ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ίνα πάντες εν ώσι
Οὐ περὶ τούτων δὲ ἐρωτῶ μόνον, ἀλλὰ καὶ περὶ τῶν πιστευσόντων διὰ τοῦ λόγου αὐτῶν εἰς ἐμέ, ἵνα πάντες ἓν ὦσι, καθὼς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ἓν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ ὅτι σύ με ἀπέστειλας καὶ ἐγὼ τὴν δόξαν ἣν δέδωκάς μοι δέδωκα αὐτοῖς, ἵνα ὦσιν ἓν καθὼς ἡμεῖς ἕν ἐσμεν, ἐγὼ ἐν αὐτοῖς καὶ σὺ ἐν ἐμοί, ἵνα ὦσι τετελειωμένοι εἰς ἕν, καὶ ἵνα γινώσκῃ ὁ κόσμος ὅτι σύ με ἀπέστειλας καὶ ἠγάπησας αὐτοὺς καθὼς ἐμὲ ἠγάπησας. (Ιωάννη 17’ 20-23)
Αφού δε είπε δια την σωτηρίαν αυτών και δια τον αγιασμόν αυτών δια της πίστεως και της θυσίας, ομιλεί πλέον περί ομονοίας, και με αυτό πλέον τελειώνει τον λόγον του με αυτό ήρχισε και με αυτό ετελείωσε τον λόγον του, καθ’ όσον αρχί- ζων τον λόγον του λέγει «Σας δίδω νέαν εντολή» και εδώ «Δια να είναι ένα, όπως συ, Πάτερ, είσαι εις εμένα και εγώ εις εσένα». Πάλιν το «καθώς» δεν δηλώνει τελείαν εξίσωσιν αυτού με αυτούς διότι δεν ήτο δυνατόν τόσον πολύ να εξισωθούν με αυτόν, αλλ’ όσον είναι δυνατόν εις τους ανθρώπους όπως ακριβώς όταν λέγη «Γίνεσθε ευσπλαγχνικοί, όπως ο Πατήρ σας». Τι σημαίνει δε, «εν ημίν»; Δηλαδή να γίνουν εν εις την πίστιν προς ημάς.
Διότι, επειδή τίποτε άλλο δεν σκανδαλίζει τόσον πολύ όλους αυτούς, όσον η διάσπασις το λέγει αυτό, ώστε να γίνουν ένα. Τι λοιπόν; λέγει συνέβη αυτό; Και πάρα πολύ μάλιστα συνέβη διότι όλοι που πίστευσαν δια των Αποστόλων είναι ενωμένοι, αν και μερικοί διεσπάσθησαν από αυτούς διότι ούτε αυτό διέφυγε την προσοχήν του, αλλά και αυτό το προείπε, και έδειξεν ότι συνέβη εξ αιτίας της αδιαφορίας των ανθρώπων.
«Δια να πιστεύση ο κόσμος ότι συ με απέστειλες» πράγμα βέβαια που έλεγε και εις την αρχήν του λόγου του, ότι «Με αυτό θα γνωρίσουν όλοι, ότι είσθε μαθηταί μου, εάν αγαπάτε ο ένας τον άλλον». Και επρόκειτο από αυτό να πιστεύσουν; Διότι, λέγει, ένας είναι ο Θεός της ειρήνης. Αν λοιπόν εκείνα, που έμαθαν από αυτούς, τα φυλάξουν, θα γνωρίσουν οι ακροαταί τον διδάσκαλον από τους μαθητές, εάν όμως φιλονεικούν, δεν θα ειπούν ότι είναι μαθηταί ειρηνικού Θεού. Εάν εγώ δεν είμαι ειρηνικός, δεν θα ομολογήσουν ότι έχω αποσταλή από σένα. Βλέπεις πως μέχρι τέλους αυτό λέγει, την προς τον Πατέρα του δηλαδή συμφωνίαν;
«Και εγώ, την δόξαν που μου έδωσες, την έδωσα εις αυτούς»: την δόξαν δια των θαυμάτων, δια των δογμάτων και δια να έχουν ομόνοιαν. Διότι αυτή η δόξα, το να είναι δηλαδή ενωμένοι, είναι πιο σπουδαία και από τα θαύματα. Διότι, όπως ακριβώς και τον Θεόν θαυμάζουν, επειδή δεν υπάρχει στάσις, ούτε διαμάχη εις εκείνην την φύσιν, και αυτό είναι η πιο μεγαλύτερη δόξα, έτσι και αυτοί, λέγει, από αυτό θα γίνουν λαμπροί.
Και πως, λέγει, ζητεί αυτό από τον Πατέρα να το δώση εις αυτούς, την στιγμήν που λέγει ότι ο ίδιος το δίδει αυτό; Διότι είτε ομιλεί περί θαυμάτων, είτε περί ομονοίας, είτε περί ειρήνης, φαίνεται αυτός ο ίδιος να δίδη αυτά εις αυτούς. Άρα γίνεται φανερόν ότι αυτή η αίτησις γίνεται προς παρηγοριάν αυτών. «Εγώ υπάρχω εις αυτούς και συ εις εμένα». Πως έδωσε την δόξαν; Υπάρχων μέσα εις αυτούς και έχων τον Πατέρα μαζί του, ώστε να τους έχη ενωμένους. Αλλού όμως δεν λέγει το ίδιο, διότι λέγει δεν έρχεται δι’ αυτού ο Πατήρ, αλλ’ ο ίδιος και ο Πατήρ έρχονται και κάμνουν τόπον διαμονής εις αυτόν·, με εκείνα μεν αναιρεί τον παραλογισμόν του Σαβελλίου, με αυτά δε του Αρείου, «Δια να τελειοποιηθούν με το να είναι ενωμένοι, ώστε να γνωρίση ο κόσμος ότι συ με απέστειλες». Συνεχώς αυτό λέγει, δεικνύων ότι η ειρήνη μπορεί περισσότερον από το θαύμα να προσελκύση τους ανθρώπους διότι, όπως ακριβώς η φιλονεικία διαλύει, έτσι η συμφωνία συνενώνει.
ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΡΓΑ 14 – ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΕΙΣ ΤΟ ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ Γ’ – ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΠΑΛΑΜΑΣ», ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1981 – ΟΜΙΛΙΑ ΠΒ’ σελ. 595-599 – ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ: Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ
