«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΙΕΡΟΜ. ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ, ΡΟΥΜΑΝΟΥ.
Στήν πορεία τῆς μοναχικῆς σου ζωῆς δέν προοδεύεις παρά μόνο, ὅταν ἔχης σάν θεμέλιο ὅλη τήν ἐμπιστοσύνη σου στούς διδασκάλους καί καθοδηγητές σου: στόν ἡγούμενο ἤ στήν ἡγουμένη καί στόν Πνευματικό σου. Ὑπακοή καί ἀγάπη νά ἔχης πρός ὅλους τούς ἀδελφούς τοῦ κοινοβίου, ἀλλά προπαντός στούς πνευματικούς ὁδηγούς σου, διότι αὐτοί θ᾿ ἀπολογηθοῦν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ κάποια ἡμέρα γιά τήν ψυχή σου. Λοιπόν, γιατί γράφω αὐτή τήν συμβουλή στενάζοντας; Ἡ συμπεριφορά τοῦ μοναχοῦ ἀποκαλύπτει τό ἀληθινό βίωμά του, ἐάν ἔχη μία βαθειά πίστι ἤ μία ἐπιφανειακή. Στήν πρώτη περίπτωσι θά εἶναι πάντοτε κόσμιος καί ταπεινός, ἐνῶ στήν δεύτερη περίπτωσι τολμηρός καί αὐθάδης. Ἡ εὐγένεια ἤ ἡ θρασύτης του εἶναι ἐκδηλώσεις συμπεριφορᾶς πού δείχνουν τί πνεῦμα κατοικεῖ μέσα στήν καρδιά του, στήν κάθε περίπτωσι.
Οἱ πνευματικές καταστάσεις μολύνονται μέ ξαφνικό τρόπο. Γι᾿ αὐτό εἶναι καλό ὡς σύμβουλοι τῶν ἄλλων νά κράζουμε πάντοτε μέ τήν συνείδησί μας νά ὑπηρετήση στό ἔργο αὐτό ὁ Χριστός καί τότε θά γίνουν πρᾶοι διά τῆς ἐπιπλήξεως καί ταπεινοί διά τοῦ ὀνειδισμοῦ, διότι ἡ ὕβρις νικᾶ, ἀλλά δέν πείθει. Ποτέ δέν πρέπει νά ξεχνοῦμε ὅτι μέ τήν καλωσύνη καί τήν υἱϊκή συμπεριφορά πρός τούς γονεῖς μας λαμβάνουμε τήν δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ξεχνοῦμε τό ἔργο αὐτό, καταλαμβανόμεθα ἀπό τό πνεῦμα τῆς λύπης. Ἄλλοι ἐξέχασαν τή προτροπή πού τούς καλεῖ σάν παιδιά του: «Υἱέ, μή ὀλιγώρει παιδείας Κυρίου, μηδέ ἐκλύου ὑπ᾿ αὐτοῦ ἐλεγχόμενος· ὅν γάρ ἀγαπᾶ Κύριος παιδεύει, μαστιγοῖ δέ πάντα υἱόν ὅν παραδέχεται» (Παροιμ.3,11-12).
Αὐτή εἶναι ἡ ἐξέτασις τῆς συμπεριφορᾶς. Ἀναγνωρίζεις τίς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ στήν ζωή σου καί δοξολογεῖς τόν Θεόν ἐν ταπεινώσει; Ἤ βλέπεις περιφρονητικά τήν φροντίδα τοῦ Θεοῦ γιά σένα; Ἀπό ἐδῶ φαίνεται ἡ ψυχική σου ὠφέλεια ἤ ἀρχίζει ἡ ἀπώλεια τοῦ χρόνου σου γιά τό ἔργο τῆς σωτηρίας σου.
Ἡ συμπεριφορά ἀπέναντι στήν ἀδελφότητα ἀποδεικνύεται καλλίτερα, ὅταν εἴμεθα σέ ἀληθινή ψυχική κατάστασι. Ἐνώπιον τῶν διδασκάλων μας, ἐπειδή εἶναι καί μεγαλύτεροί μας, ἔχουμε μιά ἄλλη συμπεριφορά, ἀλλά ἀναμεταξύ μας ἔχουμε διαφορετική. Αὐτό ἀποδεικνύει ὅτι ζοῦμε μέ πολλά προσωπεῖα. Ἐάν ἔχουμε τόν Χριστό στήν καρδιά, ἔχουμε πρός ὅλους τό ἴδιο πρόσωπο, κάνοντας τά πάντα γιά τόν Χριστό, ἔστω κι ἄν μέσα στήν ἀδελφότητα φαίνονται καί οἱ ἀδυναμίες τῆς φύσεώς μας. Ἔτσι λοιπόν, ἀπό τήν κατάστασι τῆς καρδίας ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι πηγάζει ὅλη ἡ συμπεριφορά τοῦ μοναχοῦ πρός τά ἔξω, ἐνῶ ἀπό τά ἔξω, κατά τόν τρόπο πού γίνεται, αὐξάνεται κατά χάριν τό πνεῦμα τοῦ ἔσω ἀνθρώπου.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου