Η επιστολή του γέροντα Εφραίμ της Αριζόνας στα πνευματικά του παιδιά
Στις
16 Ιανουαρίου συμπληρώθηκαν 40 μέρες από την κοίμηση εν Κυρίω του
γέροντα Εφραίμ του Φιλοθεΐτη (της Αριζόνας). Δημοσιεύουμε μια από τις
επιστολές του προς τα παιδιά, στην οποία περιγράφει την εμπειρία της
παρουσίας του στην Κρίση του Θεού, και τις διδαχές του γέροντα από
τα αρχεία της Ιεράς Μονής του Αγίου Νικολάου Τσερνοόστροβσκιϊ της
πόλης Μαλοιαροσλάβετς.
Αγαπημένα και ευλογημένα μου παιδάκια!
Ο γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας Προσεύχομαι
αδιαλείπτως ώστε τα Άγια Χριστούγεννα να σας χαρίσουν την
αναγέννηση των ψυχών σας. Να σας γεμίσουν με ψυχική αγνότητα. Να
ανάψει στις ψυχές σας τη φωτιά της επίμονης εργασίας πάνω στην
υπακοή, η οποία τόσο πολύ ωραία στεγάζει όλα τα ουράνια ελέη.
Το να είσαι καλός εργάτης της υπακοής σημαίνει να είσαι καλός
στρατιώτης του Χριστού: να είσαι γρήγορος, άφοβος ήρωας, που κουβαλάει
το σταυρό του και θυσιάζεται για την αγάπη του Εσταυρωμένου μας Θεού,
του Κυρίου Ιησού Χριστού.
Τον εργάτη της υπακοής, με καλή και ωραία ψυχή, δε θα τον
σταματήσουν τα άσχημα τελώνια (δαίμονες) όταν αποχωριστεί η ψυχή του
από το σώμα και όταν θα ανεβαίνει προς την Θεία Τράπεζα. Ο Κύριος
Ιησούς Χριστός θα δεχτεί έναν τέτοιο εργάτη με χαρά, με στεφάνι στο
χέρι για να τον στεφανώσει ως νικητή και μιμητή Του στο σταυρικό
πάθος.
Όταν
ο άριστος εργάτης της υπακοής προσεύχεται, ο Κύριος ακούει τις
προσευχές του και τις εκπληρώνει, επειδή αυτός ο άνθρωπος πάντα ακούει
τον Ιησού, τον μεγάλο Υποτακτικό.
Πόσο όμορφο είναι που στους βίους των ερημιτών διαβάζουμε για
αυτούς τους εκπληκτικούς εργάτες της υπακοής! Ήταν γενναίοι στρατιώτες
του δικού μας Αρχιστράτηγου – του Ιησού!
Όταν διαβάζω για τους αγώνες τους, ταράζομαι και ντρέπομαι με τις
ήττες μου στην πάλη με τους δαίμονες και τα πάθη. Έγινα ρεζίλι στους
αγγέλους και στους ανθρώπους (παράβαλλε Α'Κορ.4,9).
Αλλά εσείς, χρυσά μου και ευλογημένα παιδιά, πρέπει να τους
μιμείστε σε όλα αυτούς τους παλαιούς υποτακτικούς. Να αγωνίζεστε και
να κόβετε το καταραμένο θέλημά σας, να λέτε συνέχεια: “συγχωρέστε” και
“ευλογείτε”.
Ο άγιος γέροντάς μου (και δικός σας παππούς – ο όσιος Ιωσήφ
Ησυχαστής – σημείωση συντάκτη) συνέχεια με συμβούλευε και με μάθαινε
στο να αποκόβω τελείως το θέλημά μου. Με μάθαινε στην πράξη να αντέχω
ατιμίες και άγιες υποτιμήσεις. Ήμουν υποτακτικός του για 20 χρόνια,
και μόνο μία φορά άκουσα το όνομά μου· ό,τι άκουγα ήταν μόνο
απορρίψεις και παρατηρήσεις. Αλλά αυτές με έσωσαν.
Θεέ μου, πόσο τον ευχαριστώ για αυτή την θεϊκά σοφή ανατροφή, που
μου πρόσφερε! Αλλά ήμουν ξεροκέφαλος μαντράχαλος που δεν εξελισσόταν,
και γι' αυτό δεν απέκτησα τίποτα.
Εγώ επιθυμούσα να πεθάνω όσο ζούσε ο γέροντάς μου, επειδή ήξερα ότι
θα σωθώ χωρίς κόπο. Βλέποντας, πόσο μεγάλος άγιος ήταν αυτός, ήμουν
σίγουρος ότι πολύ εύκολα θα περνούσα τα τελώνια με τις προσευχές
τέτοιου δασκάλου.
Ω! Τι χρόνια ήταν αυτά! Πόσο καλά με ετοίμασαν για την επικείμενη
πολύ δύσκολη ζωή! Πόσο με βοήθησαν να αντέξω τους φοβερούς πειρασμούς
και κόπους στις πολύμορφες πάλες και τους αγώνες.
Να αναβλύζουν μύρο τα άγια λείψανά του. Να αναβλύζει μύρο το άγιο του στόμα που ταπείνωναν τον δαιμονικό μου εγωισμό.
Πως και ο Κύριος της Δόξης με θεώρησε άξιο να τον έχω γέροντα και
πατέρα μου και στρατηγό στους αγώνες της μοναχικής μου ζωής! Σε
ευχαριστώ! Σε ευχαριστώ, Ιησού μου, για όλα!
Με συγχωρείται, μικρά μου παιδάκια, επιτρέψτε μου να σας διηγηθώ και κάτι άλλο.
Μια φορά, περίπου ένα χρόνο μετά από την μακαριστή κοίμηση του
αγίου γέροντά μου, στο όνειρο είδα και ένιωσα ότι αναδύομαι στους
Ουρανούς. Όταν ήμουν ακόμα ανάμεσα στον Ουρανό και τη γη, με διαπέρασε
το συναίσθημα ότι έφτασα και παρουσιάστηκα στην Φοβερά Κρίση του
Θεού.
Ξαφνικά, με τρόμο κατάλαβα ότι τώρα αμέσως, σε μερικές στιγμές, θα
ακούσω την απόφαση του Χριστού, και ότι αν ο Κύριος δε θα με
συγχωρέσει, θα με ρίξουν για πάντα στη μαύρη κόλαση. Και εκείνη τη
στιγμή με έπιασε ένας αφάνταστος θανατηφόρος τρόμος.
«Θεέ μου! Λυπήσου με, το τιποτένιο Σου κτίσμα». Ω, ας μπορούσα μόνο
να επιστρέψω στη ζωή και στον αγώνα! Και μετά από αυτό, είδα να
κατεβαίνω στη γη και μετά ξαφνικά ξύπνησα.
Είχα τόσο εξαιρετικά αίθρια συνείδηση και νηφαλιότητα, γεμάτος
δέος... Η ευγνωμοσύνη μου προς τον Θεό ήταν ατέλειωτη, άπειρη που μου
έδωσε τη δυνατότητα να επιστρέψω στη ζωή και στον αγώνα για τη σωτηρία
της άμοιρης ψυχής μου.
Δυστυχώς, όμως, ακόμα δεν ξεκίνησα να μετανοώ και να διορθώνω τις κακές μου πράξεις:
Μια από τις επιστολές-ευλογίες του γέροντα Εφραίμ στην Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου Τσερνοόστροβσκιϊ
Προσεύχομαι αδιαλείπτως ώστε ο Χριστός μας να με αξιώσει να μην
βρεθώ στον Άδη των κατηγοριών της δικής μου συνείδησης. Επειδή, πριν
παρουσιαστούμε ενώπιον του Μεγάλου Κριτή των ζώντων και κεκοιμημένων,
θα κριθούμε από την ίδια την συνείδησή μας.
Θα μας μαστιγώνει ανελέητα. Θα μας ειδοποιεί για τις κακές μας
πράξεις. Θα μας τα παρουσιάσει ακριβώς έτσι όπως τα έχουμε κάνει. Και
καλά, αν τα έχουμε εξομολογηθεί. Αλλά αν ο διάβολος μας σκανδάλισε και
δεν πλυθήκαμε στο θείο μπάνιο της ειλικρινούς Εξομολόγησης, αλίμονο
μας!
Τότε
θα πιούμε την πίκρα της μεταμέλειας μέχρι την τελευταία σταγόνα.
Επειδή η αγορά έχει τελειώσει και έχει κλείσει. Από κει και ύστερα, ο
καθένας μας εξαρτάται από τις πράξεις του. Τι τρομακτική φοβερή
αλήθεια!
Θεέ μου! Θεέ μου, όσο είμαστε ακόμα σε αυτή τη ζωή, Σε ικετεύω:
βοήθησέ μας να συνέλθουμε: να διορθωθούμε, να μετανοήσουμε, να
αλλάξουμε προσανατολισμό, ώστε η συνείδησή μας να ησυχάσει και να μη
μας επιπλήττει σκληρά και αλύπητα. Βοήθησέ μας να μετανοήσουμε και να
βάλουμε μπρος το σωτήριο ξεκίνημα της μετάνοιας.
Παιδιά,
παιδιά μου, ζητάτε τον Θεό να στέλνει τον Θείο Του φόβο στις ψυχές
μας, στη ζωή μας. Είναι μεγάλο δώρο για την διόρθωσή μας και για τη
είσοδο στις χρυσές πύλες της Ουράνιας Ιερουσαλήμ.
Αμήν. Είθε να είναι έτσι.
Ο ανόητος πατέρας σας
Διδαχές του γέροντα Εφραίμ
Τα πάθη είναι ο κόσμος: α) ο πόθος του πλούτου; β) η ηδονή του
σώματος και το σέξ; γ) ο πόθος τιμής και η ζήλια; δ) η αργυροφιλία; ε)
τα λούσα και η κενοδοξία; ζ) η ανθρώπινη δόξα και η μνησικακία. Όταν
απελευθερωθείς από αυτά, τότε θα βγεις από τον κόσμο των παθών και θα
γίνεις πραγματικά ελεύθερος, εισπνέοντας τον αέρα του Αγίου Πνεύματος,
θα είσαι τότε πνευματικός!
Όταν είμαστε δούλοι των παθών, η ψυχή μας είναι νεκρή!
Η αμαρτία είναι έλκος στη συνείδηση και πληγή στην ψυχή και
προκαλούν πόνο. Το έλκος στο σώμα του Χριστού, την Εκκλησία, της
οποίας είμαστε μέλη, το καρφί στο Σώμα του Χριστού, η επαναλαμβανόμενη
σταύρωσή Του – να τι είναι η αμαρτία.
Με την αμαρτία εμείς χάνουμε το πιο πολύτιμο θησαυρό – την ίδια μας την αθάνατη ψυχή.
Αν πάσχουμε από καρκίνο, και μάθουμε ότι κάπου στο Βόρειο Πόλο
υπάρχει γιατρός που μπορεί να μας θεραπεύσει, θα τα αφήσουμε όλα στην
άκρη, θα ξεπεράσουμε όλα τα εμπόδια – αρκεί να φτάσουμε μέχρι τον
θεραπευτή για να απελευθερωθούμε από την σωματική ασθένεια. Δε θα μας
πτοήσουν ούτε οι δυσκολίες ούτε τα οικονομικά έξοδα: τα αφήνουμε όλα
και πάμε... αλλά όταν ο καρκίνος της αμαρτίας απειλεί με τον θάνατο
την ψυχή μας, τότε πολύ περισσότερο πρέπει να τα εγκαταλείψουμε όλα
και να τρέχουμε, αδιαφορώντας για όλα τα εμπόδια. Να πάμε στο ναό, θα
πάρουμε το φάρμακο και να θεραπευτούμε, και έτσι θα γλιτώσουμε τον
φοβερό θάνατο της ψυχής!
Η μετάνοια κάνει ξεχωριστό θαύμα: κάνει τον Θεό να ξεχνάει τις αμαρτίες μας.
