† Ἀρχιμ. Ἐπιφάνιος Ἰ. Θεοδωρόπουλος
Καθιερώθη ἡ «Δηµοτική»
καὶ ἐπεκράτησεν ἡ… Σκυθική!
Δημοσιεύουμε ἕνα, μέχρι σήμερα, ἀταυτοποίητο ἄρθρο τοῦ μακαριστοῦ π. Ἐπιφανίου Θεοδωροπούλου, τό ὁποῖο μέχρι σήμερα ἀγνοοῦσαν οἱ πολλοί ὅτι προήρχετο ἀπό τήν γραφίδα τοῦ ἁγίου αὐτοῦ Ἐκκλησιαστικοῦ Πατρός, διότι εἶχε δοθεῖ στήν δημοσιότητα ἀπό τόν ἴδιο, μέ τήν ἔνδειξη «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΛΗΡΙΚΟΣ» καί ὄχι μέ τό ὄνομά του, ὅπως, κατά κανόνα συνήθιζε νά ὑπογράφη τά δημοσιεύματά του. Τό ἄρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε μέ τόν ἀνωτέρω τίτλο στήν καθημερινή ἐφημερίδα «ΕΣΤΙΑ» στίς 19 Ἰανουαρίου 1983 καί ἀναδημοσιεύθηκε στήν Ἐκκλησιαστική Ἐφημερίδα «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ», στίς 4 Φεβρουαρίου 1983 καί πάλι χωρίς τό ὄνομά του ἀλλά μέ ὑπογραφή «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΛΗΡΙΚΟΣ». Σήμερα 25 χρόνια μετά τήν κοίμηση τοῦ π. Ἐπιφανίου ἔχουμε χρέος νά φανερώσουμε τόν συντάκτη τοῦ τόσο σημαντικοῦ ἀλλά καί ἐπικαίρου αὐτοῦ ἄρθρου, καί γιά νά προστεθῆ στά συγγράμματά του ἀλλά, κυρίως, γιά νά ἀφυπνισθοῦν οἱ ὀρθόδοξες συνειδήσεις τῶν πιστῶν μας καί νά δραστηριοποιηθοῦμε ὅλοι στήν ἀποτελεσματική ἀντιμετώπιση τῶν ἐκ τῆς Πολιτείας προκαλουμένων δεινῶν, τά ὁποῖα στοχεύουν στόν, διά τοῦ ἀφελληνισμοῦ μας, ταχύτερο ἀποχριστιανισμό τοῦ Γένους μας. (πρωτ. Βασίλειος Ε. Βολουδάκης)
Παραθέτουμε παραπλεύρως τό ἄρθρο:
Παρῆλθον ἱκανὰ ἔτη ἀπὸ τοῦ 1976, ὁπότε ἐνοµοθετήθη ή περιβόητος «ἐκπαιδευτικὴ-γλωσσικὴ µεταρρύθµισις», δι’ ἦς «ἐτάφη» ή καθαρεύουσα καὶ ἐθεσπίσθη ἡ δηµοτική. Κατά τό διαρρεῦσαν ἔκτοτε διάστηµα ἐφθάσαµεν εἰς τοιοῦτον σηµεῖο γλωσσικῆς ἀναρχίας, ἀσυδοσίας καὶ ἐκβαρβαρώσεως, ὥστε διαπρεπεῖς καὶ µαχητικοὶ δηµοτικισταὶ τοῦ παρελθόντος νὰ τίλλουν ὀλοφυρόµενοι τάς τρίχας τῆς κεφαλῆς των διὰ τὸ κατάντηµα τῆς γλώσσης.
Ἔντροµοι διαπιστοῦν καὶ αὐτοὶ ὅτι ἠνοίχθησαν πλέον οἱ ἀσκοί τοῦ Αἰόλου καὶ ἕκαστος γράφει ὅ,τι «τοῦ κατέβη» καὶ ὅπως «τοῦ κατέβη».
Τοιουτοτρόπως ἡ γλῶσσα νοθεύεται, κακοποιεῖται καὶ διαστρέφεται, ὁ δὲ λαός µας τροφοδοτεῖται καθηµερινῶς διά προϊόντων γλωσσικῆς τερατογονίας… Καίτοι ἡµεῖς εἴµεθα ὀπαδοί τῆς καθαρευούσης καὶ θεωροῦµεν ὡς µέγιστην ἐθνικὴν συµφορὰν τήν κατάργησιν τῆς διδασκαλίας τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν εἰς τά Γυµνάσια ἐν τούτοις δὲν δυνάµεθα νὰ ἀρνηθῶµεν ὅτι καὶ ἡ δηµοτικὴ εἶναι γλῶσσα Ἑλληνική, ἢ µᾶλλον µορφή τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσης.
Ἀλλὰ ποία δηµοτική; Ὁ γλωσσικός κυκεών, ὁ τραγέλαφος, τά «κορακίστικα», ἡ βιβλική Βαβέλ; Ἂν αὐτὰ τὰ Φρικτὰ καὶ ἀλλόκοτα, πού ἀκούοµεν καθηµερινῶς ἀπὸ τῶν µέσων «µαζικῆς ἐνηµέρωσης» ἢ ἀναγινώσκοµεν εἴς τινας δηµοσιογραφικὰς στήλας, εἶνε Ἑλληνικά, τότε ἀναµφιβόλως οἱ Σκύθαι καὶ οἱ Σαυροµάται δὲν θὰ εἶχον νά «ζηλεύσουν» καὶ πολλὰ πράγµατα ἐκ τῶν ἡµετέρων.
Ἐπισηµαίνοµεν ὅλως ἐνδεικτικῶς δύο καταλυτικὰ ἐλαττώµατα τοῦ χρησιµοποιουµένου κατά τά τελευταῖα ἔτη γλωσσικοῦ ἰδιώµατος, ἢ µᾶλλον ἐξαµβλώµατος:
α) Τὴν ἀπελπιστικὴν πτωχείαν. Ἐλάχιστος ἀριθµὸς λέξεων ἀποτελεῖ ὅλον τόν «πλοῦτον» αὐτοῦ τοῦ ἰδιώµατος. Ἕν ἁπλοῦν παράδειγµα. Ἡ λέξις «φοβερός» ἢ «τροµερός» ἀντικατέστησεν εἰκοσάδα τοὐλάχιστον λέξεων. Δὲν χρειάζεται πλέον νὰ γνωρίζης καὶ νὰ χρησιµοποιῆς τὰς λέξεις ἱκανός, σπουδαῖος, ἔξοχος, ἄριστος, μοναδικός, ἀφάνταστος, ἀπαράµιλλος, εὔστοχος, εὐφυής, ἄφθαστος, ἀνυπέρβλητος, θαυµάσιος, ἀπερίγραπτος, ἐξαίρετος, διακεκριµένος, κ.τ.τ… Ἀρκεῖ ἡ λέξις «τροµερός» νά τρέψῃ ὅλας αὐτὰς εἰς ἄτακτον φυγήν!… (Πρὸ καιροῦ ἤκουσα ἀπό ραδιοφώνου τὸ ἑξῆς ἀµίµητον: «Τὸ ταξίδι µας ἦταν τροµερὰ ὡραῖο»!).
Τὸ «σφαιρικός» πάλιν ἠχρήστευσε τὰς λέξεις γενικός, καθολικός, ὡλοκληρωµένος, τέλειος, ἄρτιος, πολύπλευρος, πολυµερής, κ.τ.τ. Τόσην πτωχείαν λεξιλογίου οὐδ’ εἰς ἀναλφαβήτους χωρικοὺς θὰ ἠδύνατο τις νὰ εὕρη. Ἐν ταὐτῷ καθιερώθησαν καὶ τινες «µαγικαὶ» λέξεις, τῶν ὁποίων ἡ χρῆσις εἶναι συνεχὴς καὶ ἀκατάπαυστος. Ἀπέβησαν λεκτική «µόδα». «Οἱ δοµές», «οἱ δέσµες», «οἱ ἐπιλογές», «τὰ κάθετα» καὶ «τὰ ὁριζόντια», «τὸ βάθεµα καὶ πλάτεµα», «τὰ πλαίσια», «οἱ καθετοποιήσεις», «οἱ ἰδιαιτερότητες», καὶ πολλὰ ἄλλα, ἄσχετα ἢ κακόζηλα, κυριολεκτούµενα ἢ µὴ κυριολεκτούµενα, πλήττουν συνεχῶς τὰ ταλαίπωρα ἀκουστικά µας τύµπανα ἢ τοὺς ἀλλοιθωρίζοντας ἐξ ἐκπλήξεως ὀφθαλµούς µας.
β) Τούς ἀνατριχιαστικοὺς φραστικοὺς βαρβαρισµούς. Καθ’ ἑκάστην βλέποµεν ἢ ἀκούοµεν ἀποκρουστικωτάτας λέξεις καὶ φράσεις, ὅπως «τοῦ Πανεπιστήµιου», τοῦ «Συµβούλιου», «τοῦ πόλεµου», «τῶν φυλάκιων», «τῶν ὑπάλληλων», «τῶν σύνοδων», «τῶν περίοδων», «τῶν εἰδικότητων», «τῶν µάγισσων», «οἱ διαγραφητὲς» (ἀντὶ οἱ διαγράφοντες· ἴσως αὔριον καὶ ὁ συγγραφεὺς γίνη συγγραφητής!), τοῦ «διαφωνούντα» (ὀνοµαστική, ὁ διαφωνούντας;), «οἱ µέθοδες», «θὰ ἐνηµερωθῶ ὁριζόντια», «ἡ δράσταινα τοῦ ἐγκλήµατος», «ὁ ἀγώνας διαξήχθηκε», ὁ νεκρός «εἶχε πολύ µεγάλο µπόϊ» (δηλαδὴ εἶχεν ἀνάστηµα, ἦτο ἀξιόλογος), «προηγούµενα», «κύρια», «πιθανά», «ὁλόγραφα», «δυσµενά», (τὰ πέντε τελευταῖα ὡς ἐπιρρήµατα:), «πλήχτηκαν», «ἐπιτίθοµαι», «τῆς διεθνῆς», «τῆς πλήρης», «στὸ ἕξη χιλιόµετρο τῆς ὁδοῦ…», «σκοτώθηκε ὁ δεῖνα, τριαντατρία χρονῶν», «δὲν ἔκφρασε διαφωνία», «τὸ τελείωµα τῆς ἔκθεσης», «ἡ βόµβα ἐκρήχτηκε», «γύρω ἐκρήχτονταν οἱ ὀβίδες», «ἀπαλλάχτηκε», «προάχθηκε», «νὰ ἐπανακτιµήσουν», «εἶµαι εἰδικά (!) συγκινηµένος», «ὁ καιρὸς βελτιώθηκε καὶ ἡ ὁµίχλη βασικά(!) ὑποχώρησε», «τὸ πεδίο τοῦ Ἄρη», «κάλεσµα σέ µάζωξη» (ἤτοι πρόσκλησις εἰς συγκέντρωσιν!), «πρὶν τὴν Ἔναρξη» καὶ «πρὶν τὸ τέλος», «τόν Ἰούνη» καὶ τὸν «Ἰούλη», «ἀπὸ 19 Ὀκτώβρη», «ἡ ἐπιβίωσή µας σὰ Λαός, σὰν κοινωνία, σὰν Ἔθνος», «τὸ νοσοκοµεῖο διοικιόταν», «τῶν νεολαιΐστικων ὀργανώσεων», κ.τ.λ., κ.τ.λ… Ἀλλ’ αὐτὰ δὲν εἶναι πλέον Ἑλληνικά· εἶνε ἀµιγέστατα Σκυ–θι–κά!
Ἐπειδὴ δὲ ἡ βάναυσος αὐτὴ κακοποίησις ἢ µᾶλλον κατακρεούργησις τῆς γλώσσης ἀπέβη πλέον µόνιµος κατάστασις καὶ µάλιστα συνεχῶς ἐπιδεινουµένη, δὲν ἀπαιτεῖται νά εἶναι τις προφήτης ἵνα εἴπῃ ὅτι βαίνοµεν ὁλοταχῶς πρὸς ἀγλωσσίαν. Δὲν θὰ παρέλθουν πολλαὶ δεκαετίαι καὶ θὰ συνεννοούµεθα, ὡς ἄλλοι κωφάλαλοι, διὰ νευµάτων καὶ διὰ… γρυλισµῶν! Καὶ γεννᾶται τὸ ἐρώτηµα: Τὶ δέον γενέσθαι πρὸς µερικήν, ἔστω, ἀνάσχεσιν τοῦ κακοῦ; Ἐκ τῆς Πολιτείας οὐδὲν δυνάµεθα νὰ ἀναµένωµεν.
Δυστυχῶς ὅλα τὰ Κόµµατα ἐψήφισαν τὴν εἰς θάνατον καταδίκην τῆς καθαρευούσης, ὅλα συνεφώνησαν εἰς τὴν διὰ Νόµου ἐπιβολὴν «τῆς γλωσσικῆς µεταρρύθµισης», ἡ ὁποία ἀντὶ νὰ ὁδηγήση εἰς µίαν εὐπρεπῆ καὶ εὔηχον δηµοτικήν, ὡδήγησεν, ἀντιστάσεως µὴ οὔσης, εἰς ἕν ἀηδέστατον µιξοβάρβαρον ἰδίωµα, προκαλοῦν τὴν ἀγανάκτησιν καὶ αὐτῶν ἀκόµη τῶν ἰδεολόγων δηµοτικιστῶν, ὡς καὶ ἀνωτέρω ἐλέχθη. Οὐδαµοῦ δέ φαίνεται ἔνδειξίς τις ὅτι αὐτὴ ἡ ἀλλοίωσις καὶ τοῦτ’ αὐτὸ καταστροφὴ τῆς γλώσσης «προβληµατίζει», ἔστω καὶ κατ’ ἐλάχιστον, τοὺς κυβερνῶντας, τόσον τοὺς χθεσινοὺς ὅσον καὶ τοὺς σηµερινούς. Καὶ οἱ µὲν καὶ οἱ δὲ ἀναπαύονται µακαρίως εἰς τὰς … δάφνας των ὅτι κατήργησαν τὴν ἐπάρατον καθαρεύουσαν καὶ εἰσήγαγον τὴν «γλῶσσα τοῦ λαοῦ». Ὡς ἐκ τούτου πᾶσα ἔκκλησις πρὸς τὴν Πολιτείαν θὰ ἀπετέλει καθαρὰν µαταιοπονίαν.
Ἐπιδείνωσιν τῶν πραγµάτων ἐνδέχεται νὰ ἴδωµεν (ὅρα καὶ θέσπισιν µονοτονικοῦ!), βελτίωσιν ὄχι. Μόνον ὅταν θὰ φθάσωµεν εἰς τὴν παντελῆ ἀγλωσσίαν, εἰς τοὺς… γρυλισµούς, µόνον τότε θὰ ἀφυπνισθῆ ἡ Πολιτεία καὶ θὰ πραγµατοποίηση στροφὴν 180 µοιρῶν.
Εἴµεθα βέβαιοι περί αὐτοῦ. Ἕως τότε ὅµως οὐδεµία ἐλπὶς παρεµβάσεως τῆς Πολιτείας ὑπάρχει. Δι’ αὐτὸ ἕν καὶ µόνον µέσον ἀποµένει εἰς ἡµᾶς σήµερον: Ἡ κατ’ ἰδίαν ἀντίστασις εἰς τὸ ἀκατάσχετον ρεῦµα. Εἷς ἕκαστος ἂς βαδίσωµεν CONTRA TORRENTEM. Μὲ ποῖον τρόπον; Τὸν ὑποδεικνύει ἡ φωτεινὴ ἔµπνευσις ἑνὸς εὐσεβοῦς ἐπιστήµονος (ὄχι θεολόγου οὔτε φιλολόγου, ἀλλὰ χηµικοῦ-µηχανικοῦ!) καὶ πολυτέκνου οἰκογενειάρχου, κατοικοῦντος ἐν Ἁγίᾳ Παρασκευῇ Ἀττικῆς.* Τὴν ἐπληροφορήθην καὶ τὴν ἐθαύµασα. «Πολλοὶ γονεῖς —ἐσκέφθη— στέλλουν τὰ παιδιά των, ἀπὸ ἡλικίας 7 καὶ 8 ἐτῶν, δι’ ἐκµάθησιν ξένων γλωσσῶν Ἀγγλικῆς, Γερµανικῆς, Γαλλικῆς, κ.τ.λ. Ἐγὼ θὰ τοὺς µάθω τὴν ἀρχαίαν Ἑλληνικήν, ἀφοῦ εἰς τὸ Σχολεῖον δὲν πρόκειται νὰ τὴν µάθουν. Δὲν θὰ τὰ ἀφήσω ἀγράµµατα».
Εἶπε τήν σκέψιν του καὶ εἴς τινας ἄλλας φιλικάς του οἰκογενείας καὶ ἤδη συγκεντροῦται εἰς τὴν οἰκίαν του δέκα πέντε περίπου «πιτσιρίκοι», µαθηταὶ τῶν τριῶν τελευταίων τάξεων τοῦ Δηµοτικοῦ, εἰς τοὺς ὁποίους φοιτήτρια φιλολογίας παραδίδει µαθήµατα ἀρχαίας Ἑλληνικῆς γλώσσης! «Τώρα µαθαίνουµε τὸ ρῆµα εἰµί», ἔλεγε προχθὲς περιχαρὴς εἷς ἐκ τῶν µαθητῶν τοῦ νέου αὐτοῦ «κρυφοῦ σχολειοῦ» καὶ ἀπήγγειλεν ἀπταίστως ὅλους τοὺς χρόνους καὶ ὅλας τὰς ἐγκλίσεις τοῦ ρήµατος.
Ὡς βοηθητικὰ δὲ βιβλία τῆς διδασκαλίας χρησιµοποιοῦνται κείµενα τῆς Ἐκκλησίας. Οὕτω τὰ µικρὰ καὶ τὴν Ἑλληνικήν γλῶσσαν µανθάνουν καί τὴν Ὀρθοδοξίαν ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων διδάσκονται. Γονεῖς, ὅσοι ἐπιθυµεῖτε νὰ µάθουν τὰ τέκνα σας Ἑλληνικά, τὸ παράδειγµα τοῦ ὡς ἄνω οἰκογενειάρχου εἶναι διδακτικώτατον καὶ καλλεῖ εἰς µίµησιν.
Ἔχετε βαρείας εὐθύνας ἔναντι τῶν ἀνυπόπτων τέκνων σας. Μὴ τὰ ἀφήσετε οὔτε νὰ σχηµατίσουν τὴν ἐντύπωσιν ὅτι Ἑλληνικὴ γλῶσσα εἶναι τὸ ὡς ἄνω ἀποτρόπαιον καὶ αὐτόχρηµα Σκυθικὸν ἰδίωµα, οὔτε νὰ ἀποκτήσουν, διὰ τοῦ ἤδη νοµοθετηθέντος µονοτονικοῦ συστήµατος, ἀπέχθειαν καὶ ἀποστροφὴν πρὸς ὅλα τὰ µέχρι σήµερον ἐκτυπωθέντα ἀπειράριθµα βιβλία, καθαρευούσης καὶ δηµοτικῆς, τὰ ὁποῖα, µὲ τοὺς τόνους καὶ τὰ πνεύµατα, θὰ τοὺς φαίνωνται, λόγῳ ἀντιθέτου συνηθείας, τελείως ἀποκρουστικά. Σκεφθῆτε, ἀποφασίσατε καὶ ἐνεργήσατε. «Ὁ καιρὸς συνεσταλµένος ἐστί». Τὰ Ἀγγλικὰ καὶ τὰ Γαλλικὰ τῶν τέκνων σας ἂς καθυστερήσουν ἐπί τινα ἔτη. Τὰ Ἑλληνικὰ προηγοῦνται!…
«ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΛΗΡΙΚΟΣ» ἢ † Ἀρχιμ. Ἐπιφάνιος Ἰ. Θεοδωρόπουλος
* Σημ. Ὁ Πολύτεκνος αὐτός, εἶναι γνήσιο πνευματικό τέκνο τοῦ π. Ἐπιφανίου, σήμερα εἶναι Κληρικός, ὀνομάζεται π. Παῦλος Παυλίδης καί εἶναι Πνευματικός τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Ἰωάννου Μακρυνοῦ, στά Μέγαρα
423 ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ Τεῦχος 146
