Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2019

Η ανωτερότητα της Παρθενίας

Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἑρμηνεύοντας τόν Ἀποστολικό λόγο: «εἶναι καλό στόν ἄνθρωπο νά μήν ἀγγίζει γυναίκα»[1] διδάσκει: «Τό πρῶτο καί ἀνώτερο καλό σέ κάθε ἄνθρωπο τόσο στό λαϊκό, ὅσο καί σ’ αὐτόν, πού πρόκειται νά γίνει ἱερέας, καί ὄχι μόνο σ’ ἐκεῖνον πού πρόκειται νά γίνει ἱερέας, ὅπως κάποιοι κακῶς τό ἐννοοῦν (τό ἀνωτέρω ρητό τοῦ Ἀποστόλου)· τό πρῶτο λέγω καί ὑψηλότερο (ἀνώτερο καί τελειότερο) καλό σέ κάθε ἄνθρωπο εἶναι αὐτό, τό νά μήν παίρνει καθόλου γυναίκα, ἀλλά νά φυλάττει τήν παρθενία του. Τό πιό σίγουρο ὅμως καί ἐκεῖνο, πού βοηθεῖ στήν ἀσθενή ἀνθρώπινη φύση εἶναι ὁ γάμος καί τό νά παίρνει ὁ ἄνθρωπος γυναίκα νόμιμη»[2]. Ἑπομένως, τό ἀνώτερο καί τό εὐκταῖο στόν ἄνθρωπο εἶναι ἡ παρθενία. Ἔτσι ζοῦσαν οἱ Πρωτόπλαστοι πρό τῆς πτώσεως. Ἔτσι θά ζοῦν καί στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ὅσοι θά ἀξιωθοῦν αὐτῆς. Ὅμως, ἐπειδή κάποιοι δέν θέλουν καί δυσκολεύονται, παραχωρεῖται ὁ Γάμος.
Ὁ Γάμος δέν ὑπῆρχε πρίν τήν πτώση τῶν Πρωτοπλάστων στόν Παράδεισο. Εὐλογήθηκε, ὅμως, μετά τήν πτώση ἀπό τόν Θεό. Εἶναι μία παραχώρηση τοῦ Θεοῦ στήν ἀνθρώπινη ἀδυναμία-ἀρρώστια-ἐμπάθεια, ἡ ὁποία εἰσῆλθε στήν ἀνθρώπινη φύση μετά τήν πτώση[3]. Εἶναι σαφής ἡ διδασκαλία τῶν Ἁγίων Πατέρων: Ὁ τρόπος συλλήψεως, κυοφορίας καί γεννήσεως τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελοῦν τούς δερμάτινους χιτῶνες, πού φόρεσαν ὁ Ἀδάμ καί ἡ Εὔα μετά τήν πτώση[4].
«Ὁ γάμος εἶναι συγγνώμη πάθους», παρατηρεῖ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, «ἐνῶ ἡ ἁγνότητα εἶναι λαμπρότης... (Ὁ γάμος) Εἶχε τά πρωτεῖα στόν καιρό τοῦ νόμου καί τῶν σκιῶν· (ὅταν ὁ κόσμος ἦταν σέ νηπιακή πνευματική κατάσταση).
Ἀλλά, ὅταν ξεπεράστηκε τό γράμμα, ἀντ’ αὐτοῦ εἰσῆλθε τό πνεῦμα. Τότε ἔπαθε ὁ Χριστός ἐν σαρκί... Τότε ἔλαμψε ἡ ἁγνότητα συντέμνουσα τόν κόσμο. Ἐκεῖ (στήν ἁγνότητα τοῦ Χριστοῦ) πρέπει νά μεταβεῖ ὁ κόσμος καί νά συνανέλθει (νά ἀνεβεῖ μαζί) μέ τόν Χριστό»[5]. Στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἄλλωστε δέν θά ὑπάρχει γάμος, ὅπως δέν ὑπῆρχε καί στόν Παράδεισο πρίν τήν πτώση τῶν Πρωτοπλάστων. Οἱ σύζυγοι μέσα στόν γάμο θά πρέπει, ἀσκούμενοι καί συνεργαζόμενοι μέ τήν Θεία Χάρη, νά ξεπεράσουν τό σαρκικό στοιχεῖο καί νά φθάσουν νά ζοῦν ὡς ἀδέλφια κατόπιν ἀμοιβαίας συμφωνίας, προετοιμαζόμενοι γιά τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Ἀπόσπασμα ἀπό τό Βιβλίο: Ἐν Χριστῷ ἀγάπη ἤ Μεταπατερική θεολογία (Ἀρχ. Σάββα Ἁγιορείτου) – Νέο βιβλίο

[1]               Α΄Κορ. 7,1: «καλόν ἀνθρώπῳ γυναικός μή ἅπτεσθαι».
[2]               Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἑρμηνεία εἰς τάς ΙΔ΄Ἐπιστολάς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, Τόμος Α’, Ἡ Πρός Ρωμαίους καί ἡ Α΄ Πρός Κορινθίους, Ἐκδόσεις Ὀρθοδοξος Κυψέλη, Θεσσαλονίκη 1989, σελ. 458: «Τό πρῶτον, λέγει, καί ὑπερέχον καλόν εἰς κάθε ἄνθρωπον, τόσον λαϊκόν ὅσον καί εἰς τόν μέλλοντα γενέσθαι ἱερέα, καί ὄχι δηλαδή εἰς μόνον ἐκεῖνον ὁποῦ ἔχει νά γένῃ ἱερεύς, καθώς μερικοί ἐννοοῦν κακῶς, τό πρῶτον, λέγω, καί ὑψηλότερον καλόν εἰς κάθε ἄνθρωπον εἶναι τοῦτο, τό νά μήν παίρνῃ τελείως γυναῖκα, ἀλλά νά φυλάττῃ παρθενίαν. Τό σιγουρότερον ὅμως καί ἐκεῖνο ὁποῦ βοηθεῖ εἰς τήν ἀσθενῆ φύσιν τῶν ἀνθρώπων εἶναι ὁ γάμος καί τό νά παίρνῃ ὁ ἄνθρωπος γυναῖκα νόμιμον».
[3]               Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία εἰς τήν Γένεσιν, 15, 4, PG 53, 123. Ἐπίσης στό:  TLG,  Work #112 53.123.29  to Work #112 53.123.35 «Μετά γάρ τήν παράβασιν τά τῆς συνουσίας γέγονεν· ἐπεί μέχρις ἐκείνου καθάπερ ἄγγελοι οὕτω διῃτῶντο ἐν τῷ παραδείσῳ͵ οὐχ ὑπό ἐπιθυμίας φλεγόμενοι͵ οὐχ ὑπό ἑτέρων παθῶν πολιορκούμενοι͵ οὐ ταῖς ἀνάγκαις τῆς φύσεως ὑποκείμενοι͵ ἀλλά δι΄ ὅλου ἄφθαρτοι κτισθέντες καί ἀθάνατοι͵ ὅπου γε οὐδέ τῆς τῶν ἱματίων περιβολῆς ἐδέοντο». Δηλ.: «Μετά τήν παράβαση (τῶν Πρωτοπλάστων) ἔγιναν τά τῆς συνουσίας· διότι μέχρι τότε σάν ἄγγελοι ζοῦσαν στόν Παράδεισο χωρίς νά φλέγονται ἀπό τήν ἐπιθυμία καί χωρίς νά πολιορκοῦνται ἀπό ἄλλα πάθη, χωρίς νά ὑπόκεινται στίς ἀνάγκες τῆς φύσεως, ἀλλά εἶχαν κτισθεῖ ἐξ ὁλοκλήρου ἄφθαρτοι καί ἀθάνατοι χωρίς νά χρειάζονται καί τήν περιβολή τῶν ἱματίων».Παράβαλε:http://www.gonia.gr/gonia.php?article=1977&PHPSESSID=6529eda2f1aed42dfa90e62829132807.
[4]               Ἁγ. Γρηγορίου Νύσσης, Περί ψυχῆς καί ἀναστάσεως, PG 46, 148C-49A. Βλ. στό Γ. Μαντζαρίδη, Χριστιανική ἠθική ΙΙ, σελ. 369, ἐκδ. Πουρναρᾶ, 2003.
[5]               Ἁγ. Γρηγορίου Θεολόγου, Ἔπη ἠθικά, Γ΄ Πρός Παρθένους παραινετικός, ΕΠΕ, τόμ. 9, σελ. 110-112· Πρόγραμμα Διογένης, Gregorius Nazianzenus Theol., Carmina moralia,Page 634, line 8:«Αἰνείσθω σοι καί γάμος, πρό γάμου δ' ἀφθορία· Γάμος συγγνώμη πάθους, ἁγνεία δέ λαμπρότης· Γάμος πατήρ ἁγίων, ἁγνεία δέ λατρεία. Ταύτην καί τότε καιροῖς ἐτίμων τοῖς εὐθέτοις, Ἀδάμ ἐν παραδείσῳ. Μωσής ἐν ὄρει Σινᾶ, Λειτουργῶν ὁ Ζαχαρίας, ὁ πατήρ τοῦ Προδρόμου. Γάμος καί παρθενίας ῥίζα τῆς Θεῷ φίλης, Ἀλλ' ἔστιν ὁμῶς σαρκός καί βράσματος δουλεία. Ὅτ' ἦν νόμος, καί σκιαί, καί πρόσκαιροι λατρεῖαι, Τότ' εἶχε πρῶτα καί γάμος, ὡς ἔτι νηπιώδης. Ὅτε δ' ὑπεξῆλθε τό γράμμα, τό πνεῦμ' ἀντεισήχθη, Καί Χριστός ἔπαθε σαρκὶ, προελθών ἐκ Παρθένου, Τότ' ἐξέλαμψεν ἁγνεία συντέμνουσα τόν κόσμον. Ὃν ἐκεῖ δεῖ μεταβῆναι Χριστῷ συνανελθόντι».