 |
| Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς |
Εδώ βρίσκεται το θείο γνώρισμα της ανθρώπινης ύπαρξης: ότι ο Θεός την
γεμίζει, ότι ο Θεός γίνεται το περιεχόμενο της, ότι ο Θεός ζει σ’ αυτήν
σαν σε δικό του ναό, οίκο του, σώμα του. Η ανθρώπινη φύση έχει
εκπληρώσει αυτό το γνώρισμα στην τελειότητα του στο πρόσωπο του
Θεανθρώπου Χριστού. Στο πρόσωπο του Χριστού ο άνθρωπος είναι εξ
ολοκλήρου πλήρης Θεού και είναι στ’ αλήθεια ναός Θεού, στον όποιο
«κατοικεί παν το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς» (Κολ. 2,9).
Αυτός είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός. Και οι χριστιανοί είναι
χριστιανοί διότι είναι όπως είναι αυτός: είναι δηλαδή κι αυτοί ναός του
Θεού όπου ζει το Πνεύμα του Θεού, δηλαδή το Άγιο Πνεύμα.
Επειδή ο χριστιανός είναι ναός του Θεού στον οποίο κατοικεί το Πνεύμα του Θεού (Α’ Κορ. 6,19), η ζωή του δεν είναι τίποτε άλλο από μια συνεχής θεία λατρεία. Κάθε σκέψη του χριστιανού, κάθε του αίσθηση, κάθε του πράξη μετέχει στη θεία λατρεία που αδιάκοπα επιτελείται στο θρόνο της καρδιάς του.
Ο χριστιανός είναι ναός του Θεού: αν η ψυχή του είναι ζωντανό
εικονοστάσι, με Άγιο δίπλα στον Άγιο, με υπηρέτη του Θεού πλάι στον
υπηρέτη του Θεού, με δίκαιο πλάι στο δίκαιο. Κι αν οι σκέψεις, οι
αισθήσεις, οι πράξεις του είναι αναρίθμητα καντήλια που καίνε μπροστά
τους. Κι αν οι ευαγγελικές του αρετές είναι χρυσά θυμιατήρια από τα
οποία η ευωδία της μυρωμένης ευώδους ευαγγελικής διάθεσης αναδίνει
ειρηνικά και ασταμάτητα.
Ο ναός του Θεού παραμένει ναός όσο καιρό παραμένει «οίκος προσευχής»
(Ησ. 56, 7), όσο η λατρεία του Θεού, η θεία λατρεία, λαμβάνει χώραν σ’
αυτόν. Μόλις αυτή σταματήσει μετατρέπεται σε «σπήλαιον ληστών» (πρβλ.
Ματθ. 21,13, Μάρκ. 11, 7, Λουκ. 19, 46)…
Ο πνευματοφόρος Απόστολος (ο Παύλος) γράφει στους Κορίνθιους: «ουκ οίδατε ότι το σώμα υμών ναός του εν υμίν Αγίου Πνεύματος εστίν, ου έχετε από Θεού; …υμείς γαρ ναός Θεού εστε ζώντος» (Α’ Κορ. 6, 19, Β’ Κορ. 6, 16).
Κάθε ιερός ναός είναι και ένα κομμάτι του ουρανού επάνω στην γη. Και όταν είσαι μέσα στον ναό, ήδη βρίσκεσαι στον ουρανό. Έτσι, όταν η γη σε συνθλίβει με την κόλαση της, τρέξε στον ναό, μπες μέσα και να, είσαι μέσα στον παράδεισο. Αν οι άνθρωποι σε ενοχλούν με την κακία τους, να προσφεύγεις στον ναό, να γονατίζεις μπροστά στον Θεό και Εκείνος θα σε προσλάβει κάτω από την γλυκιά και παντοδύναμη προστασία Του. Αν πάλι συμβεί να πέσουν επάνω σου ολόκληρες λεγεώνες δαιμόνων, εσύ τρέξε στον ναό, ανάμεσα στους Αγγέλους, επειδή ο ναός είναι πάντοτε γεμάτος από Αγγέλους και οι Άγγελοι του Θεού θα σε προστατεύσουν από όλα τα δαιμόνια του κόσμου αυτοί και τίποτα δεν μπορούν να σου κάμουν.
Χριστιανός σημαίνει ότι είμαι όλος του Χριστού, εξ’ όλης της ψυχής, εξ’ όλης της καρδίας, εξ’ όλης της διανοίας και εξ’ όλης της βουλήσεως.
Μην λησμονείτε αδελφοί: εμείς οι Χριστιανοί είμαστε ισχυροί διά του Θεού. Ποιος μπορεί τότε να είναι ισχυρότερος από εμάς; Κανείς! Κανείς! Κανείς! Κανείς από τούς ανθρώπους μα και από τούς δαίμονες! Μα δίχως το Θεό, τί είμαστε εμείς οι άνθρωποι σε αυτό τον κόσμο; Παιχνίδι της αμαρτίας, παιχνίδι του κακού, παιχνίδι στα χέρια του διαβόλου. Ώ αδελφέ, ώ άνθρωπε, με κάθε αμαρτία με την οποία σε καταβάλλει ο διάβολος γελά μαζί σου. Και όταν σε καταβάλλει σε πολλές αμαρτίες, τότε ορμαθός από πολλά δαιμόνια σιμώνουν γύρω σου από κάθε γωνιά.
Δίχως την πίστη στον Κύριο και Χριστό, δίχως την αναγέννηση εν Χριστώ τω Κυρίω, δίχως την ζωή εν Χριστώ τω Κυρίω ο άνθρωπος είναι και παραμένει εργαστήριο δαιμόνων.
Η Δικαιοσύνη και η Αλήθεια του Θεού ενοχλούν τους άνομους, ενοχλούν αυτούς πού είναι ανήμποροι από τις αμαρτίες, ενοχλούν όλους όσοι είναι μεθυσμένοι από τα διάφορα πάθη. Μήπως και σήμερα δεν κραυγάζουν οι Χριστομάχοι: σταύρωσον, σταύρωσον αυτόν! Μήπως και σήμερα δεν ζητούν την κεφαλή του Ιησού από την Ναζαρέτ;
Ω ναι, όταν οι άνθρωποι τρελαθούν από την υπερηφάνεια, όταν αλλοφρονήσουν από την αυταρέσκεια, τότε δεν τούς χρειάζεται ο Θεός, δεν χρειάζονται την Δικαιοσύνη Του αφού ανακηρύσσουν τον εαυτό τους για θεό. Προτείνουν την ελάχιστη και ψεύτικη αλήθεια τους ως την μεγάλη, την σωτήρια αλήθεια. Ανακηρύσσουν ακόμα, την ελάχιστη γήινη, δική τους ανάπηρη δικαιοσύνη ως την μέγιστη δικαιοσύνη: δεν μας χρειάζεται η Δικαιοσύνη του Χριστού, δεν θέλουμε την Δικαιοσύνη του Θεού.
Ποιό το όφελος από το ότι η Ευρώπη, η Αμερική και όλες οι ήπειροι τρέχουν να κατακτήσουν τον κόσμο, το σύμπαν, την Σελήνη, τον Άρη και τ’ αστέρια; Τί θα ωφελήσει τον άνθρωπο αν αποκτήσει τον κόσμο όλο και βλάψει την ψυχή του, αν χάσει την ψυχή του; Από ποιόν θέλετε ώ άνθρωποι να κατακτήσετε την Σελήνη; Από ποιόν να πάρετε τα άστρα; Από τον Κύριο ο Οποίος τα έχει σπείρει σαν άλλα άνθη στην ατέλειωτη απεραντοσύνη; Πόσο ελεεινός είναι ο ευρωπαίος άνθρωπος όταν εκστρατεύει κατά του ουρανού σαν να πρόκειται για τον εχθρό του!
Σοφός εκείνος πού χτίζει το οικοδόμημα της ψυχής του στην τήρηση των ιερών εντολών του Ευαγγελίου. Άφρων είναι εκείνος πού πράττει το αντίθετο. Γιατί όλα όσα οικοδομούνται επάνω στον Ιησού Χριστό αντέχουν σε όλες τις καταιγίδες και φουρτούνες και στα δεινά των πειρασμών, της αμαρτίας, του θανάτου και του διαβόλου. Ότι πάλι οικοδομείται δίχως Χριστό και ερήμην του Χριστού και ενάντια στον Χριστό, εύκολα καταρρέει και συντρίβεται μόλις φανούν οι φουρτούνες των πειρασμών, των αμαρτιών και των παθών, μα κυρίως όταν φανούν ο άνεμος του θανάτου και του δαιμονισμού.
Φαίνεται πώς όλοι, συνειδητά και ασυνείδητα, πασχίζουν να αλλάξουν την από Χριστού δοσμένη οικονομία της εκκλησιαστικής ζωής, να την φτιάξουν κατ’ εικόνα και ομοίωση δική τους. Στην θέση της εικόνος του Χριστού ν’ αποτυπώσουν την δική τους εικόνα, να καταλάβουν το μέρος της εικόνος. Όλα αυτά όμως, λίγο ή πολύ, αγγίζουν τα όρια της ανταρσίας: απέρριψαν τον από Χριστού ορισμένο οικονόμο, την προσευχή, από τον οίκο της προσευχής και νευρικά εισήγαγαν τούς νομικούς και συνταγματικούς και τούς επιστημοφιλοσοφικούς οικονόμους, αυτούς τούς στερημένους από χάρη και προσευχή·
Είναι φοβερά και απελπιστικά πολλοί, πάμπολλοι εκείνοι πού εξυμνούν (θεοποιούν) το «πνεύμα των καιρών», το ενθρονίζουν στην καθέδρα της διανοίας τους, το προσκυνούν ως βασιλέα και θεό τους, του προσφέρουν θυσίες νομίζοντας ότι προσφέρουν υπηρεσία στον Χριστό. Γι’ αυτούς δεν είναι το Αιώνιο κριτήριο για τον χρόνο, αλλά ο χρόνος για την αιωνιότητα. Δεν νιώθουν πώς ο χρόνος δίχως την Αιωνιότητα είναι το πιο φρικιαστικό μεταφυσικό τέρας το οποίο σχεδιάζει κακοποιημένες φιγούρες της ζωής παρμένες από το φυσικό χώρο, πλάθει την ύλη σαν άλλο ζυμάρι και την καταβροχθίζει με λαιμαργία. Και ο Χριστός; Αυτός ο περίεργος Χριστός; – Για την χριστομάχο υψηλοφροσύνη δεν είναι παρά μία τελειωμένη ιστορία στα μεθυσμένα στόματα της τραγωδίας πού έχει μεθύσει τον πλανήτη.
Μεγάλη χαρά μου προξενεί πάντοτε, όταν ανάμεσα στους διανοούμενους συναντήσω κάποιαν ανθρώπινη ύπαρξη η οποία κατά την ιστοριοσοφία της δεν εμπίπτει στο χώρο της ζωολογίας. Συγχωρήστε μου το παράδοξο της διαπίστωσης μα μου το επιβάλλει η εμπειρία μου.
…Τον γνήσιο ιερέα δεν θα πρέπει να σκανδαλίζουν μήτε οι κακοί ιερείς μα μήτε και οι κακοί αρχιερείς. Αυτός πάντοτε ατενίζει πάνω από αυτούς, πάντοτε προσβλέπει προς τούς αγίους ιερείς και αρχιερείς. Βλέπει τον ιερό Χρυσόστομο, τον άγιο Σάββα, τον ιερομάρτυρα διάκονο Αββακούμ και πλήθος άλλων αγίων. Προς αυτούς αναφέρεται ολόψυχα, αυτούς θαυμάζει και από αυτούς χειραγωγείται. Και εκείνοι; Εκείνοι όλοι τους είναι ολοζώντανοι και σήμερα μέσα στην Εκκλησία, όπως ήταν χθες μα και πριν από χίλια χρόνια.
Ζώντες όλοι οι άγιοι Απόστολοι, ζώντες όλοι οι άγιοι Μάρτυρες, ζώντες όλοι οι άγιοι Πατέρες, οι άγιοι Ομολογητές και καθημερινά συλλειτουργούν μαζί με μας τούς αναξίους λειτουργούς του Θεού στη Θεία Λειτουργία.
Εσύ, αγαπητέ μου, σαν να αμφέβαλες προς στιγμήν για όλα αυτά και το πνεύμα σου κλονίστηκε. Ψηλά το κεφάλι! Γιατί κανένας μέσα στο ανθρώπινο γένος δεν έχει αυτό πού ό ιερέας του Χριστού κατέχει. Το σημαντικό είναι: στερεώσου με πίστη, προσευχή και αγάπη στον θαυμαστό Κύριο, στον γλυκύτατο Κύριο και κάθε θάνατος θα φύγει μακριά σου, πολύ δε περισσότερο, η απόγνωση και τα τέκνα εκείνης.
Δίχως τον θαυμαστό Κύριο Ιησού Χριστό, όλα τα ανθρώπινα μεταβάλλονται αναπόφευκτα σε χάος, σε φρίκη, σε θάνατο, σε κόλαση: η φρόνηση σε αφροσύνη, η αίσθηση σε απόγνωση, η επιθυμία σε αυτοδιάσπαση μέσα από την αυτοθέωση ή την αυτοεξουθένωση.
Όλα πάλι τα ευαγγελικά προβλήματα επικεντρώνονται ουσιαστικά στο πρόβλημα του ανθρώπου. Και όλα τα προβλήματα του ανθρώπου επικεντρώνονται σε ένα μόνο πρόβλημα, εκείνο του Θεανθρώπου. Μονάχα ο Θεάνθρωπος αποτελεί την λύση στο καθολικό αίνιγμα που λέγεται άνθρωπος. Δίχως Θεάνθρωπο και έξω από τον Θεάνθρωπο, ο άνθρωπος πάντα -συνειδητά ή όχι- μεταλλάσσεται σε υπάνθρωπο, σε ομοίωμα ανθρώπου, σε υπεράνθρωπο, σε διαβολάνθρωπο. Απόδειξη και αποδείξεις για τούτο; Όλη η ιστορία του ανθρωπίνου γένους.
Εγώ πασχίζω πάντοτε να επιβεβαιώνω τις σκέψεις μου στα γραπτά των Αγίων Πατέρων. Παρακαλώ λοιπόν και εσάς, όσα λαμβάνετε από εμένα, να τα επαληθεύετε με αυστηρότητα επάνω στους Άγιους Πατέρες.
