«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
Ἡ καρδία μας εἶναι ἡ κατοικία τοῦ Ἰησοῦ μας. Εἶναι ὁλόκληρη δική Του καί γιά πάντα. Δέν ἔχει ἄλλος ὑποψήφιος δικαιώματα ἰδιοκτησίας. Σ᾿ Αὐτόν ἀνήκει καί ἀπ᾿ Αὐτόν προῆλθε καί ζεῖ ὅλος ὁ κόσμος. Καί ἔχει τήν ἀπαίτησι νά κρατήσει ἰδικό του αὐτό τό πνευματικό κομμάτι τῆς ὑπάρξεώς μας, διότι θέλει ἀπό τό κέντρο τῆς καρδίας μας νά κυβερνᾶ ὅλη τήν πνευματική καί βιολογική ζωή μας.
Καί εἶναι ἀλήθεια ὅτι τόσο χαρμονική καί εὐτυχισμένη εἶναι ἡ καρδία μας, διότι αἰσθάνεται ἐντός της τήν ἰδική του παρουσία ὡς μία γλυκυτάτη εἰρήνη καί κατάπαυσι πάντων τῶν σκοτεινῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς μας. Καί βέβαια προσπαθεῖ ὁ παγκάκιστος ἐχθρός μας νά μολύνει μέ ἀκαθάρτες σκέψεις αὐτή τήν νοερά καθέδρα τοῦ Ἰησοῦ μας, ὅμως δέν ἀντέχει τήν ἀδιάκοπη καρδιακή ἐπίκλησι διά τῆς εὐχῆς τήν δύναμι τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ μέσα μας. Καί φεύγει ἐντροπιασμένος καί ἡττημένος, χωρίς νά ἐπαναλαμβάνει τέτοιους εἴδους ἀγενεῖς καί βάρβαρες ἐπεμβάσεις.
Αὐτή ἡ ἕνωσις μέ τόν Ἰησοῦ μας μέσα στά κατάβαθα τῆς καρδίας μας δέν ἔχει ἄλλο προηγούμενο μέσα σέ ὁλόκληρη τήν δημιουργία τοῦ κόσμου. Πουθενά καί μέ καμμία ὕπαρξι δέν ἑνώνεται ὁ Θεός παρά μόνο μέ τόν ἄνθρωπο καί μάλιστα μέσα στό βαθύτερο ντουλάπι τῆς ὑπάρξεώς του, πού εἶναι ἡ πνευματική του καρδία.
Ἡ παρουσία τοῦ Ἰησοῦ μέσα μας εἶναι ἕνας ἀδιάστατος παράδεισος. Νομίζεις ὅτι τά πάντα μέσα σου καί γύρω σου καί μέχρι τά πέρατα τοῦ κόσμου εἶναι ἕνας παράδεισος χωρίς σύνορα καί ἐμπόδια. Γι᾿ αὐτό δέν χρειάζεται νά λέγομεν ὅτι πρέπει νά ἑτοιμασθοῦμε γιά νά εἰσέλθουμε στόν παράδεισο τοῦ οὐρανοῦ, ἀφοῦ ὁ παράδεισος εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Χριστός, ὡς μόνιμος πλέον κυβερνήτης καί ἀρχηγός ὅλης τῆς ζωῆς μας μέ αἰώνια κυριαρχικά δικαιώματα.
Δέν ἠμπορῶ χωρίς συγκίνησι νά μήν μνησθῶ τῆς πατρικῆς στοργῆς τοῦ Ἰησοῦ μας, ὁ Ὁποῖος ὡς ποιμήν ἀληθινός εὑρίσκεται ἔξω ἀπό τήν θύρα τοῦ σπιτιοῦ μας καί μᾶς λέγει: Ἰδού ἕστηκα ἐπί τήν θύραν καί κρούω…». Ἐδῶ θύρα εἶναι ἡ καρδία μας, στήν ὁποία ἐπιζητεῖ μέ ἱερόν ζῆλον νά εἰσέλθη καί παντοτεινά νά κατοικήσει ὁ Ἰησοῦς.
Καί τό μεγάλο παράπονο τοῦ Ἰησοῦ εἶναι, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀρνεῖται νά τόν ὑποδεχθῆ, εἴτε διότι δέν τόν πιστεύει εἴτε διότι εἶναι αἰχμάλωτος τῶν κοσμικῶν φροντίδων, εἴτε διότι ἔχει δώσει τήν καρδία του ὡς κατοικία σέ κάποιο ἐφήμερο ἀντικείμενο ἤ πρόσωπο, ὅπως εἶναι ὁ πλοῦτος, ἡ δόξα καί ἡ φιληδονία.
Ὅσο διαρκεῖ ἠ παροῦσα ζωή μας, θά παραμένει ὁ Ἰησοῦς ἔξω ἀπό τήν θύρα τῆς καρδίας μας διά νά μᾶς καλεῖ νά τοῦ ἀνοίξουμε. Καί μακάριοι εἶναι ὅσοι ἐκ τῶν ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, κινούμενοι ἀπό θεῖον ζῆλον, προετοίμασαν τόν οἶκον τῆς ψυχῆς των γιά νά ὑποδεχθοῦν ἐν προσευχῆ καί ἁγία ταπεινώσει τόν Μεγάλον Ἐπισκέπτην, τόν Ἰησοῦν Χριστόν! Καί, ἀφ᾿ ὅτου εἰσέλθη πλέον μέσα μας ὁ Ἰησοῦς, δέν ἀλλάζει κατοικία, διότι ἡ καρδία μας εἶναι δική του κατοικία γιά πάντα. Θά ἀναχωρήσει μόνον ἐάν ἐμεῖς τόν ἐκδιώξουμε. Καί εἶναι πολλοί οἱ λόγοι, διά τῶν ὁποίων ὁ Κύριος μᾶς ἐγκαταλείπει εἴτε προσωρινῶς εἴτε ὁριστικῶς.
Μᾶς ἐγκαταλείπει προσωρινῶς, ὅταν ἐμεῖς μεριμνοῦμεν διά τά ἐπίγεια ὑπεράνω ἀπό ὅ,τι θά πρέπει νά ἐνδιαφερώμεθα διά τά οὐράνια. Νομίζω ὅτι δημιουργεῖται μέγα χάσμα μέσα μας μέ ἀποτέλεσμα νά μήν εἶναι πλέον αἰσθητή ἡ Θεία Χάρις. Καί χάσμα εἶναι ἡ ἀπόκλισις καί σταδιακῶς ἡ κατάργησις ἤ πλημμελής φροντίδα διά τήν ἐπιτέλεσιν τῶν πνευματικῶν μας καθηκόντων.
Ἐπιβάλλεται λοιπόν καθημερινά νά θυσιάζουμε χρόνον δι᾿ αὐτήν τήν κοινωνίαν καί ἕνωσιν μέ τόν Ἰησοῦ. Καί δέν θά πρέπει νά μετανοῦμενν κατόπιν ὅτι ἐχάσαμε τόν πολύτιμον χρόνον μας, προσευχόμενοι ἐπί ὥρες καί μηδέν κάρπωμα ἀπολαύσαμεν. Πολύτιμος εἶναι ὁ χρόνος μας ὅταν τόν θυσιάζουμε διά τήν κοινωνίαν καί ἀδολεσχίαν μέ τόν Ἰησοῦ μας. Ὅταν ἀφήνουμε τόν χρόνον μας νά φεύγει ἀνεκμετάλλευτος διά τήν πνευματικήν μας προκοπήν, θά πρέπει εἰλικρινά νά λυπούμεθα, ἀκόμη καί νά κλαίγομεν διότι δι᾿ αὐτόν τόν σκοπόν μᾶς ἐδόθη.
Καί δυστυχῶς σήμερα οἱ ἄνθρωποι σπαταλοῦν τό χρυσάφι τῆς ζωῆς των, πού εἶναι ἡ παρουσία των ἐπί τῆς γῆς σέ λίαν ἀνώφελες καί μάταιες ἀπασχολήσεις. Τρέχουν στά στάδια διά νά παρακολουθοῦν μετά φωνῶν καί ἀλαλαγμῶν τό τρέξιμο ἑνός ἀψύχου ἀντικειμένου, πού λέγεται ποδοσφαιρική μπάλλα. Ἄλλοι οἱ λεγόμενοι καφενόβιοι, «ἀπό φυλακῆς πρωΐας μέχρι νυκτός», δημιουργοῦν παρέες καί γύρω ἀπό ἕνα τραπέζι ἑνός καφενείου ἤ ἑνός νυκτερινοῦ διασκεδαστικοῦ κέντρου παίζουν τάβλι ἤ βλέπουν ἀπό τηλεοράσεις ὅ,τι αἰσχρά καί ἀκατανόμαστα ἔχει νά παρουσιάσει σήμερα ὁ διάβολος στούς ἀφελεῖς τηλεθεατές του.
Ἀλλά καί ὅσοι ἐκ τῶν πιστῶν χριστιανῶν μας προσπαθοῦν νά φυλάττονται ἀπό τίς προκλήσεις καί τίς σειρῆνες τῆς κοσμικῆς κακοδαιμονίας, δέν ἀσχολοῦνται δυστυχῶς μέ αὐτό τό θεοτίμητο ἔργο τῆς νοερᾶς καί καρδιακῆς προσευχῆς. Ἀρκοῦνται στήν ἀνάγνωσι, κατ᾿ ἐντολήν τοῦ Πνευματικοῦ τους, ὡρισμένων πρωϊνῶν προσευχῶν. Κάνουν μέ ταχύτητα μερικούς τεχνητούς σταυρούς καί τρέχουν στούς δρόμους γιά τά λεωφορεῖα προκειμένου νά φθάσουν ἐγκαίρως στίς ἐργασίες τους. Ἐκεῖ ὅμως τούς περιμένουν οἱ πειρασμοί καί ἀλλοίμονον, ἐάν δέν εἶναι ἀπό τό σπίτι προετοιμασμένοι πνευματικῶς νά τούς ἀντιμετωπίσουν.
Ὁ κάθε ἄνθρωπος, ὅταν δέν ἀγωνίζεται μέ ἐπίγνωσιν καί ἐπιστημονικήν φροντίδα γιά τήν φυλακήν τῆς ψυχῆς του ἀπό τούς πειρασμούς τοῦ κόσμου, ἐνοχλεῖται ἀπό τούς πειρασμούς πού τοῦ προκαλοῦν οἱ ἄλλοι, φίλοι, συνεργάτες καί συναδελφοί του. Καί ὁ ἴδιος εἶναι βέβαιον ὅτι θά ἐνοχλήσει τούς ἄλλους μέ τά λόγια του, τήν συμπεριφορά του καί τά ἔργα του. Καί ὅλη αὐτή ἡ κακοδαιμονία δημιουργεῖται διότι οἱ ἄνθρωποι βγαίνουν κάθε πρωΐ ἀπό τό σπίτι τους, χωρίς τήν ὀμπρέλλα τῆς Θείας Χάριτος, ἡ ὁποία ἠμπορεῖ νά τούς σκεπάζει ἀπό τίς πειρασμικές ἐνοχλήσεις τῶν ἄλλων, ἀλλά καί ἀπό τήν χαιρεκακία τοῦ δαίμονος.
Εἶναι λυπηρόν νά γνωρίζουμε πόσο μεγάλη εἶναι ἡ ποιμαντική φροντίδα τοῦ Ἰησοῦ μας γιά τήν καθημερινή μας χαρά καί εἰρήνη τῆς ψυχῆς μας, καί ὅμως δέν θέλουμε νά θυσιάσουμε λίγο χρόνο νά σταθοῦμε σέ μία νοερά ἐπικοινωνία μαζί Του!
Εἶναι καιρός νά ἀποφασίσουμε νά γίνουμε σοβαροί ὀρθόδοξοι χριστιανοί. Νά μή προσπαθοῦμε ἐμεῖς οἱ ἴδιοι νά ξεγελάσουμε τόν ἑαυτό μας, λέγοντες δύο-τρεῖς σύντομες προσευχές, χωρίς νά προσέχουμε στό νόημά τους. Καί ταυτόχρονα νά ἔχουμε τήν ἰδέα ὅτι εἴμεθα καλοί χριστιανοί, διότι κάνουμε τήν καθημερινή μας προσευχή, μερικές ψευτο-μετάνοιες καί τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ σάν «μαντολίνο».
Κάθε φορά πού θά σταθοῦμε σέ προσευχή θά ἔχουμε πάρει ἐκ τῶν προτέρων τήν ἀπόφασι ὅτι θά προσευχηθοῦμε καί ὄχι νά κάνουμε τόν θεατρῖνο ἐνώπιον τοῦ Χριστοῦ μας! Τί σημαίνει θά προσευχηθοῦμε; Σημαίνει ὅτι δέν θά σηκωθοῦμε ἀπό τό πάτωμα, μέχρις ὅτου ὁ Κύριος μᾶς δώσει αἰσθητῶς τήν πανσθενουργόν Χάριν Του! Καί φυσικά δέν θά μετρᾶμε τά κομβοσχοίνια μας, μέ τήν σκέψι ὅτι περισσότερα τῶν 6 ἤ τῶν 12 δέν μποροῦμε νά κάνουμε, διότι παραβαίνουμε, ὅπως λέγουν μερικοί μοναχοί, τήν ἐντολή τοῦ Πνευματικοῦ τους!
Ὁ Πνευματικός, Ἀδελφέ, σοῦ προτείνει νά κάνεις τό ἐλάχιστον καί δέν σοῦ ἀπαγορεύει νά προσθέσεις καί ἄλλα κομβοσχοίνια στήν προσευχή σου. Σοῦ ἐπιβάλλει τό ἐλάχιστον, διά νά μή τό καταργήσεις ἐσύ μέ τήν φιλαυτία σου καί τό τελευταῖο κομβοσχοίνι σου! Καί ἰδού τῶν πολλῶν ἡ ἱκανοποίησις, μετά ἀπό τόν κανόνα τῆς προσευχῆς τους. Σοῦ λέγουν: «Ἔκανα τά μοναχικά μου καθήκοντα, καί τώρα γιά σήμερα εἶμαι ἐντάξει». Τά ἴδια θά σκέπτεται καί θά κάνει διά τό αὔριον καί τόν ἄλλον χρόνον μέχρι τά γειρατειά του, χωρίς ποτέ νά φροντίσει νά ἀγαπήσει τόν Θεόν τῆς ἀγάπης! Θυσιάζει καθημερινά τίς ὥρες του γιά τό περπάτημα, διότι πάσχει ἀπό ὑπερτροφίαν καί πάχυνσιν, πίνει τόν καφέ του καί «σκοτώνει», ὅπως λέγει σέ παρέα μέ ἄλλους τήν ὥρα του. Καί λέγει καί στούς ἄλλους ὅτι δέν ἔχει τί νά κάνει. Ἐνίοτε καί στό διακόνημά του ἀπασχολεῖται μόνον μία ἤ δύο ὥρες τήν ἡμέρα. Καί πολύ δικαίως μετά νά λέγει ὅτι δέν ξέρει ποῦ νά σκοτώσει τήν ὥρα του!
Ἀλλά μία τέτοια ζωή καί μάλιστα μοναχική εἶναι μία ἀποτυχία καί ματαιοπονία. Ἀφήνουμε τόν Ἰησοῦν νά μᾶς κτυπᾶ συνεχῶς τήν πόρτα τῆς καρδιᾶς μας καί δέν φιλοτιμούμεθα νά τρέξουμε νά τόν ὑποδεχθοῦμε! Δέν ἔχουμε καιρόν! Ἔχουμε καιρόν διά ὅλα τά παροδικά, τά θνητά, τά σαρκώδη, τά ἁμαρτωλά, τά σάπια καί δαιμονικά ἔργα μας καί δέν ἔχουμε χρόνον διά τήν ὑποδοχήν τοῦ Ἰησοῦ στήν καρδιά μας! Τί εἰρωνεία! Καί πόσο μεγάλη εἶναι ἡ νίκη τοῦ διαβόλου ἐπάνω μας!
Τελικά δέν εἶναι ὁ Χριστός πού μᾶς κτυπᾶ τήν θύρα τῆς καρδίας μας καθημερινά! Εἶναι κάποιος ἄλλος ἐπισκέπτης, τοῦ ὁποίου τήν φωνήν μετά χαρᾶς ἀκούομεν, καί στό σαλόνι τῆς καρδίας μας τόν ὑποδεχόμεθα καί συμπόσιον πανηγυρικόν μετ᾿ αὐτοῦ κάνουμε.
Ζητοῦμε νά ἐκπληρώνουμε ὅλα τά θελήματά μας, νά μή φαινόμεθα στούς ἄλλους ὀπισθοδρομικοί, νά ἀνεβάζουμε τούς πόντους γιά δόξα καί τιμή τοῦ ὀνόματός μας καί ταυτόχρονα νά πιστεύουμε ὅτι εἴμεθα καλοί μοναχοί ἤ πιστοί χριστιανοί.
Καί ποιός ἄραγε εἶναι ὁ πιστός ὀρθόδοξος Χριστιανός; Κάθε χριστιανός δέν εἶναι πιστός δοῦλος τοῦ Χριστοῦ, ἐάν ἔχει δώσει τήν καρδιά του σέ κάποιο ἄλλο ἀφεντικό! Ἐάν μέσα του, δέν ζεῖ ἐρωτικά μέ τόν Χριστό, δέν τόν βοηθεῖ σέ κάτι ἡ χριστιανική του πίστις. Τέτοια πίστι ἔχουν καί οἱ δαίμονες. Οἱ ἴδιοι οἱ δαίμονες πιστεύουν καί φοβοῦνται τόν Θεόν σάν Δημιουργό τους, ἀλλά δέν ἀκολουθοῦν τά ἔργα καί τίς ἐντολές Του!
Μόνον ὅσοι ἀγωνίζονται σθεναρῶς μέ ἀπώτερο σκοπό τήν θεία ἕνωσι μετά τοῦ Γλυκυτάτου Ἰησοῦ μας, θά λαμβάνουν συχνά τήν θεία βοήθεια. Αὐτοί θά λάβουν χαρίσματα, ὅπως τήν προσευχή, τήν ἀνυπόκριτον ὑπακοήν, τήν ἁγίαν ταπείνωσιν, τήν ἐκκοπήν τοῦ θελήματός τους, τόν θεῖον φόβον καί τόν ἔνθεον πόθον. Μόνον αὐτοί δικαιοῦνται νά ἔχουν τό δικαίωμα νά λέγωνται ὀρθόδοξοι χριστιανοί. Καί αὐτοί θά ζήσουν τόν αἰώνιο παράδεισον ἀπό ἐδῶ, διότι παράδεισος εἶναι ὁ Χριστός μέσα στήν καρδιά μας!
Μον. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου