«Πνευματική φαρέτρα τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανοῦ»
Περί ἐλεημοσύνης
῎Εχεις καλωσύνη γιά τούς πτωχούς; Λοιπόν, γιατί τούς καταδικάζεις; 'Ημπορεῖς νά τούς βοηθήσης; Βοήθησέ τους. ῎Αν δέν ἔχης χρήματα νά τούς δώσης, δεῖξε τήν ἀγάπη σου μέ τήν συμπεριφορά σου καί τά στοργικά σου λόγια. 'Εάν ἔχης, δίνεις. Κάνε ἐλεημοσύνη μέ τά ἔργα ἤ καί μέ τά λόγια σου. Κάνε αὐτό πού ἠμπορεῖς. Μή δίνης πάρα πολλά στήν ἀρχή καί μετανοήσης ὅτι ἔδωσες πολλά. 'Αλλά νά μή καταδικάζης κανέναν. 'Εγώ, ἄν τούς δίνω κάτι, τούς δίνω μέ καλωσύνη καί ἔλεος τῆς καρδιᾶς μου. ῎Αν δίνης κάτι, φῦγε ὅσο ἠμπορεῖς ἀπό τήν ὑπερηφάνεια. Ξέρουν οἱ δαίμονες τί ἔκανα, γιατί μέ εἶδαν. 'Υπῆρξαν ἅγιοι πού ἔδιναν στούς πτωχούς, ἀκόμη καί τά ροῦχα τους, ἐνῶ ἐγώ τί μεγάλο ἔργο ἔκανα γι αὐτούς;
'Η ἐλεημοσύνη πρέπει νά γίνεται μυστικά. 'Ημπορεῖς νά περπατῆς μέ πολυτελῆ ροῦχα καί νά κάνης ἐλεημοσύνη, ἔτσι ὥστε νά μή σέ ξέρη κανείς. 'Υπάρχουν βέβαια ἅγιοι καί σήμερα στίς ἡμέρες μας. Τόν ἅγιο 'Ιωάννη 'Ιακώβου (τόν νέο Χοζεβίτη, πού τό Λείψανό του εἶναι στήν 'Ι. Μονή τοῦ ἁγίου Γεωργίου Χοζεβίτου στά 'Ιεροσόλυμα) τόν ἔβαλαν κάποτε στήν Μονή Νεάμτς, ὅπου ὡς νεαρός μοναχός ζοῦσε ἐκεῖ, νά πωλῆ κρασί σ' ἕνα ταβερνιάρη. Καί, ὅταν ἐρχόταν αὐτός ἤ κάποιος ἄλλος ν'ἀγοράση κρασί, ὁ ἅγιος τοῦ ἔλεγε: "Μήν ἀγοράζης τόσο πολύ, πάρε ὀλιγώτερο, διότι ἔχεις παιδιά στό σπίτι καί σέ περιμένουν". Νά ἔτσι. Καί τώρα, μετά ἀπό 20 χρόνια, πού τόν ξέθαψαν, ἦτο μέ τά ροῦχα του καί τά παπούτσια του ὁλόσωμος, ὅπως τόν ἔθαψαν τότε, μέ τά γένεια του καί τά μαλλιά του καί τόν ἐκτένισαν. Καί μέχρι τήν ἐκταφή του δέν ἤξερε κανείς τίποτε. Εἶδες;
Πέτρος ὁ Τελώνης ἦτο μεγάλος ἄνθρωπος στήν ἐποχή του. 'Υπῆρξε τόσο ἀνελεήμων, ὥστε τίποτε τό καλό δέν εἶδε κάποιος ἀπ' αὐτόν. ῏Ητο πλούσιος, εἶχε πολλούς δούλους καί στήν πόλι πού κατοικοῦσε δέν ὑπῆρξε ἄλλος μεγαλύτερος ἀπ' αὐτόν. ῎Ετσι λέγει τό βιβλίο γιά τήν ζωή του. 'Αλλά στήν πόλι ἐκείνη ὑπῆρχαν καί πολλοί πτωχοί. Μιά φορά ἕνας ἀπ' αὐτούς ἦλθε στόν πλούσιο Πέτρο καί τοῦ ζητοῦσε μέ ἐπιμονή ἐλεημοσύνη. 'Ο Πέτρος τόν ἔδιωχνε, μά ὁ πτωχός δέν ἔφευγε. ῎Εψαχνε νά βρῆ κάποια πέτρα γιά νά τόν κτυπήση. Τελικά ἅρπαξε ἕνα ψωμί. Τοῦ τό πέταξε στό κεφάλι λέγοντάς του: "Φῦγε ἀπ' ἐδῶ". 'Επῆρε ὁ πτωχός τό πεσμένο κάτω ψωμί κι ἔφυγε τρώγοντάς το.
Μέ παραχώρησι Θεοῦ, μετά ἀπό δύο ἡμέρες ὁ Πέτρος ἀρώστησε βαρειά, σέ σημεῖο περίπου νά πεθάνη. Τότε εἶδε στόν ὕπνο του μιά ζυγαριά. Στό ἀριστερό της μέρος μερικοί μαῦροι εἶχαν βάλει τίς κακές του πρᾶξεις, ἐνῶ στό δεξί μέρος ἔβλεπε λευκοφόρους ἄνδρες πού δέν εἶχαν τίποτε νά βάλουν γιά τήν ἰσορροπία τῆς ζυγαριᾶς, παρά μόνο ἐκεῖνο τό ψωμί πού πέταξε ὁ ἀσθενής Πέτρος σ' ἐκεῖνον τόν πτωχό, γιά νά τόν κτυπήση.
῞Οταν συνῆλθε ὁ Πέτρος ἀπ' αὐτή τήν ὀπτασία, διεμοίρασε τήν περιουσία του στούς πτωχούς. 'Ακόμη καί τά ροῦχα πού φοροῦσε τἄδωσε σέ κάποιον πτωχό. 'Επειδή εἶδε τόν Χριστόν στόν ὕπνο του ντυμένον μ' ἐκεῖνα τά ροῦχα πού εἶχε δώσει στόν πτωχόν, τήν ἄλλη ἡμέρα πώλησε ὁ μακάριος καί τόν ἴδιο τόν ἑαυτόν του καί τό ἀντίτιμο τό ἔδωσε στούς πτωχούς. Πωλήθηκε σέ κάποιο χρυσοχόο καί ἐπί τρία χρόνια ἐδούλευε στούς κήπους του σάν δοῦλος. Δύο ἔμποροι ὅμως, πού τόν συνάντησαν σ' ἐκείνη τήν πόλι, τόν ἀνεγνώρισαν. 'Εκεῖνος θέλοντας νά μείνη ἀφανής, ἀπεφάσισε νά φύγη ἀπό τό σπίτι τοῦ ἀφεντικοῦ του, ὁ ὁποῖος εἶχε θυρωρό ἕνα κωφό καί μουγγό. Πλησιάζοντας στήν κλεισμένη πόρτα ὁ Πέτρος, τοῦ φώναξε γρήγορα: "Εν ὀνόματι τοῦ Χριστοῦ, ἄνοιξε τήν πόρτα". Μέγα θαῦμα ἔγινε τότε. 'Ο κωφός καί μουγγός ἄκουσε κι ἐλάλησε. ῎Ανοιξε τήν πόρτα καί ὁ Πέτρος ἔφυγε κρυφά γιά τά 'Ιεροσόλυμα" ('Η 'Εκκλησία μας ἑορτάζει τήν μνήμη του στίς 20 'Ιανουαρίου).
Εἴθε ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ νά ὁδηγήση καί ἐμᾶς στήν γνῶσι τῆς ἀληθείας του.
Χωρίς ἀμφιβολία αὐτοί πού ἔχουν σύζυγο, οἰκογένεια καί παιδιά θά πρέπει πρῶτα νά φροντίσουν γιά τό σπίτι, τά παιδιά τους καί κατόπιν νά κάνουν ὅση ἐλεημοσύνη ἠμποροῦν. 'Εκεῖνος πού ἐλεεῖ τούς ξένους κι ἀφήνει τά παιδιά του νά πεινοῦν καί νά τρέμουν ἀπό τό κρῦο, δέν κάνει ἐλεημοσύνη γιά τόν Θεό, ἀλλά γιά τήν δόξα τοῦ κόσμου. Γιά νά λέγη γι' αὐτόν ὁ κόσμος: "Αὐτός εἶναι ἐλεήμων"! Πρόσεχε, ἐσύ πού ἔχεις οἰκογένεια καί παιδιά. Θά φροντίσης πρῶτα γι' αὐτούς καί κατόπιν ν' ἀσχοληθῆς καί μέ τούς ἄλλους. Αὐτά λέγουν καί Κανόνες καί τά Βιβλία τῶν 'Αγίων μας.
Μέ τήν εὐλογία τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου