Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021

ΜΑΝΤΑΛΑ ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ

τοῦ Ἰωάννου Μηλιώνη, ἐκπαιδευτικοῦ, μέλους τῆς Π.Ε.Γ.

Ἡ «ἐνημέρωση» προήρχετο ἀπό ἱστοσελίδα τοῦ 3ου Νηπιαγωγείου Αἰγίου μέ ἡμερομηνία: Πέμπτη, 21 Ἰανουαρίου 2016 καί ἀναρ­τήθηκε στήν ἀντιαιρετική μας σελίδα[1] στίς 8 Φεβρουαρίου 2021, πέντε δηλαδή χρόνια μετά τήν ἀρχική της ἀνάρτηση κι ἕνα ἑξάμηνο ἀκόμη πρίν τήν παροῦσα ἀναφορά.

Ἐπί πέντε ὁλόκληρα χρόνια ἡ «ἐνημέρωση» αὐτή ἐπιτελεῖ τό καταστροφικό της ἔργο, νομιμοποιώντας αὐτούς πού τήν ἀνήρτησαν καί καθιερώνοντας στή συνείδηση τοῦ κοινοῦ μία ἀπο­κρυ­φιστική, νεοεποχίτικη πρακτική, ὡς καθ' ὅλα δῆθεν συμβατή μέ τήν ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας, ἀλλά καί τή ζωή τοῦ Νεοέλληνος.

Ἀλλά ἄς δοῦμε τί περιλαμβάνει ἡ ἀνάρτηση[2].

Στή σελίδα τοῦ Νηπιαγωγείου, ὑπό τόν τίτλο «ΜΑΝΤΑΛΑ» τό σχετικό κείμενο μᾶς «πληροφορεῖ»: «Στό σχολεῖο μας βασική μας προτεραιότητα εἶναι ἡ ἐπαφή τῶν παιδιῶν μέ τήν τέχνη, κάθε μορφῆς τέχνη, γιατί πιστεύουμε ἀκράδαντα ὅτι ἡ τέχνη ἀνοίγει τό μυαλό καί τούς ὁρίζοντες. Αὐτήν τήν ἑβδομάδα ἀσχοληθήκαμε μέ τά "μάνταλα" καί τά παιδιά ἐφτίαξαν ὄμορφες δημιουργίες, γιά νά στολίσουν τά δωμάτιά τους».

Ἄν ὁ ἀνυποψίαστος ἀναγνώστης ἀναρωτηθεῖ «τί πρόβλημα ἔχουμε ἐμεῖς μέ τήν Τέχνη -τήν κάθε μορφῆς τέχνη- καί μέ τόν στολισμό τῶν παιδικῶν δωματίων μέ ὄμορφες δημιουργίες...», θά πρέπει νά ἐξηγήσουμε τί εἶναι τά Μάνταλα (Mandala). Καί πρός ἄρσιν παρεξηγήσεως, δέν ἐννοοῦμε τή γνωστή ἐπιτυχία τοῦ Βασίλη Τσιτσάνη: «Πέσαν τά μάνταλα βαριά καί σκοτεινιάσαν τά κελιά»... ὄχι, ὄχι, ἀναφερόμαστε σέ ἄλλα μάνταλα, σέ ἄλλες «ἁλυσίδες», πολύ πιό βαριές.

Τά Μάνταλα, λοιπόν, κατά τήν ἠλεκτρονική ἐγκυκλοπαίδεια[3] «εἶναι μία γεωμετρική διαμόρφωση συμβόλων διατεταγμένων συνήθως κυκλικά ἐν εἴδει ἀπεικόνισης καλειδοσκοπίου. Σέ διάφορες πνευματικές παραδόσεις, τά Μάνταλα μποροῦν νά χρησι­μοποιη­θοῦν γιά τήν «ἑστίαση τῆς προσοχῆς» (αὐτοΰπνωση) τοῦ ἀσκού­μενου καί μύστη, ὡς ἐργαλεῖο πνευματικῆς καθοδήγησης, γιά τή δημιουργία ἑνός «ἐσωτερικοῦ καθαγιασμένου χώρου» καί ὡς βοήθημα στόν διαλογισμό καί στήν «ἐπίτευξη τῆς ἔκστασης». Στίς ἀνατολικές θρησκεῖες, τόν Ἰνδουϊσμό, τόν Βουδισμό, τόν Ζαϊνισμό (Jainism)[4] καί τόν Σιντοϊσμό (Shintoism)[5] τά Μάνταλα χρησιμοποιοῦνται ὡς χάρτης πού ἐκπροσωπεῖ θεότητες, ἱερούς τόπουςπαραδείσιες καταστάσεις.

Στή Νέα Ἐποχή (New Age), τά μάνταλα εἶναι ἕνας «χάρτης», ἕνα γεωμετρικό σχέδιο πού ἀντιπροσωπεύει τόν σύμπαν μεταφυσικά ἤ συμβολικά· ἕνας μικρόκοσμος τοῦ σύμπαντος ἐν χρόνῳ, ἄν καί ἀρχικά ἀντιπροσώπευε τήν ὁλότητα, ἕνα μοντέλο τῆς δομῆς τῆς ἴδιας της ζωῆς, ἕνα κοσμικό διάγραμμα, πού σχετίζεται μέ τό ἄπειρο καί μέ τόν κόσμο, πού ἐκτείνεται πέρα ἀπό σῶμα καί νοῦ καί μέσα ἀπό αὐτά».

Τά μάνταλα ἀποτελοῦν, λοιπόν, βασικό μέρος τῆς «θρησκείας» τῆς Νέας Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου καί ἡ χρήση τους διαδίδεται σήμερα ἀπό ἑκατοντάδες «παιδαγωγούς» σέ παιδικούς σταθμούς καί νηπιαγωγεῖα ὑπό τό πρόσχημα τῆς «δημιουρ­γικῆς ἀπασχόλησης» καί μέσῳ προγραμμάτων «Θεραπείας μέσω τῆς Τέχνης» (Art Therapy), «Θεατρικοῦ Παιχνιδιοῦ» (Drama Games) - Δραματοθεραπείας (drama therapy), κ.ἄ.

Ἐνθυμοῦμαι, πρό εἰκοσαετίας, ὅταν ἕνας παππούλης ἀπό τή Βόρειο Ἑλλάδα μοῦ ἔστειλε μία δεσμίδα ἀπό φωτοαντίγραφα μέ διάφορα σχέδια ἀναπτυγμένα κυκλικά -μαῦρο περίγραμμα σέ λευκό φόντο-, ρωτώντας ἄν ἔχουν κάτι τό ἐπιλήψιμο καθώς, μοῦ ἔγραφε, κάποια δασκάλα τά μοίραζε στήν τάξη της γιά νά τά χρωματίζουν μέ μαρκαδόρους τά παιδάκια. Ἦταν ἡ πρώτη φορά πού ἀντιμετώπιζα τήν εἰσαγωγή τῶν μάνταλα στό σχολεῖο.

Γιά περαιτέρω πληροφόρηση, ἀντιγράφουμε ἀπό τόν νεοεποχίτικο ἱστοτόπο «Ἔντεχνη Δράση»[6]: «Τά Μάνταλα ἤ οἱ Μαντάλες (mandalas) εἶναι πανταχοῦ παροῦσες, μυστηριακές καί δε­λεαστικές ... ἀλλά τί πραγματικά εἶναι ἡ μάνταλα;

»Ἡ μάνταλα εἶναι ἕνα ἀπό τά ἀρχαιότερα παγκόσμια σύμβολα πού εἶναι γνωστά στόν ἄνθρωπο. Σημαίνει “ὁ ἱερός κύκλος” στά σανσκριτικά, ἡ μάνταλα μπορεῖ νά βρεθεῖ παντοῦ, ἀπό παλαιολιθικά χαρακτικά, στή μεσαιωνική ἀλχημεία καί τόν Θιβετιανό Βουδισμό.

»Οἱ μάνταλες ἀντιπροσωπεύουν τήν ὁλότητα, τήν ἑνότητα καί τήν ἁρμονία. Ὡστόσο, κάθε μία ἔχει ἕνα μοναδικό νόημα. Σέ ὅλο τόν κόσμο, οἱ μάνταλες ἔχουν καταλήξει νά ἀπεικονίζουν τά πάντα, ἀπό τήν ψυχολογική ἰσορροπία (Jungian psychology) καί τήν κοσμική τάξη (Taoism) ἕως τίς θρησκευτικές πεποιθήσεις (χριστιανισμός) (;) καί τήν ἀκαταστασία τῆς ζωῆς (Indians Navajo)».

Ἀλλά πέραν τῆς θρησκείας καί τοῦ ἀποκρυφισμοῦ, ἄς ἀνατρέξουμε καί στή σύγχρονη «ψυχολογική σκέψη» καί εἰδικά στόν ἀποκρυφιστή καί κακῶς θεωρούμενο ὡς ψυχίατρο Κάρολο Γιούνκ (Carl Jung).

«Ὁ θεωρούμενος ὡς πατέρας τῆς ἀναλυτικῆς ψυχολογίας, χρησιμοποίησε ὁ ἴδιος τίς μάνταλες γιά νά βοηθήσει τήν αὐτο-ανά­πτυξή του. Κάθε πρωί σκιαγραφοῦσε ἕναν κύκλο στό σημειωματάριό του καί σχεδίαζε αὐτό πού ἔνιωθε ὅτι ἀντανακλοῦσε τήν ἐσωτερική του κατάσταση. Ὅπως ἔγραψε στήν αὐτοβιογραφία του: “Μόνο σταδιακά ἀνακάλυψα τί εἶναι ἡ μάνταλα … καί αὐτό εἶναι ὁ ἑαυτός, ἡ ὁλότητα τῆς προσωπικότητας, ἡ ὁποία, ἄν ὅλα πᾶνε καλά, εἶναι ἁρμονική”.

»Ὡστόσο, ἡ ἑρμηνεία τοῦ Jung γιά τή μάνταλα εἶναι μόνο μία ἀπό τίς πολλές ἑρμηνεῖες. Στό Θιβέτ, γιά παράδειγμα, οἱ μάνταλες δημιουργοῦνται ὡς βοηθήματα διαλογισμοῦ γιά τούς βουδιστές μοναχούς πού τίς σχεδιάζουν. Στό Ἰσλάμ, οἱ μάνταλες δημιουργοῦνται ἀποκλειστικά γιά λατρευτικούς σκοπούς, ἐνῶ στόν κέλτικο παγανισμό, ἡ μάνταλα ἀντιπροσωπεύει τούς τρεῖς κόσμους: τοῦ σώματος, τοῦ μυαλοῦ καί τοῦ πνεύματος.

»Σαφῶς, ἀνεξάρτητα ἀπό τό νόημά τους, οἱ μάνταλες πάντα ἐνσωματώνουν αὐτό πού εἶναι ἱερό καί μυστικιστικό. Φαίνεται ὅτι παρά τό πολιτιστικό ἤ θρησκευτικό πλαίσιο, οἱ μάνταλες ἔχουν μία παγκόσμια ἔκκληση πρός τήν ἀνθρώπινη ψυχή μας».

