«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΙΕΡΟΜ. ΑΡΣΕΝΙΟΥ ΜΠΟΚΑ, ΡΟΥΜΑΝΟΥ.
Ἐδιάβασα αὐτά πού γραπτῶς μοῦ ἀνεκοίνωσες πρό καιροῦ. Σοῦ τά ἔστειλα διορθωμένα γραμματικῶς καί, ὅπου ὑπῆρχε ἀνάγκη, καί ὡς πρός τό περιεχόμενο.
Ἐκτιμῶ τό δῶρο πού σοῦ ἔδωσε ὁ Θεός, ὅμως πρέπει καί ἐμεῖς νά ἔχουμε τήν ἴδια φροντίδα γιά τήν σωτηρία μας. Ἀπό τήν διδασκαλία τῶν Πατέρων διαπιστώνεται ὅτι πρέπει νά φυλαγώμεθα ἀπό τά ἀσυνήθιστα στήν ζωή μας γεγονότα, ὅπως εἶναι τά ὁράματα καί οἱ ἀτέρμονες συζητήσεις μέ τούς ἄλλους. Γιατί; Διότι δι᾿ αὐτῶν εἶναι δυνατόν νά ἐκπέσουμε σέ πλάνες. Ὁ διάβολος ἠμπορεῖ νά πάρη ἀκόμη καί τήν μορφή ἀγγέλου ἤ καί τοῦ Χριστοῦ καί ἀκόμη χειρότερα... Οἱ Πατέρες γνωρίζουν τήν ἀδυναμία τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως, ἡ ὁποία εἶναι ἐπιρρεπής σέ φαντασιώσεις καί ἀπάτες.
Οἱ ἱερεῖς ἔχουν ὑποχρέωσι νά διακρίνουν τά πνεύματα. Καί πῶς θά τά γνωρίζουμε, ἐάν εἶναι ἀπό τόν Θεό ἤ ἀπό τόν διάβολο; Ἀπό τούς καρπούς τους. Λοιπόν, ἐάν στήν ψυχή σου προοδεύει ἡ ταπείνωσις, ἡ ἀγάπη γιά τήν Ἐκκλησία, ἡ ἀγάπη γιά τούς ἀνθρώπους, ἡ ὑπακοή στούς ἱερεῖς, τότε δέν εἶσαι στήν πλάνη.
Ἐάν ὅμως φυτρώνη στήν ψυχή σου μία καλή γνώμη γιά τόν ἑαυτό σου, ὅτι εἶσαι ἁγία, ἐκλεκτή ἀνάμεσα στούς ἄλλους ἀνθρώπους καί ὅτι ἐσένα πρέπει νά ὑπακούουν οἱ ἄνθρωποι, τό δῶρο σου αὐτό ἐγλίστρησε στόν δρόμο τῆς ἀπάτης τῶν δαιμόνων.
Ἔτσι μοῦ φαίνεται καί ἀπό ὅσα μοῦ εἶπαν οἱ ἱερεῖς, ὅτι ἐξέπεσε ἀπό τήν Χάρι τῆς ταπεινώσεως καί ὁ Πετράκης Λούπου. Λοιπόν, ἀδελφή μου, πρόσεχε τούς λογισμούς τῆς καρδιᾶς σου, διότι πολλοί ἔχοντας καί μεγάλα χαρίσματα ἐχάθησαν κάτω ἀπό τό βάρος τῆς δικαιοσύνης πού ἀπέδωσαν οἱ ἴδιοι στόν ἑαυτό τους. Μή σχηματίζεις λογισμό, ὅτι ἡ Κυρία Θεοτόκος σέ ἐπαινεῖ γιά τούς ἀγῶνες σου, ὅτι σέ ὀνομάζει ἁγία ἁγίων, ἀκόμη ὅτι θά φθάσης, ἐκεῖ ὅπου ἔφθασε ἡ Ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία. Ἡ δόξα πολλούς ἀνθρώπους τούς λιβανίζει στόν νοῦ μέ τόν καπνό τῆς ὑπερηφανείας. Γι᾿ αὐτό, ὁσάκις ἀκούεις λόγους ἐπαινετικούς, ἀμέσως νά θυμᾶσαι τίς ἁμαρτίες σου καί νά φυλάγεσαι ἔτσι ἀπό τόν κίνδυνο τῆς φιλαυτίας καί φιλαρεσκείας.
Βλέπω ὅτι καί ἐγώ ἐπαινοῦμαι ἀπό τόν ἑαυτό μου. Κοκκινίζουν τά μάγουλά μου ἀπό ἐντροπή, ὅταν ἐνθυμοῦμαι τίς πτώσεις μου καί τίς ἄλλες τήν μία μετά τήν ἄλλη στήν ζωή μου. Ἐάν δέν κάνω ἀκολουθία, ὅπως βλέπεις, νομίζω ὅτι ἔχασα ὅλη τήν ἀνθρωπιά μου ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί τῆς Κυρίας Θεοτόκου. Ἔστω καί γιά λίγο στέκωμαι μπροστά στήν συνείδησί μου, γιά νά μήν ὑποκρίνωμαι στήν συμπεριφορά μου.
Τά λόγια τά ὁποῖα μοῦ ἔστειλες εἶναι μία ἐπίπληξις καί γιά μένα καί πολύ ὠφέλιμα ἀκριβῶς μέ τό γεγονός ὅτι αὐτοεπαινοῦμαι καί μάλιστα χωρίς δίκαιο.
Φυλάξου καί ἐσύ μέ τόν ἴδιο τρόπο.
Δέν σοῦ δίνω δεσποτικές ἐντολές καί συμβουλές, ἀλλά κράζω γιά τήν ἀδυναμία μου, τήν δική μου καί τήν δική σου καί ὁμολογῶ ὅτι ὁ κίνδυνος τῆς ἁγιωσύνης μου ἀπό τώρα μέ περιτριγυρίζει, παρά τό πλῆθος τῶν ἀνομιῶν μου.
Φυλάξου κυρίως ἀπό τόν λογισμό ὅτι ἡ Κυρία Θεοτόκος σέ ἐπαινεῖ καί χαίρεται γιά τόν ἀγῶνα σου.
Ἐάν αὐτή ἡ διόρθωσις πού σοῦ κάνω, σέ χαροποιεῖ, αὐτό εἶναι καλό σημεῖο. Ἐάν ἀρχίζη λίγο-λίγο νά μπαίνη ἡ δική σου γνώμη, αὐτό εἶναι ὑπερηφάνεια καί διῶξε την μακριά σου.
Πόθος καί τελικός σκοπός μας εἶναι ἡ σωτηρία καί ὄχι τά ὁράματα. Ἡ ψυχή εἶναι ἐπιρρεπής σέ τέτοιες χαρές καί κολλάει στίς ὁράσεις καί δῆθεν ἀποκαλύψεις καί δέν θέλει νά μάθη ὅτι ἡ ἐλευθερία εἶναι νά μή ἐπιθυμῆ νά βλέπη τίποτε, παρά μόνο τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί τήν συγχώρησι τῶν ἁμαρτιῶν της.
Μ᾿ αὐτοῦ τοῦ εἴδους τίς συμβουλές -σύμφωνα μέ τίς νουθεσίες τῶν Πατέρων- τό χάρισμά σου τελειοποιεῖται, ὥστε νά σοῦ ἀρέση κάθε τι πού προέρχεται ἀπό τήν πατρική μου γιά σένα φροντίδα.
Ὁ Σαῦλος εἶδε τόν Κύριο στόν δρόμο πρός Δαμασκό καί ὅμως ὁ Κύριος Τόν ἔστειλε σ᾿ ἕνα ταπεινό δοῦλο Του στήν Δαμασκό, γιά νά τόν διδάξη τήν χάρι τῆς ταπεινώσεως. Μετά ἀπό 14 χρόνια ἱεραποστολικῶν κόπων, κατά τήν ἁρπαγή του στόν Παράδεισο, ὁ ἴδιος ὁ Παῦλος αἰσθανόταν τήν ἀνάγκη νά φανερώση τό κήρυγμα καί στούς ἄλλους Ἀποστόλους γιά νά μή τρέχουν ἐπί ματαίῳ. Αὐτό δέν ἦτο μία ἀμφιβολία του, ἀλλά μία προστασία τοῦ Θεοῦ. Ἦτο τό ἔνδυμα τῆς ταπεινώσεως, τό ὁποῖο φυλάγει ἀπό πτώσεις.
Ἀπό τίς πτώσεις ἐφοβοῦντο καί οἱ Ἅγιοι. Ἑπομένως βλέπε καί ἐσύ καί μήν ὑψηλοφρονῆς, ἀλλά νά ἀγρυπνῆς κρατώντας κάτω τό βλέμμα τῆς ψυχῆς σου. Αὐτά σοῦ λέγει ἕνας ἁμαρτωλός δοῦλος τῆς Κυρίας Θεοτόκου.
Εἴμεθα φορτωμένοι μέ τίς ἀδυναμίες μας ἀκριβῶς γιά νά μή πίπτωμεν. Συνεπῶς, ὅσο θά βλέπης μέ ἀναξιότητα τούς λογισμούς καί ὁλόκληρη τήν ζωή σου, τόσο πλησιέστερα θά εἶσαι πρός τήν ἀλήθεια καί πιό φυλαγμένη ἀπό κινδύνους. Μέσα ἀπό τήν γνῶσι τῶν ἀδυναμιῶν μας τελειοποιοῦνται τά χαρίσματα τοῦ Θεοῦ στήν ζωή μας.
Παρ᾿ ὅλα αὐτά, ὅταν συζητῆς μέ ἀνθρώπους, μήν ἀρχίσης νά τούς λέγης τίς ἀδυναμίες σου. Οὔτε πρέπει καί μέσῳ τῶν ἀδυναμιῶν μας νά δοξαζώμεθα. Καί αὐτό εἶναι μία ἁμαρτωλή ἀπόλαυσις, πού ἀποδεικνύει τήν φιλαυτία μας.
Δέν ἔχω τόν χρόνο νά γράψω τά ἴδια καί περισσότερα καί στόν π. Γκρόβου, γι᾿ αὐτό δός του αὐτό τό γράμμα καί βλέπε τί γνώμη ἔχει γιά τά γραφόμενά μου.
Ἤθελα νά σέ διαφυλάξω ἀπό τήν ἀθρόα συγκέντρωσι ἀνθρώπων, διότι αὐτοί ἔρχονται μέ πόθο νά μάθουν γιά τό ἐπίγειο μέλλον τους, πῶς θά εἶναι, τί θά γίνη, ἀλλά μή τούς ἀπαντᾶς. Μόνο νά τούς ὁδηγῆς στήν Ἐκκλησία καί στόν δρόμο τῆς καθάρσεως ἀπό τήν ἁμαρτία καί τά πάθη. Καί μή σοῦ φαίνεται ἀρκετό ὅτι ὡμίλησαν μέ σένα ἤ μέ μένα καί ὠφελήθηκαν.
Ἡ μεταμόρφωσις τοῦ ἀνθρώπου εἶναι αὐτό πού χρειάζεται, ὥστε νά γίνη ἀπό κακός καλός, ἀπό ἁμαρτωλός καθαρός, ἀπό ἀδύνατος στόν νοῦ, λογικός, ἀπό παλαιός ἄνθρωπος, νέος ἄνθρωπος-ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, ταπεινός, φιλάνθρωπος καί φιλόθεος καί φιλάγιος περισσότερο φυσικά ἀπό τόν ἴδιο τόν ἑαυτό του.
Μέ πατρική ἀγάπη καί πνευματική φροντίδα
Ἀρσένιος
Προσεύχου γιά ὅλο τόν κόσμο
18ῃ Φεβρουαρίου 1946.