Πάντα να σκέφτεσαι ότι είσαι ο πιο αμαρτωλός στον κόσμο, και ότι αν
η χάρη του Θεού σε εγκαταλείψει, θα πέσεις σε όλες τις κοσμικές
αμαρτίες! Πάντα να κατακρίνεις τον εαυτό σου.
Στις κρατικές υπηρεσίες, σε όλα τα επίσημα μητρώα, συνηθίζεται τα
δεδομένα να τα διαγράφουν με κόκκινο μολύβι. Να, με το ίδιο μολύβι, ο
κάθε άνθρωπος που θέλει να ονομάζεται ορθόδοξος χριστιανός, να
διαγράψει σήμερα κιόλας όλες τις αμαρτίες του αδελφού που θυμάται. Και
ο αδελφός είναι ο κάθε άνθρωπος – γνωστός και άγνωστος, ορθόδοξος
και μη ορθόδοξος.
Η κάρτα από τον γέροντα Εφραίμ
Δεν υπάρχει όριο στην αρετή της μετάνοιας: ο άνθρωπος μπορεί να
αμαρτάνει με τη σκέψη και την τελευταία στιγμή. Είναι πολύ επικίνδυνο.
Πρέπει να έχεις μεγάλη πείρα για να περάσεις δίκαια αυτό που μας
περιμένει την τελευταία ώρα.
Όταν δεχτείς δώρο, ζήτησε από τον Θεό: α) ταπείνωση; β) άγγελο
φύλακα; γ) να σου το πάρει πίσω για να μην υπερηφανευτείς! Οι φυσικές
μας αμαρτίες γίνονται φύλακες των αρετών που μας τις δίνει ο Θεός.
Οι πειρασμοί, οι θλίψεις, τα δεινά, που έρχονται είτε από το
διάβολο είτε από τους ανθρώπους, είτε προκαλούνται από τον κόσμο, που
φέρουμε μέσα μας, όλα αυτά είναι φάρμακα, όλα αυτά μας τα στέλνει η
Πρόνοια του Θεού προκειμένου να επιστρέψει η ψυχική μας υγεία που
χάσαμε.
Να μη σταματάς και ο ίδιος να κόβεις τις ρίζες των παθών σου.
Τι είναι η μετάνοια; Είναι προσκύνημα στον Θεό. Προσκυνάμε τον Θεό,
αλλά ο εχθρός μας, ο διάβολος, δεν το κάνει, δεν κλίνει ούτε κεφάλι
ούτε γόνατα. Δεν προσκυνάει τον Θεό. Αυτοί που προσκυνάνε τον Θεό
είναι εχθροί του διαβόλου, άρα οι άνθρωποι του Θεού. Γι' αυτό οι
μετάνοιες έχουν μεγάλη σημασία.
Στο σπίτι σου να δέχεσαι μόνο τους όμοιους με σένα ως προς τον τρόπο ζωής, τις πεποιθήσεις, το χαρακτήρα και την αρετή.
Ο Κύριος δεν εμφανίζεται σε κάτι αισθητό. Εμφανίζεται στην αγάπη
Του, τη χαρά, την ηρεμία, την ειρήνη, “υπερέχουσα πάντα νουν” (παραβ.
Φιλ 4, 7).
Να αγωνιζόμαστε για τη Βασιλεία των Ουρανών, με όλες τις δυνάμεις της ψυχής, μέσα στο ουράνιο φως του Ευαγγελίου.
Ενάρετος είναι εκείνος που μαζί με τη χαρά δέχεται και τα κακά που συνοδεύουν την αρετή!
Δεν ξέρουμε από την πείρα μας, τι είναι ο θάνατος· αυτός που ξέρει μπορεί να επιβεβαιώσει πόσο σοβαρό είναι.
Το νου σου - ο χρόνος δεν είναι στα χέρια μας.
Να φοβάσαι την αμέλεια ως το πιο επικίνδυνο εχθρό.
Πως καταλαβαίνουμε ότι πάσχουμε από εγωισμό; Όταν ο αδελφός πει σε
μας λόγο που πληγώνει ή όταν ο πνευματικός πατέρας σού κάνει
παρατήρηση και νιώσεις ταραχή, αναστάτωση, αγανάκτηση, πίκρα, θλίψη,
βάρος, διαταραχή, εκνευρισμό – με όλα αυτά θα καταλαβαίνεις το μέγεθος
του εγωισμού που μένει μέσα σου.
Να αγαπάτε, να υπομένετε, μην παρατηρείτε τις αδυναμίες των άλλων,
μην εκνευρίζεστε, μην εξάπτεστε, να συγχωρείται ο ένας τον άλλον, για
να μοιάζουμε στον Χριστό και να αξιωθούμε να είμαστε δίπλα Του στη
Βασιλεία Του.
Ο Άγιος Θεός επιτρέπει τους πειρασμούς σε αυτούς που Τον αγαπάνε, για να τους μάθει να παλεύουν.
Ο Θεός αγαπάει αυτόν που, όταν παλεύει, αντιστέκεται.
Η υπερηφάνεια και ο εγωισμός είναι βαριά χρόνια νοσήματα. Είναι οι
δυο μεγάλες ασθένειες, αλυσοδένουν την καρδιά των ανθρώπων· όλοι
πάσχουν κάθε μέρα από αυτές.
Αν και ο εγωισμός παράγει πειρασμούς, οι πειρασμοί κάνουν τον εγωισμό άχρηστο.
Οι πειρασμοί και οι θλίψεις θα μας σώσουν. Αυτός που αποφεύγει τις θλίψεις να μην περιμένει και χαρές.
Ο πειρασμός είναι θύελλα, και η θάλασσα βγάζει όλα τα σκουπίδια που μαζεύονται στο βυθό την ώρα της θύελλας!
Ο Κύριος μας φτάνει στα όρια της απόγνωσης για να αναγκαζόμαστε να
Τον καλούμε με θλίψη και πόνο, έτσι ώστε την ώρα της κραυγής προς
Αυτόν να φωτίζονται τα χείλη μας και η καρδιά.
Κανένας δεν ανέβηκε στον ουρανό χωρίς πειρασμούς.
Αντί να χάνεις χρόνο σου άσκοπα, να λες την ευχή. Και όταν σε
επισκέπτονται η τεμπελιά και η αμέλεια, να φοβάσαι την απειλή του
Κυρίου προς τον κακό και οκνηρό δούλο (παράβ. Μτ 25, 26).
Σε αυτόν που είναι απρόσεκτος στα μικρά, οπωσδήποτε, θα επιτραπεί να τον βρουν και μεγάλα. Να επιτηρείς τον εαυτό σου.
Ο γέροντας Εφραίμ
Χωρίς την αληθινή ταπείνωση, οι πειρασμοί παραμένουν και μεγαλώνουν, και έτσι εξαφανίζεται κάθε ελπίδα για επανόρθωση.
Για να μεταμορφώσεις την καρδιά από σαρκική, εγωιστική και με πάθη, για να την κάνεις απαθή, χρειάζεται προσευχή.
Μην κουράζεσαι στην προσευχή, όσες φορές και να χρειαστεί να
επαναφέρεις πίσω τον νου σου που τρέχει. Ο Θεός θα δει την διάθεσή σου
και τον κόπο σου και θα στείλει την χάρη Του, που θα συμμαζέψει το
νου σου.
Ο
νους σκοτίζεται, όταν δεν έχει πνευματική εργασία και προσευχή,
επειδή στερείται την βοήθεια του Θεού και δαιμονοποιείται.
Μην επιτρέπετε στο νου σας να δέχεται φαντασίωση προσώπων και
αμαρτωλών εικόνων, που σας σκανδαλίζουν για σαρκικές αμαρτίες ή που
σας οδηγούν σε θυμό και οργή.
Ο νους, που αποχωρεί από την παρατήρηση του Θεού, γίνεται ή θηριώδης ή κτηνώδης.
Να κοιτάς μόνο τον εαυτό σου και τις αμαρτίες σου και θα αποκτήσεις αυτό που θα ξεπερνά όλες τις προσδοκίες σου.