Ὁλοκληρώνοντας καί τήν παροῦσα ἐνημέρωση θά κατακλείσουμε μέ τήν προαναφερθεῖσα ἱστοσελίδα τοῦ 3ου Νηπιαγωγείου Αἰγίου γιά νά ὑπογραμμίσουμε ὅτι ἄν καί τά προβαλλόμενα κυκλικά, καλειδοσκοπικά ζωγραφήματα τῶν μικρῶν μαθητῶν, δέν περιέχουν ἰνδουϊστικά ἤ βουδιστικά σύμβολα, ἀλλά παιδάκια, ζωάκια, ἀγγελάκια κ.λπ. καί μόνο ἡ καλειδοσκοπική τους διάταξη καί φυσικά, ὁ χαρακτηρισμός τους ἀπό τήν ἴδια τήν ἱστοσελίδα ὡς ΜΑΝΤΑΛΑ ἀπογυμνώνουν τό ὅλο θέμα καί παραπέμπουν στά ὅσα ἀνωτέρω περιγράψαμε.

Ἀκόμη, ἡ βασική εἰκόνα τῆς ἐν λόγῳ ἱστοσελίδας, πού εἶναι μία σύνθεση ἀπό τρία γυμνά, ἑξάχρονα κοριτσάκια μέ οὐρές ψαριῶν (γοργόνες;), πού παίζουν στήν ἀκροθαλασσιά συνιστᾶ μία καθαρά νεοεποχίτικη ἀπεικόνιση.

Θά πρέπει ὡς ἐκ τούτου νά κινητοποιήσουμε τήν Διεύθυνση, τόν Σύλλογο Γονέων, ἀλλά καί κάθε γονέα εἰδικά, ὄχι μόνον τοῦ 3ου Νηπιαγωγείου Αἰγίου, ἀλλά καί κάθε νηπιαγωγείου καί παιδικοῦ σταθμοῦ τῆς Χώρας, καθώς αὐτή ἡ νεοεποχίτικη πρακτική -τῆς δημιουργίας καί ἑστίασης στά ΜΑΝΤΑΛΑ- ἔχει διεισδύσει συνειδητά ἤ ἀσυνείδητα ἀπό νεοεποχίτες ἐκπαιδευτικούς παντοῦ. Νά σημειώσουμε δέ ὅτι τό ἑπόμενο βῆμα στή χρήση τῶν ἀποκρυφιστικῶν αὐτῶν τεχνουργημάτων εἶναι: «Κα­θίστε ἄνετα, χαλαρῶστε· κλεῖστε τά ματάκια· φανταστεῖτε ὁ κα­θέ­νας τήν προσωπική του ΜΑΝΤΑΛΑ· ἑστιαστεῖτε σ' αὐτό· φα­νταστεῖτέ το καθώς στρέφεται δεξιόστροφα -ἤ ἀριστε­ρόστροφα- ὅλο καί πιό γρήγορα, ὅλο καί πιό γρήγορα...».

Αὐτή εἶναι ἡ εἰσαγωγή στόν διαλογισμό κι αὐτό ἔχει ἤδη περάσει, καί σέ κάποιες σχολικές αἴθουσες πραγματοποιεῖται εἰς βάρος τῶν παιδιῶν μας.

Ὁ μακαριστός π. Ἀντώνιος Ἀλεβιζόπουλος ἦταν ἰδιαίτερα εὐαισθητοποιημένος στό θέμα αὐτό. Τά τελευταῖα του λόγια, πρός τόν τότε Πρόεδρο τοῦ Δ/Σ τῆς Π.Ε.Γ., Ἀθανάσιο Νεοφώτιστο, στό δωμάτιο τοῦ Νοσοκομείου ἦταν: «Φοβοῦμαι ὅτι σύντομα θά περάσουν τόν διαλογισμό στά Σχολεῖα».

Κι αὐτό ἐλέγετο, τό 1996, πρίν 25 χρόνια...

Τὰ περιεχόμενα τοῦ ἐν λόγῳ ἄρθρου ἐκφράζουν θέσεις ἐκ­κλησιαστικὲς καὶ ἀντιαιρετικές καὶ δὲν ἔχουν τὴν πρόθεση νὰ προσβάλουν τὴν τιμὴ καὶ τὴν ὑπόληψη κανενός, τὶς ὁποῖες δηλώνουμε ὅτι σεβόμεθα δεόντως.