«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
Ὑπό Γέροντος Κλεόπα Ἠλίε
Σπουδαστής: Πιστεύω ὅτι ἡ Ἐκκλησία ὁμιλεῖ ξεχωριστά γιά τό κάθε Μυστήριο. ἀλλά ποιό εἶναι τό ἔργο τοῦ Μυστηρίου μέσα στήν Ἐκκλησία;
Ἱερεύς: Κατ' άρχάς τό Μυστήριο εἶναι ἕνα θεῖο ἔργο, πού συνεστήθηκε ἀπό τόν σαρκωθέντα Θεό, μέ τό ὁποῖο, κατά τρόπο ὁρατό, συμμετέχει ὁ πιστός στήν θεία καί άὁρατη χάρι.
Τά ἑπτά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ εἶναι τά ἑπόμενα:
Τό Βάπτισμα, τό Χρίσμα, ἡ θεία Κοινωνία, ή Μετάνοια ή ἐξομολόγησις, ή ἱερωσύνη, ὁ Γάμος καί τό Εὐχέλαιο.
Πρίν νά δείξουμε τήν σπουδαιότητα αὐτῶν, σημειώνουμε έν συντομία μερικά στοιχεία γιά τήν σημασία τοῦ ἀριθμοῦ ἑπτά στήν ἁγία Γραφή, διότι αὐτός ὁ ἀριθμός προεικονίζει ἕνα πλῆθος πράξεων στήν Παλαιά καί Καινή Διαθήκη.
"Ετσι λοιπόν, ἐπί παραδείγματι, τήν ἑβδόμη ἡμέρα ἀναπαύθηκε ὁ Θεός ἀπό ὅλα τά ἔργα πού ἐδημιούργησε (Γέν. 2, 1-2)' ἑπτά ζεύγη καθαρών ζώων καί πτηνῶν διέταξε ὁ Θεός στόν Νῶε νά βάλη στήν κιβωτό πρίν ἀπό τόν κατακλυσμό (Γέν. 7, 2-3). Καί πάλι τοῦ εἶπε ὅτι μετά ἀπό ἑπτά ἡμέρες θά ἔλθη ὁ κατακλυσμός (Γέν. 6,17). Τόν έβδομο μήνα καί τήν 27η ἡμέρα έκάθισε ή κιβωτός στά ὁρη Αραράτ (Γέν. 8,4). Τήν έβδομη ἡμέρα άπἔστειλε ὁ Νῶε τήν περιστερά ἀπό τήν κιβωτό καί έκείνη ἐπιστρέφοντας ἔφερε στό ράμφος της ἕνα κλάδο έλαίας (Γέν. 8,10). Ὁ Φαραώ ώνειρεύθηκε ἑπτά παχεϊες καίἑπτά άδύνατες άγελάδες ὡς καί ἑπτά κάρπιμα στάχυα καί ἑπτά άκαρπα (Γέν. κεφ. 41). Στόν Μωῦσή εἶπε ὁ Θεός νά θέση στόν ἱερό Τόπο ἕνα κηροπήγιο χρυσό καί έπ' αὐτοῦ νά τοποθετῆςη ἑπτά καντήλια γιά νά φωτίζουν ('Έξοδ. 37,23). ἐπίσης στόν ἴδιο διέταξε ὁ Θεός νά είπή στούς Ίσραηλίτας νά ἀριθμήσουν ἑπτά εβδομάδες καί τήν πεντηκοστή ἡμέρα νά ἐπιτελέσουν ἁγία ἑορτή. Πρίν νά φάγουν τό Πάσχα, ἐπί ἑπτά ἡμέρας νά τρώγουν άζυμο ψωμί ('Έξοδ. 12,19). ἐκτός ἀπό τά Δῶρα πού εἶχαν διαταχθἤ νά προσφέρουν, τήν ἴδια ἡμέρα ἔπρεπε νά προσφέρουν καί ἑπτά αμνούς (Λευϊτ. 23, 15-18). Κατόπιν ἀριθμοῦσαν έτη ἑπτά ἑβδομάδων (49 έτη), ἐνῶ τό πεντηκοστό ἔτος νά εἶναι ἔτος ἅγιασμοῦ καί άφέσεως (Λευϊτ. 25, 8-10). Τήν Μαριάμ, τήν ἀδελφἡ τοῦ Μωῦσή, ἐπειδή έγόγγυσε, ἑπτά ἡμέρες τήν τιμώρησε ὁ Θεός μέ τήν λέπρα (Ἀριθμ. κεφ. 12). Τόν Ἰησοῦ τοῦ Ναυή διέταξε ὁ Θεός νά περιτριγυρίση ἑπτά φορές τήν πόλι ἱεριχώ μέ ἑπτά σάλπιγγες, ἐνῶ τήν ἑβδόμη φορά νά ήχήσουν οί σάλπιγγες ἑπτά φορές καί τότε θά πέσουν τά τεἶχη τῆς πόλεως (Ἰησοῦ τοῦ Ναυή κεφ. 6). Τήν έβδομη ἡμέρα ἔγινε ὁ ἁγιασμός τοῦ Ἀαρών καί τῶν τέκνων του ἀπό τόν Θεό διά τοῦ Μωῦσέως (Λευϊτ. 8, 33-35). Ἑπτά φορές τήν ἡμέρα ὁ Προφήτης Δαβίδ ύμνολογοῦσε τόν Θεό (Ψαλμ. 118,164). Εβδομήντα χρόνια προφήτευσε ὁ Ἱερεμίας ὅτι θά μείνουν αἰχμάλωτοι οἱ Ἑβραῖοι στήν Βαβυλώνα (Ίερ. 25, 11-12). ἑπτά καντήλια μέ ἑπτά «έπαρυστρίδες» εἶδε ὁ προφήτης Ζαχαρίας (Ζαχ. 4, 1-2). ἑπτά σχοινιά ἔκοψε ὁ Σαμψών, ὁ ὁποῖος καί εἶχε ἑπτά πλεξίδες μαλλιά ἀπό τά ὁποῖα έπαιρνε τήν δύναμι (Κριταί κεφ. 13-16). Εβδομήντα ἦταν οί ἄνδρες πού μετέφρασαν τήν Παλαιά Διαθήκη στήν περίοδο τῆς βασιλείας τοῦ φαραώ Πτολεμαίου τοῦ Φιλαδέλφου (283 π.Χ.). ἑπτά φορές λούσθηκε στόν Ιορδάνη ὁ Νεεμάν ὁ Σῦρος καί καθαρίσθηκε ἀπό τήν λέπρα (Δ' Βασ. 5,14). Μέ ἑπτά τιμωρίες παιδεύθηκε ὁ Κάιν ἀπό τόν Θεό γιά τόν φόνο τοῦ ἀδελφοῦ του Άβελ (Γέν. 4,15). Γιά εβδομήντα χρόνια ἐπί ἑπτά φορές ἦταν τά βάσανα τοῦ Λάμεχ μέ τίς δύο γυναῖκες του (Γέν. 4,24).
Κατόπιν στήν Καινή Διαθήκη ὁ Σωτήρ διδάσκει νά συγχωροῦμε έβδομηκοντάκις ἑπτά φορές (Ματθ. 18,22). ἑπτά ἦταν τά Πνεύματα πού έστέκοντο ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί στόν θρόνο τῆς μεγαλειὁτητός Του ('Αποκ. 1,4). ἑπτά ἦταν οί χρυσές λυχνίες ἐνώπιον τοῦ Σωτῆρος καί ἑπτά έκ δεξιών Του οί άστέρες (ἀποκ. 2,1). ἑπτά ἦταν οί Ἐκκλησίες στίς ὁποῖες ἐστάλη ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής νά γράψη καί ἑπτά ἦταν οί φιάλες τῆς ἀποκαλύψεως (ἀποκ. 15,8). Ἑπτά σφραγίδες εἶχε τό βιβλίο, τό ὁποῖο εἶδε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Εὐαγγελιστής στό χέρι τοῦ Θεοῦ (ἀποκ. 5, 1-4). Ἑπτά εἶναι τά Πνεύματα τοῦ Θεοῦ πού έστάλησαν σ' ὁλη τήν γή (ἀποκ. 5,6). ἑπτά εἶναι οί θανάσιμες ἁμαρτίες. Ἑπτά εἶναι τά χαρακτηριστικά τοῦ έσφαγμένου ἀρνίου: ή δύναμις, ὁ πλοῦτος, ἡ σοφία, ή ἰσχύς, ἡ τιμή, ή δόξα καί ἡ εὐλογία (ἀποκ. 5,12). Ἑπτά εἶναι τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Έν μυστικῆ ἐννοίᾳ, Μυστήριο λέγεται καί τό γεγονός τῆς σαρκώσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου, ὅπως λέγει καί ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁ Αρεοπαγίτης σέ κάποιο σύγγραμμά του. «Τό μυστήριο τῆς ένσαρκώσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου παραμένει πάντοτε μυστήριο, διότι οὔτε μέ τόν λόγο οὔτε μέ τόν νοῦ γίνεται καταληπτό, ἀλλά, ὅσο καί νά τό περιγράψη κανείς, άπερίγραπτο παραμένει καί ὅσο καί νά τό κατανοήση κανείς ἀκατανόητο μένει». Μυστήριο λέγεται ἀκόμη καί ἡ διδασκαλία τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου, ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος: «ὅτι κατ' ἀποκάλυψιν ἐγνώρισέ μοι τό μυστήριον...» (Έφεσ. 3,3). Εἶναι τό μυστήριο τῆς πίστεως, ὅπως λέγει ὁ ἴδιος ἀπόστολος πρός τόν Τιμόθεο: «Καί ὁμολογουμένως μέγα έστί τό τῆς εύσεβείας μυστήριον» (Α' Τιμ. 3,16). Ὀνομάζουμε μυστήριο καί τήν
Ἀνάστασι τοῦ Σωτῆρος μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τήν άνάστασι ὁλων τῶν νεκρῶν, τήν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου καί πολλά ἄλλα.
Ἀλλά, ὅταν ὁμιλοῦμε γιά τά Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ἐννοοῦμε τά ἑπτά Μυστήρια, τά ὁποῖα εἶναι ἱερές τελετές, θεμελιωμένες ἀπό τόν ἴδιο τόν Σωτήρα Χριστό, μέ τίς ὁποῖες μετἔχουμε άοράτοος στήν σωτηριώδη χάρι.
Μετάφρασις ἀπό τά ρουμανικά Μον. π. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου