Σέ ὅλες τίς πολιτισμένες χῶρες, ἀλλά καί σέ ἄλλες, πού βρίσκονται στό στάδιο τῆς ἐξέλιξης, ἡ γλῶσσα πού «βγαίνει» ἀπό τά ΜΜΕ, ἀκολουθεῖ τοὐλάχιστον τούς γραμματικούς κανόνες καί σέβεται τόν μέσο ἀκροατή, θεατή ἤ ἀναγνώστη.
Ἐδῶ, ἡ τηλεόραση, κυρίως, τό ραδιόφωνο, τά διαδικτυακά ΜΜΕ καί ὁρισμένες ἐφημερίδες ἔχουν ἀπό καιρό …διαχωρίσει τήν θέση τους ὡς πρός τήν γλῶσσα καί τούς κανόνες της.
Λές καί τό κάνουν ἐκ προθέσεως, δολοφονοῦν κλίσεις, ἐγκλίσεις, φωνές, καταλήξεις. Θυμᾶμαι, ἔγραφα γιά τίς περιπέτειες πού εἶχε τό στικάκι τῆς περίφημης λίστας Λαγκάρντ. Εἴχαμε τότε ἀκούσει νά κλίνεται τό «στικάκι» μέ γενική «τοῦ στικακίου». Δηλαδή κάτι σάν τό κοντάκιον, γενική τοῦ κοντακίου. Ρεζιλίκια πράγματα. Ὅπως ἐκείνη ἡ διαφήμιση μέ τόν ἐκφωνητή τῶν μεγάλων καλλιτεχνικῶν γεγονότων, ὁ ὁποῖος ἔβαζε αὔξηση στήν προστακτική, φωνάζοντας «Ἐπέλεξέ το»! Τώρα, ἀλλάζουμε καί τήν γραμματική μέ τό ἔτσι θέλω, ἀνακαλύπτοντας τό ρῆμα ἐξελίσσω.
«Θά ἐξελίξουμε τά προϊόντα μας» λένε οἱ δημοσιογράφοι καί ἀγνοοῦν ὅτι τό ρῆμα εἶναι «ἐξελίσσομαι». Δέν «ἐξελίσσεις» ἕνα προϊόν, ἀλλά τό προϊόν ἐξελίσσεται! Αὐτό λέει ἡ γραμματική, ἀλλά ποιός τήν λογαριάζει σήμερα; Ἄσε μέ ἐκεῖνα τά ἔρημα τά τριτόκλιτα, πού θεωροῦνται πλέον… ξενικές λέξεις καί μένουν… ἄκλιτα! Μᾶς ἔχουν τρελλάνει οἱ μαρκουτσοφόροι ρεπόρτερ νά λένε «μέ ἐντολή τοῦ διευθύνων συμβούλου». Δηλαδή ὁ διευθύνων δέν ἔχει γενική πτώση (τοῦ διευθύνοντος), ἀλλά εἶναι κάτι ἄυλο, χωρίς νά ὑπόκειται σέ γραμματικούς κανόνες! Ἄμ’ ἐκεῖνο τό «ἄνηκε», τι σοῦ λέει; «Ὁ παίκτης ἄνηκε μέχρι σήμερα στόν Παναθηναϊκό» λένε οἱ ρεπόρτερ, καί δέν βρίσκεται κάποιος νά τούς τραβήξει τό αὐτί καί νά τούς πεῖ ὅτι «ὁ παίκτης ἀνῆκε»! Ἀνοίκεια τά βρίσκω ὅλα αὐτά. Ὅπως καί τήν γελοιότητα μέ τά ἐπιρρήματα, πού καταλήγουν ὅλα σέ ἄλφα. «Πιθανά, ὀρθά» καί ἄλλες τέτοιες βαρβαρότητες. Ὅπου νά ’ναι θ’ ἀκούσουμε καί τό «εὐτυχά πού μᾶς τό εἶπες», πού μοῦ ἔλεγε ὁ δάσκαλός μου Δημήτρης Γιαννουκάκης.
Ἄς τούς μαζέψει κάποιος αὐτούς τούς δολοφόνους τῆς γλώσσας. Ἡ ἑλληνική γλῶσσα ἔχει κανόνες καί, κυρίως, μουσικότητα. Ἄς ἀκούσουν κανένα παλιό τραγούδι νά θυμηθοῦν τά ἑλληνικά. Δέν εἶναι λάθος νά λές «Πλατεῖα Βικτώριας», ὅπως μᾶς ἔλεγε προχθές ἀστυνομικός ρεπόρτερ. Ἀλλά γιατί νά ἀλλάξει τό «πλατεῖα Βικτωρίας»; Αὔριο θά μᾶς πεῖ «ὁδός Πανεπιστήμιου», πού δέν θά εἶναι λάθος, ἀλλά θά ἠχεῖ φάλτσα καί θά καταργεῖ τήν μουσικότητα πού ἔχει ἀποκτήσει ἡ λέξη.
Βεβαίως, στόν ἀντίποδα ὑπάρχει ὁ βαρβαρισμός μέ τήν «Λεωφόρο Κηφισίας». Μά, ἡ γενική εἶναι «τῆς Κηφισιᾶς» καί οὐχί τῆς «Κηφισίας», πού κάποιος μανιώδης τῆς καθαρευούσης πιθανότατα χρησιμοποίησε καί «ἔμεινε». Ὅπως ἐκεῖνος ὁ διάλογος μεταξύ νεοπλούτων κυριῶν. «Ἄ, ἡμεῖς εἴμεθα ἀπό τά Πάτρας» λέει (ὀρθῶς) ἡ μία. «Καί ἡμεῖς ἀπό …τάς Μεσολόγγας» λέει ἡ ἄλλη, γιά νά μήν ὑστερήσει! Θά μοῦ πεῖτε «γυρεύω ψύλλους στά ἄχυρα;». Τί νά κάνουμε; Ἀφοῦ μᾶς πῆραν τά πάντα οἱ δανειστές, δέν εἶναι κρῖμα νά χάνουμε καί τήν γλῶσσα, πού ἔχει δανείσει μέ λέξεις της ὅλες τίς γλῶσσες τοῦ κόσμου;