Η ΣΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ
ΠΩΣ Η ΚΙΝΑ ΠΑΡΑΠΟΙΕΙ ΤΗ ΒΙΒΛΟ
ΓΙΑ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ
Τι είναι η Σινοποίηση;
Ο όρος «Σινοποίηση» (Zhongguohua) αναφέρεται στην επιβολή κινεζικών χαρακτηριστικών σε ξένες ιδεολογίες και θρησκείες. Ενώ ιστορικά ο Χριστιανισμός στην Κίνα προσπάθησε να ενσωματώσει στοιχεία της κινεζικής κουλτούρας (π.χ. τιμή στους προγόνους), η σύγχρονη εκδοχή που προωθεί ο Πρόεδρος Xi Jinping από το 2015 και μετά, έχει σαφή πολιτικό προσανατολισμό. Σύμφωνα με το «Πενταετές Σχέδιο για την Προώθηση της Σινοποίησης του Χριστιανισμού» (2018-2022), η θρησκεία πρέπει να «καθοδηγείται από τις σοσιαλιστικές αξίες» και να υποτάσσεται στην ηγεσία του ΚΚΚ. Το δόγμα «Πρώτα το Κράτος, Μετά η Πίστη» αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο αυτής της πολιτικής.
Η πιο ανησυχητική πτυχή της Σινοποίησης είναι η προσπάθεια επανεγγραφής της Βίβλου ή η χρήση «πειραγμένων» ερμηνειών σε εκπαιδευτικά εγχειρίδια.
«ΣΤΗ ΝΕΑ ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΒΙΒΛΟ, Ο ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΥΠΕΡΒΑΙΝΕΙ ΤΗ ΘΕΙΑ ΧΑΡΗ, ΜΕΤΑΤΡΕΠΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΙΗΣΟΥ ΣΕ ΤΙΜΩΡΟ-ΕΚΤΕΛΕΣΤΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ.»
Το Παράδειγμα του Ιωάννη 8:1-11 (Η Μοιχεία)
Το πιο διαβόητο παράδειγμα προέρχεται από ένα σχολικό εγχειρίδιο του 2020 που εκδόθηκε από το Πανεπιστήμιο Ηλεκτρονικής Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίνας. Στη γνωστή ιστορία όπου ο Ιησούς συγχωρεί τη γυναίκα που μοίχευσε (Ιωάννης 8:1-11), το εγχειρίδιο παραποίησε το τέλος: «Όταν το πλήθος έφυγε, ο Ιησούς λιθοβόλησε τη γυναίκα μέχρι θανάτου, λέγοντας: “Είμαι και εγώ ένας αμαρτωλός, αλλά αν ο νόμος πρέπει να τηρηθεί, τότε η γυναίκα πρέπει να πεθάνει”».
Η επανερμηνεία αυτή στοχεύει στο να διδάξει ότι κανένας δεν είναι πάνω από τον νόμο του κράτους, ούτε καν ο Ιησούς. Η έννοια της θείας χάρης και της συγχώρησης παραμερίζεται χάριν της απόλυτης συμμόρφωσης στη δικαιοσύνη του συστήματος.
Η Ερμηνεία της «Εξουσίας» (Ρωμαίους 13)
Η επιστολή προς Ρωμαίους, όπου ο Απόστολος Παύλος αναφέρει ότι «κάθε ψυχή ας υποτάσσεται στις ανώτερες εξουσίες», χρησιμοποιείται κατά κόρον από το ΚΚΚ. Ωστόσο, η σινοποιημένη ερμηνεία προχωρά παραπέρα:
Διδάσκεται ότι η υπακοή στο Κόμμα είναι θρησκευτικό καθήκον. Αποσιωπώνται εδάφια που μιλούν για την υπακοή στον Θεό έναντι των ανθρώπων (Πράξεις 5:29), όταν οι ανθρώπινοι νόμοι αντιτίθενται στις θείες εντολές.
Η «Προλεταριακή» Ανάγνωση των Παραβολών
Σε κηρύγματα που ελέγχονται από το κράτος, οι παραβολές του Ιησού συχνά ερμηνεύονται με οικονομικούς όρους. Η παραβολή των ταλάντων, για παράδειγμα, δεν παρουσιάζεται ως πνευματική παρακαταθήκη, αλλά ως προτροπή για εργασιακή πειθαρχία και συνεισφορά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Παρόμοια επέμβαση παρατηρείται και στις Δέκα Εντολές, ένα θεμελιώδες κείμενο της Παλαιάς Διαθήκης. Στην επαρχία Χενάν, οι αρχές έχουν αναγκάσει προτεσταντικές εκκλησίες να αντικαταστήσουν τις Εντολές με αποφθέγματα του Σι Τζινπίνγκ. Για παράδειγμα, η πρώτη Εντολή, «Δεν θα έχεις άλλους θεούς εκτός από εμένα» (Έξοδος 20:3), αντικαθίσταται με φράσεις όπως «Αποφασιστικά φυλάξου από την διείσδυση δυτικής ιδεολογίας». Αυτή η αλλαγή δεν είναι τυχαία· μετατοπίζει την εστίαση από την πίστη σε έναν μοναδικό Θεό στην υπεράσπιση της εθνικής ιδεολογίας, κάνοντας την εκκλησία όργανο του κράτους. Σε πολλές εγκεκριμένες εκκλησίες, εικόνες του Ιησού έχουν αντικατασταθεί με πορτρέτα του Σι, ενώ οι ιερείς υποχρεούνται να ενσωματώνουν πατριωτικά μηνύματα στα κηρύγματά τους, όπως την προώθηση των «βασικών σοσιαλιστικών αξιών». Αυτές οι παρεμβάσεις επηρεάζουν την καθημερινή λατρεία, κάνοντας τα βιβλικά κείμενα να φαίνονται ως υποστηρικτικά της κρατικής εξουσίας.
«ΟΤΑΝ ΟΙ ΔΕΚΑ ΕΝΤΟΛΕΣ ΑΝΤΙΚΑΘΙΣΤΑΝΤΑΙ ΑΠΟ ΚΟΜΜΑΤΙΚΑ ΣΥΝΘΗΜΑΤΑ, Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΠΑΥΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΧΩΡΟΣ ΛΑΤΡΕΙΑΣ ΚΑΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ.»
Πέρα από αυτά τα συγκεκριμένα παραδείγματα, υπάρχει ένα ευρύτερο σχέδιο για την επανερμηνεία και πιθανή μετάφραση της Βίβλου. Το 2019, το ΚΚΚ ανακοίνωσε ένα δεκαετές πρόγραμμα για την αναγραφή θρησκευτικών κειμένων, συμπεριλαμβανομένης της Βίβλου, ώστε να ενσωματωθούν στοιχεία από τον Κομφουκιανισμό και τον Βουδισμό, κάνοντάς τα πιο «κινεζικά» και συμβατά με τον σοσιαλισμό. Για παράδειγμα, προτείνεται η ενσωμάτωση βουδιστικών διδαχών περί αρμονίας και κομφουκιανικών αρχών περί υπακοής στην εξουσία, ώστε κείμενα όπως οι Παροιμίες ή οι Επιστολές να ερμηνευτούν ως προτροπές για κοινωνική σταθερότητα υπό το ΚΚΚ. Σε σεμινάρια της TSPM, όπως αυτά για τη «Διαχείριση του Χριστιανισμού στην Νέα Εποχή», οι κληρικοί εκπαιδεύονται να ερμηνεύουν κείμενα όπως η Επιστολή προς Ρωμαίους 13:1-7, που μιλά για υπακοή στις αρχές, ως εντολή για απόλυτη υποταγή στο κόμμα, αγνοώντας θεολογικές αποχρώσεις που θέτουν όρια στην κοσμική εξουσία. Αυτή η επανερμηνεία μετατρέπει τη Βίβλο από πηγή πνευματικής καθοδήγησης σε εργαλείο πολιτικής σταθεροποίησης.
Η Πολιτική του «Πενταετούς Σχεδίου»
Το επίσημο όργανο του κράτους για τον Προτεσταντισμό (Three-Self Patriotic Movement) και η Καθολική Ένωση της Κίνας εφαρμόζουν ένα αυστηρό πρωτόκολλο: Αφαίρεση «Δυτικών» Στοιχείων: Ο Χριστιανισμός παρουσιάζεται ως ένα «ξένο εργαλείο διείσδυσης». Για να αποκαθαρθεί, πρέπει να υιοθετήσει κινεζική αισθητική. Ενσωμάτωση του Κομφουκιανισμού: Γίνεται προσπάθεια να διαβαστεί η Αγία Γραφή μέσα από τα κείμενα του Κομφούκιου. Η «Ευσέβεια προς τους γονείς» (Filial Piety) εξισώνεται με την πίστη στον Θεό, αλλά με την προσθήκη ότι ο «Μεγάλος Πατέρας» του έθνους είναι το Κόμμα. Η επανερμηνεία δεν μένει στα χαρτιά, αλλά περνά στην οπτική εμπειρία του πιστού.
Οι ιερείς υποχρεούνται να ξεκινούν το κήρυγμα υμνώντας τα επιτεύγματα του Κόμματος πριν αναφερθούν σε οποιοδήποτε θρησκευτικό θέμα.
Αντικατάσταση Συμβόλων: Σε πολλές επαρχίες (όπως η Henan και η Zhejiang), έχουν αφαιρεθεί σταυροί από τις στέγες και το εσωτερικό των ναών. Στη θέση τους τοποθετούνται η κινεζική σημαία και πορτρέτα των Xi Jinping και Mao Zedong.
Οι «Δέκα Εντολές»: Σε πολλές περιπτώσεις, η Πρώτη Εντολή («Ουκ έσονταί σοι θεοί έτεροι πλην εμού») αφαιρείται από τους τοίχους των εκκλησιών επειδή θεωρείται ότι προσβάλλει την αυθεντία του Προέδρου Xi. Αντικαθίσταται από αποσπάσματα λόγων του Προέδρου.
Υποχρεωτικά Κηρύγματα: Οι ιερείς υποχρεούνται να ξεκινούν το κήρυγμα υμνώντας τα επιτεύγματα του Κόμματος (π.χ. την εξάλειψη της φτώχειας) πριν αναφερθούν σε οποιοδήποτε θρησκευτικό θέμα.
Όποια εκκλησία αρνείται να δεχτεί τη Σινοποίηση και την επανερμηνεία των κειμένων χαρακτηρίζεται ως «παράνομη οργάνωση» ή «αίρεση» (Xie Jiao). Επίσης η απαγόρευση της Βίβλου στα online καταστήματα (Taobao, JD.com) σημαίνει ότι οι πιστοί μπορούν να προμηθευτούν μόνο τις εκδόσεις που είναι εγκεκριμένες και σχολιασμένες από το κράτος.
Η Σινοποίηση είναι ένας θεολογικός ακρωτηριασμός. Το ΚΚΚ αντιλαμβάνεται ότι δεν μπορεί να εκριζώσει τη θρησκεία (η οποία αναπτύσσεται ραγδαία στην Κίνα), οπότε επιλέγει να την «εξημερώσει». Το αποτέλεσμα είναι ένας Χριστιανισμός όπου ο Θεός υπηρετεί το Κόμμα, η αμαρτία ορίζεται ως ανυπακοή στον νόμο και η σωτηρία ταυτίζεται με την εθνική ευημερία. Για τους εκατομμύρια Χριστιανούς στην Κίνα, αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο υπαρξιακό δίλημμα από την εποχή της Πολιτιστικής Επανάστασης.
Πηγές
- Annual Report on China
- A Magazine on Religious Liberty and Human Rights in China
- Exposing Religious Persecution
- Religion in China
- Article on Bible rewrite and Sinicization.
- World Watch List – China
- China Tells Christianity To Be More Chinese – Christianity Today
- My Top 5 Books on the Sinicization of Christianity in China – Christianity Today