Πλατωνικός διάλογος περί «αοράτων εχθρών». Ανάγνωσμα για αρχαρίους με αφορμή την μαύρη επέτειο της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους

 

Του Κωνσταντίνου Βαθιώτη, πρ. Αναπλ. Καθηγητή Ποινικού Δικαίου

 

[Σ. = Σωκράτης / ΑΔ. = Αδείμαντος / ΓΛ. = Γλαύκων]

Σ.: Απάντησέ μου, Αδείμαντε, σε κάτι πολύ σημαντικό: Ενθυμείσαι το 2001, όταν συ και ο Γλαύκων βλέπατε να πέφτουν αεροσκάφη σε δύο κτήρια που τα είχαν ονομάσει “Δίδυμους Πύργους”;

ΑΔ. Ναι το ενθυμούμαι καλώς.

Σ.: Συ Γλαύκων όχι;

ΓΛ.: Μα πώς θα ήταν δυνατόν εγώ να μη το ενθυμούμαι, αφού σχεδόν άπαντες οι πολίτες του σύμπαντος κόσμου είδαν μέσω της τηλεόρασης ό,τι είδαμε εγώ και ο Αδείμαντος;

Σ.: Τώρα, όμως, Γλαύκων, θέλω να σε ρωτήσω τούτο: Όταν βλέπουμε αυτό που δείχνει η τηλεόραση, σημαίνει κατ’ ανάγκην ότι συμβαίνει στην πραγματικότητα ό,τι ακριβώς βλέπουμε;

ΓΛ.: Νομίζω, Σωκράτη, ότι στο μυαλό σου έχεις την εξαίρεση του κινηματογράφου. Διότι μπορεί να βλέπουμε έναν πρωταγωνιστή να φιλά τα χείλη της συμπρωταγωνίστριάς του, αλλά την ώρα που ο φακός δείχνει τα χείλη σε κοντινό πλάνο, ενδέχεται αυτά να ανήκουν σε άλλα πρόσωπα που, όπως λένε οι ειδικοί του σινεμά, ντουμπλάρουν τους κανονικούς ηθοποιούς [1].

ΑΔ.: Αλλά και όχι μόνο τότε, Γλαύκων! Η διάσταση ανάμεσα σε αυτό που βλέπουμε να συμβαίνει και σε αυτό που όντως συμβαίνει υφίσταται και κάθε φορά που ο σκηνοθέτης αξιοποιεί τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές ή την ολογραφία για να κατασκευάσει μια εικονική πραγματικότητα.

ΓΛ.: Μπορείς, σε παρακαλώ, Αδείμαντε, να μας πεις τι σημαίνει ολογραφία, για να σε παρακολουθήσουμε πλήρως;

ΑΔ.: Δεν θα έπρεπε καν να θέτεις τέτοιο ρώτημα, Γλαύκων, αφού αυτή η άγνωστη, όπως νομίζεις, λέξη αποτελείται από δύο ελληνικές: το “όλον” και το “γράφειν”. Σημαίνει δε την καταγραφή των φωτεινών κυμάτων που ανακλώνται από ένα αντικείμενο. Αποτέλεσμα της καταγραφής αυτής είναι το ολόγραμμα που, όταν φωτισθεί με κατάλληλο τρόπο, αναπαράγει ένα ακριβές τρισδιάστατο είδωλο-αντίγραφο του αντικειμένου.

Σ.: Θαυμάσια η συμπλήρωσή σου, Αδείμαντε! Για σκεφτείτε λοιπόν: Αφού ό,τι βλέπουμε με τα ίδια μας τα μάτια να συμβαίνει, μπορεί να μη συμβαίνει στην ζώσα αλλά στην εικονική πραγματικότητα, και αφού όλοι εσείς δεν ήσασταν στον “τόπο του εγκλήματος” της 11ης Σεπτεμβρίου, αλλά μόνο είδατε με τα μάτια σας ό,τι σας έδειξαν μέσω της τηλεόρασης, αποκλείεται να επιμελήθηκε την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους κάποιος επιδέξιος σκηνοθέτης;

ΑΔ.: Μα τότε, Σωκράτη, αυτό σημαίνει ότι ούτε εγώ ούτε ο Γλαύκων είδαμε να πέφτουν αεροσκάφη.

Σ.: Ακριβώς, Αδείμαντε! Αεροσκάφη δεν έπεσαν στους Δίδυμους Πύργους και γι’ αυτό νομίζατε ότι τα είδατε να πέφτουν.

ΓΛ.: Τώρα που το ξανασκέφτομαι καλύτερα, Σωκράτη, νομίζω ότι έχεις, όπως πάντα, μεγάλο δίκιο. Διότι, καθώς ξαναφέρνω στο μυαλό μου την εικόνα που έκανε τον γύρο του κόσμου, το αεροσκάφος δεν έπεσε, δηλ. δεν προσέκρουσε στο κτήριο, αλλά το διαπέρασε βελούδινα, λες και το κτήριο ήταν φτιαγμένο από βαμβάκι.

ΑΔ.: Πολύ σωστά, Γλαύκων! Και επίτρεψέ μου να σε συμπληρώσω: Αν το αεροσκάφος προσέκρουσε πράγματι στο κτήριο, τότε γιατί δεν είδαμε στο σημείο πρόσκρουσης να θρυμματίζεται το ρύγχος του αεροσκάφους και τα συντρίμμια του να πέφτουν στο έδαφος;

Σ.: Ελπίζω τώρα να συνειδητοποιείτε, Γλαύκων και Αδείμαντε, ότι τα μάτια μας είναι αναγκαία αλλά όχι και επαρκής προϋπόθεση για να μπορούμε να βλέπουμε. Αυτό που βλέπουμε συμβαδίζει με εκείνο που συμβαίνει, όταν βάζουμε το μυαλό μας να σκέφτεται. Γιατί μάτια χωρίς μυαλό είναι άχρηστα ή ακόμη χειρότερα: παραπλανητικά.

ΓΛ: Έχω, όμως, μια απορία, Σωκράτη. Είπες ότι, για να μπορούμε να βλέπουμε αυτό που όντως συμβαίνει, χρειάζεται απαραιτήτως να έχουμε μάτια, αλλά επιπλέον θα πρέπει να έχουμε και μυαλό. Γνωρίζουμε, όμως, ότι υπάρχουν και άνθρωποι που, παρότι δεν έχουν όραση, μπορούν και βλέπουν το μέλλον. Μήπως, λοιπόν, αναγκαία και επαρκής προϋπόθεση είναι το μυαλό και, συνεπώς, τα μάτια δεν μας χρειάζονται καθόλου;

Σ.: Μιλάς πολύ ώριμα, Γλαύκων. Θα σου έλεγα, όμως, ότι αυτός ο διορθωτικός κανόνας που μόλις έσπευσες να διατυπώσεις ισχύει μόνο για όσους έχουν το προορατικό χάρισμα. Αυτό, ωστόσο, δεν συνδέεται με το καθαρό μυαλό, αλλά με την καθαρή ψυχή. Τώρα είναι απαραίτητο να επιστρέψουμε στην επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου. Σας καλώ λοιπόν να μου απαντήσετε στο εξής ερώτημα: Είναι ή δεν είναι αλήθεια ότι εκείνοι που χρεώθηκαν την επίθεση ήταν μέλη μιας τρομοκρατικής οργάνωσης;

ΓΛ. / ΑΔ. (ταυτοχρόνως): Είναι αλήθεια! Μας είχαν πει τότε ότι η οργάνωση λεγόταν Αλ Κάιντα.

Σ.: Θαυμάσια! Θυμάστε μήπως τώρα πώς είχαν χαρακτηρίσει τους τρομοκράτες λίγο μετά την επίθεση οι Αμερικανοί αλλά και οι περισσότεροι ηγέτες των χωρών που τάχθηκαν στο πλευρό τους;

ΓΛ.: Εγώ το θυμάμαι πολύ καλά, Σωκράτη, διότι o χαρακτηρισμός με παρέπεμπε σε κάτι που είναι αθέατο και άπιαστο για τους κοινούς θνητούς, εχθρικό συνάμα σαν τον διάβολο. Μας είχαν πει, λοιπόν, ότι πρέπει να πολεμήσουμε ενάντια σε έναν “αόρατο εχθρό”! Έτσι είχαν βαφτίσει την Αλ Κάιντα.

ΑΔ.: Το επιβεβαιώνω κι εγώ, Σωκράτη. Μάλιστα, ο συσχετισμός με τον διάβολο έγινε αργότερα και από κάποιους που έπλασαν μια θεωρία η οποία έκανε κι αυτή τον γύρο του κόσμου, όπως ακριβώς και η εικόνα της πρόσκρουσης, ή ορθότερα [για να αξιοποιήσω όσα μας δίδαξες προηγουμένως]: της “βελούδινης διείσδυσης” των αεροσκαφών. Σύμφωνα με την θεωρία αυτή, η οποία ονομάστηκε “Ποινικό Δίκαιο του Εχθρού”, για να μπορούμε να μιλάμε για πρόσωπα που αναγνωρίζονται ως τέτοια από το Δίκαιο, θα πρέπει να παρέχουν και την γνωστική ασφάλεια ότι θα εκπληρώσουν τα καθήκοντά τους ως πολίτες. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, π.χ. όταν έχουμε μπροστά μας έναν “σατανά” που βάλλει συνεχώς κατά της έννομης τάξης, τότε δεν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα πρόσωπο, αλλά με ένα άτομο, ακριβέστερα: με έναν εχθρό που, όπως κι ένα άγριο ζώο, αποτελεί εστία κινδύνου από την οποία πρέπει να διασφαλισθούν όλοι οι υπόλοιποι [2].

Σ.: Εξαιρετικά, Αδείμαντε! Επίτρεψέ μου να συμπληρώσω ότι και κατά τον Noam Chomsky, ένας τέτοιος εχθρός είναι “φύσει διαβολικός” [3]. Αξίζει να θυμηθούμε και μια λατινική ρήση που χρησιμοποιούσε ο Carl Schmitt: “qui diabolus appelatur, humani generis hostis” [4]

ΑΔ.: Άρα, Σωκράτη, μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι, ενώ ο εχθρός που έπεφτε στους Δίδυμους Πύργους ήταν ορατός με τα μάτια μας, εκείνοι τον είπαν αόρατο, και ότι ενώ τα αεροπλάνα ήταν αόρατα, εκείνοι μας τα εμφάνισαν ως ορατά;

Σ.: Νομίζω, Αδείμαντε, ότι κάποιο είδος επιφοίτησης πρέπει να είναι η εξήγηση γι’ αυτήν την εύστοχη παρατήρησή σου. Εκτός κι αν μας αποκρύπτεις ότι έχεις καταναλώσει κάποιο σπάνιο κρασί που σου καθάρισε προσωρινά τον νου. Αλλά δεν πρέπει να ξεφεύγουμε από το αντικείμενό μας.

ΓΛ.: Συγγνώμη, δάσκαλε, πριν προχωρήσεις πρέπει να καταλάβω κάτι: Αν δεν ισχύουν όσα μας έδειξαν ότι συνέβησαν, τούτο σημαίνει ότι η πλάνη μας για την πραγματικότητα είναι προϊόν εξαπάτησής μας. Και ότι δράστης της απάτης είναι κάποιος “αόρατος εχθρός” της ανθρωπότητας.

ΑΔ.: Γλαύκων, συγχώρεσέ με, αλλά πρέπει να σε συμπληρώσω αμέσως, γιατί αλλιώς φοβάμαι ότι θα το ξεχάσω: Κι αν, όπως είπαμε, ο αόρατος εχθρός είναι φύσει διαβολικός, τότε αποκλείεται στον ρόλο του σκηνοθέτη της επίθεσης να βρίσκεται ο ίδιος ο διάβολος;

Σ.: Αδείμαντε, καλή η σκέψη σου αλλά φοβάμαι ότι μας αποπροσανατολίζει αυτή την στιγμή. Διότι προέχει τώρα να γεφυρώσουμε την 11η Σεπτεμβρίου με την 11η Μαρτίου.

ΓΛ.: Σωκράτη, μιλάς αινιγματικά ή μήπως, όσο σε ακούμε μετά μεγίστης προσοχής, έχεις βρει τον τρόπο να πίνεις κρασί με έναν τρόπο αόρατο αλλά σίγουρα όχι εχθρικό;

Σ.: Μακάρι, Γλαύκων, να είχα πιει κρασί, διότι τότε τα πράγματα δεν θα ήταν τόσο σοβαρά όσο είναι τώρα. Μάλλον λησμονείτε ότι στον πλανήτη μας κηρύχθηκε η πανδημία του κορωνοϊού στις 11 Μαρτίου 2020. Μήπως τώρα θυμάστε πώς αποκάλεσε ο Έλληνας πρωθυπουργός τον κορωνοϊό στις 17 Μαρτίου;

ΓΛ./ΑΔ. (ταυτοχρόνως): “Αόρατο εχθρό”!

Σ.: Πολύ σωστά! Είναι ή δεν είναι αληθές ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε λόγο για “πόλεμο κατά του αόρατου εχθρού”;

ΓΛ.: Είναι, αλλά δεν ήταν ο πρώτος που το είπε! Είχε προηγηθεί ο Γάλλος πρωθυπουργός. Θυμάμαι επακριβώς τα λόγια του: «Βρισκόμαστε σε πόλεμο. Σε πόλεμο κατά της δημόσιας υγείας βέβαια, αλλά ο εχθρός είναι εκεί. Αόρατος, ασύλληπτος». Τα ίδια περίπου λόγια χρησιμοποίησε η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ, η οποία τόνισε ότι «είναι πράγματι ένας αόρατος εχθρός» και «πρέπει να τον πάρουμε στα σοβαρά». Αλλά και ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για έναν “αόρατο, τρομερό εχθρό”, μας καθησύχασε όμως ότι θα υπάρξει σύντομα νικηφόρο αποτέλεσμα και μάλιστα πολύ πιο σύντομα απ’ όσο φαντάζεται ο κόσμος!

Σ: Υποκλίνομαι στην μνήμη σου, Γλαύκων, όχι όμως και στα παχιά λόγια των πολιτικών! Θέλω τώρα να θυμηθείτε ποιον όρο χρησιμοποίησαν οι ηγέτες όλων των χωρών όταν χαλάρωσε η συντονισμένη και ομοιόμορφη εφαρμογή των περιοριστικών ή απαγορευτικών μέτρων κατά του κορωνοϊού που μόνο ένας Δράκων θα μπορούσε να είχε επιβάλει. Θέλω να πω: Πώς βάφτισαν την εποχή που αρχίσαμε να διανύουμε μετά το αρχικό λοκντάουν;

ΓΛ./ΑΔ. (Ταυτοχρόνως): Νέα κανονικότητα!

Σ.: Και είναι αλήθεια ή μήπως είναι ψέμα ότι μετά την 11η Σεπτεμβρίου ο Ντικ Τσένι είχε αποκαλέσει την διαμορφωθείσα κατάσταση ως “νέα κανονικότητα”, ως κάτι το “μόνιμο για την αμερικανική ζωή”;

ΓΛ./ΑΔ. (Ταυτοχρόνως): Δυστυχώς είναι πέρα για πέρα αλήθεια! [5]

Σ.: Θυμάται μήπως κάποιος από τους δυο σας ποιο ήταν το προσωνύμιο του Τσένι;

ΑΔ.: Σωκράτη, ομολογώ ότι έχω αρχίσει να ανατριχιάζω. Τον αποκαλούσαν “αόρατο πρόεδρο”! [6]

Σ: Και είναι αλήθεια ή μήπως ψέμα ότι στο πλαίσιο αυτής της “νέας κανονικότητας” περιορίσθηκαν παγκοσμίως οι ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματά μας;

ΓΛ/ΑΔ. (Ταυτοχρόνως): Δυστυχώς, είναι κι αυτό αλήθεια.

Σ: Και δεν είναι εξίσου αληθές ότι μετά την 11η Σεπτεμβρίου εξαπλώθηκε στον πλανήτη σαν πανδημία μια πρωτοφανής προπαγάνδα περί τρομοκρατίας, ένα άνευ προηγουμένου κλίμα τρόμου; Θα ήταν άραγε υπερβολή να λέγαμε ότι η Αμερική, έχοντας δημιουργήσει την ανάλογη ψυχολογία στον κόσμο, επέβαλε μια αόρατη, “βελούδινη δικτατορία” στις χώρες της Δύσης, με το πρόσχημα του πολέμου κατά της τρομοκρατίας; [7]

ΑΔ: Ναι, Σωκράτη, είναι εξίσου αληθές.

ΓΛ.: Και καθόλου υπερβολή.

Σ: Ήρθε επομένως η στιγμή να κάνουμε την υπαγωγή μας: “Αόρατος εχθρός” η Αλ Κάιντα – “αόρατος εχθρός” ο κορωνοϊός. Κηρύχθηκε παγκόσμιος πόλεμος εναντίον της πρώτης – κηρύχθηκε παγκόσμιος πόλεμος εναντίον του δεύτερου. Περιορισμός των δικαιωμάτων του πολίτη χάριν της ασφάλειας μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001 – Αναβαθμισμένος περιορισμός ή και κατάργηση των δικαιωμάτων του πολίτη χάριν της ασφάλειας μετά την 11η Μαρτίου 2020. Νέα κανονικότητα τότε – νέα κανονικότητα σήμερα. Μετά, λοιπόν, από όσα αναλύσαμε, θα ήθελα να μου πείτε τι σας τρομάζει πιο πολύ. Ας μας πει πρώτα ο Γλαύκων και μετά ο Αδείμαντος!

ΓΛ: Εμένα με τρομάζει η μονιμότητα της νέας κανονικότητας μετά την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους. Διότι, αν εκείνη η νέα κανονικότητα υπάρχει μέχρι σήμερα, τότε είναι πολύ πιθανό να είναι μόνιμη και η “νέα κανονικότητα της νέας κανονικότητας” που δημιουργήθηκε μετά την άρση του λοκντάουν. Όπως δεν χαλάρωσαν ποτέ οι έλεγχοι στα αεροδρόμια, αλλά συνεχώς αυστηροποιούνταν, έτσι δεν μπορώ να αισιοδοξώ ότι θα επιστρέψουμε κάποτε στην προ κορωνοϊού κατάσταση. Αντιθέτως, η στρατιωτική λογική του λοκντάουν θα μπορεί να αξιοποιείται κάθε φορά που τα κρούσματα ή/και οι θάνατοι θα αυξάνονται (ορθότερα: θα τα αυξάνουν) δραματικά. Όπως ακριβώς συνέβαινε και με τα επανεμφανιζόμενα τρομοκρατικά χτυπήματα: Μετά από κάθε μεγάλο χτύπημα επεκτείνονταν τα περιοριστικά μέτρα.

Σ.: Σωστά, Γλαύκων! Αλλά νομίζω ότι δεν είναι αυτή η πιο τρομακτική διαπίστωση. Προτού μας πει την γνώμη του και ο Αδείμαντος, θέλω να σας επισημάνω ότι οι δύο αυτές μορφές νέας κανονικότητας, δηλ. εκείνη της μετασεπτεμβριανής και εκείνη της μετακορωνοϊκής εποχής, διασταυρώθηκαν επισήμως την 11η Μαρτίου. Όλα, όμως, δείχνουν ότι η μετακορωνοϊκή νέα κανονικότητα πήρε την σκυτάλη από την μετασεπτεμβριανή νέα κανονικότητα, αντικαθιστώντας έτσι η δεύτερη την πρώτη.

ΓΛ.: Αφού, Σωκράτη, μίλησες για αλλαγή σκυτάλης, μήπως δεν πρέπει να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο οι συμμετέχοντες σε αυτήν την σκυταλοδρομία να αγωνίζονται για λογαριασμό του ίδιου “αθλητικού συλλόγου” και άρα όλοι τους να εξυπηρετούν έναν κοινό σκοπό αναγόμενο σε κάποιον “αόρατο εχθρό”!

ΑΔ.: Εμένα, πάντως, Σωκράτη, με τρομάζει κάτι άλλο: Αν αυτό που νομίζαμε ότι είδαν τα μάτια μας την 11η Σεπτεμβρίου ήταν σκηνοθεσία κάποιου διαβολικού “αόρατου εχθρού” της ανθρωπότητας, τότε γιατί να μην ισχύει κάτι παρεμφερές και για την αποκαλούμενη “πανδημία”;

Σ.: Πώς ορίζεις το παρεμφερές, Αδείμαντε; Εννοείς ότι κατ’ αναλογίαν προς την εικονική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους ενδέχεται να ξέσπασε μια εικονική πανδημία; Δεν νομίζεις ότι, αν ίσχυε κάτι τέτοιο, τότε το ψευδές αφήγημα θα κατέρρεε πολύ γρήγορα σαν χάρτινος πύργος και για να επιδοθώ σε μαύρο χιούμορ: σαν τους Δίδυμους Πύργους που κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι;

ΑΔ.: Σωκράτη, με παρερμηνεύεις. Χρησιμοποίησα την λέξη “παρεμφερές” για να υποδηλώσω την ύπαρξη του επίπλαστου στοιχείου έστω σε κάποιον βαθμό. Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να αναρωτηθούμε αν υφίσταται όντως πανδημία ή απλώς μια επιδημία αντίστοιχη της γρίπης.

Σ.: Αδείμαντε, σε παρακαλώ μη μασάς τα λόγια σου. Μίλα μας ξεκάθαρα: Θα μπορούσε να το αναρωτηθεί θεωρητικά κάποιος τρίτος ή προσυπογράφεις την σκέψη που μόλις μοιράστηκες μαζί μας;

ΑΔ.: Την προσυπογράφω, Σωκράτη, κι ας κινδυνεύω να χαρακτηρισθώ συνωμοσιολόγος.

Σ.:. Άρα υποστηρίζεις ότι κορωνοϊός υπάρχει μεν, αλλά όχι στην έκταση που μας το παρουσιάζουν;

ΑΔ.: Ακριβώς, Σωκράτη. Δεν είμαι αρνητής της πανδημίας, αλλά αμφισβητίας των πραγματικών της διαστάσεων. Και εμείς οι Έλληνες θα πρέπει να νιώθουμε πολύ τυχεροί, αφού η ελληνική γλώσσα μάς βοηθά να προσεγγίζουμε την αλήθεια: το ψέμα της 11ης Σεπτεμβρίου ήταν η πρόσ-κρουση, το ψέμα της 11ης Μαρτίου ήταν τα κρούσ-ματα, αφού σε αυτά συνυπολογίζονταν τα πιθανά και τα ύποπτα, ενώ επίσης ανιχνεύονται με έναν παντελώς αναξιόπιστο τρόπο.

Σ.: Φαντάζεσαι λοιπόν, πώς θα σε αποκαλέσουν οι αρνητές των συνωμοσιών που αφελώς ή ύπουλα σκεπτόμενοι επιχειρούν να εμφανίσουν τον κόσμο ως αγγελικά πλασμένο;

ΑΔ.: Μήπως με τον ίδιο τρόπο που είχαν χαρακτηρίσει όσους δεν αρνήθηκαν το ολοκαύτωμα αλλά τον ακριβή αριθμό των θανατωθέντων;

Σ.: Πολύ σωστά, Αδείμαντε! Κινδυνεύεις, λοιπόν, να σε αποκαλέσουν αναθεωρητή! [8]

ΓΛ.: Εγώ, όμως, προτιμώ να είμαι πραγματιστής. Και θέλω να μου πει ο δάσκαλός μας τι ωφελεί τώρα να συγκρίνουμε τους δύο πολέμους εναντίον του αόρατου εχθρού.

Σ.: Αντί να αναρωτιέσαι τι ωφελεί, θα σε προέτρεπα να αλλάξεις το αντικείμενο του ρήματος που χρησιμοποίησες και να αναρωτηθείς ποιον ωφελεί ένας τέτοιος πόλεμος.

