Εἶναι μία φράση ποὺ τὴν ἀκοῦμε πολὺ συχνά, καλοί μου φίλοι. Λέγεται ἰδιαίτερα μεταξὺ τῶν ἐρωτευμένων. Καὶ κυρίως ἀπὸ τοὺς ἄνδρες. Τὸ λένε μὲ ἔμφαση καὶ κάθε τόσο, εἴτε τὸ πιστεύουν εἴτε ὄχι. Καὶ ἡ ἄλλη πλευρὰ τὸ ἀκούει μὲ πολὺ μεγάλη εὐχαρίστηση, σὲ συνδυασμὸ καὶ μὲ τὰ ὄνειρα ποὺ πλάθει γιὰ τὸ αὔριο.
Ἀσφαλῶς γιὰ νὰ προχωρήσει ἡ σχέση τους, γιὰ νὰ συνάψουν γάμο, εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ὑπάρχει ἡ βεβαιότητα ὅτι θὰ εἶναι εὐτυχισμένοι. Διαφορετικὰ δὲν ὑπάρχει λόγος οὔτε καὶ γιὰ νὰ βρίσκονται μαζί.
Τὰ κορίτσια μάλιστα, δίνουν μία ἰδιαίτερη βαρύτητα στὸ θέμα αὐτό. Θέλουν νὰ εἶναι εὐτυχισμένες μὲ τὸν ἄνδρα ποὺ ἀγαπᾶνε, μὲ αὐτὸν ποὺ θὰ ζήσουν μαζὶ ὅλη τους τὴ ζωή, μὲ αὐτὸν ποὺ θὰ δημιουργήσουν οἰκογένεια. Ὅλα καλὰ ὥς ἐδῶ.
Τὰ ἀγόρια ἀπὸ τὴν ἄλλη, βλέποντας καὶ τὴν εὐαισθησία αὐτὴ τῶν κοριτσιῶν, δὲν κάνουν τίποτε ἄλλο ἀπ’ τὸ νὰ τοὺς ὑπόσχονται εὐτυχία. Μπορεῖ αὐτὰ ὅλα νὰ τὰ πιστεύουν. Μπορεῖ ὅμως καὶ νὰ μὴ τὰ πιστεύουν, ὁπότε καὶ ἐκμεταλλεύονται πλήρως τὰ αἰσθήματα καὶ τὰ ὄνειρα τῶν κοριτσιῶν!
Ὁπότε τίθεται πλέον τὸ ἐρώτημα. Ἀκόμη κι ἂν εἶναι εἰλικρινεῖς αὐτοὶ ποὺ λένε τὸ «θὰ σὲ κάνω εὐτυχισμένη», μποροῦν πράγματι νὰ τὸ πραγματοποιήσουν; Καὶ πῶς; Ἢ μήπως εἶναι ὅλα αὐτὰ κάποια πολὺ ὡραῖα λόγια τῆς στιγμῆς; Γιατί εἶναι ἀλήθεια πὼς ἐκεῖ στὴν ἀρχὴ μίας σχέσης, τότε ποὺ τὸ ζευγάρι εἶναι ἐρωτευμένο, τὰ λόγια αὐτὰ ἀλλὰ καὶ οἱ ἀνάλογες ὑποσχέσεις δίνουν καὶ παίρνουν, πόσο ὅμως εἶναι καὶ ρεαλιστικές;
* * *
Ἀλλὰ πρὶν ἀπαντήσουμε στὸ ἐρώτημα, εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ποῦμε κάποια βασικὰ πράγματα πρῶτα γιὰ τὴν ἴδια τὴν εὐτυχία.
Τὸ πρῶτο ποὺ ἔχουμε νὰ ποῦμε εἶναι ὅτι στὸ θέμα αὐτὸ ἐπικρατεῖ πολὺ σύγχυση σήμερα. Ὁ καθένας βάζει ὅ,τι θέλει στὸν ὅρο «εὐτυχία». Ἄλλος τοῦτο κι ἄλλος ἐκεῖνο. Γιὰ παράδειγμα ἄλλος πιστεύει ὅτι ἡ εὐτυχία βρίσκεται στὶς ἡδονές, ἄλλος στὸν πλοῦτο, ἄλλος στὶς διασκεδάσεις, ἄλλος στὰ ταξίδια, ἄλλος στὴν κατανάλωση… Γι’ αὐτὸ καὶ μπορεῖς νὰ ἀκούσεις ὄχι μόνο ἀντιφατικά, ἀλλὰ καὶ ἐξωφρενικὰ πράγματα γιὰ τὴν εὐτυχία!
Ἂς ποῦμε ἕνα παράδειγμα. Μᾶς ἔκανε πολὺ μεγάλη ἐντύπωση αὐτὸ ποὺ εἴχαμε διαβάσει γιὰ τὸν λεγόμενο «Ἄτλαντα τῆς εὐτυχίας» ποὺ δημοσιεύουν κάθε χρόνο Γερμανοὶ ἐπιστήμονες καὶ μάλιστα στὴν περίοδο τῆς οἰκονομικῆς κρίσης. Οἱ Ἕλληνες, λέει ἡ ἔρευνά τους, εἶναι οἱ λιγότερο εὐτυχισμένοι ἄνθρωποι τοῦ κόσμου! Στὸ τέλος τοῦ καταλόγου καὶ σαφῶς μετὰ τοὺς Ἕλληνες, ποιοὶ λέτε ὅτι βρίσκονται; Οἱ κάτοικοι τῶν χωρῶν ἐκείνων που πλήττονται λιγότερο τῶν ἄλλων ἀπ’ τὴν οἰκονομικὴ κρίση! Καὶ ποιοὶ εἶναι ἆραγε οἱ πλέον εὐτυχισμένοι; Οἱ Σουηδοί!
Καὶ μ’ αὐτὸ ἀναλογίστηκα τὸ ἑξῆς πολὺ ἁπλό. Ἆραγε ποιὰ χώρα στὸν κόσμο ἔχει τὶς περισσότερες αὐτοκτονίες; Ἀσφαλῶς ἡ Σουηδία! Κι αὐτὸ γιατί συμβαίνει ἆραγε; Μήπως ἀπὸ τὴν πολύ… εὐτυχία; Ναί, δυστυχῶς καὶ στὴν Ἑλλάδα ἔχουν αὐξηθεῖ τὰ τελευταῖα χρόνια οἱ αὐτοκτονίες. Ὡστόσο ἡ Χώρα μᾶς παραμένει τελευταία τουλάχιστον στὴν Εὐρώπη!
Κι αὐτὰ τὰ λένε ἐπιστήμονες… Φαίνεται πὼς βλέπουν τὰ πράγματα ἀπὸ οἰκονομικῆς πλευρᾶς. Δηλαδὴ θεωροῦν πὼς ὁ πλοῦτος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ κάνει τὴν εὐτυχία. Τί λάθος!
Τὸ δεύτερο ποὺ ἔχουμε νὰ ποῦμε εἶναι ὅτι ὁ καθένας μας ἀντιλαμβάνεται τὴν εὐτυχία, ὅπως θέλει, ἀνάλογα μὲ τὶς ἐμπειρίες, τὰ πιστεύω, τὶς ἀντιλήψεις, τὶς ἰδεολογικὲς καὶ τὶς ὅποιες ἄλλες πεποιθήσεις του, ἀκόμη καὶ μὲ τὶς προκαταλήψεις του. Ἆραγε αὐτὸς ποὺ μᾶς ὑπόσχεται εὐτυχία, ἀκόμη καὶ τότε ποὺ εἶναι πραγματικὰ εἰλικρινής, σὲ ποιὰ … φάση ἀπ’ ὅλες αὐτὲς βρίσκεται;
Ὡστόσο, δὲν μπορεῖ, θὰ ὑπάρχει κάπου καὶ ἡ πραγματικὴ εὐτυχία, ὅπως καὶ οἱ ὄντως ἀληθινὲς προϋποθέσεις ποὺ τὴν ἐξασφαλίζουν. Ἔτσι δὲν εἶναι;
Λοιπόν, κατὰ τὸν Ἅγ. Γρηγόριο Νύσσης «ἡ ἐλπίδα τῆς εὐτυχίας δὲν περιπλανιέται γύρω ἀπὸ ἄστατα καὶ μεταβαλλόμενα πράγματα». Σημαντικότατο!
Νὰ πῶς τὸ περιγράφει αὐτὸ ὁ Ἅγ. Γρηγόριος Θεολόγος: «Τίποτε ἀπὸ τὰ ἀνθρώπινα δὲν εἶναι βέβαιο, οὔτε ἐξελίσσεται ὁμαλά, οὔτε εἶναι ἀνεξάρτητο ἀπὸ ἄλλα, οὔτε στηρίζεται πάντοτε ἐπάνω στὰ ἴδια πράγματα. Ἀλλ’ ὅσα μᾶς ἀφοροῦν γυρίζουν μέσα σ’ ἕνα κύκλο, ὁ ὁποῖος πολλὲς φορὲς κι ἐντὸς μίας ἡμέρας, ἐνίοτε δὲ κι ἐντὸς μίας ὥρας, προκαλεῖ ποικίλες μεταβολές. Κι εἶναι πιὸ σίγουρο νὰ ἐμπιστεύεται κανεὶς τὸν ἄνεμο, ὁ ὁποῖος ἀλλάζει πολὺ γρήγορα καὶ τὴν γραμμὴ ποὺ ἀφήνει ἐπάνω στὰ νερὰ τὸ ποντοπόρο πλοῖο, καὶ στὰ ἀπατηλὰ ὄνειρα τῆς νύκτας, τῶν ὁποίων ἡ ὡραιότητα διαρκεῖ μόνο γιὰ λίγο, καὶ σ’ ὅσα χαράσσουν τὰ παιδιὰ πάνω στὴν ἄμμο ὅταν παίζουν, παρὰ στὴν ἀνθρώπινη εὐτυχία».
Στ’ ἀλήθεια, πόσο παροδικὰ καὶ εὐμετάβλητα εἶναι ὅλα τὰ ἀνθρώπινα! Νὰ γιατί σὲ κανένα μας δὲν μποροῦν νὰ ἐξασφαλίσουν αὐτὰ τὴν πολυπόθητη εὐτυχία…
Ἆραγε ποιὸς εἶναι ὁ μόνος σταθερός; Ὁ Θεός, βέβαια. Ἀναφέρει ὁ Μ. Βασίλειος: «Σὲ κανένα ἀπ’ τοὺς ἀνθρώπους ὁ βίος δὲν εἶναι διαπαντὸς εὐτυχής. Ἡ παντοτινὴ εὐτυχία εἶναι τοῦ Θεοῦ». Ὁπότε ἡ εὐτυχία ἔχει νὰ κάνει σαφῶς μὲ τὸν Θεό!
Κι αὐτὸ εἶναι τὸ τρίτο ποὺ ἔχουμε νὰ ποῦμε…
Κι ἀφοῦ εἶναι ἔτσι, στ’ ἀλήθεια ποιὸς μπορεῖ νὰ μᾶς κάνει εὐτυχισμένους; Μὰ ὁ Χριστὸς μονάχα. Ἀπολύτως κανένας ἄλλος. Γιατί, ὅπως εἴδαμε, ἡ εὐτυχία εἶναι μέγεθος θεϊκό, εἶναι ἰδιότητα τοῦ Θεοῦ, καὶ τὴν βρίσκει κανεὶς κοντά Του μονάχα. Γι’ αὐτὸ καὶ εἶπαν ὑπέροχα: «Ἐκεῖνο ποὺ ἐξασφαλίζει τὴν εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου δὲν εἶναι κάτι, ἀλλὰ Κάποιος». Ναί!
Ἂς προσέξουμε κι αὐτό: Μὲ τίποτα δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρξει εὐτυχία χωρὶς τὴν ἀρετή. Γράφει ὁ Β. Οὐγκώ: «Ζήτησε ἀπὸ τὴν ἀρετή, νὰ σοῦ παραδώσει τὸ μυστικὸ τῆς εὐτυχίας». Κάτι ἀνάλογο ἀναφέρει καὶ ὁ Buffon: «Μὴ ἐγκαταλείπεις ποτὲ τὸ δρόμο τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς τιμιότητας. Εἶναι ὁ μόνος τρόπος νὰ εἶσαι εὐτυχής». Γιατί ἡ ἀρετὴ εἶναι ἀσφαλῶς μέγεθος πνευματικό, εἶναι αὐτὴ ποὺ μᾶς ὁδηγεῖ στὸν Θεό. Κι ὅσο τὴν κατακτᾶ κανείς, τόσο νοιώθει νὰ τὸν πληροῖ ἡ Χάρη Του, τόσο ξεπερνᾶ ὅλες τὶς ἀντιξοότητες, ἀκόμη δὲ καὶ τὶς θλίψεις καὶ τὶς δοκιμασίες τοῦ βίου, τόσο ἀπολαμβάνει τὴν εὐτυχία, ὥς τὴν ἡμέρα ἐκείνη ποὺ θὰ βρίσκεται παντοτινὰ κοντά Του. Ἐξ ἄλλου αὐτὸ ἀκριβῶς εἶναι ὁ Παράδεισος, ἡ πλήρης κατὰ Θεὸ εὐτυχία μας.
* * *
Ἆραγε, θὰ πεῖτε, αὐτὸς ποὺ μᾶς λέει ὅτι θὰ μᾶς κάνει εὐτυχισμένους, μᾶς κοροϊδεύει… ἐντελῶς; Δὲν εἶναι ἀπαραίτητο αὐτό, ὡστόσο ἀξίζει νὰ ἀναρωτηθοῦμε: Πῶς ἀντιλαμβάνεται αὐτὸς τὴν εὐτυχία; Ποῦ νομίζει ὅτι βρίσκεται; Μὲ ποιοὺς τρόπους θὰ μποροῦσε νὰ τὴν ἐξασφαλίζει, τόσο γιὰ τὸν ἑαυτό του, ὅσο καὶ τοὺς ἄλλους; Ὁ ἴδιος πόσο εὐτυχισμένος εἶναι; Μὲ ἄλλα λόγια ἐπιβάλλεται νὰ προβληματιστοῦμε πάνω σ’ αὐτὴ τὴ βάση, ἂν πράγματι ἔχει ὅλες ἐκεῖνες τὶς προϋποθέσεις, γιὰ νὰ κατορθώσει αὐτὸ ποὺ ὑπόσχεται. Καὶ τὶς διαθέτει ἀσφαλῶς ἂν ἔχει φόβο Θεοῦ, ἂν ζεῖ κοντὰ στὸν Χριστό, ἂν εἶναι ἄνθρωπος τῆς ἀρετῆς! Διαφορετικὰ τί νὰ συζητᾶμε; Γιατί νὰ δώσουμε βάση στὰ λόγια του;
Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλος