Θετικές εμπειρίες, όπως ζεστασιά στην ομάδα, αναγνώριση, συναίσθηση ότι ανήκει κανείς στους σωσμένους, στους φωτισμένους, στους καλύτερους ανθρώπους, νέα πίστη, νέο ορισμό της πραγματικότητας πού δεν χρειάζεται νά την επιβεβαιώσει κανείς.
Έτσι τα πρώτα βήματα γίνονται με ελεύθερη βούληση και οι ακραίες απαιτήσεις γίνονται δεκτές με ενθουσιασμό. «Όμως οι τρομακτικοί ψυχικοί μηχανισμοί οδηγούν τα άτομα σε μία τέτοια κατάσταση, ώστε σίγουρα νά μη μπορούν νά πάρουν μία συνειδητή απόφαση, πού υπολογίζει λες τις δυνατές συνέπειες και να αναλάβει την ανάλογη υπευθυνότητα. Πρέπει κανείς να κατηγορήσει τις ομάδες, πού απαιτούν την ολοκληρωτική ρήξη με το παρελθόν, ότι δεν δίνουν στους ενδιαφερόμενους καμία δυνατότητα νά επανεξετάσουν σ' ένα μακρύτερο διάστημα την απόφασή τους. Αντίθετα, οι εμπειρίες δείχνουν ότι οι προσήλυτοι σχετικά γρήγορα υφίστανται μία εντατική εκπαίδευση. Η παράκαιρη σύνδεση με την ομάδα δεν αφήνει πλέον χώρο για μία ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας. Αυτό ενισχύει την υπόθεση πώς οι οργανώσεις προσανατολίζονται περισσότερο στην απόκτηση μεγάλου αριθμού μελών, εργατικού δυναμικού και κέρδους παρά σε μία σημαντική διαμόρφωση της ζωής των επί μέρους ατόμων, όπως την είχε κανείς υποσχεθεί παραπλανητικά κατά τον προσηλυτισμό».
Σε παρόμοια συμπεράσματα κατέληξε και ο καθηγητής Δρ. Kind από τη Ζυρίχη, σε γνωμοδότηση του 1989:
Συμπερασματικά αναφέρεται στη γνωμοδότηση:
«1. Το ρίσκο για ψυχικά αδύνατους και ευρισκόμενους σε καταστάσεις κρίσης, καθώς και για ανθρώπους πού κινδυνεύουν να υποστούν ψύχωση, υφίσταται, ιδιαίτερα σε τέτοιες αιρέσεις της νεότητας, στις όποιες χρησιμοποιούνται τεχνικές διαλογισμού, γιόγκα ή ψυχοθεραπευτικές διαδικασίες, πως τεχνικές υπνώσεως ή απομόνωσης από ερεθίσματα».
«2. Το ρίσκο βλάβης της υγείας υφίσταται αν άνθρωποι με τέτοια ενοχλήματα λάβουν ψυχιατρική θεραπευτική βοήθεια από αναρμόδιο άτομο ή αν εμποδιστούν νά καταφύγουν σε μία ορθή ψυχιατρική Θεραπεία (παράδειγμα σαηεντόλοτζυ ).
«3. Υπάρχει το ρίσκο μιας κοινωνικής στενότητας και πτώχευσης του πνευματικού-ψυχολογικού δυναμικού ανάπτυξης των νέων πού σίγουρα παρομοιάζεται με το ρίσκο εκείνων, πού ακολουθούν τυφλά ιδεολογίες ή χαρισματικούς οδηγούς».
Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι ή ένταξη σε μία «αίρεση της νεότητας» και ή άσκηση των ποικίλων ψυχο-τεχνικών της εμπερικλείει σοβαρούς κινδύνους για την ψυχική υγεία του ατόμου.
Τους κινδύνους για την υγειά του ανθρώπου επεσήμανε ο κ. Reinke, αρμόδιος δια θέματα αιρέσεων κατά την επίσκεψή μου στο Ομοσπονδιακό Υπουργείο της Βόννης για θέματα Γυναικών και Νεότητας (Ι5.9.Ι992):
«Θεωρώ ότι υφίσταται ένας μεγάλος κίνδυνος στο χώρο της υγείας από μέρους της δραστηριότητος αυτών των ομάδων, αν αποδειχθεί με βάση την ιατρική Θεώρηση του πράγματος, ότι με τις προσφορές διαλογισμού των ομάδων, δημιουργούνται κίνδυνοι σε νέους πού ασκούνται στις τεχνικές αυτές. Αυτό το γνωρίζουμε από δικαστικούς αγώνες. Είναι ενδιαφέρον, αν διαβάσετε την δικαστική απόφαση για τον «'Υπερβατικό Διαλογισμό», Θα δείτε εκεί ότι εμείς υποστηρίξαμε πώς όχι μόνο παρουσιάσθηκαν ψυχικές βλάβες, άλλά και πώς ή στροφή προς τον Υπερβατικό Διαλογισμό οδήγησε σε ψυχικές βλάβες.
α) Γενικές παρατηρήσεις
'Επίσημοι φορείς σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης έχουν επισημάνει τον κίνδυνο από την παραμονή νέων κυρίως ανθρώπων στις λεγόμενες «αιρέσεις της νεότητας» και από τις πρακτικές των, στις όποιες ανήκει και ο διαλογισμός.
Κατά την άποψη πού εκφράζεται σε επίσημη 'Έκθεση της 'Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης της Γερμανίας, οι ομάδες αυτές κατορθώνουν νά διαλύσουν την παλαιά ταυτότητα των νέων, χρησιμοποιώντας διάφορες μεθόδους, όπως την απομόνωση από το μέχρι τούδε περιβάλλοντός τους, με ελάττωση τροφής και ύπνου, με αρνητική τοποθέτηση απέναντι στο παλαιό περιβάλλον, όπως οικογένεια, εργασία και προσωπικές συνήθειες πού φθάνει μέχρι τη διαβολοποίηση.
Ταυτόχρονα ή ομάδα προσφέρει μία νέα ταυτότητα, με πολυάριθμες «Θετικές εμπειρίες, όπως ζεστασιά στην ομάδα, αναγνώριση, συναίσθηση ότι ανήκει κανείς στους σωσμένους, στους φωτισμένους, στους καλύτερους ανθρώπους, νέα πίστη, νέο ορισμό της πραγματικότητας πού δεν χρειάζεται νά την επιβεβαιώσει κανείς.
Έτσι τα πρώτα βήματα γίνονται με ελεύθερη βούληση και οι ακραίες απαιτήσεις γίνονται δεκτές με ενθουσιασμό. «Όμως οι τρομακτικοί ψυχικοί μηχανισμοί οδηγούν τα άτομα σε μία τέτοια κατάσταση, ώστε σίγουρα νά μη μπορούν νά πάρουν μία συνειδητή απόφαση, πού υπολογίζει λες τις δυνατές συνέπειες και να αναλάβει την ανάλογη υπευθυνότητα. Πρέπει κανείς να κατηγορήσει τις ομάδες, πού απαιτούν την ολοκληρωτική ρήξη με το παρελθόν, ότι δεν δίνουν στους ενδιαφερόμενους καμία δυνατότητα νά επανεξετάσουν σ' ένα μακρύτερο διάστημα την απόφασή τους. Αντίθετα, οι εμπειρίες δείχνουν ότι οι προσήλυτοι σχετικά γρήγορα υφίστανται μία εντατική εκπαίδευση. Η παράκαιρη σύνδεση με την ομάδα δεν αφήνει πλέον χώρο για μία ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας. Αυτό ενισχύει την υπόθεση πώς οι οργανώσεις προσανατολίζονται περισσότερο στην απόκτηση μεγάλου αριθμού μελών, εργατικού δυναμικού και κέρδους παρά σε μία σημαντική διαμόρφωση της ζωής των επί μέρους ατόμων, όπως την είχε κανείς υποσχεθεί παραπλανητικά κατά τον προσηλυτισμό».
Σε παρόμοια συμπεράσματα κατέληξε και ο καθηγητής Δρ. Kind από τη Ζυρίχη, σε γνωμοδότηση του 1989:
Συμπερασματικά αναφέρεται στη γνωμοδότηση:
«1. Το ρίσκο για ψυχικά αδύνατους και ευρισκόμενους σε καταστάσεις κρίσης, καθώς και για ανθρώπους πού κινδυνεύουν να υποστούν ψύχωση, υφίσταται, ιδιαίτερα σε τέτοιες αιρέσεις της νεότητας, στις όποιες χρησιμοποιούνται τεχνικές διαλογισμού, γιόγκα ή ψυχοθεραπευτικές διαδικασίες, πως τεχνικές υπνώσεως ή απομόνωσης από ερεθίσματα».
«2. Το ρίσκο βλάβης της υγείας υφίσταται αν άνθρωποι με τέτοια ενοχλήματα λάβουν ψυχιατρική θεραπευτική βοήθεια από αναρμόδιο άτομο ή αν εμποδιστούν νά καταφύγουν σε μία ορθή ψυχιατρική Θεραπεία (παράδειγμα σαηεντόλοτζυ ).
«3. Υπάρχει το ρίσκο μιας κοινωνικής στενότητας και πτώχευσης του πνευματικού-ψυχολογικού δυναμικού ανάπτυξης των νέων πού σίγουρα παρομοιάζεται με το ρίσκο εκείνων, πού ακολουθούν τυφλά ιδεολογίες ή χαρισματικούς οδηγούς».
Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι ή ένταξη σε μία «αίρεση της νεότητας» και ή άσκηση των ποικίλων ψυχο-τεχνικών της εμπερικλείει σοβαρούς κινδύνους για την ψυχική υγεία του ατόμου.
Τους κινδύνους για την υγειά του ανθρώπου επεσήμανε ο κ. Reinke, αρμόδιος δια θέματα αιρέσεων κατά την επίσκεψή μου στο Ομοσπονδιακό Υπουργείο της Βόννης για θέματα Γυναικών και Νεότητας (Ι5.9.Ι992):
«Θεωρώ ότι υφίσταται ένας μεγάλος κίνδυνος στο χώρο της υγείας από μέρους της δραστηριότητος αυτών των ομάδων, αν αποδειχθεί με βάση την ιατρική Θεώρηση του πράγματος, ότι με τις προσφορές διαλογισμού των ομάδων, δημιουργούνται κίνδυνοι σε νέους πού ασκούνται στις τεχνικές αυτές. Αυτό το γνωρίζουμε από δικαστικούς αγώνες. Είναι ενδιαφέρον, αν διαβάσετε την δικαστική απόφαση για τον «'Υπερβατικό Διαλογισμό», Θα δείτε εκεί ότι εμείς υποστηρίξαμε πώς όχι μόνο παρουσιάσθηκαν ψυχικές βλάβες, άλλά και πώς ή στροφή προς τον Υπερβατικό Διαλογισμό οδήγησε σε ψυχικές βλάβες.
………Οι αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική υγειά των θυμάτων των ομάδων
αυτών απασχόλησαν τις στήλες ειδικών επιστημονικών περιοδικών, πού
δημοσίευσαν τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών.
Ο Η. Lang της Κλινικής ψυχοπαθολογίας της Ψυχιατρικής Κλινικής του πανεπιστημίου της Heidelberg δημοσίευσε τα συμπεράσματα ειδικής έρευνάς του στο περιοδικό Nervenartzt. Μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Εμπειρική βάση της έρευνάς μου είναι 12 περιπτώσεις οπαδών αιρέσεων, στους οποίους προσέκρουσα στην Δημόσια Ψυχιατρική Κλινική Wiesloch και στην Ψυχιατρική Πανεπιστημιακή Κλινική Heidelberg. 5 ασθενείς ανήκαν στην Αποστολή Θείου Φωτός του Ινδού θεϊκού Παιδιού Γκουρου Μαχαράτζι, 2 στους Χάρε Κρίσνα, 3 προήρχοντο από τον Υπερβατικό Διαλογισμό του γκουρου Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι, 1 από την Εκκλησία της Σαηεντόλοτζυ του L.R. Hubbard και 1 άνηκε τόσο στην Αποστολή Θείου Φωτός όσο και στην Εκκλησία της Σαηεντόλοτζυ.
Όλοι οι ασθενείς, όταν έφυγαν από τη σφαίρα επιρροής της αίρεσης, κατά την εισαγωγή στην Κλινική, έδειχναν ψυχωτικά φαινόμενα και σύμφωνα με τη διάγνωση, χαρακτηρίσθηκαν σχιζοφρενείς. Σύμφωνα με επί μέρους διάγνωση θα έπρεπε σε μερικούς νά προσδιοριστεί μανιακή παράνοια ή μία ονομαζόμενη ψύχωση φόβου - ευτυχίας» (Η. Lang, Zur Frage der Attraktivitat und Pathogenetik νοη Jugendreligionen, Nervenartzt 183-187/ 1980, σ. 183-187).»
Ο Η. Lang της Κλινικής ψυχοπαθολογίας της Ψυχιατρικής Κλινικής του πανεπιστημίου της Heidelberg δημοσίευσε τα συμπεράσματα ειδικής έρευνάς του στο περιοδικό Nervenartzt. Μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Εμπειρική βάση της έρευνάς μου είναι 12 περιπτώσεις οπαδών αιρέσεων, στους οποίους προσέκρουσα στην Δημόσια Ψυχιατρική Κλινική Wiesloch και στην Ψυχιατρική Πανεπιστημιακή Κλινική Heidelberg. 5 ασθενείς ανήκαν στην Αποστολή Θείου Φωτός του Ινδού θεϊκού Παιδιού Γκουρου Μαχαράτζι, 2 στους Χάρε Κρίσνα, 3 προήρχοντο από τον Υπερβατικό Διαλογισμό του γκουρου Μαχαρίσι Μαχές Γιόγκι, 1 από την Εκκλησία της Σαηεντόλοτζυ του L.R. Hubbard και 1 άνηκε τόσο στην Αποστολή Θείου Φωτός όσο και στην Εκκλησία της Σαηεντόλοτζυ.
Όλοι οι ασθενείς, όταν έφυγαν από τη σφαίρα επιρροής της αίρεσης, κατά την εισαγωγή στην Κλινική, έδειχναν ψυχωτικά φαινόμενα και σύμφωνα με τη διάγνωση, χαρακτηρίσθηκαν σχιζοφρενείς. Σύμφωνα με επί μέρους διάγνωση θα έπρεπε σε μερικούς νά προσδιοριστεί μανιακή παράνοια ή μία ονομαζόμενη ψύχωση φόβου - ευτυχίας» (Η. Lang, Zur Frage der Attraktivitat und Pathogenetik νοη Jugendreligionen, Nervenartzt 183-187/ 1980, σ. 183-187).»
Άλλη μαρτυρία:
«Στο μεταξύ το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της Γερμανίας
(ΒundesνerwaΙtungsgeήcht) εξέδωσε την απόφασή του της 23.5.1989 (Bverw
G. 7 G. 287), που αναφέρεται στην κίνηση του Υπερβατικού Διαλογισμού. Η
οργάνωση του γκουρου στη Γερμανία υπέβαλε μήνυση στην Ομοσπονδιακή
Κυβέρνηση, επειδή στην «Έκθεση» της (1979) για τις «Θρησκείες της
Νεότητας» και σ' ένα κείμενο, με ημερομηνία 10.7.1978 και τίτλο
«Πληροφορίες του 'Ομοσπονδιακού 'Υπουργείου για τη Γυναίκα, τη Νεότητα
και την Υγεία» περιελαμβάνετο και ο 'Υπερβατικός Διαλογισμός ως
επικίνδυνη τεχνική. Στην απόφαση αναφέρεται μεταξύ άλλων.
«"Όπως προκύπτει από αύτή την "Έκθεση, ή εναγομένη (ή 'Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση) βλέπει τούς κινδύνους πού προέρχονται από την κίνηση του 'Υπερβατικού Διαλογισμού (Υ.Δ.), προ παντός στο ότι σε ασταθή άτομα ή σε ανθρώπους πού βρίσκονται σε κρίση και συνεπώς ιδιαίτερα σε νέους ανθρώπους, σε επί μέρους περιπτώσεις, μπορεί νά οδηγήσει σε βαρείες ψυχικές διαταραχές. "0πως θα αναφερθεί, ο φόβος είναι θεμελιωμένος, έτσι ώστε ή εναγομένη νά δικαιούται νά προβεί σε δημόσια προειδοποίηση για τούς ανάλογους κινδύνους εναντίον της υγείας».
«'0 χαρακτηρισμός της κίνησης του Υ.Δ. ως "ψυχοαίρεση" - το ίδιο ισχύει και για τον χαρακτηρισμό ως "ψυχοομάδα" - δεν μπορεί νά προσβληθεί νομικά».» ( «Διαλογισμός ή Προσευχή;», + π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου)
Έχουν επίσης παρατηρηθεί και τα εξής
Επειδή η γιόγκα είναι συνδεδεμένη απ' αρχής με αποκρυφιστικές (δαιμονικές) δυνάμεις και με τη μαγεία, είναι γνωστό, αλλά κι από τα βιβλία τους το γνωρίζουμε, πως όσοι μαθαίνουν το σύστημα της γιόγκα έχουν την υπόσχεση για υπερφυσικές ικανότητες (σιδδίς), εφόσον, βέβαια, ακολουθούν πιστά τις οδηγίες της γιόγκα Όλοι οι ειδικοί προειδοποιούν για τους μεγάλους κινδύνους. 0 Αβαλόν λέει πως η γιόγκα και η μαγεία πηγαίνουν χέρι – χέρι. 0 Σρι Πουρόιτ Σουάμι προειδοποιεί: Στην Ινδία και στην Ευρώπη συνάντησα γύρω στους 300 ανθρώπους, οι οποίοι από κακό χειρισμό της γιόγκα φέρνουν επάνω τους μόνιμες διαταραχές, παρόλο που οι γιατροί σε εξετάσεις που έκαναν δεν τους βρίσκουν οργανικά τίποτα το ανώμαλο. 0 Σουάμι Πραβονανάντας λέει: Η γιόγκα και ο Μυστικισμός μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στον εγκέφαλο και ανίατη αρρώστια, όταν κάποιος εφαρμόσει τη μέθοδο τους εσφαλμένα. 0 Ρήκερ, πάλι, λέει ότι σε περίπτωση ελαφρά λανθασμένης συμπεριφοράς δημιουργείται καρκίνος του λαιμού κι όλες οι πιθανές αρρώστιες, όπως αμνησία, εκστάσεις, τρελά ή ακόμα και θάνατος"».(«Για τις παραθρησκευτικές ομάδες και τη γιόγκα», π. Αθαν. Γιουσμά)
«"Όπως προκύπτει από αύτή την "Έκθεση, ή εναγομένη (ή 'Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση) βλέπει τούς κινδύνους πού προέρχονται από την κίνηση του 'Υπερβατικού Διαλογισμού (Υ.Δ.), προ παντός στο ότι σε ασταθή άτομα ή σε ανθρώπους πού βρίσκονται σε κρίση και συνεπώς ιδιαίτερα σε νέους ανθρώπους, σε επί μέρους περιπτώσεις, μπορεί νά οδηγήσει σε βαρείες ψυχικές διαταραχές. "0πως θα αναφερθεί, ο φόβος είναι θεμελιωμένος, έτσι ώστε ή εναγομένη νά δικαιούται νά προβεί σε δημόσια προειδοποίηση για τούς ανάλογους κινδύνους εναντίον της υγείας».
«'0 χαρακτηρισμός της κίνησης του Υ.Δ. ως "ψυχοαίρεση" - το ίδιο ισχύει και για τον χαρακτηρισμό ως "ψυχοομάδα" - δεν μπορεί νά προσβληθεί νομικά».» ( «Διαλογισμός ή Προσευχή;», + π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου)
Έχουν επίσης παρατηρηθεί και τα εξής
Επειδή η γιόγκα είναι συνδεδεμένη απ' αρχής με αποκρυφιστικές (δαιμονικές) δυνάμεις και με τη μαγεία, είναι γνωστό, αλλά κι από τα βιβλία τους το γνωρίζουμε, πως όσοι μαθαίνουν το σύστημα της γιόγκα έχουν την υπόσχεση για υπερφυσικές ικανότητες (σιδδίς), εφόσον, βέβαια, ακολουθούν πιστά τις οδηγίες της γιόγκα Όλοι οι ειδικοί προειδοποιούν για τους μεγάλους κινδύνους. 0 Αβαλόν λέει πως η γιόγκα και η μαγεία πηγαίνουν χέρι – χέρι. 0 Σρι Πουρόιτ Σουάμι προειδοποιεί: Στην Ινδία και στην Ευρώπη συνάντησα γύρω στους 300 ανθρώπους, οι οποίοι από κακό χειρισμό της γιόγκα φέρνουν επάνω τους μόνιμες διαταραχές, παρόλο που οι γιατροί σε εξετάσεις που έκαναν δεν τους βρίσκουν οργανικά τίποτα το ανώμαλο. 0 Σουάμι Πραβονανάντας λέει: Η γιόγκα και ο Μυστικισμός μπορούν να προκαλέσουν βλάβες στον εγκέφαλο και ανίατη αρρώστια, όταν κάποιος εφαρμόσει τη μέθοδο τους εσφαλμένα. 0 Ρήκερ, πάλι, λέει ότι σε περίπτωση ελαφρά λανθασμένης συμπεριφοράς δημιουργείται καρκίνος του λαιμού κι όλες οι πιθανές αρρώστιες, όπως αμνησία, εκστάσεις, τρελά ή ακόμα και θάνατος"».(«Για τις παραθρησκευτικές ομάδες και τη γιόγκα», π. Αθαν. Γιουσμά)
ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗ ΓΙΟΓΚΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΗΣΥΧΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ
Ας επιστρέψουμε όμως, για να ολοκληρώσουμε το θέμα μας, με τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στο διαλογισμό και την προσευχή.
«Η προσευχή μας φέρνει σε κοινωνία αγάπης με τον Θεό. 0 διαλογισμός, αντίθετα, αποτελεί κοινωνία με τον εαυτό μας. Το να χρησιμοποιούμε τον όρο προσευχή, και να εννοούμε διαλογισμό, σημαίνει πως ή δεν έχουμε αντιληφθεί τι σημαίνει προσευχή στο χριστιανικό χώρο, ή ότι κινούμεθα στο χώρο της ανεντιμότητας. Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι σύγχυση. Μία τέτοια σύγχυση προδίδει το ακόλουθο απόσπασμα από το δάσκαλο της θρησκείας της «Αρμονικής Ζωής»:
«Η προσευχή είναι μια μέθοδος με την οποία μπορεί ο νους να εστιάσει σε μία ανώτερη πνευματική κατεύθυνση, για νά ελευθερωθεί από τον κύκλο των παρορμήσεων και τον ιστό της προσκόλλησης. Η προσευχή νά γίνεται με τον παραδοσιακό τρόπο που μας μαθαίνει η θρησκεία μας ή μπορεί νά είναι μία απλή, ειλικρινής επικοινωνία ανάμεσα σε μάς και το θειο. Η συνεχής επανάληψη του ονόματος του Θεού ή μίας προσευχής, στο διάστημα της ημέρας, είναι ένας εξαιρετικά δυνατός τρόπος για νά ελευθερώσουμε το νου από τη βίαιη επίθεση των υποσυνείδητων παρορμήσεων. Η παραδοσιακή προσευχή για τους Χριστιανούς, είναι «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με». Οι Ινδουιστές μπορεί να μεταχειρίζονται το «Haή rama. Haή Κήshna», ή «Om namah shivaya». Ένας Βουδιστής μπορεί να μεταχειριστεί το «Om mane padme hum» (Οικουμενική φιλοσοφία)
«Η προσευχή μας φέρνει σε κοινωνία αγάπης με τον Θεό. 0 διαλογισμός, αντίθετα, αποτελεί κοινωνία με τον εαυτό μας. Το να χρησιμοποιούμε τον όρο προσευχή, και να εννοούμε διαλογισμό, σημαίνει πως ή δεν έχουμε αντιληφθεί τι σημαίνει προσευχή στο χριστιανικό χώρο, ή ότι κινούμεθα στο χώρο της ανεντιμότητας. Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα είναι σύγχυση. Μία τέτοια σύγχυση προδίδει το ακόλουθο απόσπασμα από το δάσκαλο της θρησκείας της «Αρμονικής Ζωής»:
«Η προσευχή είναι μια μέθοδος με την οποία μπορεί ο νους να εστιάσει σε μία ανώτερη πνευματική κατεύθυνση, για νά ελευθερωθεί από τον κύκλο των παρορμήσεων και τον ιστό της προσκόλλησης. Η προσευχή νά γίνεται με τον παραδοσιακό τρόπο που μας μαθαίνει η θρησκεία μας ή μπορεί νά είναι μία απλή, ειλικρινής επικοινωνία ανάμεσα σε μάς και το θειο. Η συνεχής επανάληψη του ονόματος του Θεού ή μίας προσευχής, στο διάστημα της ημέρας, είναι ένας εξαιρετικά δυνατός τρόπος για νά ελευθερώσουμε το νου από τη βίαιη επίθεση των υποσυνείδητων παρορμήσεων. Η παραδοσιακή προσευχή για τους Χριστιανούς, είναι «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με». Οι Ινδουιστές μπορεί να μεταχειρίζονται το «Haή rama. Haή Κήshna», ή «Om namah shivaya». Ένας Βουδιστής μπορεί να μεταχειριστεί το «Om mane padme hum» (Οικουμενική φιλοσοφία)
Σ' αυτό το σημείο πρέπει νά Θέσουμε ένα σοβαρό ζήτημα: 0 Ρόμπερτ
Νάτζεμυ ισχυρίζεται πως είναι χριστιανός. Ταυτόχρονα αναγνωρίζει τον
γκουρου Σάϊ Μπάμπα ως Aνatar (Δάσκαλο) και θεωρεί τη διδαχή του
τουλάχιστον ισάξια με την Καινή Διαθήκη. Έχει συναίσθηση πως οι δύο
πραγματικότητες, ή προσευχή και ο διαλογισμός είναι μεταξύ τους
ασυμβίβαστες;. Αν όντως δεν μπορεί νά διακρίνει τα δύο αυτά πράγματα,
βρίσκεται σε οικτρή πλάνη και παρασύρει σ' αυτή την πλάνη ανύποπτους
χριστιανούς. Αν όμως το έχει αυτό υπόψη του, τότε πρόκειται για ανέντιμη
συμπεριφορά και ανεπίτρεπτο τρόπο προσηλυτισμού.
Η προσευχή, όπως την προσδιορίζει στο κείμενο πού αναφέραμε, γίνεται τεχνική «εστιάσεως του νου». Δεν προϋποθέτει διάθεση κοινωνίας αγάπης με τον Τριαδικό Θεό. Αντίθετα επιδιώκεται ή απελευθέρωση του νου από κάθε «προσκόλληση», επομένως και από την προσκόλληση σ' ένα προσωπικό Θεό. Για ένα τέτοιο είδος «προσευχής» δεν υπάρχει Θεός, πού έρχεται σε προσωπική σχέση και κοινωνία αγάπης με το πλάσμα Του. Υπάρχει μόνο ή μηχανιστική διαδικασία «εστιάσεως» του νου σε μία ανώτερη πνευματική κατεύθυνση. ……
……. Δεν είναι ο Θεός, που συγκαταβαίνει και αναζητάει τον άνθρωπο, ακούει και ανταποκρίνεται στις προσευχές του με την αγάπη Του και το πλούσιο έλεός Του. Είναι ο άνθρωπος και μάλιστα ο μη εξελιγμένος άνθρωπος πού κατασκευάζει Θεούς, για νά τούς χρησιμοποιήσει ως βοηθητικά μέσα νά «εξελιχθεί», ώστε νά μην έχει ανάγκη τίποτε άλλο έξω από τον εαυτό του.
0 Χριστιανός, πού πιστεύει σε προσωπικό Θεό και αποβλέπει στην κοινωνία αγάπης μέσω της προσευχής, λογίζεται από τούς ανθρώπους του διαλογισμού άτομο «κατώτερου εξελικτικού επιπέδου», πού χρειάζεται απαραιτήτως κάποιο «σημείο», για νά «εστιάζεται». Όταν όμως «εξελιχτεί», τότε εγκαταλείπει αυτό το σημείο αναφοράς, λόγου χάρη το όνομα ή τη μορφή του Ιησού Χριστού, παύει νά αποβλέπει στην ανάπτυξη κοινωνίας αγάπης με Αυτόν και προχωράει στο διαλογισμό με βάση την «αγάπη», την «αλήθεια», την «Οικουμενική Συνειδητότητα», πού είναι πέρα και πάνω από κάθε όνομα και από κάθε μορφή.
0 Χριστιανός λογίζεται ον πού έχει ανάγκη νά φοιτήσει σ' ένα είδος νηπιαγωγείου. Όμως δεν πρέπει νά μείνει εκεί. Κάποτε πρέπει νά το εγκαταλείψει, γιατί διδάχθηκε το «μάθημα» και μπορεί νά φοιτήσει σε «ανώτερο σχολείο». Αυτό γίνεται σαφές από εκείνα πού αναφέρει ή οργάνωση Σατυανάντασραμ ( «Κέντρο Γιόγκα Αθηνών»). Υποστηρίζει πώς οι χριστιανοί, σ' ένα προχωρημένο πνευματικό στάδιο, πρέπει νά εγκαταλείψουν τον Χριστό ή τη λατρεία του μόνου αληθινού Θεού, γιατί όποιος έχει «βαθιά επίγνωση», όπως ο αληθινός μαθητής του γκουρου, δεν έχει ανάγκη από σύμβολα, όπως λογίζεται ο προσωπικός Θεός!
Το να πιστεύει κανείς πως όποιος πηγαίνει στην Εκκλησία, πηγαίνει σε νηπιαγωγείο, είναι δικό του ζήτημα όπως και το να θεωρεί τον εαυτό του ότι βρίσκεται σε ανώτατο εξελικτικό επίπεδο, ενώ οι άλλοι βρίσκονται πολύ χαμηλά. Το νά υποστηρίζει όμως πως οι αντιλήψεις του αυτές ταυτίζονται με τη χριστιανική πίστη και δεν χρειάζεται κανείς νά εγκαταλείψει τον 'Ιησού Χριστό, προκειμένου να ασκήσει το διαλογισμό, αυτό, αν δεν οφείλεται σε οικτρή πλάνη, είναι ανεντιμότητα. Αυτό το αναφέρουμε σε κάθε γκουρού, που απευθύνεται σε χριστιανούς και ισχυρίζεται πως η προσευχή και ο διαλογισμός δεν αποκλείει το ένα το άλλο, αλλά αποτελούν τεχνικές πού προϋποθέτουν ορισμένο εξελικτικό επίπεδο……..
«Εν τω ονόματι Θεών ετέρων»
Στην Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται: «Και ελάλησε Κύριος πεντάς τούς λόγους τούτους λέγων. εγώ ειμί Κύριος ο Θεός σου, όστις εξήγαγόν σε εκ γης Αιγύπτου, εξ οίκου δουλείας. Ουκ έσονται σοι Θεοί έτεροι πλην εμού. Ου ποιήσεις σεαυτω , είδωλον, ουδέ παντός ομοίωμα, όσα εν τω . ουρανό , άνω και όσα εν τη γη κάτω και όσα εν τοις ύδασιν υποκάτω της γης. Ου προσκυνήσεις αυτοις, ουδέ μη λατρεύσεις αυτοις, εγώ γαρ ειμί Κύριος ο Θεός σου, Θεός ζηλωτής» (Εξοδ. κ' 1-5).
Εδώ ο Θεός παίρνει ακριβώς την αντίθετη θέση από τις γκουρουϊστικές οργανώσεις στις όποιες αναφερθήκαμε. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος, που ανήκει στο νέο λαό του Θεού, που είναι χριστιανός, να θεωρήσει πως δεν έχει σημασία ποιον Θεό λατρεύει κανείς και σε ποία μορφή «εστιάζει το νου του». Εδώ ο Θεός απαιτεί αποκλειστικότητα. Δεν θα είναι για σένα Θεοί άλλοι εκτός από εμέ.
Δεν θα κάνεις κανένα είδωλο, ούτε έπο εκείνα που βρίσκονται στον ουρανό, ούτε από αυτά πού είναι στη γη ή κάτω από αυτήν. «Εγώ ειμί Κύριος ο Θεός», δεν υπάρχει άλλος. Η σχέση των ανθρώπων με αυτόν τον Θεό είναι αποκλειστική, δεν μπορεί κανείς νά λατρεύει ταυτόχρονα και άλλους, ο αληθινός Θεός είναι «ζηλωτής»!
Οι προφήτες, οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας, καλούνται να κηρύξουν όσα τους εμπιστεύθηκε ο Θεός να κηρύξουν. Δεν μπορούν νά κηρύττουν αλλά πράγματα. Σ' αυτή την περίπτωση αποδεικνύονται ψευδοπροφήτες. 0 ψευδοπροφήτης κηρύττει δικά του πράγματα ή πράγματα που δεν προέρχονται από τον Θεό, ούτε κηρύττονται στο όνομα του Θεού της Αγίας Γραφής. Προέρχονται από «άλλο πνεύμα», όχι από το Πνεύμα του Θεού. Γι' αυτό και οι χριστιανοί δεν ακολουθούν τέτοιους ψευδοπροφήτες (Α , 'Ιω. δ ' 1-2). 0 απόστολος Παύλος αναφέρει πώς εκείνος πού κηρύττει «άλλο ευαγγέλιο» είναι «ανάθεμα», γιατί διαστρέφει το ευαγγέλιο του Χριστού (Γαλ. α ' 6-8). Το «μέτρο» δίδεται στην Παλαιά Διαθήκη. «Πλην ο προφήτης, ος αν ασεβήσει λαλείσαι επί τω ονόματί μου ρήμα, ο ου προσέταξα λαλείσαι, και ος αν λαλήσει εν ονόματι Θεών ετέρων, αποθάνειται ο προφήτης εκείνος» (Δευτερ.ιη' 20).
0 Κύριος εξουσιοδότησε τους αληθινούς προφήτες και διδασκάλους να κηρύξουν πως Αυτός μόνος είναι «Κύριος ο Θεός», ο άνθρωπος δεν μπορεί να πάρει τη θέση του Θεού και νά πει «εγώ είμαι ο Θεός, ο αληθινός Εαυτός μου». 0 Θεός της αγίας Γραφής δεν εξουσιοδότησε κανένα να διδάξει πως ο άνθρωπος μπορεί νά ανταλλάξει τον Θεό με οποιαδήποτε μορφή, εικόνα, είδωλο, ιδέα, σκέψη, φαντασία κ.ο.κ. Δεν είπε ότι του είναι αδιάφορο αν κανείς λατρεύει τον Βούδα, τον Κρίσνα, τον Σάϊ Μπάμπα, μια φλόγα, τη σελήνη ή ο, τι άλλο. 0 Θεός τα χαρακτηρίζει αυτά βδελύγματα των εθνών. Οποίος κηρύττει τέτοια πράγματα στο όνομα του Θεού, τότε «λαλεί εν τω ονόματι του Κυρίου ρήμα, το οποίο ο Θεός δεν τον προέταξε να λαλήσει». Μιλάει στο όνομα «άλλων Θεών» οδηγείται και οδηγεί στον πνευματικό Θάνατο.
Ας δούμε στη συνέχεια το διαλογισμό μ' αυτό το πρίσμα, συνοψίζοντας ταυτόχρονα και όσα ελέχθησαν.
0 διαλογισμός δεν Θεμελιώνεται στην πίστη σε προσωπικό Θεό, ούτε αποβλέπει σε προσωπική κοινωνία με τον Θεό. Αντίθετα στηρίζεται στη διδαχή περί ολιστικής Θεώρησης του Kόσμου! Στην άρνηση , προσωπικού Θεού. Και αν ακόμη χρησιμοποιεί τον όρο «προσευχή», το όνομα Ιησούς Χριστός ή Θεός Πατέρας, αυτά αποτελούν απλώς «σημεία», προκειμένου νά «εστιαστεί» ή σκέψη του διαλογιζομένου πάνω σ' αυτά, με σκοπό όμως. νά ξεπεραστούν, για να προχωρήσει στην «ταύτιση» του Θεού με τον «εσώτερο Εαυτό». 0 προσωπικός Θεός, όπως και όλα τα αλλά αντικείμενα του διαλογισμού, είναι κατά την αντίληψη των ομάδων αυτών, απλώς «παράθυρα» πού οδηγούν στον εσώτερο εαυτό.
Αλλά οι δάδες αυτές δεν παραδέχονται ότι κηρύττουν «άλλο ευαγγέλιο». Συγκρίνουν ιδιαίτερα το διαλογισμό με τη νοερά προσευχή και υποστηρίζουν πως κινούνται στον ίδιο πνευματικό χώρο.
Η προσευχή, όπως την προσδιορίζει στο κείμενο πού αναφέραμε, γίνεται τεχνική «εστιάσεως του νου». Δεν προϋποθέτει διάθεση κοινωνίας αγάπης με τον Τριαδικό Θεό. Αντίθετα επιδιώκεται ή απελευθέρωση του νου από κάθε «προσκόλληση», επομένως και από την προσκόλληση σ' ένα προσωπικό Θεό. Για ένα τέτοιο είδος «προσευχής» δεν υπάρχει Θεός, πού έρχεται σε προσωπική σχέση και κοινωνία αγάπης με το πλάσμα Του. Υπάρχει μόνο ή μηχανιστική διαδικασία «εστιάσεως» του νου σε μία ανώτερη πνευματική κατεύθυνση. ……
……. Δεν είναι ο Θεός, που συγκαταβαίνει και αναζητάει τον άνθρωπο, ακούει και ανταποκρίνεται στις προσευχές του με την αγάπη Του και το πλούσιο έλεός Του. Είναι ο άνθρωπος και μάλιστα ο μη εξελιγμένος άνθρωπος πού κατασκευάζει Θεούς, για νά τούς χρησιμοποιήσει ως βοηθητικά μέσα νά «εξελιχθεί», ώστε νά μην έχει ανάγκη τίποτε άλλο έξω από τον εαυτό του.
0 Χριστιανός, πού πιστεύει σε προσωπικό Θεό και αποβλέπει στην κοινωνία αγάπης μέσω της προσευχής, λογίζεται από τούς ανθρώπους του διαλογισμού άτομο «κατώτερου εξελικτικού επιπέδου», πού χρειάζεται απαραιτήτως κάποιο «σημείο», για νά «εστιάζεται». Όταν όμως «εξελιχτεί», τότε εγκαταλείπει αυτό το σημείο αναφοράς, λόγου χάρη το όνομα ή τη μορφή του Ιησού Χριστού, παύει νά αποβλέπει στην ανάπτυξη κοινωνίας αγάπης με Αυτόν και προχωράει στο διαλογισμό με βάση την «αγάπη», την «αλήθεια», την «Οικουμενική Συνειδητότητα», πού είναι πέρα και πάνω από κάθε όνομα και από κάθε μορφή.
0 Χριστιανός λογίζεται ον πού έχει ανάγκη νά φοιτήσει σ' ένα είδος νηπιαγωγείου. Όμως δεν πρέπει νά μείνει εκεί. Κάποτε πρέπει νά το εγκαταλείψει, γιατί διδάχθηκε το «μάθημα» και μπορεί νά φοιτήσει σε «ανώτερο σχολείο». Αυτό γίνεται σαφές από εκείνα πού αναφέρει ή οργάνωση Σατυανάντασραμ ( «Κέντρο Γιόγκα Αθηνών»). Υποστηρίζει πώς οι χριστιανοί, σ' ένα προχωρημένο πνευματικό στάδιο, πρέπει νά εγκαταλείψουν τον Χριστό ή τη λατρεία του μόνου αληθινού Θεού, γιατί όποιος έχει «βαθιά επίγνωση», όπως ο αληθινός μαθητής του γκουρου, δεν έχει ανάγκη από σύμβολα, όπως λογίζεται ο προσωπικός Θεός!
Το να πιστεύει κανείς πως όποιος πηγαίνει στην Εκκλησία, πηγαίνει σε νηπιαγωγείο, είναι δικό του ζήτημα όπως και το να θεωρεί τον εαυτό του ότι βρίσκεται σε ανώτατο εξελικτικό επίπεδο, ενώ οι άλλοι βρίσκονται πολύ χαμηλά. Το νά υποστηρίζει όμως πως οι αντιλήψεις του αυτές ταυτίζονται με τη χριστιανική πίστη και δεν χρειάζεται κανείς νά εγκαταλείψει τον 'Ιησού Χριστό, προκειμένου να ασκήσει το διαλογισμό, αυτό, αν δεν οφείλεται σε οικτρή πλάνη, είναι ανεντιμότητα. Αυτό το αναφέρουμε σε κάθε γκουρού, που απευθύνεται σε χριστιανούς και ισχυρίζεται πως η προσευχή και ο διαλογισμός δεν αποκλείει το ένα το άλλο, αλλά αποτελούν τεχνικές πού προϋποθέτουν ορισμένο εξελικτικό επίπεδο……..
«Εν τω ονόματι Θεών ετέρων»
Στην Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται: «Και ελάλησε Κύριος πεντάς τούς λόγους τούτους λέγων. εγώ ειμί Κύριος ο Θεός σου, όστις εξήγαγόν σε εκ γης Αιγύπτου, εξ οίκου δουλείας. Ουκ έσονται σοι Θεοί έτεροι πλην εμού. Ου ποιήσεις σεαυτω , είδωλον, ουδέ παντός ομοίωμα, όσα εν τω . ουρανό , άνω και όσα εν τη γη κάτω και όσα εν τοις ύδασιν υποκάτω της γης. Ου προσκυνήσεις αυτοις, ουδέ μη λατρεύσεις αυτοις, εγώ γαρ ειμί Κύριος ο Θεός σου, Θεός ζηλωτής» (Εξοδ. κ' 1-5).
Εδώ ο Θεός παίρνει ακριβώς την αντίθετη θέση από τις γκουρουϊστικές οργανώσεις στις όποιες αναφερθήκαμε. Δεν μπορεί ένας άνθρωπος, που ανήκει στο νέο λαό του Θεού, που είναι χριστιανός, να θεωρήσει πως δεν έχει σημασία ποιον Θεό λατρεύει κανείς και σε ποία μορφή «εστιάζει το νου του». Εδώ ο Θεός απαιτεί αποκλειστικότητα. Δεν θα είναι για σένα Θεοί άλλοι εκτός από εμέ.
Δεν θα κάνεις κανένα είδωλο, ούτε έπο εκείνα που βρίσκονται στον ουρανό, ούτε από αυτά πού είναι στη γη ή κάτω από αυτήν. «Εγώ ειμί Κύριος ο Θεός», δεν υπάρχει άλλος. Η σχέση των ανθρώπων με αυτόν τον Θεό είναι αποκλειστική, δεν μπορεί κανείς νά λατρεύει ταυτόχρονα και άλλους, ο αληθινός Θεός είναι «ζηλωτής»!
Οι προφήτες, οι διδάσκαλοι της Εκκλησίας, καλούνται να κηρύξουν όσα τους εμπιστεύθηκε ο Θεός να κηρύξουν. Δεν μπορούν νά κηρύττουν αλλά πράγματα. Σ' αυτή την περίπτωση αποδεικνύονται ψευδοπροφήτες. 0 ψευδοπροφήτης κηρύττει δικά του πράγματα ή πράγματα που δεν προέρχονται από τον Θεό, ούτε κηρύττονται στο όνομα του Θεού της Αγίας Γραφής. Προέρχονται από «άλλο πνεύμα», όχι από το Πνεύμα του Θεού. Γι' αυτό και οι χριστιανοί δεν ακολουθούν τέτοιους ψευδοπροφήτες (Α , 'Ιω. δ ' 1-2). 0 απόστολος Παύλος αναφέρει πώς εκείνος πού κηρύττει «άλλο ευαγγέλιο» είναι «ανάθεμα», γιατί διαστρέφει το ευαγγέλιο του Χριστού (Γαλ. α ' 6-8). Το «μέτρο» δίδεται στην Παλαιά Διαθήκη. «Πλην ο προφήτης, ος αν ασεβήσει λαλείσαι επί τω ονόματί μου ρήμα, ο ου προσέταξα λαλείσαι, και ος αν λαλήσει εν ονόματι Θεών ετέρων, αποθάνειται ο προφήτης εκείνος» (Δευτερ.ιη' 20).
0 Κύριος εξουσιοδότησε τους αληθινούς προφήτες και διδασκάλους να κηρύξουν πως Αυτός μόνος είναι «Κύριος ο Θεός», ο άνθρωπος δεν μπορεί να πάρει τη θέση του Θεού και νά πει «εγώ είμαι ο Θεός, ο αληθινός Εαυτός μου». 0 Θεός της αγίας Γραφής δεν εξουσιοδότησε κανένα να διδάξει πως ο άνθρωπος μπορεί νά ανταλλάξει τον Θεό με οποιαδήποτε μορφή, εικόνα, είδωλο, ιδέα, σκέψη, φαντασία κ.ο.κ. Δεν είπε ότι του είναι αδιάφορο αν κανείς λατρεύει τον Βούδα, τον Κρίσνα, τον Σάϊ Μπάμπα, μια φλόγα, τη σελήνη ή ο, τι άλλο. 0 Θεός τα χαρακτηρίζει αυτά βδελύγματα των εθνών. Οποίος κηρύττει τέτοια πράγματα στο όνομα του Θεού, τότε «λαλεί εν τω ονόματι του Κυρίου ρήμα, το οποίο ο Θεός δεν τον προέταξε να λαλήσει». Μιλάει στο όνομα «άλλων Θεών» οδηγείται και οδηγεί στον πνευματικό Θάνατο.
Ας δούμε στη συνέχεια το διαλογισμό μ' αυτό το πρίσμα, συνοψίζοντας ταυτόχρονα και όσα ελέχθησαν.
0 διαλογισμός δεν Θεμελιώνεται στην πίστη σε προσωπικό Θεό, ούτε αποβλέπει σε προσωπική κοινωνία με τον Θεό. Αντίθετα στηρίζεται στη διδαχή περί ολιστικής Θεώρησης του Kόσμου! Στην άρνηση , προσωπικού Θεού. Και αν ακόμη χρησιμοποιεί τον όρο «προσευχή», το όνομα Ιησούς Χριστός ή Θεός Πατέρας, αυτά αποτελούν απλώς «σημεία», προκειμένου νά «εστιαστεί» ή σκέψη του διαλογιζομένου πάνω σ' αυτά, με σκοπό όμως. νά ξεπεραστούν, για να προχωρήσει στην «ταύτιση» του Θεού με τον «εσώτερο Εαυτό». 0 προσωπικός Θεός, όπως και όλα τα αλλά αντικείμενα του διαλογισμού, είναι κατά την αντίληψη των ομάδων αυτών, απλώς «παράθυρα» πού οδηγούν στον εσώτερο εαυτό.
Αλλά οι δάδες αυτές δεν παραδέχονται ότι κηρύττουν «άλλο ευαγγέλιο». Συγκρίνουν ιδιαίτερα το διαλογισμό με τη νοερά προσευχή και υποστηρίζουν πως κινούνται στον ίδιο πνευματικό χώρο.
Το «μέτρο» για τον προσδιορισμό της διαφοράς ανάμεσα στο διαλογισμό
και στην νοερά προσευχή είναι το πρόσωπο του 'Ιησού Χριστού. '0
ορθόδοξος μοναχός, με τη νοερά προσευχή, δεν αποβλέπει σε στόχους
ανεξάρτητα από το πρόσωπο του Χριστού. '0 Χριστός γι' αυτόν είναι
Πρόσωπο και ο στόχος του είναι ή διαπροσωπική κοινωνία με Αυτό το
πρόσωπο. Δεν είναι γι' αυτόν ο Χριστός «σύμβολο διαλογισμού», γι' αυτό
και ο μοναχός της 'Εκκλησίας μας δεν ασκείται στο διαλογισμό, αλλά
ασκείται πάντοτε στην προσευχή. Δεν εγκαταλείπει ποτέ το πρόσωπο του
Χριστού, ούτε εγκαταλείπει ποτέ τη διαπροσωπική κοινωνία, στα πλαίσια
της προσευχής. Δεν «ξεπερνάει» ποτέ την προσευχή, με «ανώτερες
τεχνικές», πού Θα τον οδηγήσουν δήθεν υψηλότερα. Δεν υπάρχει γι' αυτόν
τίποτε το ανώτερο από την διαπροσωπική κοινωνία με τον Χριστό. 'Η ένωση
του μ' Αυτόν «ασυγχύτως και ατρέπτως» είναι το τέρμα και όχι κάποιο
μεταβατικό στάδιο.
Εκείνος που θα συγκρίνει το άγιο Όρος με τα Ιμαλάια και θα σπεύσει νά βγάλει το συμπέρασμα πως είναι το ίδιο πράγμα, αγνοεί κάτι πολύ βασικό: πως η αφετηρία και το τέρμα των δύο τούτων είναι πράγματα πού δεν συναντώνται είναι ασυμβίβαστα.
Το Άγιο Όρος ξεκινάει από τη βασική αλήθεια, πως υπάρχει διαφορά ουσίας μεταξύ Θεού και ανθρώπου και πώς το νόημα της ζωής του ανθρώπου βρίσκεται στη διάσωση της προσωπικότητας του, με ταυτόχρονη πραγμάτωση αληθινής κοινωνίας με τον Θεό. Ολόκληρη η πνευματική ζωή εναρμονίζεται με αυτό το σκοπό και αποβλέπει σ' αυτόν. Αντίθετα τα Ιμαλάια ξεκινούν από την αντίληψη της ταυτότητος μεταξύ Θεού και ανθρώπου και αναζητούν το νόημα της ζωής στη διάλυση της προσωπικότητας του ανθρώπου, στην απρόσωπη υπερβατική πραγματικότητα, στην οποία δίνουν διάφορους χαρακτηρισμούς, ύπερσυνειδητότητα κ.ο.κ. Όλες οι τεχνικές της γιόγκα και του διαλογισμού των Ιμαλαΐων εναρμονίζονται με αυτό το σκοπό και αποβλέπουν σ' αυτόν. Δεν υπάρχει λοιπόν κοινό ουσιαστικό στοιχείο μεταξύ της ασκητικής παραδόσεως της Εκκλησίας μας και των ομάδων αυτών ή των τεχνικών τους! Το ότι συστηματικά προβάλλεται μία τέτοια ανύπαρκτη σχέση, αποτελεί πλάνη ή παγίδα, ακόμη κι αν αυτό γίνεται από χριστιανούς θεολόγους.
Συμπερασματικά υπογραμμίζουμε πώς σ' αυτές τις περιπτώσεις ισχύει ο λόγος της Παλαιάς Διαθήκης: λαλούν «ρήμα» το οποίο δεν έχουν δικαίωμα νά το «λαλήσουν» στο όνομα του Θεού, γιατί δεν προέρχεται από τη Θεία αποκάλυψη ή λαλούν «εν τω ονόματι Θεών έτέρων»……
Εκείνος που θα συγκρίνει το άγιο Όρος με τα Ιμαλάια και θα σπεύσει νά βγάλει το συμπέρασμα πως είναι το ίδιο πράγμα, αγνοεί κάτι πολύ βασικό: πως η αφετηρία και το τέρμα των δύο τούτων είναι πράγματα πού δεν συναντώνται είναι ασυμβίβαστα.
Το Άγιο Όρος ξεκινάει από τη βασική αλήθεια, πως υπάρχει διαφορά ουσίας μεταξύ Θεού και ανθρώπου και πώς το νόημα της ζωής του ανθρώπου βρίσκεται στη διάσωση της προσωπικότητας του, με ταυτόχρονη πραγμάτωση αληθινής κοινωνίας με τον Θεό. Ολόκληρη η πνευματική ζωή εναρμονίζεται με αυτό το σκοπό και αποβλέπει σ' αυτόν. Αντίθετα τα Ιμαλάια ξεκινούν από την αντίληψη της ταυτότητος μεταξύ Θεού και ανθρώπου και αναζητούν το νόημα της ζωής στη διάλυση της προσωπικότητας του ανθρώπου, στην απρόσωπη υπερβατική πραγματικότητα, στην οποία δίνουν διάφορους χαρακτηρισμούς, ύπερσυνειδητότητα κ.ο.κ. Όλες οι τεχνικές της γιόγκα και του διαλογισμού των Ιμαλαΐων εναρμονίζονται με αυτό το σκοπό και αποβλέπουν σ' αυτόν. Δεν υπάρχει λοιπόν κοινό ουσιαστικό στοιχείο μεταξύ της ασκητικής παραδόσεως της Εκκλησίας μας και των ομάδων αυτών ή των τεχνικών τους! Το ότι συστηματικά προβάλλεται μία τέτοια ανύπαρκτη σχέση, αποτελεί πλάνη ή παγίδα, ακόμη κι αν αυτό γίνεται από χριστιανούς θεολόγους.
Συμπερασματικά υπογραμμίζουμε πώς σ' αυτές τις περιπτώσεις ισχύει ο λόγος της Παλαιάς Διαθήκης: λαλούν «ρήμα» το οποίο δεν έχουν δικαίωμα νά το «λαλήσουν» στο όνομα του Θεού, γιατί δεν προέρχεται από τη Θεία αποκάλυψη ή λαλούν «εν τω ονόματι Θεών έτέρων»……
Γενικό συμπέρασμα
Συνοψίζουμε πως η προσευχή θεμελιώνεται στην κοινωνία αγάπης ανάμεσα
στον Θεό και τον άνθρωπο και επομένως προϋποθέτει τη διάκριση ανάμεσα
στον προσευχόμενο και στον Θεό, τον αποδέκτη της νοεράς προσευχής. Ακόμη
και προϋποθέτει την ίδια διάκριση και αποβλέπει στον ίδιο σκοπό. στην
κοινωνία αγάπης ανάμεσα στον Θεό και στον άνθρωπο. Αύτή ή κοινωνία δεν
είναι «κατ' ουσία», δεν σημαίνει «σύγχυση» και «απορρόφηση» του
ανθρώπινου προσώπου, αλλά ανύψωσή του, μέχρι το ύψος της δόξης του Θεού
Πατρός. Είναι κοινωνία «εν Χριστώ».
Όπως εν Χριστώ ενώθηκε ο Θεός με τον άνθρωπο «ασυγχύτως και ατρέπτως», χωρίς ο άνθρωπος νά συγχέεται με τον Θεό και χωρίς η ανθρώπινη φύση να «τρέπεται» σε Θεία ή και η Θεία φύση να τρέπεται σε ανθρώπινη, έτσι και ή κοινωνία αγάπης στη νοερά προσευχή συντελείται «ασυγχύτως και ατρέπτως».
0 διαλογισμός, αντίθετα, θεμελιώνεται στον απόλυτο μονισμό και στην ολιστική θεώρηση του κόσμου και αποβλέπει στη «γνώση», ότι ο διαλογιζόμενος ταυτίζεται με τον Θεό και γίνεται Θεός - Εαυτός! Ακόμη κι αν χρησιμοποιείται στο διαλογισμό κάποιο σύμβολο, όπως το όνομα μιας «Θεότητας» ή μορφή της, αυτό δεν φανερώνει πίστη σε προσωπικό Θεό. Οι γκουρουϊστικές και άλλες ομάδες ισχυρίζονται πώς αυτός αποτελεί κατώτερη μορφή διαλογισμού και γίνεται επειδή πολλοί δεν μπορούν νά διαλογιστούν απ' ευθείας στην απρόσωπη Συνειδητότητα ή στην «ανεκδήλωτη θεότητα». Και σ' αυτές τις περιπτώσεις ο διαλογιζόμενος σε κάποια φάση του διαλογισμού καλείται νά ξεπεράσει τη «μορφή» ή το «σύμβολο» του διαλογισμού και να ταυτισθεί με αυτό και με ολόκληρο το σύμπαν, «διευρύνοντας» τη «συνείδησή» του και ξεπερνώντας την ιδιαιτερότητα ή την προσωπικότητά του. Έτσι ο διαλογισμός δεν εξυψώνει την προσωπικότητα του ανθρώπου, αλλά παίρνει εχθρική στάση απέναντί της, στόχος του είναι ή εξουδετέρωση ή διάλυση της προσωπικότητάς του στην «απρόσωπη υπερσυνειδητότητα».
Αυτό πού οι διάφορες παραθρησκευτικές ομάδες ονομάζουν προσευχή αποτελεί απλώς νοητική στάση. Με την αλλαγή της νοητικής στάσης πολλές ομάδες επιδιώκουν την αλλαγή της πραγματικότητας του ανθρώπου, επειδή κατά την αντίληψή τους ο ίδιος ο άνθρωπος με τη σκέψη του δημιουργεί αύτή την πραγματικότητα. "Αν σε κάποιες από αυτές τις ομάδες χρησιμοποιείται ή «προσευχή», ή «πίστη» κ.ο.κ., αφαιρείται από τούς όρους αυτούς το χριστιανικό περιεχόμενο και μεταβάλλονται απλώς σε «εργαλεία» για την αλλαγή της νοητικής στάσης. Αν με διαλογιστικές τεχνικές η νέα «νοητική στάση» μεταφερθεί βαθιά μέσα στο υποσυνείδητο του ανθρώπου, πιστεύεται πως τότε δραστηριοποιούνται συμπαντικές δυνάμεις για να μεταβάλλουν τη σκέψη σε πράξη.
Η «κατεύθυνση» λοιπόν της προσευχής και του διαλογισμού διαφοροποιούν τα δύο αυτά εντελώς διαφορετικά πράγματα. Η προσευχή έχει κατεύθυνση «προς τα έξω». Αποδέκτης της είναι ο Θεός, που αγαπά τον άνθρωπο, του προσφέρει ως Δώρο την κοινωνία. 0 διαλογισμός, αντίθετα, κατευθύνεται «προς τα έσω» και δεν ελπίζει σε βοήθεια από κανένα άλλο έξω από τον εαυτό του, τον όποιο ειδωλοποιεί. Γι ' αυτό και ο διαλογισμός δεν αποτελεί λύση στα προβλήματα του συγχρόνου ανθρώπου, ο οποίος νοσταλγεί την κοινωνία, την αγάπη, τη ζεστασιά και δεν θέλει νά μείνει μόνος.
0 διαλογισμός οδηγεί τον διαλογιζόμενο σε ακραίες και οριακές εσωτερικές καταστάσεις. Από αυτή την άποψη ο διαλογισμός εγκυμονεί σοβαρούς ψυχικούς κινδύνους, Ιδιαίτερα για ασταθή άτομα. Γι ' αυτό και θεωρείται έπο ειδικούς επιστήμονες απειλή για την ψυχική ισορροπία του ανθρώπου.
Συνοπτικά μπορούμε νά πούμε πώς ο διαλογισμός Θεμελιώνεται σε αντιχριστιανική κοσμοθεωρία και ανθρωπολογία και ή άσκηση του είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του χριστιανού.» («Διαλογισμός ή Προσευχή;»,+ π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου)
«Η γιόγκα και όλες οι αμέτρητες παραθρησκευτικές ομάδες, κινήσεις ή σχολές κινούνται σε εξωχριστιανικό χώρο, έστω κι αν κάνουν λόγο για το Χριστό, για την προσευχή, για την πίστη ή έστω κι αν χρησιμοποιούν χωρία από την Αγ Γραφή ή από τους Πατέρες. Υπάρχει σκοπιμότητα. Όλα αυτά χρησιμοποιούνται για να ομορφύνουν τον "καρπό" και να δούμε στη συνέχεια και μεις σαν την Εύα "ότι καλόν το ξύλον είς βρώσιν και ότι άρεστόν τοίς όφΘαλμοίς ίδείν καί ώραίόν έστι του κατανοήσαι" (Γεν γ' 6)' κι έτσι νάρθει η πτώση, η πτώση σου. Σ αυτήν την ενότητα ας υπογραμμίσουμε πως είναι άστοχο να ταυτίζουμε τη μυστική θεωρία του Χριστιανισμού με άλλες μορφές μυστικισμού όπως λ,χ με τη γιόγκα κατηγορηματικά τονίζουμε, πως δεν είναι ίδια πράγματα.
Στην Ορθοδοξία ο Χριστιανός στοχεύει την ένωσή του με το Θεό και μέσα από την άσκηση επιδιώκει τη Θεωρία του Θεού Αυτό είναι μιαν αλήθεια. Όμως, κέντρο της όλης προσπάθειας στην Ορθοδοξία, είναι το πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού κι όχι απλά το Θείο σαν μια απρόσωπη δύναμη. Η κάθε προσπάθεια του Χριστιανού είναι ένα ξεχείλισμα της αγάπης προς το Θεό που είναι "ποιητής ορατών και αόρατων" και σωτήρας του ανθρώπου, αφού σαρώθηκε, δίδαξε, σταυρώθηκε και αναστήθηκε γιαυτόν.
Ακόμα, η άσκηση του Χριστιανού είναι μια έκφραση μετάνοιας και ταπείνωσης του πλάσματος μπροστά στον Πλάστη του Ταπεινά το πλάσμα με την "προσευχή του Ιησού" το, "Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ και Λόγε του Θεού του ζώντος, ελέησόν με τον άμαρτωλόν" ζητά το έλεος και ελπίζει αφού "πάσα δόσις αγαθή και πάν δώρημα τέλειον άνωθεν εστί καταβαίνον έκ του Πατρός τών φώτων". Δεν σταματά, όμως, στην άσκηση και στην αδιάλειπτη προσευχή, απολυτοποιώντας αυτήν την "χριστιανική τεχνική", σίγουρος πως το φωτοστέφανο του ανήκει, γνωρίζει πως ποτέ δε θα φτάσει στο σημείο να πει σαν τον Παύλο "ζώ ούκέτι έγώ, ζεί δε έν έμοι Χριστός" (Γαλ β', 20) αν δεν ζει "έν Χριστώ" κι αν δεν συμμετέχει στα μυστήρια της Εκκλησίας που αποτελούν τρόπους με τους οποίους μεταδίδεται η Χάρη του Θεού στον άνθρωπο. Θυμίζω τα λόγια του Χριστού «ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει καγω εν αυτώ»(Ιωαν. 6, 56). («Για τις παραθρησκευτικές ομάδες και τη γιόγκα», π. Αθαν. Γιουσμά)
Όπως εν Χριστώ ενώθηκε ο Θεός με τον άνθρωπο «ασυγχύτως και ατρέπτως», χωρίς ο άνθρωπος νά συγχέεται με τον Θεό και χωρίς η ανθρώπινη φύση να «τρέπεται» σε Θεία ή και η Θεία φύση να τρέπεται σε ανθρώπινη, έτσι και ή κοινωνία αγάπης στη νοερά προσευχή συντελείται «ασυγχύτως και ατρέπτως».
0 διαλογισμός, αντίθετα, θεμελιώνεται στον απόλυτο μονισμό και στην ολιστική θεώρηση του κόσμου και αποβλέπει στη «γνώση», ότι ο διαλογιζόμενος ταυτίζεται με τον Θεό και γίνεται Θεός - Εαυτός! Ακόμη κι αν χρησιμοποιείται στο διαλογισμό κάποιο σύμβολο, όπως το όνομα μιας «Θεότητας» ή μορφή της, αυτό δεν φανερώνει πίστη σε προσωπικό Θεό. Οι γκουρουϊστικές και άλλες ομάδες ισχυρίζονται πώς αυτός αποτελεί κατώτερη μορφή διαλογισμού και γίνεται επειδή πολλοί δεν μπορούν νά διαλογιστούν απ' ευθείας στην απρόσωπη Συνειδητότητα ή στην «ανεκδήλωτη θεότητα». Και σ' αυτές τις περιπτώσεις ο διαλογιζόμενος σε κάποια φάση του διαλογισμού καλείται νά ξεπεράσει τη «μορφή» ή το «σύμβολο» του διαλογισμού και να ταυτισθεί με αυτό και με ολόκληρο το σύμπαν, «διευρύνοντας» τη «συνείδησή» του και ξεπερνώντας την ιδιαιτερότητα ή την προσωπικότητά του. Έτσι ο διαλογισμός δεν εξυψώνει την προσωπικότητα του ανθρώπου, αλλά παίρνει εχθρική στάση απέναντί της, στόχος του είναι ή εξουδετέρωση ή διάλυση της προσωπικότητάς του στην «απρόσωπη υπερσυνειδητότητα».
Αυτό πού οι διάφορες παραθρησκευτικές ομάδες ονομάζουν προσευχή αποτελεί απλώς νοητική στάση. Με την αλλαγή της νοητικής στάσης πολλές ομάδες επιδιώκουν την αλλαγή της πραγματικότητας του ανθρώπου, επειδή κατά την αντίληψή τους ο ίδιος ο άνθρωπος με τη σκέψη του δημιουργεί αύτή την πραγματικότητα. "Αν σε κάποιες από αυτές τις ομάδες χρησιμοποιείται ή «προσευχή», ή «πίστη» κ.ο.κ., αφαιρείται από τούς όρους αυτούς το χριστιανικό περιεχόμενο και μεταβάλλονται απλώς σε «εργαλεία» για την αλλαγή της νοητικής στάσης. Αν με διαλογιστικές τεχνικές η νέα «νοητική στάση» μεταφερθεί βαθιά μέσα στο υποσυνείδητο του ανθρώπου, πιστεύεται πως τότε δραστηριοποιούνται συμπαντικές δυνάμεις για να μεταβάλλουν τη σκέψη σε πράξη.
Η «κατεύθυνση» λοιπόν της προσευχής και του διαλογισμού διαφοροποιούν τα δύο αυτά εντελώς διαφορετικά πράγματα. Η προσευχή έχει κατεύθυνση «προς τα έξω». Αποδέκτης της είναι ο Θεός, που αγαπά τον άνθρωπο, του προσφέρει ως Δώρο την κοινωνία. 0 διαλογισμός, αντίθετα, κατευθύνεται «προς τα έσω» και δεν ελπίζει σε βοήθεια από κανένα άλλο έξω από τον εαυτό του, τον όποιο ειδωλοποιεί. Γι ' αυτό και ο διαλογισμός δεν αποτελεί λύση στα προβλήματα του συγχρόνου ανθρώπου, ο οποίος νοσταλγεί την κοινωνία, την αγάπη, τη ζεστασιά και δεν θέλει νά μείνει μόνος.
0 διαλογισμός οδηγεί τον διαλογιζόμενο σε ακραίες και οριακές εσωτερικές καταστάσεις. Από αυτή την άποψη ο διαλογισμός εγκυμονεί σοβαρούς ψυχικούς κινδύνους, Ιδιαίτερα για ασταθή άτομα. Γι ' αυτό και θεωρείται έπο ειδικούς επιστήμονες απειλή για την ψυχική ισορροπία του ανθρώπου.
Συνοπτικά μπορούμε νά πούμε πώς ο διαλογισμός Θεμελιώνεται σε αντιχριστιανική κοσμοθεωρία και ανθρωπολογία και ή άσκηση του είναι ασυμβίβαστη με την ιδιότητα του χριστιανού.» («Διαλογισμός ή Προσευχή;»,+ π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου)
«Η γιόγκα και όλες οι αμέτρητες παραθρησκευτικές ομάδες, κινήσεις ή σχολές κινούνται σε εξωχριστιανικό χώρο, έστω κι αν κάνουν λόγο για το Χριστό, για την προσευχή, για την πίστη ή έστω κι αν χρησιμοποιούν χωρία από την Αγ Γραφή ή από τους Πατέρες. Υπάρχει σκοπιμότητα. Όλα αυτά χρησιμοποιούνται για να ομορφύνουν τον "καρπό" και να δούμε στη συνέχεια και μεις σαν την Εύα "ότι καλόν το ξύλον είς βρώσιν και ότι άρεστόν τοίς όφΘαλμοίς ίδείν καί ώραίόν έστι του κατανοήσαι" (Γεν γ' 6)' κι έτσι νάρθει η πτώση, η πτώση σου. Σ αυτήν την ενότητα ας υπογραμμίσουμε πως είναι άστοχο να ταυτίζουμε τη μυστική θεωρία του Χριστιανισμού με άλλες μορφές μυστικισμού όπως λ,χ με τη γιόγκα κατηγορηματικά τονίζουμε, πως δεν είναι ίδια πράγματα.
Στην Ορθοδοξία ο Χριστιανός στοχεύει την ένωσή του με το Θεό και μέσα από την άσκηση επιδιώκει τη Θεωρία του Θεού Αυτό είναι μιαν αλήθεια. Όμως, κέντρο της όλης προσπάθειας στην Ορθοδοξία, είναι το πρόσωπο του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού κι όχι απλά το Θείο σαν μια απρόσωπη δύναμη. Η κάθε προσπάθεια του Χριστιανού είναι ένα ξεχείλισμα της αγάπης προς το Θεό που είναι "ποιητής ορατών και αόρατων" και σωτήρας του ανθρώπου, αφού σαρώθηκε, δίδαξε, σταυρώθηκε και αναστήθηκε γιαυτόν.
Ακόμα, η άσκηση του Χριστιανού είναι μια έκφραση μετάνοιας και ταπείνωσης του πλάσματος μπροστά στον Πλάστη του Ταπεινά το πλάσμα με την "προσευχή του Ιησού" το, "Κύριε Ιησού Χριστέ Υιέ και Λόγε του Θεού του ζώντος, ελέησόν με τον άμαρτωλόν" ζητά το έλεος και ελπίζει αφού "πάσα δόσις αγαθή και πάν δώρημα τέλειον άνωθεν εστί καταβαίνον έκ του Πατρός τών φώτων". Δεν σταματά, όμως, στην άσκηση και στην αδιάλειπτη προσευχή, απολυτοποιώντας αυτήν την "χριστιανική τεχνική", σίγουρος πως το φωτοστέφανο του ανήκει, γνωρίζει πως ποτέ δε θα φτάσει στο σημείο να πει σαν τον Παύλο "ζώ ούκέτι έγώ, ζεί δε έν έμοι Χριστός" (Γαλ β', 20) αν δεν ζει "έν Χριστώ" κι αν δεν συμμετέχει στα μυστήρια της Εκκλησίας που αποτελούν τρόπους με τους οποίους μεταδίδεται η Χάρη του Θεού στον άνθρωπο. Θυμίζω τα λόγια του Χριστού «ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει καγω εν αυτώ»(Ιωαν. 6, 56). («Για τις παραθρησκευτικές ομάδες και τη γιόγκα», π. Αθαν. Γιουσμά)
Περισσότερες πληροφορίες γι΄ αυτό το θέμα, στα βιβλία, «Διαλογισμός ή
Προσευχή;» και «Αποκρυφισμός – Γκουρουισμός – Νέα Εποχή», του
μακαριστού πλέον, π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου, το «Για τις
παραθρησκευτικές ομάδες και τη γιόγκα», του π.Αθανασίου Γιουσμά, ή ακόμα
και τα βιβλία «Η Ορθοδοξία και η θρησκεία του μέλλοντος», του
Αμερικανού ιερομόναχου Σεραφείμ Ρόουζ, και «Οψόμεθα τον θεό καθώς εστί»,
του Ρώσου Αρχιμανδρίτη Σωφρόνιου Σαχάρωφ, οι οποίοι δύο πατέρες
μάλιστα, πριν γνωρίσουν το ΦΩΣ το Αληθινό, είχαν περιπλανηθεί σ΄ αυτά τα
δαιδαλώδη μονοπάτια των ανατολικών θρησκευτικών ρευμάτων.
Τσαγκάρης Παναγιώτης (Καθηγητής θεολόγος)