ΑΔ.: Μα τώρα, Σωκράτη, κινδυνεύεις να χαρακτηρισθείς εσύ συνωμοσιολόγος, διότι ο φανατικότερος αρνητής των συνωμοσιών, ο Pierre-André Taguieff, υποστηρίζει ότι αυτό ακριβώς το ερώτημα, δηλ. “τις ωφελείται” –γνωστό και στην λατινική ως “cui prodest?” ή “cui bono?”–, χαρακτηρίζει έναν γνήσιο συνωμοσιολόγο [9] που ψάχνει μονίμως στα παρασκήνια για τον πιραντελικό “αόρατο μαριονετίστα” [10].

Σ.: Θα του απαντήσω λοιπόν κι εγώ με πιραντελικά λόγια: “Έτσι είναι αν έτσι νομίζει” αυτός ο ανεκδιήγητος κύριος Taguieff. Όλοι όσοι μέμφονται τους αμφισβητίες ως “συνωμοσιολόγους”, στην καλύτερη περίπτωση είναι πεπλανημένοι, στην χειρότερη περίπτωση είναι “ορατές μαριονέτες” του “αόρατου μαριονετίστα” (οπότε το στίγμα του συνωμοσιολόγου είναι η άμυνα του συνωμότη!) και στην ενδιάμεση περίπτωση απλώς εθελοτυφλούν, βαυκαλιζόμενοι ότι η εκάστοτε “νέα κανονικότητα” έχει ημερομηνία λήξεως.

Σε αυτό το σημείο, Γλαύκων και Αδείμαντε, θα κλείσω τον μικρό μας διάλογο με αφορμή την μαύρη επέτειο της επίθεσης στους Δίδυμους Πύργους, ζητώντας σας να προβληματισθείτε με αφορμή την ακόλουθη φράση:

«παν ό,τι γεννάται υπόκειται και εις φθοράν, ούτε το πολιτικόν σας αυτό σύνταγμα θα μείνη εις αιώνα αναλλοίωτον, αλλά θα έλθη ημέρα να διαλυθή» [11].

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΒΑΘΙΩΤΗΣ

Υποσημειώσεις:

[1] Για τον “κινηματογράφο του αοράτου” βλ. Ζωρζ Σαρανσόλ, Ο κινηματογράφος, επιμ. Ρ. Σώκου, εκδ. Πάπυρος, Αθήνα 1968, σελ. 70.

[2] Δημόσια ποινή: Σημασία και σκοπός, μτφ.: Κ. Βαθιώτης, ΠΟΙΝΙΚΑ 76, 2007, σελ. 67.

[3] Παρεμβάσεις, μτφ.: Αριάδνη Αλαβάνου, εκδ. Λιβάνη, 2009, σελ. 185/186.

[4] Ο Λεβιάθαν στην πολιτειολογία του Τόμας Χομπς. Νόημα και αποτυχία ενός πολιτικού συμβόλου, μτφ.-επιμ.: Γ. Σαγκριώτης, Αθήνα 2009.

[5] Μάικλ Μουρ, “Πού πάει η Αμερική”, μτφ.: Ερ. Μπαρτζινόπουλος, εκδ. Αιώρα, Αθήνα 2003, σελ. 143.

[6] https://www.avgi.gr/…/296726_ntik-tseni-o-aoratos…

[7] Γεωργία Παναγιωτίδου, Το σκοτεινό θέατρο. Οι Αόρατες Μεθοδεύσεις των Ισχυρών για το Νέο Κόσμο που Έρχεται και η Μοίρα της Ελλάδας, εκδ. Αρχέτυπο, Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 158.

[8] Charlotte Greig, Θεωρίες συνωμοσίας, εκδ. πεδίο, 2018, σελ. 157.

[9] Συνωμοσιολογική σκέψη και ‘θεωρίες της συνωμοσίας’, μτφ.: Αναστασία Ηλιαδέλη, εκδ. Επίκεντρο, Αθήνα 2015.

[10] “Ο άνθρωπος, το κτήνος και η αρετή”, μτφ.: Ερ. Μπελιές, εκδ. Ηριδανός, Αθήνα 2007, σελ. 33.

[11] Βιβλίον Η΄, εκδ. Φέξη, μτφ.: I.N. Γρυπάρης, 1911.

https://enromiosini.gr/arthrografia/platonikos-dialogos-peri-aoraton/