«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
1. Δύο νέοι συζούν, άλλά δέν άποφασίζουν νά παντρευθούν στήν Εκκλησία. Ώς Πνευματικός τί κάνετε;
Είναι αμάρτημα έκ προμελέτης καί είναι μεγαλύτερο άπό τήν πορνεία. Αυτούς, δέν ημπορούμε νά τούς μνημονεύουμε στήν Θεία Λειτουργία καί ούτε ημποροῦμε νά τούς διαβάσουμε συγχωρητική εύχή, μέχρις ότου ομολογήσουν τήν αμαρτία τους καί άποφασίσουν νά στεφανωθούν στήν Εκκλησία.
Μερικοί λέγουν ότι θά στεφανωθούν μελλοντικά, άλλά η κόλασις έγέμισε άπό τέτοιους πού έλεγαν τέτοιες καλές δικαιολογίες. Έάν έρχονται γιά έξομολόγησι καί άκόμη δέν έχουν στεφανωθή, τούς λέγω: Κι έγώ σταματώ μέχρις έδώ. Δέν σας λύνω τήν άμαρτία σας, διότι είναι άνώφελο. Έφ' όσον συνεχίζετε νά συζήτε παρανόμως. Θέλω καί πάλι νά ιδωθούμε, άλλά μέ άνανεωμένες τίς άποφάσεις μας.
2. Ημπορούμε νά μνημονεύουμε τούς αύτόχειρες;
"Οχι διότι ή ζωή είναι ένα θεμελιώδες δικαίωμα, τό όποιο ευρίσκεται μόνο στήν διάθεσι τοῦ Θεού. Αύτοί ακύρωσαν μόνοι τους αύτό τό δικαίωμα καί συνεπώς δέν ημπορούν νά σωθούν. Παρ όλα αυτά όμως εύρήκα μία μέθοδο: Νά μνημονεύονται οί πλησιέστεροι νεκροί συγγενείς τού αύτόχειρος, χωρίς όμως καί τό δικό του όνομα καί στό τέλος νά λέγεται: «Καί πάντων τών κεκοιμημένων πατέρων καί αδελφών ημών...». Έγώ σάν ιερεύς έτσι πράττω καί άφήνω στήν διαθεσιμότητα τοῦ Θεοῦ, τούς μή μνημονευθέντας μέ τ' όνομά τους'.
3. Ό άνθρωπος πού απέθανε άπό τήν συνεχή χρήσι οινοπνευματωδών ποτών, θεωρείται αύτόχειρ;
Δέν είναι αύτόχειρ. Συγκαταλέγεται στούς εμπαθείς καί επιτρέπεται νά μνημονεύεται στήν θεία Λειτουργία. Επίσης είναι δυνατόν νά μνημονεύονται στήν θεία Λειτουργία και αυτοί που απεθαναν αστεφανωτοι, καθώς καί όσοι παντρευθηκαν δυο φορές.
4. Τι κανονικούς περιορισμούς έχει αύτός πού κατά τόν ύπνο τοῦ συνέβη ονειρωξις;
Δέν μπορεί νά κοινωνήση τήν επόμενη ημέρα, επιτρέπεται όμως νά πάρη άντίδωρο καί νά άσπασθή τίς άγιες εικόνες. Ένώ στό σπίτι του πρέπει νά κάνη 49 μετάνοιες καί νά διαβάση τόν 50ον Ψαλμό.
5. Δημιουργείται πρόβλημα όταν ένας ανάδοχος (νουνός) βαπτίζει πολλούς άναδέκτους;
Πρέπει νά βαπτίζη ή μόνον άγόρια ή μόνον κορίτσια, διότι μέσω τοῦ Βαπτίσματος οί βαπτισθέντες δημιουργούν πνευματική συγγένεια μεταξύ τους, σάν πνευματικά παιδιά ένός πνευματικού πατέρα (τοῦ αναδόχου). Καί ξέρουμε άπό τούς Κανόνες τής Εκκλησίας ότι δέν έπιτρέπεται ο γάμος μιάς κόρης καί ενός αγοριού, πού είναι άναδεκτοί τού ίδιου αναδόχου.
Θά έχη πειρασμούς καί άκόμη μεγαλύτερους, διότι τούς επιτρέπει ό Θεός γιά νά τόν στεφανώση.
Κάποιος πατήρ είδε δύο δαίμονες, οί όποιοι έπείραζαν μία ολόκληρη πολιτεία, ενώ σέ ένα μοναστήρι είδε 2000 καί απόρησε. Τί συμβαίνει; Στήν πόλι μόνοι τους οί άνθρωποι πειράζονται καί προκαλοῦν τούς πειρασμούς καί τίς αμαρτίες στόν έαυτό τους, ενώ στό μοναστήρι, όπου ή ζωή είναι πιό αυστηρή πνευματικά, ή μάχη μέ τούς δαίμονες είναι υπέρ τό μέτρον καθημερινά.
7. Ποιά πρέπει νά είναι ή στάσις μας απέναντι στίς αιρέσεις;
Πρώτα άπ' όλα πρέπει νά ειπούμε όπως καί ό Απόστολος Παύλος, ότι δέν πρέπει νά συζητούμε μαζί τους. Μόνο σέ μιά περίπτωσι συνομιλούμε, έάν θέλουν νά άσπασθούν τήν Όρθοδοξία. Έάν δέν θέλουν, πρέπει νά τούς απωθούμε- μέ επιχειρήματα άπό τήν Άγια Γραφή. Έμεῖς είμεθα πολύ ευχαριστημένοι καί έχουμε βαθειά ειρήνη στήν καρδιά μας, διότι είμεθα όρθόδοξοι.
8. Πώς νά συμπεριφερώμεθα ένώπιον μερικών ιερέων πού μάς σκανδαλίζουν;
Γιά τούς ιερείς πού σκανδαλίζουν τούς άλλους ισχύει αύτό πού είπε ό Σωτήρ στούς Φαρισαίους: «Πάντα οῦν όσα άν εῖπωσιν υμίν τηρεῖν, τηρείτε καί ποιείτε, κατά δέ τά έργα αυτών μή ποιήτε· λέγουσι γάρ καί ου ποιοῦσι». Δηλαδή: "Ολα, λοιπόν, όσα επί τή βάσει τοῦ νόμου θά σάς ειπούν αυτοί νά τά φυλάττετε, φυλάττετε καί πράττετε αύτά. Μή πράττετε όμως σύμφωνα πρός τά έργα των καί τό παρά- δειγμά των. Διότι λέγουν μεν καί διδάσκουν τήν άλήθει- αν τοῦ νόμου, δέν πράττουν όμως σύμφωνα μέ αυτήν.
Ό ιερεύς είναι, λοιπόν, κι αύτός άνθρωπος καί μπορεί νά πέση σέ κάποιο παράπτωμα. Έσύ έπιασες νά τόν κρίνης καί νά τόν καταδικάζης μόνο άπό μιά πληροφορία πού άκουσες! Υπάρχει δικαστήριο πού τόν κρίνει καί αύτόν καί αύτούς, οί όποιοι, έάν δεν φρονιματισθοῦν, θ᾿ άπολογηθοῦν σκληρά ένώπιον τού θεού, διότι έτόλμησαν νά βεβηλώσουν τό χάρισμα τής Ἱερωσύνης. Άκόμη καί ένα γράμμα τής θείας Λειτουργίας νά παραλείψουν, έχουν άνάγκη έξομολογήσεως. Τόσο μεγάλη καί φρικτή είναι η διακονία τής Ιερωσύνης!
9. Είναι ωφέλιμο νά σκεπτώμεθα τόν θάνατο;
Νά μή σκέπτεσθε τόν θάνατο άφηρημένα, άλλά μέ τήν αίσθησι ότι πεθαίνετε ίσως καί τήν σημερινή ημέρα. Ευρέθηκα στό κεφάλι πολλών έτοιμοθανάτων αδελφών μας καί όλοι ήθελαν νά ζήσουν έστω άκόμη μία ημέρα. Ή σκέψις τοῦ θανάτου περιέχει όλη τήν διδασκαλία τής εύτυχισμένης αιωνίου ζωής μας.
10. Πώς αντιμετωπίζετε πρόσωπα πού έχουν ψυχολογικά προβλήματα;
Είναι ένα πολύ δύσκολο πρόβλημα. Μέ μία τακτική. Τους διαβάζω ευχές γιά τήν θεραπεία τους μέ τήν θεία βοήθεια. Άκόμη τούς μνημονεύω στήν Προσκομιδή στήν εκκλησία. Ημπορούν βεβαίως καί νά κοινωνούν, άλλά εξαρτάται σέ ποιό βαθμό παραφροσύνης ευρίσκονται. Τό δυσκολώτερο σ' αυτούς είναι ότι δέν αναγνωρίζουν τήν ψυχική πάθησί τους.
11. Τί συμβουλή δίνετε στούς νέους πού ετοιμάζονται νά νυμφευτούν;
Νά νυμφευτούν, άλλά όχι μέ σκοπό τήν ίκανοποίησι τοῦ σαρκικού ένστικτου ή γιά συμφέροντα. Νά νυμφευτούν μέ σκοπό νά κατακτήσουν μέ κάθε τρόπο τήν Βασιλεία τών Ουρανών. Μία παρακίνησις τοῦ ένός πρός τόν άλλον είναι καθημερινά άναγκαία γιά νά σωθούν καί οί δύο καί νά παρακολουθούν τίς ελλείψεις τους. Οί σαρκικές άπολαύσεις είναι ή συνέπεια τοῦ γάμου καί όχι ό σκοπός. Πρώτος σκοπός είναι ή σωτηρία τους. Είναι μεγάλο λάθος νά νυμφεύωνται μόνο γιά τήν άπόλαυσι τής σαρκός. Αύτό τελειώνει σύντομα. "Ενας μήνας μέλιτος καί μετά μιά ζωή πικρίας.
Πρέπει νά σκεφθήτε όσοι έτοιμάζεσθε γιά γάμο, ότι παντρεύεσθε γιά νά σωθήτε μαζί. Χωρίς συζήτησι είναι πιό δύσκολο νά σωθή ό έγγαμος άπ' αύτόν πού πηγαίνει στό μοναστήρι. Τό μοναστήρι σέ καθαρίζει, σέ προετοιμάζει γιά όλη σου τήν ζωή. Καί έκεῖ μέ κάθε τρόπο μάχεσαι καθημερινά. Μάχεσαι σάν ένας άνθριοπος, άλλά μέ διαφορετικούς λογισμούς καί πειρασμούς άπ' ό,τι οί άνθρωποι του κόσμου.
Γιά νά σωθή τό ζεῦγος πρέπει νά είναι καί οί δυό τους πιστοί χριστιανοί. Ποιός άνθρωπος μέ τό κτύπημα τών καμπάνων δέν άφυπνίζεται καί δέν τρέχει στίς εορτές καί στήν Θεία Λειτουργία, στήν Ιερά Έξομολόγησι; Θά έχουν καί οί δυό τους κοινή συμμετοχή στήν λατρεία καί τά Μυστήρια τής Εκκλησίας. Θά μεγαλώνουν τά παιδιά πού θά τούς δώση ό Θεός μέ σκοπό νά τά οδηγήσουν στόν παράδεισο καί όχι στήν ζωή αύτή. Βέβαια, αύτό δέν είναι εύκολο. Αύτός είναι ό σκοπός τού γάμου. Τό θέμα τού γάμου, αδελφοί πρέπει νά τίθεται σέ μιά ζυγαριά: Ή καλά ή καθόλου.
Μετάφρασις ἀπό τά ρουμανικά Μον. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου
