Σάββατο 26 Ἰουλίου 2025 (2004)
Εἶνε, λοιπόν, κάτι τὸ ἔμφυτο. Ὅπως ἔμφυτη εἶνε ἡ στοργὴ τῆς μάνας στὸ παιδί, ἔτσι καὶ ἡ ἀγάπη καὶ ἡ πίστι στὸ Θεό.
Ἡ θρησκεία εἶνε παγκόσμιο φαινόμενο.
Ὁπουδήποτε καὶ ἂν πᾶτε, εἴτε στὸ Βόρειο Πόλο ὅπου κατοικοῦν οἱ
Ἐσκιμῶοι, εἴτε στὴν Ἀφρικὴ ὅπου ζοῦν οἱ Βεδουΐνοι, εἴτε στὶς Ἀντίλλες
νήσους, εἴτε πέρα στὴν Αὐστραλία, σὲ ὁποιοδήποτε σημεῖο τῆς ὑφηλίου, θὰ
βρῆτε τὰ ἴχνη τῆς θρησκείας. Πιστεύουν οἱ λαοί, ἀρχαῖοι, νέοι καὶ
νεώτεροι.
Πολλὲς εἶνε οἱ θρησκεῖες στὸν κόσμο. Κι ἂν ῥωτήσετε ποιά εἶνε ἡ πιὸ
ἀληθινὴ θρησκεία, μυριάδες φωνὲς θ᾿ ἀκουστοῦν, καὶ οἱ πέτρες ἀκόμη θὰ
φωνάξουν, ὅτι μία εἶνε ἡ ἀληθινὴ θρησκεία· ἡ πίστι ποὺ δίδαξε ὁ Χριστός,
ὁ Χριστιανισμός, ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας. Κι ἂν μὲ ῥωτήσετε,
«Ὑπάρχουν ἀποδείξεις;», θὰ σᾶς πῶ· Καμμιά ἄλλη θρησκεία στὸν κόσμο δὲν
ἔχει νὰ παρουσιάσῃ τόσες ἀποδείξες, τόσα τεκμήρια, τόσα ντοκουμέντα, ὅσα
ἔχει ἡ ἁγία μας θρησκεία. Ἂν μπορῇς νὰ μετρήσῃς τὶς ἀκτῖνες τοῦ ἡλίου,
ἄλλο τόσο μπορεῖς νὰ μετρήσῃς τὶς ἀποδείξεις ποὺ ἔχει ἡ πίστι μας. Καὶ
μία ἀπὸ τὶς πολλὲς εἶνε οἱ ἅγιοι.
Ὤ οἱ ἅγιοι! Δὲν εἶνε μυθολογικὰ ὄντα ὅπως ἐκεῖνα ποὺ λάτρευαν οἱ
πρόγονοί μας, δὲν εἶνε τίποτα φαντασιώδη πλάσματα. Εἶνε ὑπάρξεις
πραγματικές, ζωντανές, μὲ ὅλες τὶς ἀνάγκες τῆς ἀνθρωπίνης ὑπάρξεως,
«ὀστοῦν ἐκ τῶν ὀστέων» καὶ «σὰρξ ἐκ τῆς σαρκὸς» (Γέν. 2,23) τῆς
ἀνθρωπότητος. Καὶ ὅμως μὲ τὴν πίστι στὸ Χριστὸ καὶ τὸν ἀγῶνα τους
ἔφθασαν σὲ μεγάλο ὕψος ἀρετῆς καὶ ἁγιότητος. Κάθε ἅγιος εἶνε ἕνα
θαῦμα. Κάθε ἅγιος εἶνε μία ἀπάντησι στοὺς ἀθέους, ποὺ λένε ὅτι τὸ
Εὐαγγέλιο εἶνε οὐτοπία, ὅτι οἱ ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ εἶνε ἀπραγματοποίητες.
Κάθε ἅγιος ἀποδεικνύει, ὅτι ὁ Χριστὸς ζῇ καὶ βασιλεύει στοὺς αἰῶνας τῶν
αἰώνων. «Θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ» (Ψαλμ. 67,36).
* * *
Μέσα ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν ἁγίων, σήμερα
στὴν ἁγία μας Ἐκκλησία προβάλλει ὡς ἀστέρι πρώτου μεγέθους μία ἁγία·
εἶνε ἡ ἁγία Παρασκευή, τῆς ὁποίας τὴν ἱερὰ μνήμη ἑορτάζουμε. Νὰ ψάλουμε
τὸ ἐγκώμιό της; Ὄχι ἐμεῖς. Τὸ ἐγκώμιο τῆς ἁγίας Παρασκευῆς θὰ πλέξῃ
σήμερα ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός.
Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς τιμοῦσε τὴν ἁγία Παρασκευή. Τὴ θαύμαζε γιὰ τὴν ἐγκράτειά
της, τὴ νηστεία καὶ τὶς προσευχές της· γιὰ τὴ σεμνότητα καὶ τὴν παρθενία
της· γιὰ τὰ θαύματά της· γιὰ τὴν παρρησία καὶ ἀνδρεία της. Λέει λοιπὸν ὁ
ἅγιος Κοσμᾶς, ὅτι ἡ ἁγία ἦταν στολισμένη. Ποιά γυναίκα μπορεῖ νὰ τὴ
φτάσῃ; Τὰ στολίδια της; Γιά ἀκοῦστε, σεῖς οἱ γυναῖκες, ποὺ τρέχετε στὰ
ἰνστιτοῦτα καὶ κοιτάζεστε στοὺς καθρέφτες καὶ περιποιεῖσθε τὸν ἑαυτό σας
– δὲν σᾶς κατηγορῶ. Ἐλᾶτε λοιπὸν νὰ δῆτε ποιά εἶνε τὰ στολίδια τῆς
ἁγίας Παρασκευῆς, ὅπως τὰ λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός.
Οἱ γυναῖκες χρησιμοποιοῦν διάφορα καλλυντικά. Στὰ μάτια βάζουν χρῶμα,
βάφουν τὶς βλεφαρίδες, γιὰ νὰ εἶνε τὰ μάτια τους ἑλκυστικὰ καὶ νὰ
ἐξαπατοῦν τοὺς ἀνόητους ἄντρες. Ἀλλὰ ἡ ἁγία; Εἶχε κ᾿ ἐκείνη φτειασίδια,
διαφορετικὰ ὅμως. Τὰ μάτια της ἔλαμπαν σὰν τ᾿ ἀστέρια τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ
τὰ δάκρυά της. Ἔκλαιγε τὶς ἁμαρτίες της, τὶς ἁμαρτίες ὅλου τοῦ κόσμου.
Ποιός ἀπὸ μᾶς ἔχει τέτοια δάκρυα; Κόσμε, ντουνιᾶ ψεύτη· δάκρυα γιὰ τὰ
μάταια τῆς γῆς ἔχουμε, ἀλλὰ δῶστε μου ἕνα δάκρυ σὰν τὰ δάκρυα τῆς ἁγίας
Παρασκευῆς!
Οἱ γυναῖκες στὰ αὐτιά τους βάζουν χρυσᾶ σκουλαρίκια μὲ πολύτιμα
πετράδια. Ἐκείνη τί εἶχε; Σκουλαρίκια ἄλλου εἴδους, πνευματικά· εἶχε τὰ
αὐτιά της ἀνοιχτά, ὁλάνοιχτα, ν᾿ ἀκούῃ τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ. Σήμερα οἱ
ἄνθρωποι ἔχουν τὰ αὐτιά τους ἀνοιχτὰ στὸ διάβολο, σὲ ῥαδιόφωνα καὶ
τηλεοράσεις. Ἡ ἁγία Παρασκευὴ ἦταν ἄξια τοῦ μακαρισμοῦ τοῦ Χριστοῦ ποὺ
εἶπε· «Μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάσσοντες αὐτόν»
(Λουκ. 11,28).
Ἄλλο στολίδι τῆς ἁγίας· στὸ λαιμό της εἶχε περιδέραιο. Τί θὰ πῇ
περιδέραιο; Εἶνε τὸ κολλιὲ ποὺ πουλοῦν τὰ κοσμηματοπωλεῖα· μερικὰ
κολλιέ, ἀπὸ πολύτιμα πετράδια, εἶνε πανάκριβα, κοστίζουν ἑκατομμύρια.
Ποιό ἦταν τὸ κολλιὲ τῆς ἁγίας Παρασκευῆς ποὺ ἀναφέρει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς; Οἱ
νηστεῖες της, ποὺ ἔκαναν τὸ λαιμό της νὰ λάμπͺη.
Στὰ δάχτυλα οἱ γυναῖκες φοροῦν δαχτυλίδια. Εἶχε λοιπὸν καὶ ἡ ἁγία
δαχτυλίδι πολύτιμο. Ποιό; Ὅτι ἀπὸ τὶς μετάνοιες ποὺ ἔκανε τὰ δάχτυλά της
εἶχαν κάνει κόμπους.
Οἱ γυναῖκες ἀκόμα στὴ μέση ἔχουν ζώνη· ἀλλὰ καὶ ἡ ἁγία Παρασκευὴ εἶχε ζώνη πανάκριβη· ζώνη ἦταν ἡ παρθενία της.
Τέλος ἡ ἁγία φοροῦσε σεμνὸ φόρεμα· καὶ αὐτὸ ἦταν ἡ αἰδώς, ἡ ντροπή, ποὺ τὴν κοσμοῦσε.
* * *
Μ᾿ αὐτὰ λέει ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὅτι ἦταν
στολισμένη ἡ ἁγία Παρασκευή. Καὶ ρωτοῦμε τώρα· οἱ σημερινὲς γυναῖκες καὶ
μάλιστα τὰ κορίτσα στολίζονται μ᾿ αὐτὰ τὰ στολίδια;
Δυστυχῶς! Βλέπουμε βέβαια σήμερα τὶς Χριστιανὲς νὰ τρέχουν σὲ ἐκκλησίες
ἢ προσκυνήματα, ν᾿ ἀνάβουν κεριά, νὰ ἀσπάζωνται τὴν εἰκόνα τῆς ἁγίας
Παρασκευῆς, νὰ νηστεύουν, καὶ τὰ παρόμοια. Φαίνεται ὅτι πιστεύουν. Ἐν
τούτοις δὲν πιστεύουν. Ξέρετε ποῦ πιστεύουν; Στὴ μόδα! αὐτὴ εἶνε ὁ Θεός
τους. Τ᾿ αὐτί τους εἶνε στὸ τί θὰ πῇ τὸ Παρίσι, τὸ Λονδῖνο, ἡ Νέα Ὑόρκη·
τί θὰ ποῦν τὰ διεφθαρμένα φιγουρίνια. Καὶ ὅ,τι πῇ ἡ μόδα, καὶ τὰ πιὸ
ἀλλόκοτα, αὐτὰ ἐφαρμόζουν. Λέει ἡ μόδα «Κόψε τὰ μαλλιά σου»· παίρνει
ψαλίδι ἡ γυναίκα καὶ κόβει τὰ μαλλιά της. Ἐνῷ τὰ μαλλιὰ τῆς γυναίκας
εἶνε στολίδι, τὸ ὡραιότερο στολίδι ποὺ ἔχει ἡ γυναίκα. Καὶ ἀπόδειξις
ποιό εἶνε; Φαλάκρα ἔχουν οἱ ἄντρες· γυναῖκα δὲν βλέπεις φαλακρή. Σπάνιο
νὰ δῇς γυναῖκα φαλακρή. Ἔτσι τὴν ἔπλασε ὁ Θεός· νὰ ἔχῃ τὰ μαλλιά της ὡς
ὡραῖο κόσμημα. Καὶ ὅμως ἡ γυναίκα κόβει τὰ μαλλιά της καὶ παρουσιάζεται
μὲ ἐμφάνισι ἀνδρός. Λέει ἡ μόδα «Πέταξε τὸ φουστάνι, φόρεσε
παντελόνι»· καὶ βλέπεις τὶς γυναῖκες νὰ φοροῦν παντελόνι παντοῦ. Λέει ἡ
μόδα «Ξεγυμνώσου»· καὶ ξεγυμνώνονται. Μοιάζουν σὰν τὰ κρέατα ποὺ κρεμάει
ὁ χασάπης ἀπ᾿ τὸ τσιγγέλι· ἔτσι ὁ σατανᾶς κρέμασε τὶς γυναῖκες.
–Μὰ ποῦ ζῇς ἐσύ; θὰ μοῦ ποῦν οἱ μοντέρνες κυρίες ποὺ δὲν γεννοῦν παιδιά,
οἱ δολοφόνισσες αὐτές. Ἐδῶ ἔχουμε ἐξέλιξι, πρόοδο, πολιτισμό. Εἶνε κακὸ
νὰ κόψουμε τὰ μαλλιά μας, νὰ φορέσουμε ἕνα παντελόνι, νὰ βάψουμε τὰ
νύχια μας, νὰ δείξουμε τὰ κάλλη μας;…
Ἐμένα ρωτᾶτε; Ρωτῆστε μιὰ ἐπιτροπὴ ποὺ ἔγινε στὴ Νέα Ὑόρκη ἀπὸ
ψυχολόγους, κοινωνιολόγους, φιλοσόφους καὶ δημοσιογράφους. Ἔκανε ἔρευνα,
γιατί ἡ κοινωνία μας χάλασε, γιατί ἔγινε Σόδομα καὶ Γόμορρα. Ἀπαντοῦν
λοιπὸν αὐτοὶ καὶ λένε· Μία αἰτία τῆς πορνείας, τῆς μοιχείας, τῶν
διαζυγίων εἶνε τὸ ξεγύμνωμα. Τί κάνεις, ἀνόητε ἄντρα; Ἅμα ἡ γυναίκα σου
γυμνωθῇ, δὲν εἶνε πλέον δική σου· τὴν τρώει μὲ τὰ μάτια του ὁ κάθε
παλιάνθρωπος.
Στὰ παλιὰ τὰ χρόνια ἡ γυναίκα εἶχε ντροπή· λένε ὅτι δὲν ἔδειχνε τὸ κορμί
της οὔτε στὸ γιατρό, προτιμοῦσε νὰ πεθάνῃ! Τώρα ξεγυμνώνεται στὰ
κέντρα, στὶς πλάζ, στοὺς δρόμους, στὶς πλατεῖες, παντοῦ. Καὶ αὐτὴ
λέγεται Χριστιανή! Ἔ ὄχι, δὲν εἶσαι Χριστιανή· κι ἂς ἐκτελῇς μερικὰ
τυπικὰ καθήκοντα.
Τώρα μόνο σὲ μιὰ γωνιὰ τῆς Ἑλλάδος οἱ γυναῖκες εἶνε ντυμένες σὰν τὴν
Παναγιὰ καὶ τὴν ἁγία Παρασκευή. Ποῦ; Στὴν Ξάνθη, στὴν Κομοτηνή, στὴν
Ὀρεστιάδα, στὰ χωριὰ τοῦ Ἕβρου, ἐκεῖ ποὺ τὰ παιδιά μας φρουροῦν μέρα –
νύχτα τὰ σύνορα. Ἐκεῖ κατοικοῦν Τουρκάλες. Καὶ εἶνε σεμνές, σκεπασμένες
ἀπ᾿ τὸ λαιμὸ μέχρι τὰ νύχια. Καὶ ἐκεῖ μοιχεία δὲν ἀκούγεται, πορνεία δὲν
ἀκούγεται, διαζύγια δὲν ἀκούγονται. Καὶ παιδιά; Ὤ παιδιά· ἑφτὰ κι
ὀκτὼ παιδιά.
Ἄχ, πατρίδα, ποῦ κατήντησες! Ἀλησμόνητε Πόντε, καὶ Μικρασία, καὶ Μακεδονία…
* * *
Χριστιανὲς γυναῖκες! ἂν ἀγαπᾶτε τὴν ἁγία Παρασκευή, ντυθῆτε καὶ ζήσετε ὅπως ἐκείνη.
Εἴθε ὁ Θεὸς νὰ κάνῃ, τὰ λίγα αὐτὰ λόγια ποὺ σᾶς εἶπα νὰ πιάσουν στὶς
καρδιές σας. Καὶ καμμιά γυναίκα πόρνη, καμμιά μοιχαλίδα, καμμιά
διαζευγμένη! Σεμνὲς σὰν Ἑλληνίδες, σεμνὲς ὅπως ἡ ἁγία Παρασκευή, σεμνὲς
ὅπως θέλει ὁ Θεός· καὶ ἀνδρεῖες καὶ ὑψηλὲς στὸ φρόνημα· γιὰ νὰ ἔχουμε
τὴν εὐλογία τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ· ἀμήν.
(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος
Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὴν ἱ. μονὴ Ἁγ. Παρασκευῆς Μηλοχωρίου – Ἑορδαίας τὴν 26-7-1985 πρωὶ μὲ ἄλλο τίτλο. Καταγραφὴ καὶ σύντμησις 26-7-2004, ἐπανέκδοσις 17-6-2025.
