ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού
Η αγία μας Εκκλησία έχει να επιδείξει νέφη Μαρτύρων. Μυριάδες πιστοί βασανίστηκαν και έχυσαν το αίμα τους για την πίστη του Χριστού, την σώζουσα πίστη της Εκκλησία μας. Πολλοί από αυτούς χαρακτηρίζονται ως Μεγαλομάρτυρες, διότι βασανίστηκαν περισσότερο από τους άλλους και έδειξαν μεγάλη ανδρεία. Ένας από αυτούς είναι και ο λαοφιλής άγιος Μεγαλομάρτυρας Γεώργιος, ο οποίος έλαβε και την προσωνυμία Τροπαιοφόρος, διότι κατατρόπωσε τους διώκτες του ειδωλολάτρες και θριάμβευσε έτσι η χριστιανική πίστη, στα μάτια των ισχυρών της εποχής του.
 |
| Καππαδοκία – τοιχογραφία του Αγίου Γεωργίου |
Γεννήθηκε στην Καππαδοκία της Μ. Ασίας στα τέλη του 3ου μ. Χ. αιώνα, από ευσεβής και εύπορους γονείς. Δεν γνωρίζουμε δυστυχώς τα ονόματά τους, ούτε περισσότερα στοιχεία γι’ αυτούς. Γνωρίζουμε όμως ότι, ως συνειδητοί χριστιανοί, μεγάλωσαν το Γεώργιο με παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Του ενέπνευσαν ακράδαντη πίστη στο Σωτήρα Χριστό, αφοσίωση στην μοναδική χριστιανική διδασκαλία και βίωση της ευαγγελικής ηθικής. Φρόντισαν ακόμα να λάβει σοβαρή μόρφωση στα ονομαστά σχολεία της περιοχής.
Η ομορφιά της ψυχής του σε συσχετισμό μα το κλασικό σωματικό του κάλλος συνέθεταν μια σπάνια προσωπικότητα, φωτεινό παράδειγμα και πρότυπο για τους νέους της ευρύτερης περιοχής της Καππαδοκίας. Τέτοιοι υπήρξαν άλλωστε οι καλλίμαχοι μάρτυρες της Εκκλησίας μας, όπως ο Δημήτριος, ο Προκόπιος, οι Θεόδωροι κ.α., οι οποίοι, ως θεοφόροι, ξεχώριζαν από τους εμπαθείς ειδωλολάτρες.
 |
| Άγιος Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος, ο επονομαζόμενος από τους μικρασιάτες «Αη Γιώργης ο ωραίος» (Βυζαντινή φορητή εικόνα από τη Μικρά Ασία) |
Ως επάγγελμα ο νεαρός Γεώργιος διάλεξε τη στρατιωτική σταδιοδρομία. Εντάχθηκε στον ρωμαϊκό στρατό και σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, χάρις στα σπάνια προσόντα του, ανέβηκε τη στρατιωτική ιεραρχία. Έγινε χιλίαρχος. Τόσο οι ανώτεροι, όσο και οι κατώτεροί του στρατιωτικοί τον εκτιμούσαν και τον θαύμαζαν για τα ψυχικά, διανοητικά και σωματικά του χαρίσματα.
Ο Γεώργιος δεν έκρυβε την χριστιανική του πίστη. Με το παράδειγμά του ξεχώριζε από τους ειδωλολάτρες συναδέλφους του. Το ήθος του και πως τα χαρίσματά φανέρωναν την πίστη του στο Χριστό. Επίσης δεν παρέλειπε να κάνει ιεραποστολή στο πολυπληθές στράτευμα με αποτέλεσμα πλήθος ανδρών του στρατεύματος να ασπασθεί τον Χριστιανισμό.
Η ύφεση των διωγμών ανάμεσα στα έτη 258 μέχρι 284 είχε ως συνέπεια οι χριστιανοί να ανασάνουν για λίγο. Αυτό όμως δεν κράτησε για πολύ. Το 284 ανέβηκε στον αυτοκρατορικό θρόνο του απέραντου ρωμαϊκού κράτους ο Διοκλητιανός (284-305), ο οποίος με διάταγμά του ανανέωσε τους διωγμούς εναντίον του Χριστιανισμού. Πρόκειται για έναν από τους πλέον θρησκομανείς και εμπαθείς Ρωμαίους αυτοκράτορες. Μάλιστα, επειδή πίστεψε πως η χριστιανική πίστη ήταν η αιτία της κατάπτωσης του κράτους, κήρυξε τον χειρότερο διωγμό που γνώρισαν οι χριστιανοί ως τότε. Γκρεμίστηκαν οι ναοί, κάηκαν βιβλία και μυριάδες πιστοί οδηγήθηκαν σε φρικτά μαρτύρια και το θάνατο. Είναι ιστορικά βεβαιωμένο πως εκείνοι που εξώθησαν τον δεισιδαίμονα αυτοκράτορα σε απηνή διωγμό κατά των Χριστιανών ήταν οι σκοτεινοί και αδίστακτοι ειδωλολάτρες ιερείς – μάντεις των διαβόητων μαντείων, του Κλαρίου και Διδυμαίου Απόλλωνος της Μ. Ασίας. Επειδή, με την αύξηση των Χριστιανών, ερήμωναν τα κέντρα αυτά του σκοταδισμού, της δεισιδαιμονίας και της απάτης, και οι ιερείς έχαναν τεράστια ποσά από την έλλειψη ζητητών χρησμών, διαμήνυσαν στον αυτοκράτορα πως το θέλημα των «θεών» ήταν η ολοκληρωτική εξαφάνιση του Χριστιανισμού και των οπαδών του. Ότι δήθεν έτσι θα ήταν ευμενείς προς το κράτος!
Ο φανατικός ειδωλολάτρης αυτοκράτορας θέλησε επίσης να καθαρίσει το στράτευμα από τους χριστιανούς στρατιωτικούς. Έδωσε σαφείς εντολές να εντοπισθούν όλοι οι χριστιανοί του στρατεύματος και να αναγκασθούν να αρνηθούν την πίστη του, διαφορετικά να εκτελούνται χωρίς έλεος. Πλήθος χριστιανών στρατιωτών συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στο μαρτύριο Μεταξύ αυτών συνελήφθη και ο Γεώργιος, ο οποίος οδηγήθηκε μπροστά στον αυτοκρατορικό απεσταλμένο Μαγνέντιο για να απολογηθεί.
Ο ρωμαίος αξιωματούχος θαύμασε το παράστημα του Γεωργίου και εκτίμησε τα σπάνια προσόντα του και γι’ αυτό μεταχειρίστηκε όμορφο τρόπο να τον μεταπείσει να απαρνηθεί την πίστη του και να ασπασθεί την ειδωλολατρία. Ο Γεώργιος με θάρρος και ευγένεια αρνήθηκε να υπακούσει στις προτροπές του Μαγνέντιου. Το γεγονός αυτό εξόργισε τον ρωμαίο αξιωματούχο και διέταξε να τον βασανίσουν σκληρά. Φανατικοί ειδωλολάτρες στρατιώτες έμπηγαν αιχμηρά αντικείμενα στο κορμί του Γεωργίου. Εκείνος προσεύχονταν, όχι για τη σωτηρία του, αλλά για την μεταστροφή των βασανιστών του. Τότε έγινε το απροσδόκητο. Οι βαθιές και επώδυνες πληγές του επουλώνονταν πάραυτα θαυματουργικά. Τότε ο Μαγνέντιος έδωσε διαταγή να τον κλείσουν στη φυλακή.
Ύστερα από λίγες ημέρες έκανε περιοδεία στα μέρη της Ανατολής ο ίδιος ο Διοκλητιανός, μαζί με τη σύζυγό του, την ελληνίδα Αλεξάνδρα. Όταν επισκέφτηκε το στρατόπεδο του Γεωργίου πληροφορήθηκε το γεγονός και θέλησε να τον μεταπείσει ο ίδιος. Τον οδήγησε λοιπόν σε παραπλήσιο ναό το Απόλλωνα και τον παρότρυνε να θυσιάσει στα είδωλα. Εκείνος όμως και πάλι αρνήθηκε να ασπασθεί την πλάνη της ειδωλολατρίας. Μάλιστα αναφέρεται πως την ώρα που βρισκόταν μπροστά στο άγαλμα του ψευτοθεού, ρώτησε ο Γεώργιος το άγαλμα «θέλεις εσύ άψυχο είδωλο να λάβεις ως Θεός από μένα θυσία;». Το δαιμόνιο που κατοικούσε μέσα σε αυτό αναγκάστηκε να ομολογήσει ότι «δεν είμαι εγώ ο Θεός, ούτε κάποιος. άλλος από μας. Μόνο αυτός που κηρύττεις είναι αληθινός Θεός. Εμείς ήμασταν κάποτε άγγελοι και εξαιτίας της υπερηφάνειας μας γίναμε διάβολοι. Από τότε φθονούμε τους ανθρώπους και τους κοροϊδεύουμε ότι εμείς είμαστε οι θεοί για να μας προσκυνούν». Αμέσως ακούστηκε μέγας κλαυθμός μέσα από τα αγάλματα και με μεγάλη βοή σωριάστηκαν μόνα τους στη γη και έγιναν κομμάτια. Τότε η αυτοκράτειρα συγκλονίστηκε από το θαυμαστό αυτό γεγονός και ομολόγησε πίστη στο Χριστό, αντίθετα ο θηριώδης αυτοκράτορας, όχι μόνο δεν επηρεάστηκε από το θαύμα, αλλά το θεώρησε μαγικό τέχνασμα του Γεωργίου. Οι φανατικοί ειδωλολάτρες ιερείς άρχισαν να κτυπούν ανελέητα τον άγιο, ώσπου τον άφησαν λιπόθυμο. Τελικά έδωσε ο αυτοκράτορας διαταγή να τον αποκεφαλίσουν και επίσης να ρίξουν στη φυλακή την Αλεξάνδρα.
Το πράσινο ανοιξιάτικο χορτάρι ποτίστηκε με το τίμιο αίμα του μάρτυρα και η αγία του ψυχή ανέβηκε στο θρόνο του Χριστού, για να λάβει τον πολύτιμο και αμάραντο στέφανο του μαρτυρίου. Επίσης και η Αλεξάνδρα πέθανε λίγο αργότερα από τις κακουχίες της φυλακής, παίρνοντας και αυτή το δικό της μαρτυρικό στέφανο.
Οι χριστιανοί της περιοχής παρέλαβαν με ευλάβεια και έθαψαν το σώμα του μάρτυρα με τιμές. Ο τάφος του είχε γίνει κέντρο συνάθροισης των πιστών όλης της περιοχής, για να χαιρετήσουν και να τιμήσουν τον καλλιμάρτυρα του Χριστού. Πλήθος θαυμάτων γινόταν εκεί. Τυφλοί έβλεπαν το φως τους, παράλυτοι σύσφιγγαν τα μέλη τους, βαριά ασθενείς έβρισκαν την υγεία τους, πένητες διασώζονταν, αιχμάλωτοι επέστρεφαν στα σπίτια τους, χάρη στην δύναμη του Γεωργίου. Σύμφωνα με την παράδοση το σώμα του Μάρτυρα μεταφέρθηκε αργότερα στην Παλαιστίνη και θάφτηκε εκεί. Ο τάφος του σώζεται μέχρι σήμερα και επιτελούνται εκεί θαύματα ιάσεως σε πονεμένους χριστιανούς και αλλοθρήσκους.
Ο Μεγαλομάρτυς Γεώργιος δεν άργησε να αγιοποιηθεί στη συνείδηση της Εκκλησίας Ευθύς μετά το μαρτύριό του άρχισε να τιμάται από όλους τους χριστιανούς. Μέχρι σήμερα βρίσκεται την πρωτοπορία της χορείας των αγίων. Πάμπολλοι ναοί είναι αφιερωμένοι στη χάρη του, πλήθος χριστιανών φέρουν με καμάρι το ηρωικό και σεπτό όνομά του, επίσης τοπωνύμια, περιοχές, ακόμα και πόλεις φέρουν το όνομά του! Στις μουσουλμανικές χώρες και ιδιαίτερα στην Αίγυπτο και στην Παλαιστίνη ο άγιος Γεώργιος τιμάται και από τους μουσουλμάνους για τα άπειρα θαύματα που επιτελεί και σε αυτούς!
Η μνήμη του μαρτυρίου του εορτάζεται στις 23 Απριλίου. Όμως επειδή αρμόζει σε εκείνον να εορτάζεται λαμπρά η μνήμη του και επειδή συχνά συμπίπτει αυτή με την Μ. Τεσσαρακοστή, μετατίθεται, στην περίπτωση αυτή, την Δευτέρα του Πάσχα.
Ως συνειδητοί πιστοί αισθανόμαστε μεγάλη ευλογία να τον έχουμε προστάτη και βοηθό μας. Αυτός θα πρέπει να είναι το ιδεώδες, του οποίου οφείλουμε να μιμούμαστε αν θέλουμε να είμαστε αρεστοί στο Θεό. Το ηρωικό του παράδειγμα θα πρέπει να είναι για μας κανόνας πίστεως και ιδιαίτερα για τους νέους μας, οι οποίοι παραπαίουν στους σύγχρονους δύσκολους καιρούς του πνευματικού αποπροσανατολισμού και της σύγχυσης.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ’.
Ὡς τῶν αἰχμαλώτων ἐλευθερωτής, καὶ τῶν
πτωχῶν ὑπερασπιστής, ἀσθενούντων ἰατρός, βασιλέων ὑπέρμαχος, Τροπαιοφόρε
Μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον
Ἦχος δ’ . Ὁ ὑψωθείς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Γεωργηθείς ὑπό Θεοῦ ἀνεδείχθης, τῆς
εὐσεβείας γεωργός Τιμιώτατος, τῶν ἀρετῶν τὰ δράγματα συλλέξας σεαυτῷ·
σπείρας γὰρ ἐν δάκρυσιν, εὐφροσύνῃ θερίζεις· ἀθλήσας δὲ δι᾽ αἵματος, τὸν
Χριστόν ἐκομίσω· καὶ ταῖς πρεσβείαις Ἅγιε ταῖς σαῖς, πᾶσι παρέχεις
πταισμάτων συγχώρησιν.
