ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩ
3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2019
Απόστολος: Α΄ Κορ. η΄ 8 – θ΄ 2
Ευαγγέλιον: Ματθ. κε΄ 31 – 46
Ήχος: βαρύς.- Εωθινόν: Ζ΄
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΕΚ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ
“αμαρτάνοντες εις τους αδελφούς…
εις Χριστόν αμαρτάνετε” (Α΄ Κορ. Η΄ 12).
Σκανδαλισμός
Όταν, αγαπητοί μου αδελφοί, καλούμεθα ως
άνθρωποι, να ερευνήσωμεν την ψυχήν μας και να αναζητήσωμεν τας
αμαρτίας, τας οποίας διεπράξαμεν, “είτε εν λόγω, η έργω, η διανοία”,
εκεί που δύσκολα ερευνούμεν και αποφεύγομεν να “σκαλίσωμεν”, είναι ο
σκανδαλισμός του πλησίον μας. Ευκόλως θα έλθωσιν εις τον νουν ημών, αι
άτοποι και αμαρτωλαί πράξεις μας, θα ομολογήσωμεν τα τόσα και τόσα λόγια
τα οποία, αδιακόπως σχεδόν, ρέουσιν εκ του στόματος ημών και δια των
οποίων καθιστώμεν εαυτούς, “ενόχους τω κριτηρίω”, αλλά και αι ατελείωτοι
και ρυπαραί σκέψεις ημών, δια των οποίων, ενώπιον του Κυρίου,
ενοχοποιούμεθα ως διαπράξαντες το κακόν, το οποίον ελογισάμεθα και αύται
σπεύδουσιν όπως εξαγορευθώσι προ του Πνευματικού ημών Πατρός, όπως
εύρωμεν έλεος και συγχώρησιν, αλλά και ειρήνην και ψυχικήν ανάπαυσιν.
Ο σκανδαλισμός όμως; Το φοβερόν εκείνο αμάρτημα, περί του οποίου
ωμίλησεν ο Ίδιος ο Κύριος και μάλιστα δια πολύ σκληρών φράσεων; Το
αμάρτημα εκείνο, δια του οποίου σύρρομεν εις την απώλειαν και κολάζομεν
τον πλησίον μας και τον “ασθενή τη πίστει”; Εκείνο το κακόν, περί του
οποίου είπεν ο Διδάσκαλος, “Ος δ’ αν σκανδαλίση ένα των μικρών
τούτων των πιστευόντων εις εμέ, συμφέρει αυτώ ίνα κρεμασθή μύλος ονικός
εις τον τράχηλον αυτού και καταποντισθή εν τω πελάγει της θαλάσσης. Ουαί
τω κόσμω από των σκανδάλων· ανάγκη γαρ εστιν ελθείν τα σκάνδαλα• πλην
ουαί τω ανθρώπω εκείνω δι οὗ το σκάνδαλον έρχεται” (Ματθ. ΙΗ 6-7);
Τούτο, δυστυχώς, ως προείπομεν, δεν θέλομεν να μας ενοχλή και αρκούμεθα
να λέγωμεν αυταρέσκως εις τον εαυτόν μας: “Όποιος ενοχλείται από ’μένα …
ας μη με κοιτάζη”! Αν, όμως, εξετάσωμεν την ως άνω φράσιν, θα
καταλάβωμεν, ότι αύτη κρύπτει, αφ’ ενός μεν, ασύστολον και γιγάντιον
εγωϊσμόν και αφ’ ετέρου, μίσος και κακότητα κατά του πλησίον ημών.
Την ομοίαν προς την πρώτην και μεγάλην εντολήν, – “αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν” (Μαρκ. ΙΒ΄ 31) – ημείς την παραχαράσσομεν και παριστάνομεν ότι είμεθα και … αθώοι εις τας μεταξύ ημών και των άλλων διαπροσωπικάς σχέσεις.
Η εις Χριστόν αμαρτία
Είναι γεγονός, ότι η κάθε αμαρτία ημών
έχει τεραστίας διαστάσεις και συνεπείας και προς ημάς τους ιδίους και
φυσικούς αυτουργούς και προς τον συνάνθρωπόν μας και προς την κοινωνίαν
αλλά και τον κόσμον ολόκληρον, τέλος δε, προς Αυτόν τον Κύριον ημών
Ιησούν Χριστόν. Η αμαρτία, δεν είναι απλώς, μία πράξις η ένας λόγος ή
μία συνειδητή ή ασυνείδητος σκέψις και διάθεσις. Είναι η προσωπική
επίθεσις και ανταρσία ημών κατά του Θεού! Είναι η συμφιλίωσις και
συνεργασία του ανθρώπου μετά του μυσαρού δαίμονος! Είναι, το άπειρον,
εκείνο, κακόν το οποίον, όταν πρωτοσυνέβη εκεί εις τον Παράδεισον της
τρυφής υπό των πρωτοπλάστων, επέφερε συντριμμόν και πνευματικήν
ταλαιπωρίαν εις απάσας τα γενεάς των απογόνων των. Είναι, εν κατακλείδι,
ο “σταυρικός θάνατος” του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δια του οποίου και
συμβαίνει αυτό τούτο, το οποίον λέγει εν τω παρόντι, ο Θείος Απόστολος
Παύλος, “εις Χριστόν αμαρτάνετε”!
Περισσότερον όμως, η κάθε αμαρτία ημών έχει θλιβερόν αντίκρυσμα, αλλά και συνεπείας εις τον Ίδιον τον Κύριον, όταν αύτη έχει ως στόχον το συνάνθρωπόν μας, “δι’ ον Χριστός απέθανεν”. Ημείς μεν, ως ανόητοι και εγωϊσταί και πλήρεις κακότητος κατά του πλησίον ημών, αδιαφορούμεν δια τας “πληγάς” που επιφέρομεν κατά του πλησίον δια των εγωϊστικών συμπεριφορών μας και αμαρτωλών μας κινήσεων˙ ο Κύριος, όμως, – ως ηκούσαμεν σήμερον παρά του ιερού Ευαγγελίου – θα ενεργήση την κρίσιν κατά την δευτέραν Αυτού παρουσίαν, με κριτήριον την προς αυτόν τον πλησίον στάσιν και αγάπην μας. Η, προς τον Κύριον, σωστή η λανθασμένη, στάσις μας, εξαρτάται από την συμπεριφοράν ημών προς τον πλησίον. Ας προσέξωμεν τους λόγους του Κυρίου, “Ο λέγων εν τω φωτί είναι, και τον αδελφόν αυτού μισών, εν τη σκοτία εστίν έως άρτι. Ο αγαπών τον αδελφόν αυτού εν τω φωτί μένει, και σκάνδαλον εν αυτώ ουκ έστιν· ο δε μισών τον αδελφόν αυτού εν τη σκοτία εστί και εν τη σκοτία περιπατεί, και ουκ οίδε που υπάγει, ότι η σκοτία ετύφλωσε τους οφθαλμούς αυτού” (Α΄ Ἰωάν. Β 9-11). “Εμοί εποιήσατε”, θα είπη ο Κύριος, εις τους, εκ δεξιών, Αυτού ισταμένους, αλλά και εις τους, εξ ευωνύμων. Δύο λέξεις, τόσον βαρυσήμαντοι και τόσον χαρακτηριστικαί. Ο, τι επράξαμεν, αγαθόν η κακόν και εθεωρήσαμεν ότι τούτο εβάρυνε και επλήγωσε τον ένοχον η μη, πλησίον ημών, εις Χριστόν ημαρτήσαμεν. Πάσα κακία και πας πικρός λόγος και πας επαίσχυντος και εφάμαρτος λογισμός, έχουσιν ως τελικόν αποδέκτην και θύμα, τον Κύριον Ιησούν. Το ίδιο, βεβαίως, ισχύει και δια τα αντίστοιχα ενάρετα έργα μας. Εις Χριστόν αμαρτάνομεν αλλά και εις Χριστόν πράττομεν την οιανδήποτε ευλογημένην πράξιν ημών.
Περισσότερον όμως, η κάθε αμαρτία ημών έχει θλιβερόν αντίκρυσμα, αλλά και συνεπείας εις τον Ίδιον τον Κύριον, όταν αύτη έχει ως στόχον το συνάνθρωπόν μας, “δι’ ον Χριστός απέθανεν”. Ημείς μεν, ως ανόητοι και εγωϊσταί και πλήρεις κακότητος κατά του πλησίον ημών, αδιαφορούμεν δια τας “πληγάς” που επιφέρομεν κατά του πλησίον δια των εγωϊστικών συμπεριφορών μας και αμαρτωλών μας κινήσεων˙ ο Κύριος, όμως, – ως ηκούσαμεν σήμερον παρά του ιερού Ευαγγελίου – θα ενεργήση την κρίσιν κατά την δευτέραν Αυτού παρουσίαν, με κριτήριον την προς αυτόν τον πλησίον στάσιν και αγάπην μας. Η, προς τον Κύριον, σωστή η λανθασμένη, στάσις μας, εξαρτάται από την συμπεριφοράν ημών προς τον πλησίον. Ας προσέξωμεν τους λόγους του Κυρίου, “Ο λέγων εν τω φωτί είναι, και τον αδελφόν αυτού μισών, εν τη σκοτία εστίν έως άρτι. Ο αγαπών τον αδελφόν αυτού εν τω φωτί μένει, και σκάνδαλον εν αυτώ ουκ έστιν· ο δε μισών τον αδελφόν αυτού εν τη σκοτία εστί και εν τη σκοτία περιπατεί, και ουκ οίδε που υπάγει, ότι η σκοτία ετύφλωσε τους οφθαλμούς αυτού” (Α΄ Ἰωάν. Β 9-11). “Εμοί εποιήσατε”, θα είπη ο Κύριος, εις τους, εκ δεξιών, Αυτού ισταμένους, αλλά και εις τους, εξ ευωνύμων. Δύο λέξεις, τόσον βαρυσήμαντοι και τόσον χαρακτηριστικαί. Ο, τι επράξαμεν, αγαθόν η κακόν και εθεωρήσαμεν ότι τούτο εβάρυνε και επλήγωσε τον ένοχον η μη, πλησίον ημών, εις Χριστόν ημαρτήσαμεν. Πάσα κακία και πας πικρός λόγος και πας επαίσχυντος και εφάμαρτος λογισμός, έχουσιν ως τελικόν αποδέκτην και θύμα, τον Κύριον Ιησούν. Το ίδιο, βεβαίως, ισχύει και δια τα αντίστοιχα ενάρετα έργα μας. Εις Χριστόν αμαρτάνομεν αλλά και εις Χριστόν πράττομεν την οιανδήποτε ευλογημένην πράξιν ημών.
Η προς τον πλησίον αγάπη
Όλα όσα προείπαμεν, φίλε μου αναγνώστα,
ως τελικόν συμπέρασμα έχουσι την προς τον πλησίον αγάπην. Εκείνο το
οποίον είπεν ο Ραββί και εις το οποίον, φοβούμαι, ότι δεν εδώσαμεν ποτέ
την δέουσαν σημασίαν˙ δηλαδή, το “αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν˙” (Ματθ. ΚΒ 39).
Όχι μόνον ανοχήν, όχι μόνον συγχώρησιν, όχι μόνον “αγάπην“, αλλά
αγάπην, ως εκείνην την οποίαν επιδεικνύομεν εις τον … εαυτόν μας και δια
της οποίας προσφέρομεν εις αυτόν τα πάντα. Αγάπην, χωρίς κερδοσκοπίαν,
χωρίς υπολογισμούς, χωρίς “τσιγγουνιές”, αλλά με πάθος, με
ανιδιοτέλειαν, με θυσίαν, ως εις εαυτόν και όχι ως εις προς τινα… άλλον.
Αγάπην, με σκοπόν να προφυλάξωμεν τον … άλλον από την πτώσιν της αμαρτίας! Αγάπην με κέντρον τον Χριστόν και την εκουσίαν θυσίαν Αυτού επί του Γολγοθά! Αγάπην χωρίς τέρμα, αλλά με τέλος (σκοπόν), την του Κυρίου αγάπην, την οποίαν είθε να απολαμβάνωμεν και βιώνωμεν και “νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων”. Αμήν.
Αγάπην, με σκοπόν να προφυλάξωμεν τον … άλλον από την πτώσιν της αμαρτίας! Αγάπην με κέντρον τον Χριστόν και την εκουσίαν θυσίαν Αυτού επί του Γολγοθά! Αγάπην χωρίς τέρμα, αλλά με τέλος (σκοπόν), την του Κυρίου αγάπην, την οποίαν είθε να απολαμβάνωμεν και βιώνωμεν και “νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων”. Αμήν.
Αρχιμ. Τιμόθεος Γ. Παπασταύρου
Ιεροκήρυξ Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών
