Το ιδανικό των διαφόρων κρατών και ο αντικειμενικός σκοπός των εν γένει κυβερνητικών σχεδίων και επιδιώξεων είναι η ανάπτυξη του κατά κεφαλήν εισοδήματος και η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη άνεση και ευκολία στη ζωή των πολιτών τους. Αυτό φυσικά είναι και το ιδανικό και ο απώτερος σκοπός των επί μέρους ατόμων, που απαρτίζουν τα κράτη.
Το περίεργο όμως είναι ότι κράτη που έχουν αναπτύξει στο έπακρον το κατά κεφαλήν εισόδημα και την εν γένει άνεση των πολιτών τους είναι πρώτα στις αυτοκτονίες, στα ναρκωτικά, στα ψυχοφάρμακα, στα ψυχιατρεία, στις κακές έξεις και συνήθειες. Είναι πρώτα στην καταστροφή του περιβάλλοντος και στην άνευ προηγουμένου εκμετάλλευση των φυσικών πόρων μέχρι εξαντλήσεώς τους.
Η διαπίστωση αυτή πρέπει να μας προβληματίσει και να μας κάνει να αναρωτηθούμε μήπως πρέπει ν' αλλάξουμε τον κώδικα των αξιών μας και τις μονάδες μετρήσεως της ευτυχίας, της προόδου, της πραγματικής αναπτύξεως; Μήπως αντί για κατά κεφαλήν εισόδημα πρέπει να βάλουμε ως στόχο την κατά κεφαλήν ψυχική καλλιέργεια, την κατά κεφαλήν αρετή, την κατά κεφαλήν σκληραγωγία και ψυχική αντοχή, την κατά κεφαλήν αγιότητα;
Η αγία Παρασκευή, που γιορτάζουμε κάθε Ιούλιο, μας διηγείται το συναξάρι της ότι ενώ ήταν είκοσι ετών πέθαναν και οι δύο γονείς της και έμεινε ολομόναχη και απροστάτευτη. Θα έπρεπε να καταρρεύσει ψυχικά, να απελπιστεί, να καταφύγει σε κοινωνικές αναστροφές, ταξίδια και διασκεδάσεις ή να τα βάλλει με τον Θεό και άλλα παρόμοια. Τίποτα από αυτά όμως δεν έκανε.
Αδιαφόρησε για το κατά κεφαλήν εισόδημα και μοίρασε τα πλούτη της στους φτωχούς. Δεν θεώρησε ότι της παρέχουν ασφάλεια και προστασία. Δεν είπε να είναι καλά το πορτοφόλι μου και η περιουσία μου. Άκουσε αυτά που είπε ο Χριστός στους αποστόλους να μη αποκτήσουν δηλαδἠ χρυσά, αργυρά ή χάλκινα νομίσματα, ούτε δισσάκι ούτε δύο χιτώνες ούτε υποδήματα ούτε ραβδί. Άκουσε τον Παύλο που έλεγε ότι οι απόστολοι ήταν «οι μηδέν έχοντες και τα πάντα κατέχοντες». Και φρόντισε να τους μιμηθεί, πιστεύοντας ότι ο Θεός θα ενδιαφερθεί από τα αναγκαία τίποτα να μη της λείψει.
Ελεύθερη δε από διαχειριστικές μέριμνες και ευθύνες, ασχολήθηκε με την ιεραποστολή. Φρόντισε να γίνει στο μέτρο των δυνατοτήτων της απόστολος. Και μάλιστα σε εποχή που ο χριστιανισμός ήταν απηγορευμένος. Είχε καταλάβει ότι ευτυχεί κανείς όχι όταν ασχολείται με τα προβλήματά του και συνεχώς μεμψιμοιρεί, αλλά όταν φροντίζει για τους άλλους και τις υλικές και πνευματικές ανάγκες τους.
