Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»

ὑπό Γέροντος Ἀρσενίου Ρουμάνου ἀσκητοῦ.

1. Πῶς ν' ἀγωνισθοῦμε ἐναντίον τοῦ πνεύματος τῆς λύ­πης;

Νά εἶσαι εὔθυμος. Ἀγαπητέ μου, ξέρεις τί θά σοῦ εἰπῶ τώρα μέ πλήρη βεβαιότητα; Μερικές φορές στήν ζωή τοῦ κάθε ἀνθρώπου ἔρχονται ἀφορμές λύπης ἤ κάποιας ὀργῆς· αὐτά προέρχονται μόνον ἀπό τόν διάβολο. Δέν ἔχουμε εύθύνη. Έάν σοῦ συμβαίνη αύτή ἡ κατάστασις άπό ταραχή ἤ άπό λύπη, σοῦ έτοιμάζει φωλιά ὁ σατανάς καί βάζει έκεῖ γιά νά κλωσσήση τά αυγά του. Δέν ήμπορεῖς ν' άγαπάς, δέν ήμπορεῖς νά ίδής μέ λίγη διορατικότητα τό μέλλον, μέ τήν λογική πού σοῦ έδωσε ὁ Θεός. Δέν ήμπορεῖς πλέον, διότι είσαι λυπημένος. Δηλαδή δέν είσαι σέ καμμία κατά­στασι -μιά κατάστασι δαιμονική- τήν οποία πολύ δύσκο­λα τήν υποφέρεις. Ὅταν είσαι έτσι, σκέψου αύτά: «Στά­σου, διότι είναι κάποιος διάβολος έδώ». Καί μή τόν δέχεσαι πλέον.

2. Τί νά κάνουμε γιά νά λυτρωθούμε ἀπό τήν σκληροκαρδία μας;

Αύτά είναι πράγματα πού δέν εξαρτώνται άπό μία έξωτερική βοήθεια. Αύτά έξαρτώνται άπό σένα. Έγώ σάς έδωσα μία λύσι. Μή παρηγορήσθε μόνο μέ τό γεγονός ότι τά ακούσατε. Σάς έδωσα μία συμβουλή: Νά είσθε εύθυμοι.

Πῶς νά είμαι εύθυμος -μπορεί νά είπή κάποιος- όταν δέν ήμπορώ νά είμαι; Έάν είσαι εύθυμος, ἡ ίδια ἡ καρδιά ανοίγεται καί γίνεται δεκτική. Διότι ἡ καρδιά είναι τό βά­θος τοῦ βάθους τής ύπάρξεώς μας. Ἡ καρδιά είναι φτιαγ­μένη άπό τόν Θεό γιά νά ήμπορή καί Αυτός νά κατοική μέσα της. Δέν είναι όπως οποιοδήποτε όργανο τοῦ σώμα­τος. Ή καρδιά πού έχουμε όλοι μας καί κτυπά καί βάζου­με τό χέρι μας σ' αυτήν καί τήν άκοῦμε είναι ένα σύμβολο τής καρδιάς. Ή καρδιά ευρίσκεται πέρα άπ' αύτή τήν σαρ­κική. Φέρει στό βάθος της έκεῖνο τό καταπληκτικό σημείο, τό όποιο έκανε ό Θεός «κατ' εικόνα καί καθ' όμοίωσι», όπως λέγει καί ό Σωτήρ: «Καί ὁ πατήρ μου ἀγαπήσει αύτόν, καί πρός αυτόν έλευσόμεθα καί μονήν παρ' αύτω ποιήσομεν» (Ίωαν. 13, 24). Αύτό είναι τό κατ' εικόνα καί καθ' όμοίωσιν, καί όχι τά πόδια καί τά μάτια καί τά αυτιά. Ό νοῦς είναι ένας υποτακτικός τής καρδίας.

3. Καί πώς φτάνουμε σ' αυτήν τήν καρδιά;

Είναι πολύ εύκολο. Βάλε τόν νοῦ σου έκεῖ καί λέγε: «Κύ­ριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υιέ τοῦ Θεοῦ, έλέησόν με τόν άμαρτωλόν». Όπότε όταν έχης μιά κατάστασι χαράς, εσωτερικής έλευθερίας, εύφροσύνης, άνοίγει καί ή καρδιά σου.

Τί σημαίνει αύτό «Είμαι πικραμένος»; Πῶς όμως είσαι πικραμένος άφού ὁ Χριστός άνέστη καί άφοῦ κατανοούμε ποιά ἡ σημασία τοῦ σταυρού στήν ζωή μας, τόν όποιο καί βαστάμε; Ἕνας άνθρωπος πού πιστεύει στόν Χριστό είναι χαρούμενος, είναι γεμάτος έλπίδα, διότι πιστεύει, ότι ὁ Χρι­στός δέν τόν άφήνη μέ κανένα τρόπο. Κι αύτή ή κατάστασις τής χαράς πού ζής είναι ἡ κατάστασις τής προσευχής, τής χριστιανικής βιοτής καί τής παρουσίας τοῦ Θεοῦ στήν καρδιά σου. Διότι αύτό είναι τό μυστικό. Νά έχης αισθη­τή τήν χάρι τής παρουσίας τοῦ Θεοῦ στήν καρδιά σου. Διό­τι ὁ Θεός δέν έχει άνάγκη άπό τίς γνώσεις σου, ξέρει τί θέ­λεις. Ἔχει άνάγκη άπό τήν ικεσία σου καί τήν εγρήγορση τής καρδιάς σου. Βλέπε μερικούς πατέρες καί μητέρες, όταν βλέπουν τό παιδί τους νά στηρίζη όλη τήν έλπίδα του σ' αύτούς, αύτοί πεθαίνουν άπό άγάπη γι᾿  αύτό καί δέν ξέ­ρουν τί άλλο περισσότερο νά τοῦ προσφέρουν.

Υπάρχει στόν ψαλμό 130 τό έξής κομμάτι: «Κύριε, ουχ ύψώθη ή καρδία μου, ουδέ έμετεωρίσθησαν οί οφθαλμοί μου, ουδέ έπορεύθην έν μεγάλοις, ουδέ έν θαυμασίοις υπέρ έμέ. Ει μή ἐταπεινοφρόνουν, άλλά ὕψωσα τήν ψυχήν μου ώς τό άπογεγαλακτισμένον έπί τήν μητέρα αύτοῦ, ώς αντα­ποδώσεις έπί τήν ψυχήν μου...». Έγώ είμαι τό άπογεγαλακτισμένο παιδί πού κυττάζη λαχταριστά τό στήθος τής μητέρας του. Τό γάλα είναι μία πλήρης τροφή καί έδώ συμ­βολίζει τήν Χάρι τοῦ Άγιου Πνεύματος. Έγώ λοιπόν, τί κάνω: Νά τρέχη μέσα σου η χάρις τοῦ Θεοῦ καί έγώ νά στέ­κομαι μέ άνοικτό τό στόμα.

Ό Χριστός είναι Θεός. Ἔλαβε μορφήν άνθρώπου, όπως είμεθα έμεῖς, άχάριστοί καί άχόρταστοι καί κακότροποι, Τί τιμή γιά τό άνθρώπινο γένος! Δέν ήλθε γιά νά μάς είπή κάτι άλλο, παρά όσα ήσαν άναγκαία γιά τή σωτηρία μας. «Μή φοβοῦ τό μικρόν ποίμνιον. θαρσεῖτε, έγώ νενίκηκα τόν κόσμο» (Λουκ. 12,32). Καί έμεῖς ημπορούμε νά νική­σουμε τόν κόσμο, όχι μέ τήν δύναμι μιας, άλλά μέ τήν δύ­ναμι Του. Αντιλαμβάνεσθε πόση δύναμι έχουμε έμεῖς. Ό διάβολος δέν είναι μία δύναμις, άλλά μιά άνεχόμενη πα­ρουσία. Δέν πρέπει νά δίνετε προσοχή σέ κάθε τι πού σάς άλλάζει τίς σκέψεις.

Έμεῖς, διά τοῦ άγιου Βαπτίσματος, έλάβαμε ιδιαίτερα χαρίσματα, έχουμε καί φύλακα άγγελο. Γιατί δέν δίνετε περισσότερη προσοχή στόν φύλακα άγγελο; Ξέρετε, άδελφοί μου, τί λέγει ένα χωρίο; Είναι άδύνατο νά μή πεθάνης, έάν ίδής άγγελο μέ τό πραγματικό του φως. Ό άγγελος είναι μαζί μας, μάς φυλάγει. Ό Χριστός ένσαρκώθηκε λαμ­βάνοντας μορφή άνθρώπου, μπήκε στά βάθη τής άνθρωπίνης άθλιότητος, όχι γιά νά έξουδετερώση τήν άνθρώπι­νη ύπαρξι, αλλά γιά νά τήν μεταμορφώση.

Είδατε τί γράφει στόν Κανόνα τοῦ φύλακος Αγγέλου: «"Αγιε "Αγγελε, εύχου μετά πάντων τών αγγέλων δι έμέ τόν αμαρτωλό»·. Καί ό φύλακας άγγελος προσεύχεται μα­ζί μέ όλους τούς άγγέλους, διότι ό πιστός δέν τόν αρνείται, δέν τοῦ άπαντα: «Δέν θέλω»! Υπάρχει δηλαδή μία κατα­πληκτική ενότητα, άρέσει στόν Θεό νά γίνεται προσευχή καί όλοι οί άγγελοι γίνονται ένα μέ τίς δωρεές τοῦ Θεοῦ. Κάπου αλλού λέγεται: «Έάν ό διάβολος είχε σαρκωθή σέ άνθρώπινη ύπαρξι, τότε θά μπορούσε μέ τό μικρό του δά­κτυλο νά άνατρέψη τήν γη, έάν θά είχε τήν έξουσία άπό τήν άρχή».

Ναι, άλλά δέν έχει πλέον δύναμι. Μόνο τήν άκρη τής ούράς του κινεί, τό υπόλοιπο σώμα του (δύναμι του) δέν τό έχει πιά διότι τό έσκότωσε ό Χριστός. "Ομως τοῦ έπιτρέπεται νά μάς πειράζη, διότι με αύτό τόν τρόπο μάς στεφανώ­νει, μάς κρατεί σέ έγρήγορση καί έμεῖς βλέπουμε ποιοι είμε­θα.

Ό διάβολος χωρίς νά τό θέλη, παίζει ένα ρόλο έμμεσα σωτήριο γιά εμάς. Τά βάσανα τής ζωής σοῦ προσφέρουν πολλή σοφία νά σκεφθής σοβαρά γιά τήν σωτηρία σου. Άλλά, αντιλαμβάνεσθε ποιός μάς φυλάγη; Ό φύλακας άγγελος κάνει τόν διάβολο σκόνη καί θρύψαλα ό όποιος δέν έχει καμμία άποστολή καί είναι ένας αποστάτης. Ό φύλακας άγγελος είναι σέ άποστολή. Μάχη γίνεται μετα­ξύ τους καί κερδίζει τό μέρος μέ τό όποιο είμεθα καί έμεῖς ανάλογα μέ τίς πράξεις μας. Καί δέν έντρεπόμεθα νά έγκαταλείψουμε τόν φύλακα άγγελο καί νά δώσουμε τήν νίκη στόν διάβολο, τόν εχθρό τού άγγέλου μας καί δικό μας εχθρό, μέ τήν άδιαφορία άλλά καί μέ τίς άμεσες πτώσεις μας; Παρ' όλα αύτά, ό Θεός μέ τό έλεός Του, μάς δίνει τήν δυνατότητα νά έγειρώμεθα άπό τήν πτώσι μας μέ τήν έξομολόγησι. Ήμπορώ νά σάς ειπώ δτι είναι μία συνεχής συγκατάβασι γιά τήν σωτηρία τών τέκνων του, τών άνθρώπων.

"Ετσι, έπειδή είμαι στήν καρδιά σκληρός, δέν μοῦ αξί­ζει πλέον τίποτε. Ή καρδιά πρέπει νά είναι εύκατάνυκτη καί όχι σκληρή σάν τήν πέτρα.

Μήν επιτρέπετε στούς κακούς λογισμούς σας νά σάς κυριεύουν. Έάν ερχωνται, νά τούς διώχνετε μέ τήν προσευ­χή, χωρίς πολλές στοχαστικές σκέψεις τήν ώρα τής προ­σευχής. Κάποιος έσπρωχνε τήν πόρτα καί ό διάβολος έσπρω­χνε άπό τό πίσω μέρος της νά μπει μέσα κι αύτός. Τότε ό χριστιανός είπε: «Κύριε έλέησον», μέ μισό στόμα, επιπό­λαια..Στό τέλος ό διάβολος άνοιξε πιό δυνατά τήν πόρτα γιά νά μπή μέσα. "Οταν είδε ό πιστός ότι ό διάβολος άνοι­ξε τήν πόρτα έτοιμος νά μπει μέσα, άναστέναξε βαθιά καί είπε: «Κύριε μή μέ έγκαταλείπης», καί άμέσως ό διάβολος εξαφανίσθηκε. Καί άρχισε νά κλαίγη ό πιστός. Τότε τοῦ εμφανίσθηκε ό Χριστός. «Γιατί δέν μέ έβοήθησες»; Καί ό Κύριος τοῦ απάντησε «"Οταν πράγματι μέ έκάλεσες σέ βοή­θησα».

Τό σαλιγκάρι περπατά αργά, άλλά μέ όλο τό σπίτι του (κέλυφος). Κι έσύ νά προσεύχεσαι σιγά, μυστικά, άλλά μέ τήν καρδιά σου, διότι διαφορετικά είναι έπάλειψις καί όχι προσευχή.

4. Τί πρέπει νά κάνουμε, όταν ἡ πίστις ἐξασθενήση;

Έάν ευρίσκεσαι σέ κατάστασι πνευματικής έσωτερικής όπισθοχωρήσεως, σίγουρα ή πίστις άδυνατεῖ. Πως νά μήν κλονισθή ή πίστις! Άκόμη καί στούς άγιους διαπιστώνει κανείς περιπτώσεις ταλαντεύσεως στήν πίστι, άναβάσεως καί καταβάσεως. Γιατί σέ έγκαταλείπει ή Χάρις; Γιά νά μήν υπερηφανεύεσαι, νά μή λέγης: «Νά, κύτταξε έγώ πού έφθασα»! Όπότε σέ εγκαταλείπει ή Χάρις γιά νά ταπεινωθής. Άλλά σ' αύτές τίς περιόδους τής ζωής σου, νά μή χάσης καί τήν πίστι σου. Σύ πρέπει νά είσαι πάντοτε έν έγρηγόρσει. Διότι δέν φέρεις αποτέλεσμα έστω καί μέ πολ­λή προσευχή, άν κάνης, όση μέ τήν Χάρι τού Θεού, έφ' όσον σύ θέλεις μέ κάθε τρόπο τήν βοήθεια τού Θεοῦ. Είναι αλή­θεια ότι ό σατανάς έρχεται νά σού άρπάξη τόν νοῦ, άλλά έσύ δέν πρέπει νά ξαφνιάζεσαι, ούτε νά άδημονής, διότι αύτός (ό σατανάς) δέν ησυχάζει νά σέ ένοχλή. Ό Θεός γνω­ρίζει τί θέλεις. Μή φοβάσαι καθόλου καί συνέχιζε τήν προ­σευχή σου. Έάν λέγης τήν εύχή: «Κύριε, Ίησοῦ Χριστέ, Υιέ τοῦ Θεοῦ, έλέησόν με τόν αμαρτωλό», μή φοβήσαι πλέ­ον τόν διάβολο. Διότι δέν μπορεί νά άκούη καί νά ύποφέρη τήν δύναμι τοῦ Όνόματος τοῦ Χριστού. Βλέπεις; Υπάρ­χει έλλειψις έσωτερικοῦ άληθινοῦ βιώματος καί όχι λο­γικής. Θά πρέπει νά καταλαβαίνης σίγουρα αύτά τά θέ­ματα.

"Οσον αφορά τήν ταλάντευσι πού είχαν καί οί "Αγιοι υπάρχει ένας λόγος τοῦ Αποστόλου Παύλου πού λέγει: «Μνημονεύετε τών ηγουμένων υμών, οῖτινες έλάλησαν ύμῖν τόν λόγον τοῦ Θεοῦ, ών άναθεωροῦντες τήν έκδασιν τής άναστροφήςμιμεῖσθε τήν πίστιν» (Έβρ. 13,7). Δηλαδή στό τέλος τής ζωής τους τελειοποιήθηκαν καί έχουν δυνατό καί άληθινό διδακτικό λόγο. Έπομένιος ημείς πού είμεθα σέ μάχη, μάς βοηθεῖ τώρα ή Χάρις τοῦ Θεοῦ. Μάχη όμως είναι ολόκληρη ή ζωή μας καί πειραζόμεθα άπό τόν διά­βολο συνεχώς.

Πρέπει νά προσευχώμεθα μόνον, ότανπειραζώμεθα άπό τόν διάβολο; "Οχι! Πρέπει νά προσευχώμεθα καί όταν δέν έχουμε πειρασμούς. Έάν όμως μάς πειράζη καί αύτό τοῦ τό έπιτρέπει ό Θεός, είναι μία έπιπλέον ευκαιρία ν᾿  άγωνισθοῦμε γιά νά λάβουμε στεφάνους καί δέν θά μάς κυρί­ευση τό δυστυχισμένο αύτό θηρίο (διάβολος). "Εχουμε άνά­γκη άπό μιά κατάστασι συνεχούς έσωτερικής έγρηγόρσεως καί τότε ή Χάρις τοῦ Θεού θά μάς βοηθή. Διότι, χωρίς τήν Χάρι τοῦ Θεού, δέν ήμποροῦμε νά σωθοῦμε. Είναι άδύνατον νά σωθής, όσο καί μέγας άσκητής νά είσαι, έλπίζοντας στά καλά σου έργα καί όχι στήν χάρι τοῦ Θεού. "Ακου­σε τί είπε στόν άγιο Σιλουανό τόν 'Αθωνίτη ό Χριστός: «Κράτησε τόν νοῦ σου στόν άδη καί μήν άπελπίζεσαι», δη­λαδή δέν τοῦ είπε ότι θά σωθής μέ τά έργα σου. Καί ποίος ήτο ό Μέγας Αντώνιος, όλοι γνωρίζουμε. Δέν σώζεται ό άνθρωπος άπό τά έργα του, άλλά άπό τήν Χάρι τοῦ Θεού λέγει ό Σωτήρ: «Τά αδύνατα παρ άνθρώποις, δυνατά παρά τῷ Θεῷ έστι» (Λουκ. 18,27). Τόν ρώτησε ό Απόστολος Πέτρος: «Καί τί θά κάνουμε, Κύριε, ποιός ημπορεί νά σωθή»; (Πρβλ. Ματθ. 19, 25). Συνεπώς δέν μάς σώζουν τά έργα μας, άλλά τό έλεος τοῦ Θεού, άρκεῖ έμεῖς νά έχουμε έσωτερική έγρήγορσι καί προσευχή. Δέν άξίζεις νά λάβης χα­ρίσματα, παρά μόνο, όταν ζής μέ βαθειά εσωτερική τα­πείνωσι.

Βλέπετε τόν άγιο Κήρυκο μέ τήν μητέρα του, τήν αγία Ἰουλίττα, οί όποιοι βασανίσθηκαν άπό τούς ειδωλολάτρες. Ό μικρός Κήρυκος έφθανε τήν μητέρα του μέχρι τά γό­νατα της καί είπε στόν τύραννο: Κι έγώ πιστεύω στόν Χρι­στό. Καί ό τύραννος τόν κτύπησε μέ τήν μπότα του στήν κοιλιά, τόν πέταξε στόν τοίχο καί τόν σκότωσε έπί τόπου. Καί συναριθμήθηκε τό παιδάκι αύτό στήν χορεία τών μαρ­τύρων τής πίστεως μας. Τά Λείψανα αυτού τοῦ αγίου νη­πίου, τά βαστάζει μέ ευλάβεια ιερεύς καί τά προσκυνούν οί πιστοί χριστιανοί μας.

Βλέπετε ότι μέσα σέ ένα ομολογιακό λόγο κρύβεται ή σωτηρία μας; Μιά έσωτερική κατάστασις άγάπης γιά τόν Χριστό, έστω μέ έπώδυνο τέλος, έφερε τόν άγιο Κήρυκο στήν Βασιλεία τών ουρανών. Ανέστη ό Χριστός! Είμεθα βαπτισμένοι, έχουμε φύλακα άγγελο, ό Θεός μάς διδάσκει: «Ζητείτε καίεύρήσετε...ή τίς εστίν έξ υμών άνθρωπος, ον εάν αίτήσγι δ υιός αύτον άρτον, μή λίθον επιδώσει αντω;» (Ματθ. 7, 9). Κι Έγώ δέν θά σάς δώσω άρτο, όλιγόπιστοι Χριστιανοί μου; Αύτή είναι ή άδυναμία τής πίστεως. Δοκιμάσθε, μή παραιτήσθε άπό τό νά ζητήτε! Ανάλογα μέ τό μέτρο τής πίστεώς σας. Μένετε ευχαριστημένοι μέ τά μι­κρά δώρα τοῦ Δημιουργού σας, μή ζητήτε τά μεγαλύτερα. Γνωρίζει Εκείνος άν είσθε καί πότε θά είσθε άξιοι γιά νά σάς δώση τά μεγαλύτερα χαρίσματά Του. "Ενα μικρό δώρο πού έχεις, μή τό βλέπης μικρό- είναι αύτό πού σοῦ χρειά­ζεται. Άλλά ό άνθρωπος, έπειδή έχει άπερίσκεπτη έπιθυμία καί υπερηφάνεια, θέλει σέ μιά στιγμή ολόκληρο τον ούρανό! "Οχι! όλος ό ουρανός είναι ιδικός σου, έάν είσαι ταπεινός καί βιώνεις μέσα στήν καρδιά σου βαθειά τήν Χά­ρι τοῦ Άγιου Πνεύματος. Χωρίς τήν ταπείνωσι δέν γίνε­ται τίποτε. Νά τό ξέρετε!

Υπάρχει ένα βιβλίο μέ τίτλο: «Ό Βίος τοῦ άγιου Νήφωνος». Αύτόν τόν άγιο τόν χαρακτηρίζει ιδιαιτέρως ἡ ταπείνωσις. Καί τί άποκαλύψεις είχε άπό τόν Θεό, δέν ἠμπορείτε νά φαντασθήτε. Στόν θάνατο του ήλθαν οἱ Ὅσιοι, οἱ Μάρτυρες νά τόν πάρουν, ήλθε άκόμη καί ό Σωτήρ. Διότι ό όσιος τοῦ είπε: «Κύριε πόσο εύτυχής θά ήμουν νά είσαι κι Έσύ στόν θάνατο μου»! Τόν πήραν άπό τήν γή καί τόν έφεραν όλοι οί "Αγιοι μέ τόν Χριστό στήν ουράνια κατοι­κία του.

Ὅλα αύτά τά έργα τά πραγματοποιεί ἡ ταπείνωσις. Αύτή είναι ἡ μοναδική οδός. Ὅμως μή πιστεύετε ότι είναι άδύνατον νά ζήσετε αύτά τά πράγματα πού είδε καί έζη­σε ό άγιος Νήφων. Ὄχι! Προσπαθεῖστε καί σεις στό μέτρο τών δυνάμεών σας. Ὁ Χριστός μάς λέγει: «Η βασιλεία τών ουρανών βιάζεται καί βιασταί άρπάζουσιν αυτήν...» (Ματθ. 11,12). Σ' ένα άγώνισμα τρέχουν πολλοί- έκεῖνος όμως πού τρέχει ειλικρινά, δέν τρέχει μάταια. "Οποιος πηγαίνει στό άγώνισμα, νά μή πιστεύη ότι δέν θά κερδίση- στό τέλος όλοι κερδίζουν, όσοι έτρεξαν μέ τιμιότητα, άλλά μόνον με­ρικοί παίρνουν τά βραβεία.

Υπάρχει τό μικρό ποτήρι, τό μεγάλο καί τό μεγαλύτε­ρο. "Ολα είναι γεμάτα νερό. Τό μικρό ποτήρι δέν στενο­χωρείται, διότι δέν χωρεί μέσα του όσο νερό είναι στό με­γαλύτερο ποτήρι. Τό μικρό ποτήρι είναι ικανοποιημένο ότι είναι κι αύτό γεμάτο. "Ενας στό μέτρο τών δυνάμεών του, έλαβε τό βραβείο, πού είναι τό μικρό ποτήρι γεμάτο νερό. "Αλλος, άγωνίσθηκε περισσότερο καί πήρε βραβείο τό μεγαλύτερο ποτήρι. "Ολα αύτά τά βραβεία έξαρτώνται άπό τήν Χάρι πού δίδεται δωρεάν στούς ταπεινούς τή καρ­δία. Ό άνθρωπος πού είναι ειλικρινής καί ταπεινός, είναι γεμάτος μέ τό δικό του τό ποτήρι. Είναι ευχαριστημένος καί δέν βασανίζεται μέ τόν λογισμό του ότι ό άλλος είναι πιό εύχαριστημένος άπ' αυτόν, διότι εχει πιό πολλή χάρι στό δικό του ποτήρι.

"Ακούσατε γιά τόν άγιο Ἰωάννη τόν Εύαγγελιστή, τόν όποιον άγαποῦσε ό Ιησούς. "Αραγε δέν άγαπούσε ό Ιη­σούς τούς άλλους Μαθητές; Τούς άγαπούσε, άλλά ό άγιος Ιωάννης είχε μεγαλύτερη δύναμι νά έγκολπώνει μέσα του τήν Άγάπη. Ό Χριστός έπρεπε νά τόν κρατά πάντα κο­ντά Του, διότι ήτο ποτήρι πρώτου μεγέθους. "Ομως όλους ό Χριστός τούς άγαπούσε καί όλοι ήσαν γεμάτοι, έκαστος κατά τό μέτρο τής δυνάμεως τής άγάπης του πρός αύτόν. Καί τότε δέν δικαιολογείται ἡ ταλαίπωρη ζήλια μεταξύ τους. Διότι έχει διαπιστωθή ότι ούδέποτε σέ ταλαιπωρεί κάποιος πού έχει άσθενέστερο πνευματικό βίωμα άπό σέ­να στή ζωή του. Άκόμη καί μεταξύ τών λαῖκών καί μο­ναχών. Ό άγιος Ιωάννης ό Χρυσόστομος λέγει γιά τόν μο­ναχισμό, ότι αύτός είναι ό δρόμος πρός τόν όποιο πρέπει νά φθάσουν όλοι ώς πρός τά βιώματά του. "Ολοι δέν ημπο­ρούν νά υπάγουν στό μοναστήρι. Δέν πειράζει. Παραμέ­νουν έκεῖ πού ευρίσκονται καί άνάλογα μέ τόν αγώνα τους, φθάνουν στήν τελειότητα. Γεμίζουν τό δικό τους ποτήρι μέ θεία Χάρι. Δέν σώζονται μόνον οί μοναχοί. Αυτοί προ­σπαθούν νά εφαρμόσουν τόν υψηλό λόγο πού είναι ἡ κο­ρυφή τής Γραφής: «έάν θέλης τέλειος είναι...» (Ματθ. 19, 21). Όπότε αύτοί είναι προσκαλεσμένοι γιά αυτήν τήν ζωή. Διότι οί έντολές είναι έντολές πού σέ σώζουν καί είναι καί ευαγγελικές συμβουλές πού σέ προσκαλούν σέ μιά τελειό­τερη ζωή. Αύτό δέν σημαίνει ότι ό άνθρωπος πού έχει γυ­ναίκα δέν σώζεται. "Οποιος σώζεται είναι μακάριος, είναι άγγελος. Άλλά υπάρχουν ούρανοί καί ουρανοί, τόποι καί τόποι. Υπάρχουν τέλειοι άγιοι, όπως ό Μέγας Αντώνιος, ό Ἰωάννης ό Χρυσόστομος, άλλά αύτό δέν σημαίνει ότι καί οί μαθητές τους δέν είναι μακάριοι, οί όποιοι κι αύτοί έσώθηκαν διότι οποίος σώζεται είναι ένας άγγελος.

Μετάφρασις ἀπό τά ρουμανικά. Μον. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης.

Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου