Αρχιμ. Ιωάννου Κωστώφ
Στή μελέτη μας αὐτή θά ἀσχοληθοῦμε λίγο μέ ἕνα ἀπό τά σπουδαιότερα θέματα τῆς ἐπιγείου ζωῆς: τό γάμο. Θά δοῦμε τήν ἱερότητά του, καθώς καί τήν προσπάθεια ἀμαυρώσεώς του ἐκ μέρους τοῦ διαβόλου.
Θά δοῦμε, ἐπίσης, τίς εὐλογίες τίς ὁποῖες ἀπολαμβάνει ἕνα ζεῦγος, ὅταν θεμελιώση τή συνεύρεσι καί συνοίκησί του μέ τήν εὐλογία τῆς Ἐκκλησίας στό θρησκευτικό γάμο.
Θά ψηλαφήσουμε τήν ἱερότητα τῶν συζυγικῶν σχέσεων, ὅταν αὐτές ἐπιτελοῦνται μέσα στό πνεῦμα τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καθώς καί τίς συνέπειες ἀπό τή σαρκολατρία.
Θά διαπιστώσουμε τίς βλαβερές συνέπειες τῶν διαζυγίων καί τῶν πολιτικῶν «γάμων».
Θά εὐχηθοῦμε, τέλος, κάθε εὐλογία πνευματική σ᾽ ὅσους νέους ἀρχίζουν τήν κοινή ζωή τους μέ τή συνδετική χεῖρα τοῦ Κυρίου μας.
Καλό ξεκίνημα!
Γράφει ὁ Walter Νitsche: «Οἱ δοκιμαστικές ἐμπειρίες δέν μποροῦν ποτέ νά ἀποκαλύψουν τήν πραγματικότητα τῆς ἀγάπης. Δέν μπορεῖς οὔτε νά ζήσης δοκιμαστικά οὔτε νά πεθάνης δοκιμαστικά, ἀλλ᾽ οὔτε τή συζυγική ζωή μπορεῖ νά τή δοκιμάσης. Λείπουν οἱ προϋποθέσεις, οἱ συνθῆκες τοῦ πειράματος εἶναι τεχνητές καί ἀπατηλές. Εἶναι ἀκριβῶς σάν νά προσπαθοῦσα νά μάθω κολύμπι στή μπανιέρα. Αὐτό εἶναι ἀδύνατον. Τό πραγματικό κολύμπι χρειάζεται τό ἀπαραίτητο στοιχεῖο: Ἀρκετό νερό, τό πλάτος μιᾶς λίμνης ἤ τῆς θάλασσας. Καί ὁ γάμος εἶναι ὅπως ἡ λίμνη ἤ ἡ θάλασσα».
«Γιά τήν εὐτυχία στό γάμο χρειάζεται κάτι πολύ περισσότερο ἀπ᾽ τό νά βρῆς τό σωστό πρόσωπο. Χρειάζεται νά εἶσαι καί ἐσύ τό σωστό πρόσωπο».
Ἐπισημαίνει ὁ π. Παΐσιος: «Ἡ γυναῖκα, λέει τό Εὐαγγέλιο, πρέπει νά φοβᾶται τόν ἄνδρα, δηλαδή νά τόν σέβεται, καί ὁ ἄνδρας νά ἀγαπάη τή γυναῖκα (Ἐφ 5, 33). Μέσα στήν ἀγάπη εἶναι ὁ σεβασμός. Μέσα στό σεβασμό εἶναι ἡ ἀγάπη. Αὐτό τό ὁποῖο ἀγαπῶ, τό σέβομαι κιόλας. Καί αὐτό τό ὁποῖο σέβομαι, τό ἀγαπῶ. Δηλαδή δέν εἶναι ἄλλο τό ἕνα καί ἄλλο τό ἄλλο· ἕνα πρᾶγμα εἶναι καί τά δύο».
Ὁ π. Dimitri Doudko σέ διάλογο:
«—Τί μπορεῖ νά κάνουμε ἄν οἱ χαρακτῆρες μας δέν συμφωνοῦν καί φιλονικοῦμε διαρκῶς; Πρέπει νά ἐξακολουθήσουμε νά ζοῦμε μαζύ, ἀφοῦ ἔχουμε γίνει ὁλότελα ξένοι μεταξύ μας;
—Θά ἤθελα νά σᾶς κάνω μιά ἐρώτησι. Πῶς σκεπτόσασθαν πρῶτα; Ἄν οἱ χαρακτῆρες σας συμφωνοῦσαν ἄλλοτε, μποροῦν νά συμφωνήσουν καί τώρα. Πρέπει ἁπλούστατα νά κάνετε μιά προσπάθεια ἀμοιβαίας κατανοήσεως, ἀμοιβαίων ὑποχωρήσεων. Κάνετε ὅ,τι μπορεῖτε γιά νά σώσετε τήν οἰκογένειά σας».
«Μέ ρώτησε κάποιος:
—Γέροντα, τί ἑνώνει περισσότερο τόν ἄνδρα μέ τή γυναῖκα;
—Ἡ εὐγνωμοσύνη, τοῦ λέω. Ὁ ἕνας ἀγαπάει τόν ἄλλο γι᾽ αὐτό τό ὁποῖο τοῦ χαρίζει. Ἡ γυναῖκα δίνει στόν ἄνδρα τήν ἐμπιστοσύνη, τήν ἀφοσίωσι, τήν ὑπακοή. Ὁ ἄνδρας δίνει στή γυναῖκα τή σιγουριά ὅτι μπορεῖ νά τήν προστατεύση. Ἡ γυναῖκα εἶναι ἡ ἀρχόντισσα τοῦ σπιτιοῦ, ἀλλά καί ἡ μεγάλη ὑπηρέτρια. Ὁ ἄνδρας εἶναι ὁ κυβερνήτης τοῦ σπιτιοῦ, ἀλλά καί ὁ χαμάλης».
«Θυμᾶμαι τόν πατέρα νά ἔρχεται τό καλοκαίρι ἀπό τό θέρος, ὕστερα ἀπό δέκα ὥς δεκαπέντε ὧρες δουλειά. Ἔπρεπε, ὅμως, τό βράδυ νά κάνη τό Ἀπόδειπνο. Μπορεῖ καλά-καλά νά μήν καταλάβαινε τί σήμαινε τό “ἄσπιλε, ἀμόλυντε”, ὅμως, μιλοῦσε μέ τήν Παναγία. Ἐμεῖς στεκόμασθε λίγο πιό πίσω καί μᾶς κρατοῦσε ἡ μητέρα ἀπ᾽ τό χέρι. Καμμιά φορά νυστάζαμε καί μᾶς τραβοῦσε ἡ μητέρα νά ξυπνήσουμε. Δέν ξεχνῶ ἐκεῖνες τίς νύκτες κι ἐκείνη τήν προσευχή, ὅταν ὁ πατέρας μιλοῦσε μέ τήν Παναγία καί τό Χριστό. Ἦταν εὐλογημένα ἐκεῖνα τά χρόνια».
«Μοῦ διηγήθηκε μιά εὐλαβής χριστιανή γυναῖκα πώς, ὅταν ἄρχισε ὁ ἐπιθανάτιος ἀγῶνας τοῦ συζύγου της, αὐτή ἄρχισε νά κάνη ἀμέσως στρωτές μετάνοιες, πενῆντα, ἑκατό, διακόσιες… Κουραζόταν, φώναζε “ἔλεος, Θεέ μου!, ἔλεος, βοήθεια, σῶσε Χριστέ μου τόν ἄνδρα μου”. Σηκωνόταν ἐξαντλημένη ἀπ’ τήν κούρασι κι ἄρχιζε τά σταυρωτά κομποσχοίνια.
