ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Β΄ Τιμ. α΄ 1-2, 8-18
1 Παῦλος, ἀπόστολος Χριστοῦ Ἰησοῦ διὰ θελήματος Θεοῦ κατ᾿ ἐπαγγελίαν ζωῆς τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, 2 Τιμοθέῳ ἀγαπητῷ τέκνῳ· χάρις, ἔλεος, εἰρήνη ἀπὸ Θεοῦ πατρὸς καὶ Χριστοῦ Ἰησοῦ τοῦ Κυρίου ἡμῶν. 8 μὴ οὖν ἐπαισχυνθῇς τὸ μαρτύριον τοῦ Κυρίου ἡμῶν μηδὲ ἐμὲ τὸν δέσμιον αὐτοῦ, ἀλλὰ συγκακοπάθησον τῷ εὐαγγελίῳ κατὰ δύναμιν Θεοῦ, 9 τοῦ σώσαντος ἡμᾶς καὶ καλέσαντος κλήσει ἁγίᾳ, οὐ κατὰ τὰ ἔργα ἡμῶν, ἀλλὰ κατ᾿ ἰδίαν πρόθεσιν καὶ χάριν, τὴν δοθεῖσαν ἡμῖν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ πρὸ χρόνων αἰωνίων, 10 φανερωθεῖσαν δὲ νῦν διὰ τῆς ἐπιφανείας τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, καταργήσαντος μὲν τὸν θάνατον, φωτίσαντος δὲ ζωὴν καὶ ἀφθαρσίαν διὰ τοῦ εὐαγγελίου, 11 εἰς ὃ ἐτέθην ἐγὼ κήρυξ καὶ ἀπόστολος καὶ διδάσκαλος ἐθνῶν. 12 δι᾿ ἣν αἰτίαν καὶ ταῦτα πάσχω, ἀλλ᾿ οὐκ ἐπαισχύνομαι· οἶδα γὰρ ᾧ πεπίστευκα, καὶ πέπεισμαι ὅτι δυνατός ἐστι τὴν παραθήκην μου φυλάξαι εἰς ἐκείνην τὴν ἡμέραν. 13 ὑποτύπωσιν ἔχε ὑγιαινόντων λόγων ὧν παρ᾿ ἐμοῦ ἤκουσας, ἐν πίστει καὶ ἀγάπῃ τῇ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ· 14 τὴν καλὴν παραθήκην φύλαξον διὰ Πνεύματος Ἁγίου τοῦ ἐνοικοῦντος ἐν ἡμῖν. 15 Οἶδας τοῦτο, ὅτι ἀπεστράφησάν με πάντες οἱ ἐν τῇ Ἀσίᾳ, ὧν ἐστι Φύγελλος καὶ Ἑρμογένης. 16 δῴη ἔλεος ὁ Κύριος τῷ Ὀνησιφόρου οἴκῳ, ὅτι πολλάκις με ἀνέψυξε καὶ τὴν ἅλυσίν μου οὐκ ἐπῃσχύνθη, 17 ἀλλὰ γενόμενος ἐν Ῥώμῃ σπουδαιότερον ἐζήτησέ με καὶ εὗρε· 18 δῴη αὐτῷ ὁ Κύριος εὑρεῖν ἔλεος παρὰ Κυρίου ἐν ἐκείνῃ τῇ ἡμέρᾳ· καὶ ὅσα ἐν Ἐφέσῳ διηκόνησε, βέλτιον σὺ γινώσκεις.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑ
Μρ. θ’ 33-41
33 Ἦλθεν εἰς Καπερναούμ· καὶ ἐν τῇ οἰκίᾳ γενόμενος ἐπηρώτα αὐτούς· τί ἐν τῇ ὁδῷ πρὸς ἑαυτοὺς διελογίζεσθε; 34 οἱ δὲ ἐσιώπων· πρὸς ἀλλήλους γὰρ διελέχθησαν ἐν τῇ ὁδῷ τίς μείζων. 35 καὶ καθίσας ἐφώνησε τοὺς δώδεκα καὶ λέγει αὐτοῖς· εἴ τις θέλει πρῶτος εἶναι, ἔσται πάντων ἔσχατος καὶ πάντων διάκονος. 36 καὶ λαβὼν παιδίον ἔστησεν αὐτὸ ἐν μέσῳ αὐτῶν, καὶ ἐναγκαλισάμενος αὐτὸ εἶπεν αὐτοῖς· 37 ὃς ἐὰν ἓν τῶν τοιούτων παιδίων δέξηται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐμὲ δέχεται· καὶ ὃς ἐὰν ἐμὲ δέξηται, οὐκ ἐμὲ δέχεται, ἀλλὰ τὸν ἀποστείλαντά με. 38 Ἀπεκρίθη αὐτῷ ὁ Ἰωάννης λέγων· διδάσκαλε, εἴδομέν τινα ἐν τῷ ὀνόματί σου ἐκβάλλοντα δαιμόνια, ὃς οὐκ ἀκολουθεῖ ἡμῖν, καὶ ἐκωλύσαμεν αὐτόν, ὅτι οὐκ ἀκολουθεῖ ἡμῖν. 39 ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπε· μὴ κωλύετε αὐτόν· οὐδεὶς γάρ ἐστιν ὃς ποιήσει δύναμιν ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου καὶ δυνήσεται ταχὺ κακολογῆσαί με. 40 ὃς γὰρ οὐκ ἔστι καθ᾿ ὑμῶν, ὑπὲρ ὑμῶν ἐστιν. 41 ὃς γὰρ ἂν ποτίσῃ ὑμᾶς ποτήριον ὕδατος ἐν τῷ ὀνόματί μου, ὅτι Χριστοῦ ἐστε, ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐ μὴ ἀπολέσῃ τὸν μισθὸν αὐτοῦ.
ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ ΘΕΟΦΑΝΩ
Στίς 16 Δεκεμβρίου ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τήν μνήμη τῆς ἀοιδίμου βασιλίσσης καί θαυματουργοῦ Θεοφανοῦς, συζύγου Λέοντος τοῦ σοφωτάτου βασιλέως. Γεννήθηκε στήν Κωνσταντινούπολη καί προερχόταν ἀπό βασιλικό γένος, θυγατέρα τοῦ Κωνσταντίνου Ἰλλουστρίου καί τῆς Ἄννης, οἱ ὁποίοι κατάγονταν ἀπό τήν Ἀνατολή. Ἦταν ἄτεκνοι καί παρακαλοῦσαν θερμά τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο νά τούς χαρίσει παιδί. Ἐπειδή μέ πίστη παρακαλοῦσαν τήν Παναγία, ἀπέκτησαν ἕνα κορίτσι, τήν βασίλισσα Θεοφανώ. Ὅταν ἔγινε ἕξι ἐτῶν ξεκίνησε νά μαθαίνει τά ἱερά γράμματα καί ἀπέκτησε ὅλες τίς ἀρετές. Καθώς πρόκοπτε σέ ὅλα τά καλά, τήν ζήτησε ὁ βασιλιάς Βασίλειος ὁ Μακεδών γιά νόμιμη σύζυγου τοῦ γυιοῦ του Λέοντος. Μετά ἀπό μικρό διάστημα ὁ διάβολος ἔσπειρε διχόνοια μεταξύ τοῦ Βασιλείου καί τοῦ Λέοντος, μέ ἀποτέλεσμα νά κλείσει τό νεαρό ζευγάρι στήν φυλακή γιά τρία χρόνια. Συμφιλιώθηκαν ὅμως πάλι καί ὅταν ἀρρώστησε ὁ Βασίλειος ἀνεκήρυξε βασιλιά τόν Λέοντα. Ἡ Θεοφανώ παρόλο πού πλέον ἦταν βασίλισσα καί ἔμενε στό παλάτι, φρόντιζε πρωτίστως γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς της καί ἀδιαφοροῦσε γιά τίς πρόσκαιρες χαρές αὐτῆς τῆς ζωῆς. Δοξολογοῦσε νυχθημερόν τόν Θεό μέ ὕμνους καί ψαλμούς καί ζοῦσε μέ ἐγκράτεια καί ἐλεημοσύνη. Ἐξωτερικά φοροῦσε τήν βασιλική ἀλουργίδα, ἐσωτερικά ὅμως ἦταν ντυμένη μέ κουρέλια καί τρίχινα ροῦχα γιά νά ταλαιπωρεῖ τό σῶμα της. Καταφρονοῦσε τά πλούσια συμπόσια καί τρεφόταν μέ λάχανα καί ψωμί. Μοίραζε στούς φτωχούς ὄχι μόνο τά χρήματα πού κατέληγαν στά χέρια της, ἀλλά καί τά κοσμήματα καί πολύτιμα φορέματά της. Φρόντιζε τίς χῆρες, τά ὀρφανά καί χάριζε σέ μοναστήρια καί ἀσκητήρια χρήματα καί κτήματα. Φερόταν στούς δούλους της σάν νά ἦταν παιδιά της καί πάντοτε φερόταν μέ πολύ σεβασμό σέ ὅλους. Ποτέ δέν ορκίσθηκε, ποτέ δέν εἶπε ψέμματα οὔτε κατηγόρησε κάποιον. Πενθούσε διαρκῶς καί προσευχόταν μέ δάκρυα νύχτα καί ἡμέρα. Ἀπό τήν πολλή σκληραγωγία ἀσθένησε, ἀλλά τά πλούσια φαγητά πού τῆς ἔδιναν γιά νά ἀναρρώσει, τά χάριζε στούς φτωχούς. Ἀπαρνήθηκε ὅλα τά χαροποιά αὐτοῦ τοῦ κόσμου καί σήκωσε τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ. Προγνώρισε τήν κοίμησή της, κάλεσε ὅλους τούς οἰκείους της γιά νά τούς ἀποχαιρετήσει καί παρέδωσε εἰρηνικά τό πνεῦμα της στά χέρια τοῦ Θεοῦ.
Ἀπολυτίκιον
(Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεῖς ἐν τῷ Σταυρῷ.)
Προελομένη τὰ οὐράνια πόθῳ Θεοφανώ, τὴν βιοτὴν διεξῆλθες, ἀγγελικῶς ἐν γῇ περιπολεύουσα· ὅθεν κατηξίωσαι, οὐρανίων χαρίτων, σὺν Ἀγγέλων τάξεσι, καὶ ἁγίων χορείαις, παριστάμενη τῷ παμβασιλεῖ, ὂν ἐκδυσώπει, εὑρεῖν ἠμᾶς ἔλεος.
Μεγαλυνάριον
Τῆς θεοφανείας τῆς μυστικῆς, τήν βουλήν πληροῦσα, ὡς βασίλισσα νουνεχής, τῆς ὑπερκοσμίου, ἐπέβης βασιλείας, Θεοφανώ Ὁσία ἀξιοθαύμαστε.
