Διάβασα με ενδιαφέρον το κείμενο και τα σχόλια που το ακολουθούσαν, σε γνωστό σάιτ που συχνά-πυκνά προσπαθεί με ανάλογη αρθρογραφία να αποδομήσει την πίστη των ανθρώπων στον Χριστό και την εμπιστοσύνη τους στην Εκκλησία Του.
Το κείμενο αναφερόταν στον Άγιο Φανούριο, έναν ιδιαίτερα αγαπημένο στους πιστούς – προσωπικά πολύ τον ευλαβούμαι – για τον οποίο τα όσα γνωρίζουμε εδράζονται σε μια εικόνα Του που βρέθηκε στη Ρόδο τον 15ο αιώνα. Δηλαδή, σχεδόν έξι αιώνες τώρα, ο γνωστός στους πιστούς Άγιος Φανούριος παραμένει «ζωντανός» στη συνείδηση των πιστών και μάλιστα μέσα από μια ευσεβή παράδοση που σχετίζεται με την γνωστή φανουρόπιτα: το «τάμα» στον Άγιο ή την ευχαριστία προς Αυτόν για την απάντησή Του στο αίτημα του ανθρώπου.
Βεβαίως, για να καταλάβει κανείς αυτά τα πράγματα, πρέπει πρωτίστως να πιστεύει ο ίδιος. Σε διαφορετική περίπτωση, δεν μπορεί να αντιληφθεί τι σημαίνει να προσεύχεσαι σε ένα πρόσωπο για το οποίο δεν γνωρίζεις σχεδόν τίποτα.
Ο συντάκτης του άρθρου μάλλον αγνοεί το ότι ο Άγιος Φανούριος είναι ένας λαοφιλής άγιος, όχι των τελευταίων χρόνων, αλλά των τελευταίων έξι αιώνων. Και πως οι φανουρόπιτες δεν «εφευρέθηκαν» όπως ο ίδιος γράφει στην «εποχή αποθέωσης των ψαχτηριών (από το Google ως το ChatGPT), σε μια ιστορική περίοδο που πλέον «ουδέν μένει κρυπτόν υπό τον ήλιον», ώστε εμείς να καταφεύγουμε μαζικά σε έναν Άγιο για να μας «φανερώσει» όσα χάσαμε ή αναζητούμε»…. Αυτή την όμορφη ένδειξη ευσέβειας προς το πρόσωπο του Αγίου πιθανόν να την εξέφραζαν η γιαγιά και η προγιαγιά του συντάκτη, όταν ο ίδιος πιθανότατα δεν είχε ακόμη γεννηθεί!
Ένα ειρωνικό κείμενο, γεμάτο ανακρίβειες και κυρίως διάθεση μηδενισμού της ευσέβειας των απλών ανθρώπων που επιμένουν να πιστεύουν στην εποχή του πληκτρολογίου, των «ψαχτηριών» και του ChatGPT. Και που είναι το πρόβλημα; Ποιον ενοχλούν οι πιστοί; Τους άπιστους; Αυτούς που δηλώνουν «άθεοι» και έχουν θέσει στόχο της ζωής τους να πολεμούν κάτι για το οποίο δεν πιστεύουν πως υπάρχει; Κάτι αντίστοιχο δηλαδή με τον Δον Κιχώτη του Θερβάντες;
Παράξενα πράγματα… Ποιος είναι ο πραγματικός λόγος που κάποιος που δεν πιστεύει προσπαθεί να προσβάλει την πίστη του άλλου; Αυτό δεν μπόρεσα να το καταλάβω ποτέ! Ένας πραγματικά άθεος δεν θα ασχοληθεί με το τι πιστεύει ο άλλος, και ένας πραγματικά πιστός δεν θα προσπαθήσει ποτέ να μηδενίσει την πίστη του άλλου, ακόμα κι αν αυτός δεν πιστεύει πουθενά. Για ποιο λόγο, λοιπόν, πρέπει κάθε φορά κάποιος που θέλει να εφελκύσει τα φώτα της δημοσιότητας επάνω του, να προσβάλει την πίστη του άλλου;
Ο Άγιος Φανούριος είναι ένας αγαπημένος Άγιος του λαού μας, τόσο αγαπημένος ώστε οι ευσεβείς και πιστοί άνθρωποι να Τον επικαλούνται διατηρώντας μια αρχαία παράδοση, που δημιουργεί μια σχέση απλοποιημένη – και γι’ αυτό παράξενη για κάποιους που δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί οι άνθρωποι κομίζουν φανουρόπιτες σε έναν Άγιο για τον οποίο δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα, εκτός από τα μαρτύρια στα οποία υποβλήθηκε για την πίστη Του στον Χριστό και τα οποία αποτυπώνονται στην εικόνα που προαναφέραμε. Αυτό θα πει πίστη! Και κάποιοι δεν το αντέχουν…
Τέλος, το καλύτερο παράδειγμα πιστού το δίνει ο Απόστολος Παύλος, που δεν διστάζει να σταθεί στην κοιτίδα της αρχαιοελληνικής σκέψης και φιλοσοφίας, απέναντι σε Στωικούς και Επικούρειους, να χαρακτηρίσει «σεβάσματα» τους ειδωλολατρικούς βωμούς και να κηρύξει τον άγνωστο – μέχρι τότε – Θεό, για τον Οποίο είχαν στήσει βωμό. Έτσι άλλαξε ριζικά την ιστορία αυτού του τόπου, που θα συνεχίσει να έχει πιστούς και άπιστους, άθεους και ένθεους, οι οποίοι θα συμπορεύονται μέσα στον χρόνο σε δύο παράλληλα μονοπάτια που δεν πρόκειται ποτέ να συναντηθούν μεταξύ τους: της πίστης και της λογικής. Και αυτό, γιατί η πρώτη ξεκινά εκεί που τελειώνει η δεύτερη…
π. Θωμάς Ανδρέου
Το κείμενο αναφερόταν στον Άγιο Φανούριο, έναν ιδιαίτερα αγαπημένο στους πιστούς – προσωπικά πολύ τον ευλαβούμαι – για τον οποίο τα όσα γνωρίζουμε εδράζονται σε μια εικόνα Του που βρέθηκε στη Ρόδο τον 15ο αιώνα. Δηλαδή, σχεδόν έξι αιώνες τώρα, ο γνωστός στους πιστούς Άγιος Φανούριος παραμένει «ζωντανός» στη συνείδηση των πιστών και μάλιστα μέσα από μια ευσεβή παράδοση που σχετίζεται με την γνωστή φανουρόπιτα: το «τάμα» στον Άγιο ή την ευχαριστία προς Αυτόν για την απάντησή Του στο αίτημα του ανθρώπου.
Βεβαίως, για να καταλάβει κανείς αυτά τα πράγματα, πρέπει πρωτίστως να πιστεύει ο ίδιος. Σε διαφορετική περίπτωση, δεν μπορεί να αντιληφθεί τι σημαίνει να προσεύχεσαι σε ένα πρόσωπο για το οποίο δεν γνωρίζεις σχεδόν τίποτα.
Ο συντάκτης του άρθρου μάλλον αγνοεί το ότι ο Άγιος Φανούριος είναι ένας λαοφιλής άγιος, όχι των τελευταίων χρόνων, αλλά των τελευταίων έξι αιώνων. Και πως οι φανουρόπιτες δεν «εφευρέθηκαν» όπως ο ίδιος γράφει στην «εποχή αποθέωσης των ψαχτηριών (από το Google ως το ChatGPT), σε μια ιστορική περίοδο που πλέον «ουδέν μένει κρυπτόν υπό τον ήλιον», ώστε εμείς να καταφεύγουμε μαζικά σε έναν Άγιο για να μας «φανερώσει» όσα χάσαμε ή αναζητούμε»…. Αυτή την όμορφη ένδειξη ευσέβειας προς το πρόσωπο του Αγίου πιθανόν να την εξέφραζαν η γιαγιά και η προγιαγιά του συντάκτη, όταν ο ίδιος πιθανότατα δεν είχε ακόμη γεννηθεί!
Ένα ειρωνικό κείμενο, γεμάτο ανακρίβειες και κυρίως διάθεση μηδενισμού της ευσέβειας των απλών ανθρώπων που επιμένουν να πιστεύουν στην εποχή του πληκτρολογίου, των «ψαχτηριών» και του ChatGPT. Και που είναι το πρόβλημα; Ποιον ενοχλούν οι πιστοί; Τους άπιστους; Αυτούς που δηλώνουν «άθεοι» και έχουν θέσει στόχο της ζωής τους να πολεμούν κάτι για το οποίο δεν πιστεύουν πως υπάρχει; Κάτι αντίστοιχο δηλαδή με τον Δον Κιχώτη του Θερβάντες;
Παράξενα πράγματα… Ποιος είναι ο πραγματικός λόγος που κάποιος που δεν πιστεύει προσπαθεί να προσβάλει την πίστη του άλλου; Αυτό δεν μπόρεσα να το καταλάβω ποτέ! Ένας πραγματικά άθεος δεν θα ασχοληθεί με το τι πιστεύει ο άλλος, και ένας πραγματικά πιστός δεν θα προσπαθήσει ποτέ να μηδενίσει την πίστη του άλλου, ακόμα κι αν αυτός δεν πιστεύει πουθενά. Για ποιο λόγο, λοιπόν, πρέπει κάθε φορά κάποιος που θέλει να εφελκύσει τα φώτα της δημοσιότητας επάνω του, να προσβάλει την πίστη του άλλου;
Ο Άγιος Φανούριος είναι ένας αγαπημένος Άγιος του λαού μας, τόσο αγαπημένος ώστε οι ευσεβείς και πιστοί άνθρωποι να Τον επικαλούνται διατηρώντας μια αρχαία παράδοση, που δημιουργεί μια σχέση απλοποιημένη – και γι’ αυτό παράξενη για κάποιους που δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί οι άνθρωποι κομίζουν φανουρόπιτες σε έναν Άγιο για τον οποίο δεν γνωρίζουμε σχεδόν τίποτα, εκτός από τα μαρτύρια στα οποία υποβλήθηκε για την πίστη Του στον Χριστό και τα οποία αποτυπώνονται στην εικόνα που προαναφέραμε. Αυτό θα πει πίστη! Και κάποιοι δεν το αντέχουν…
Τέλος, το καλύτερο παράδειγμα πιστού το δίνει ο Απόστολος Παύλος, που δεν διστάζει να σταθεί στην κοιτίδα της αρχαιοελληνικής σκέψης και φιλοσοφίας, απέναντι σε Στωικούς και Επικούρειους, να χαρακτηρίσει «σεβάσματα» τους ειδωλολατρικούς βωμούς και να κηρύξει τον άγνωστο – μέχρι τότε – Θεό, για τον Οποίο είχαν στήσει βωμό. Έτσι άλλαξε ριζικά την ιστορία αυτού του τόπου, που θα συνεχίσει να έχει πιστούς και άπιστους, άθεους και ένθεους, οι οποίοι θα συμπορεύονται μέσα στον χρόνο σε δύο παράλληλα μονοπάτια που δεν πρόκειται ποτέ να συναντηθούν μεταξύ τους: της πίστης και της λογικής. Και αυτό, γιατί η πρώτη ξεκινά εκεί που τελειώνει η δεύτερη…
π. Θωμάς Ανδρέου