Ἔτσι τήν εἶχε συμβουλεύσει ἕνας καλόγερος ἀπ’ τό Ἅγιο Ὄρος. Μόλις ξεκουραζόταν λίγο ἄρχιζε ξανά τίς στρωτές μετάνοιες, πενῆντα, ἑκατό, διακόσιες… ξανά τά σταυρωτά κομποσχοίνια καί ὕστερα πάλι μετάνοιες…
Ἔδωσε τρομερή μάχη μέ τούς δαίμονες, ἀλλά εἶχε καί θαυμαστή συμπαράστασι ἀπ’ τούς Ἀγγέλους τοῦ Θεοῦ. Κατάκοπη ὕστερα ἀπό ὀκτώ περίπου ὧρες ἀγῶνα, ἀκούει τόν ἄνδρα της νά τῆς λέη:
—Γυναῖκα, σώθηκα! Ὁ Δεσπότης Χριστός, Νάτος! Δόξα Σοι, ὁ Θεός! Σ’ εὐχαριστῶ, σ’ εὐχαριστῶ γυναῖκα μου… καί πέθανε!
Αὐτό σημαίνει μέλος Χριστοῦ κι αὐτή εἶναι ἡ ἔμπρακτη ἀγάπη!!!».
«Νά δείξης τό μαρτυρικό σου φρόνημα ἐκεῖ ὅπου εἶναι ὁ καθημερινός σου στίβος, στό σπίτι σου, στόν ἄνδρα σου, στή γυναῖκα σου. Ὅταν ὁ ἄνδρας ἔρχεται ἀπ’ τή δουλειά κουρασμένος καί σοῦ μιλᾶ χωρίς εὐγένεια, ἐσύ μή θυμώνης. Ὅταν ἐκεῖνος σέ βρίση, ἐσύ μή βγάλης γλῶσσα. Δεῖξε του ἀγάπη, ἀνοχή, ὑπομονή. Ἄν ἡ γυναῖκα σου σοῦ ἔκαψε τό φαγητό, μή φωνάζης ἐσύ⋅ φάτο. Βάλε λίγο λεμόνι μέσα νά γίνη πιό νόστιμο καί πές της, ὡραῖο εἶναι τό φαγητό, ὥστε νά μήν πάρη χαμπάρι ὅτι τό φαγητό ἦταν καμένο. Νά βασιλεύη ἡ ἀγάπη μέσα στό σπίτι. Ὅταν βλέπης ὅτι σέ ἀδικεῖ ὁ σύντροφος τῆς ζωῆς σου, μή φωνάζης ὅτι ἔχεις δίκηο. Δέν ἔχει σημασία ἄν ἔχης δίκηο ἤ δέν ἔχης. Δέν ἔχει σημασία ποιό εἶναι τό ὀρθό, ἀλλά τί θέλει ὁ ἄλλος. Βγάλε τόν ἑαυτό σου, ἀρνήσου τόν ἑαυτό σου, βάλε μπροστά τόν ἄλλο. Αὐτό εἶναι θάνατος, αὐτό εἶναι μαρτύριο.
Μιά μέρα, κατά τήν ὁποία βιαζόμουν νά ἔλθω ἀπ’ τό μοναστήρι μου γιά νά σᾶς μιλήσω, πῆρα ταξί γιά νά προλάβω. Στό δρόμο ρωτάω τόν ὁδηγό:
—Δέν μοῦ λές, τρῶς καμμιά φορά μαζύ μέ τή γυναῖκα σου τό μεσημέρι ἤ τό βράδυ;
Ξέρετε, οἱ καημένοι οἱ ταξιτζῆδες ἔχουν τέτοια δουλειά πού δέν ξέρουν κι αὐτοί πότε θά βρεθοῦν στό σπίτι τους.
—Κάθε μέρα, μοῦ λέει, μεσημέρι καί βράδυ.
—Πῶς τά καταφέρνεις; Τί ὥρα τρῶτε;
—Τό μεσημβρινό φαγητό ἀρχίζει ἀπ’ τίς 10 καί φθάνει μέχρι τίς 4 τό ἀπόγευμα, καί τό βραδυνό ἀπ’ τίς 6 τό ἀπόγευμα μέχρι τίς 2 τή νύκτα!
Δηλαδή στίς 10 ἡ ὥρα ἡ γυναῖκα του εἶχε τό φαγητό ἕτοιμο καί τόν περίμενε, ὅποια ὥρα θά ἐρχόταν, γιά νά φᾶνε μαζύ. Καί τό βράδυ ἀπ’ τίς 6 τό ἀπόγευμα τόν περίμενε πολλές φορές μέχρι τίς 2 τή νύκτα. Δέν σᾶς κάνει ἐντύπωσι; Αὐτό σημαίνει μαρτύριο μέσ’ στή ζωή: ζωή ἀγάπης».
Ἄς δοῦμε μέ συγκατάβασι μιά ἔκθεσι παιδιοῦ: «Ὁ Θεός, ὅταν ἔπλασε τόν Ἀδάμ, τοῦ ἔδωσε μόνο μιά γυναῖκα, τήν Εὔα. Ἄν σκεφτόταν ὅπως οἱ Ἄραβες, τότε ἔπρεπε νά πλάση δύο, τρεῖς, τέσσερεις Εὔες. Ὅμως ἔπλασε μόνο μία γιά νά μᾶς δώση νά καταλάβουμε τί σκεφτόταν γι᾽ αὐτό τό θέμα. Καί ὅταν πῆγε στό γάμο τῆς Κανᾶ, δέν ἔβαλε τίς φωνές στό γαμπρό, γιατί εἶχε παντρευθῆ μόνο μιά γυναῖκα, ἀλλά γιά νά τόν ἀνταμείψη ἔκανε κι ἕνα ὡραῖο θαῦμα μπροστά του. Ἄν ὁ Χριστός πήγαινε σ᾽ ἕνα γάμο τῆς Κανᾶ ἀραβικό, καί ἔβλεπε ὅλες ἐκεῖνες τίς γυναῖκες καθισμένες στό τραπέζι, ἀπό πεῖσμα θά ἔκανε τό θαῦμα ἀνάποδα: τό κρασί θά τό ἔκανε νερό!».
«Ἕνα εὐτυχισμένο ζευγάρι, πού γιόρτασε τά 50 χρόνια τῶν γάμων τους, παρέδωσε σέ ὅλα τά νεαρά ζευγάρια, πού συμμετεῖχαν στή γιορτή μαζύ μέ τό ἀναμνηστικό δωράκι τους καί ἕνα φάκελο πού περιεῖχε πέντε συμβουλές, ἀπόσταγμα τῶν πέντε δεκαετιῶν του συζυγικοῦ τους βίου. Ἔγραφε:
1. Πάρε τήν ἀπόφασι νά μήν εἶσαι ποτέ ἐσύ, πού θ᾽ ἀρχίσης μία διένεξι.
2. Μήν ξεχνᾶς ὅτι, ὁ ἄνθρωπος πού παντρεύθηκες ἔχει τίς ἀδυναμίες του, δέν λείπουν, ὅμως, κι ἀπό σένα τά ἐλαττώματα.
3. Νά προτιμήσης νά πεθάνης καλύτερα, παρά νά ξεστομίσης μία λέξι, πού θά δείξη ὅτι μετανόησες γιά τό γάμο σου.
4. Μήν ξεχνᾶς ὅτι ὁ γάμος εἶναι ἅμιλλα θυσιῶν μεταξύ τῶν δύο σας. Ὅποιος ἀπ᾽ τούς δύο σας κάνει τίς πιό πολλές θυσίες, αὐτός κερδίζει τά πιό πολλά.
5. Ὑπόμεινε! Ἡ ὑπομονή εἶναι ἡ κορυφαία λέξι τῆς συζυγικῆς ζωῆς».
«Θέλησα νά ἐντυπωσιάσω τούς μαθητές μου, δείχνοντάς τους πόση δύναμι ἔχει ἕνα προσεγμένο δῶρο. Τό ἄλλο ἀπόγευμα, κανόνισα μέ ἕναν ἀνθοπώλη νά ἔλθη στήν τάξι στό τέλος τοῦ μαθήματος. Τόν παρουσίασα καί εἶπα στούς ἐκπαιδευόμενους: “Θέλω ὅλοι σας νά δῆτε μέ τά μάτια σας πόσο συμβάλλει στήν οἰκογενειακή σας εὐτυχία ἕνα ἀπροσδόκητο δῶρο. Συμφώνησα μέ τόν κύριο ἀνθοπώλη ἀπό ἐδῶ νά προσφέρη στόν καθένα σας ἕνα ὄμορφο, κόκκινο τριαντάφυλλο, μέ μακρύ μίσχο, γιά 50 μόλις cents. Ἄν δέν ἔχετε πάνω σας 50 cents, ἤ ἄν πιστεύετε ὅτι ἡ γυναῖκα δέν τά ἀξίζει (ἐδῶ γέλασαν) θά πληρώσω ἐγώ τό τριαντάφυλλο ἀπό τήν τσέπη μου. Τό μόνο πού σᾶς ζητῶ εἶναι νά τό προσφέρετε στή γυναῖκα σας καί αὔριο τό ἀπόγευμα νά μοῦ πῆτε τί συνέβη”.
“Ἐννοεῖται ὅτι δέν θά τῆς πῆτε πῶς ἔγινε καί τῆς ἀγοράσατε τό τριαντάφυλλο!”.
Μπῆκαν στό νόημα.
Τήν ἄλλη μέρα, ὅλοι οἱ πωλητές, χωρίς καμιά ἐξαίρεσι, ἀνακοίνωσαν ὅτι μέ 50 μόλις cents εἶχαν κάνει τή γυναῖκα τους εὐτυχισμένη».
«Ἡ ἐρωτική ἔξαρσι καί ἡ τρυφεράδα μέσα στό γάμο ἐξαντλοῦνται γρήγορα, ὅπως τό πρῶτο κρασί στό γάμο τῆς Κανᾶ. Γιά νά διατηρηθῆ, ὅμως, ἡ εὐφορία καί ἡ χαρά μέσα στό σπίτι, πρέπει νά ἔλθη ὁ “καλός οἶνος”. Ἀλλ᾽ αὐτό δέν γίνεται παρά μόνο μέ θαῦμα. Καί ἕνα τέτοιο θαῦμα μόνο ἕνας μπορεῖ νά τό κάνη. Ὁ Χριστός. Ἀρκεῖ νά εἶναι προσκεκλημένος, καί στό δικό σου γάμο, ὅπως τότε τῆς Κανᾶ τῆς Γαλιλαίας».
«Ἀφοῦ τελείωσε ἡ Θεία Λειτουργία, καθόμασταν ὅλοι στήν αὐλή τῆς ἐκκλησίας καί βλέπω μιά μητέρα νά πλησιάζη τό Γέροντα κρατώντας ἀπό τό χέρι ἕνα ἀνάπηρο παιδάκι. Περπατοῦσε, βέβαια, τό παιδάκι, ἀλλά ἦταν χάλια. Πολύ κοντό, τά ματάκια του πρός τά ἔξω καί ἀνάπηρο καί στό μυαλό. Μόλις πλησίασε ἡ μάνα στό Γέροντα τοῦ λέει: “Δές, πάτερ, καί τό δικό μου τό χάλι” καί ἔκλαιγε ἡ μάνα. Ἀφοῦ κοίταξε καί τή μάνα καί τό παιδί ὁ Γέροντας δάκρυσε καί τῆς εἶπε: “Ἁμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα” καί τή ρώτησε “πότε ἔγινε αὐτό τό παιδί” καί ἡ μάνα ἀπάντησε πότε γεννήθηκε καί ὁ Γέροντας τῆς λέει πότε ἔγινε ἡ σύλληψι τοῦ παιδιοῦ. Γιατί ἡ σύλληψι παιδιῶν τήν Τετάρτη, τήν Παρασκευή, τήν Κυριακή καί τίς μεγάλες γιορτές πρέπει νά ἀποφεύγεται».
«Μιά μέρα πού ἤμουν στό μοναστήρι, μοῦ ἀφηγήθηκε ἡ Εὐθυμία Ἀνανιάδου, εἶδα ἕνα νέο πού ἔτρεχαν τά σάλια του. “Γέροντα, ἐγώ γιατί ἔπαθα ἔτσι;” ρώτησε ὁ νέος. Κι ὁ Γέροντας τοῦ ἀπάντησε: “Γιατί ἔπαθες; Γιατί ἡ μάνα σου συνέλαβε σέ περίοδο νηστείας”».
«Ὅλοι οἱ γονεῖς προσέχετε νά μήν πέφτετε σέ λάθη, ὅταν θά ἔλθη ὁ καιρός τῆς γεννήσεως καί ἀνατροφῆς τους. Τά δαιμονόπληκτα παιδιά εἶναι πιθανό νά πάσχουν ἀπ᾽ τίς ἑξῆς αἰτίες:
Οἱ γονεῖς δέν κράτησαν τίς νηστεῖες καί δέν μπόρεσαν νά χαλιναγωγήσουν τίς σαρκικές τους ὁρμές κατά τίς ἡμέρες τῶν νηστειῶν, ὅπως εἶναι: Τετάρτη, Παρασκευή, Κυριακή, οἱ μεγάλες ἑορτές τοῦ ἔτους κι ὁλόκληρες οἱ γνωστές περίοδοι τῆς νηστείας. Πολλά παιδιά, πού συνελήφθησαν τίς ἡμέρες αὐτές εἶναι ἀνυπάκουα, πεισματάρικα, διότι οἱ γονεῖς τους δέν σεβάσθηκαν καί δέν ὑπάκουσαν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ καί δέν φύλαξαν καθαρότητα τίς ἅγιες ἡμέρες Του.
Ρωτῆστε τους γιά τούς λογισμούς πού τούς κατατρέχουν καί θά τούς δῆτε νά κλαῖνε καί νά πονοῦν γιά τίς ἁμαρτίες πού διέπραξαν κατά τήν κυοφορία τῶν παιδιῶν τους.
Οἱ μητέρες κατά τή σύλληψι δέν εἶχαν καθαρή καρδιά, κι αὐτό μπορεῖ νά εἶναι ἡ αἰτία πού γεννοῦν παιδιά κωφάλαλα κι ἑτοιμοθάνατα. Κι ἐάν τόν καιρό ἐκεῖνο ὁ πατέρας ἦταν καί μεθυσμένος, μπορεῖ νά γεννηθῆ ἕνα παιδί πού θά εἶναι σωματικά χωλό ἤ διανοητικά καθυστερημένο, ἤ θά εἶναι ταυτόχρονα, σωματικά καί διανοητικά ἄρρωστο».
«—Πάτερ, σᾶς λέμε τίς ἁμαρτίες μας, τοῦ εἶπε κάποτε ἕνα πνευματικοπαίδι του, σᾶς ζητᾶμε νά μᾶς καθοδηγήσετε σέ θέματα πίστεως, δογμάτων, ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί τά ὅμοια. Αὐτό τό καταλαβαίνω. Ἀλλά νά σᾶς ἀνακατεύουμε καί σέ θέματα τῆς καθημερινῆς οἰκογενειακῆς μας ζωῆς, αὐτό μοῦ φαίνεται λίγο περίεργο. Τό κάνουμε, δέν ξέρω, ὅμως, ἄν εἶναι σωστό αὐτό.
—Παιδί μου, διάβασε τίς Ἐπιστολές τοῦ Ἀποστόλου Παύλου. Ἐκεῖ θά δῆς μέ ποιά θέματα ἀσχολεῖται ὁ μεγάλος αὐτός Ἀπόστολος. Κατευθύνει τούς πιστούς σέ θέματα σχετικά μέ τό Τριαδικό δόγμα, μέ τή θεία οἰκονομία, μέ τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, μέ τή δημιουργία τοῦ κόσμου, μέ τίς ἔσχατες ἡμέρες κλπ.. Πολεμᾶ αἱρέσεις καί ψευδοδιδασκάλους, καθοδηγεῖ ὁλόκληρες Ἐκκλησίες. Μαζύ, ὅμως, μέ ὅλα αὐτά, μέ “τήν μέριμναν πασῶν τῶν Ἐκκλησιῶν” (Β´ Κορ 11, 28), δέν τόν ἀπασχολοῦν καί θέματα συμπεριφορᾶς τῶν συζύγων μεταξύ τους ἤ μεταξύ αὐτῶν καί τῶν παιδιῶν τους; Δέν ρυθμίζει ἀκόμη καί τίς συζυγικές σχέσεις; Κι ἄν αὐτά τά γράφη σέ Ἐπιστολές, πού ἀπευθύνονταν σέ Ἐκκλησίες ὁλόκληρες καί κατ᾽ ἀνάγκην περιέχουν τά γενικά πλαίσια τῶν ἐντολῶν του, πόσο πιό λεπτομερειακά καί ἐξατομικευμένα δέν θά τόν ἀπασχολοῦσαν τά θέματα αὐτά, ὅταν “νύκτα καί ἡμέραν” δέν ἔπαυε “μετά δακρύων νουθετῶν ἕνα ἕκαστον”, ὅπως λέει ὁ ἴδιος; (Πρξ 20, 31)».
«Στό Θεό ἀνήκει ἡ ἐξουσία ν᾽ ἀποφασίζη ἄν θ᾽ ἀποκτήσης ἤ δέν θ᾽ ἀποκτήσης παιδιά καί πόσα. Ἄν σοῦ στείλη —ὅσα κι ἄν σοῦ στείλη—, δέξου τα μέ χαρά. Ἄν ὄχι, μή λυπᾶσαι. Ἀλλά ποτέ μήν τολμήσης νά κάνης δικές σου ἐπιλογές, ἤ νά ἐπέμβης καί νά ἐμποδίσης τό θέλημα τοῦ Θεοῦ».
«Μιά ἀδελφή, ἡ ὁποία δέν ἤθελε νά ἔχη πολλά παιδιά, πῆγε στό Γέροντα νά τήν συμβουλεύση τί νά κάνη. Αὐτός τῆς εἶπε:
—Ἐάν ἀποφεύγης τά παιδιά, ἀποφεύγεις τή σωτηρία. Μήν ἀρκῆσαι μόνο σέ ἕνα παιδί διότι μπορεῖ νά τό χάσης καί αὐτό. Τά πολλά παιδιά σ᾽ ἕνα σπίτι εἶναι ὑγιέστερα ἀπό ἐκεῖ ὅπου ὑπάρχουν συνήθως ἕνα ἤ δύο, τά ὁποῖα γίνονται δύστροπα καί φιλάσθενα. Ἐδῶ ἐκπληρώνεται ὁ λόγος τοῦ Κυρίου πού λέγει: “Ὁ σπείρων φειδομένως (: μέ τσιγγουνιά) φειδομένως καί θερίσει, καί ὁ σπείρων ἐπ᾽ εὐλογίαις (: ἁπλόχερα) ἐπ᾽ εὐλογίαις καί θερίσει”(Β´ Κορ 9, 6).
Ἦλθε σέ μένα πρίν ἀπό λίγο καιρό μία γερόντισσα γυναῖκα γιά ἐξομολόγησι καί τή ρώτησα:
—Ἀδελφή, πόσα παιδιά ἔχεις;
Ἀπέκτησα 18 πάτερ! Τά ὀκτώ τά πῆρε ὁ Θεός, πέθαναν ἀπό μικρά καί τά ἄλλα δέκα εἶναι στή ζωή, ὅλοι τακτοποιημένοι στό χωριό μέ τίς οἰκογένειές τους.
Ἦλθε μία ἄλλη γυναῖκα ἀπό μακρυά καί τή ρώτησα:
—Πόσα παιδιά ἔχεις, χριστιανή μου;
—Οὔτε ἕνα, πάτερ.
—Πόσες ἐκτρώσεις ἔχεις κάνει μέχρι τώρα;
—Σαράντα ἔκανα, πάτερ.
—Πήγαινε ἀπό ἐδῶ, παιδί μου, καί ἐξομολογήσου στόν ἐπίσκοπο καί μετανόησε ὅσο ἔχεις καιρό, διότι εἶναι φοβερή ἡ κρίσι τοῦ Θεοῦ! Μετά ἀπό τήν ἄρνησι τῆς πίστεως, τό μεγαλύτερο ἁμάρτημα στόν κόσμο εἶναι ὁ φόνος τῶν βρεφῶν διά τῶν ἐκτρώσεων. Αὐτά τά δύο ἁμαρτήματα προκαλοῦν γρήγορα τήν ὀργή καί τιμωρία τοῦ Θεοῦ στούς ἀνθρώπους».
Ἡ κοινωνία μας, δυστυχῶς, ἔχει ἐξοκείλει πολύ στό θέμα τῆς οἰκογενειακῆς συνοχῆς. Ὅπως λέει ὁ Εrnest Lawson: «Πρίν ἀπό πενῆντα χρόνια, οἱ γονεῖς εἶχαν τήν τάσι νά ἀποκτοῦν πολλά παιδιά. Στίς μέρες μας, τά παιδιά ἔχουν τή τάσι ν᾽ ἀποκτοῦν πολλούς γονεῖς».
• «Διάλογος ἀνάμεσα στήν κυρία Dryden καί τό διάσημο ποιητή, σύζυγό της:
Κυρία Dryden: Πῶς μπορεῖς νά περνᾶς ὅλη μέρα σκυμμένος πάνω ἀπ’ αὐτά τά μουχλιασμένα κι ἀπαρχαιωμένα βιβλία; Τί θά ἔπρεπε, λοιπόν, νά εἶμαι κι ἐγώ ἕνα ἀπ’ τά βιβλία σου γιά νά τραβήξω τήν προσοχή σου;
Dryden: Ἄν ἦταν νά ἤσουν βιβλίο, ἀγαπητή μου, θά εὐχόμουν νά εἶσαι almanac, γιά νά μπορῶ νά σέ ἀλλάζω κάθε χρόνο».
• «Ἄν θέλης νά μάθης ποιός εἶναι τό ἀφεντικό στήν οἰκογένεια, κοίταξε ποιός κρατάει τό telecontrol».
• «Παλαιότερα τό ἀνδρόγυνο ἔπρεπε νά ἔχη ἕνα σοβαρό λόγο γιά νά χωρίση. Σήμερα ἀναζητεῖ ἕνα πολύ σοβαρό λόγο γιά νά μή χωρίση».
«Ἦταν σοφός ὁ παππούς καί ἐξηγοῦσε στούς δεκαοχτάρηδες πού τόν περιτριγύριζαν καί κρέμονταν ἀπ᾽ τά χείλη του:
Ὁ γάμος —ἔλεγε— εἶναι ἄνθησι καί πρέπει νά ἔλθη στήν ὥρα του καί στήν ἐποχή του. Τόν Ἀπρίλη. Ἄν γίνη νωρίτερα, κινδυνεύει νά καῆ ἀπ᾽ τόν παγετῶνα. Ἄν γίνη ἀργότερα, κινδυνεύει ἀπ᾽ τόν καύσωνα. Σᾶς εὔχομαι, παιδιά μου, ὁ γάμος σας νά ἔλθη στήν ὥρα του. Οὔτε στήν ἐφηβεία οὔτε στά μεσοκοπήματα. Ὅταν πρέπη κι ὅπως πρέπει. “Δόξῃ καί τιμῇ”, ὅπως τόν εὔχεται ἡ Ἐκκλησία μας. Καί οἱ δεκαοχτάρηδες ἄκουγαν…».