Η κατά Χριστόν δράση βέβαια προκαλεί την αντίδραση του Διαβόλου και των οπαδών του. Έτσι συνελήφθη και βασανίστηκε ποικιλοτρόπως. Την φόρεσαν σιδερένια πυρακτωμένη περικεφαλαία, έκαψαν τους βραχίονες της με λαμπάδες, την έριξαν σε καζάνι με λάδι και πίσσα, και στο τέλος την αποκεφάλισαν. Ακούγοντας κανείς τα μαρτύρια της τρομάζει και απελπίζεται ότι μπορεί να αντιμετωπίσει παρόμοιες καταστάσεις και διωγμούς, αν το φέρει η περίσταση.
Ένας Ρώσος ιερεύς παλαιότερα, ο π. Δημήτριος Ντούτκο, τη στιγμή που το σοβιετικό καθεστώς μεσουρανούσε και καταπατούσε βάναυσα τις θρησκευτικές ελευθερίες, θέλοντας να τονώσει το ηθικό των ακροατών του και μιλώντας στο ποίμνιο του την ημέρα της γιορτής της αγίας Παρασκευής, είπε τα εξής ενδιαφέροντα για το θέμα μας:
«Ακούγοντας τα μαρτύρια της αγίας Παρασκευής πιθανόν να πείτε· ‘εμείς δεν θα αντέχαμε στα μαρτύρια αυτά’. Όχι είναι λάθος! Ο Κύριος θα μας ενδυναμώσει ν’ ανθέξουμε το μαρτύριο. Και οι διάφοροι πειρασμοί δεν θα μας φανούν φοβεροί. Όπως όταν λέγει ο Κύριος ότι, όταν θα σας οδηγήσουν επί βασιλείς και ηγεμόνες, μη σκέπτεσθε τι θα απολογηθείτε, διότι εγώ θα σας δώσω σοφία, που θα τους κατατροπώσετε (Λουκ. 21,12-15), έτσι θα συμβεί και με το μαρτύριο».
Ποιος πρέπει λοιπόν να είναι ο φόβος των χριστιανών;
Όχι το μαρτύριο· αλλά μήπως λησμονήσουμε το Θεό με τα ιδανικά που έχουμε.
Ο Κύριος μας προειδοποιεί· «Όπως ήταν οι ημέρες του Νώε, έτσι θα είναι και ο ερχομός του Υιού του ανθρώπου. Όπως, δηλαδή, κατά τις ημέρες εκείνες προ του κατακλυσμού, οι άνθρωποι έτρωγαν και έπιναν, νυμφευόταν και παντρευόταν έως την ημέρα που μπήκε ο Νώε στην κιβωτό και δεν υποπτευόταν τίποτα, έως ότου ήρθε ο κατακλυσμός και τους άρπαξε όλους, έτσι θα συμβεί και κατά τον ερχομό του Υιού του ανθρώπου (Ματθ. 24,37-40).
Θα φάω, θα πιώ, θα νυμφευθώ, θα πεθάνω. Ο υλιστικός τρόπος ζωής. Αυτό φαίνεται και στα όνειρα των γονέων για τα παιδιά. Να φάνε, να μεγαλώσουν, να σπουδάσουν, να παντρευτούν. Πόσο στενοχωριούνται οι γονείς μερικές φορές, γιατί τα παιδιά μένουν ανύπαντρα. Δεν έχουν όμως την ίδια στενοχώρια, εάν δεν πάνε εκκλησία, εάν δεν κοινωνούν, εάν δεν εξομολογούνται.
Να ο φόβος των χριστιανών· όχι μήπως δεν αντέξουμε το μαρτύριο, αλλά μήπως κοιμηθούμε από τις μέριμνες. Μήπως μας ναρκώσει η ύλη και το χρήμα και η ηδονή. Εάν υπάρχει η νήψη και η εγρήγορση, θα υπάρξει και η αντοχή στο μαρτύριο.
Κατά κεφαλήν αγιότητα λοιπόν και όχι κατά κεφαλήν εισόδημα και τρυφή. Αυτό ας είναι το ιδανικό και η επιδίωξή μας.
