«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
Ἡ Ἐκκλησία μας κάθε χρόνο τήν 1ην Μαρτίου ἑορτάζει τήν μνήμην τῆς ἁγίας Εὐδοκίας. Δέν ἐγνώρισε τόν Χριστόν ἀπό τό οἰκογενειακό της περιβάλλον, ἀλλά ἐντελῶς «τυχαῖα» θα ἐλέγαμε τήν ἀλίευσε ὁ Χριστός, ὅπως θά διαβάσουμε παρακάτω στόν βίο της. Καί ἔφθασε τόσο ὑψηλά στήν πνευματική της πρόοδο καί ἀρετή, ὥστε ἔφθασε νά κάνη καί θαύματα. Ἰδού ἡ ζωή καί ἡ πολιτεία της ἕνα τρανό ὑπόδειγμα μετανοίας γιά ὅλους ἡμᾶς, ἐάν θέλουμε πράγματι νά σωθοῦμε καί νά εὐαρεστήσουμε τόν Χριστόν μας.
Κατήγετο ἐκ τῆς πόλεως Ἠλιουπόλεως τῆς Συρίας καί ἔζησε κατά τούς χρόνους τοῦ ρωμαίου αὐτοκράτορος Τραϊανοῦ, τό 117 μ.χ.
Μή γνωρίζουσα τόν Ἰησοῦν Χριστόν ἀπό νεαρᾶς αὐτῆς ἡλικίας ἐπεδόθη εἰς τήν ἀπόλαυσιν τῶν ἁμαρτωλῶν ἡδονῶν, ἱδρύσασα ἰδικόν της ἐργαστήριον τῆς ἀνομίας. Πάντες οἱ ἐρασταί αὐτῆς προσήρχοντο, ὄχι μόνον ἐκ τῆς πόλεως ἐκ τῆς ὁποίας κατήγετο, ἀλλά καί ἐξ ἄλλων πόλεων καί ἐπαρχιῶν, διότι εἶχον ἀκούσει διά τήν πάγκαλλον αὐτῆς εὐμορφίαν. Ἐξ αἰτίας αὐτῆς τῆς βδελυρᾶς ζωῆς της, ἀπέκτησε μέγαν πλοῦτον, ὄχι μόνον ἀποτελούμενον ἀπό μυρίας λίτρας χρυσίου καί ἀργυρίου, ἀλλά καί ἀπό πολύτιμα σκεύη, πολυτελῆ ἐνδύματα καί ἄλλα τῆς οἰκίας σπουδαῖα πράγματα.
Ὁ Θεός τῆς ἀγάπης, ὡς ποιμήν, ὅστις ἀναζητεῖ τό ἀπολεσθέν πρόβατον, ἐπεφύλαξεν τήν κατάλληλον εὐκαιρίαν καί διά τήν Εὐδοκίαν. Κάποιος μοναχός ὀνόματι Γερμανός, μίαν νύκτα ἐφιλοξενήθη εἰς οἰκίαν γνωστοῦ του προσώπου, κατοικοῦντος πλησίον τῆς πολυτελεστάτης οἰκίας τῆς Εὐδοκίας. Ἐκείνην τήν νύκτα ὁ μοναχός ἐδιάβαζε ἕνα ὡραιότατον βιβλίον τό ὁποῖον ἀνεφέρετο εἰς τήν κρίσιν τοῦ Θεοῦ, τήν καταδίκην τῶν ἁμαρτωλῶν καί τήν ἀνταμοιβήν τῶν δικαίων. Τό ἐδιάβαζε μέ ἠχηράν φωνήν διότι ἤθελε νά ὠφελήση καί τούς ἄλλους ἀδελφούς ἐκείνης τῆς οἰκίας. Παραλλήλως ὅμως τά ἤκουε καί ἡ παρακειμένη Εὐδοκία, ἡ ὁποία παραδόξως ἐκείνη τήν νύκτα δέν ἐκοιμᾶτο. Τήν ἑπομένην πρωίαν τόν ἐκάλεσε καί ἔμαθε παρ’αὐτοῦ τά τῆς χριστιανικῆς Πίστεως διδάγματα. Ἔλαβε ὁδηγίας νά πιστεύση εἰς τόν Χριστόν, νά βαπτισθῆ, νά διαμοιράση τόν πλοῦτον της εἰς ἀσθενεῖς καί πένητας καί νά ἀφιερωθῆ εἰς τήν δοξολογίαν τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ διά ἀκριβοῦς μετανοίας καί συνεχοῦς ἐκροῆς δακρύων.
Ὅλα ταῦτα καλῶς ἐπετέλεσε καί τελευταῖον μετεφέρθη ὑπό τοῦ ρηθέντος μοναχοῦ εἰς γυναικεῖον μοναστήριον, ὅπου ἠσχολήθη μέ τά ἔργα τῆς μετανοίας. Τόσον πολύ ἐπροώδευσεν ὥστε ἐξελέγη καί προϊσταμένη αὐτῆς τῆς μονῆς, μετά τήν κοίμησιν τῆς προηγουμένης. Γεροντίσσης. Ἀλλά χάρις εἰς τήν δυνατήν πίστιν της, ὁ Θεός τήν ἠξίωσε νά κάμνη καί θαύματα. Ἀνέστησε νεκρούς, ἐθεράπευσεν ἀσθενεῖς καί ἐδόξασε τόν Θεόν διά τῆς ἁγίας αὐτῆς βιοτῆς. Ἐσυκοφαντήθη εἰς τόν ἡγεμόναν Βικέντιον, διά ψευδῶν κατηγοριῶν. Ἐν συνεχείᾳ συνελήφθη καί ἀπεκόπη τήν κεφαλήν αὐτῆς τήν πρώτην τοῦ μηνός Μαρτίου.
Διά τοῦ βίου αὐτῆς τῆς παλαιᾶς ἀσκητρίας θαυμάζομεν τήν ἀρετήν της, διότι δέν εἶχεν ἀκόμη ὠργανωθῆ ἀπό ἐκεῖνον τόν καιρόν ἡ μοναχική πολιτεία. Τό πῶς δηλαδή κατώρθωσε μέσα εἰς ὀλίγον διάστημα νά φθάση εἰς τήν τελείαν κάθαρσιν τῶν παθῶν καί ἁμαρτιῶν της. Κατόπιν ἐχρησιμοποιήθη ὑπό τοῦ Φιλανθρώπου Θεοῦ μας ὡς δοχεῖον τῆς Αὐτοῦ Χάριτος καί ἠξιώθη νά ἐπιτελῆ καί θαύματα.
Εὐχαριστοῦμεν τήν ἁγίαν Εὐδοκίαν, διότι μᾶς παρέχει διά τοῦ βίου της φωτεινόν παράδειγμα μετανοίας καί ἀγάπης πρός τόν Χριστόν μας. Τήν καθικετεύομεν νά πρεσβεύῃ δι’ἡμᾶς τούς «ὀγδοῆτας», μοναχούς, καθ’ὅσον εἶναι γνωστόν τοῖς πᾶσι, ὅτι τά ἔργα μας εἶναι ὡς σκιά καί κονιορτός ἐνώπιον τοῦ θρόνου τοῦ Κυρίου μας!
Μον. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου