ΣΥΝΑΞΑΡΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ
ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΝΙΚΩΝ
Στίς 23 Μαρτίου ἡ Ἐκκλησία μας τιμᾶ τήν μνήμη τοῦ ἁγίου ἱερομάρτυρος Νίκωνος καί τῶν μαθητῶν του. Ὁ ἅγιος Νίκων καταγόταν ἀπό τήν Νεάπολη τῆς Ἰταλίας, ἀπό ἐθνικό πατέρα καί χριστιανή μητέρα, ἦταν δέ ὡραῖος στήν ὄψη καί σπουδαῖος πολεμιστής. Βρισκόμενος κάποτε στό πεδίο τῆς μάχης καί ἐνθυμούμενος τήν μητέρα του, ἀφοῦ ἐπικαλέσθηκε τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, ἔκανε τόν σταυρό του καί ὅρμησε στούς ἐχθρούς. Ἦταν δέ τόση ἡ προστασία πού τοῦ προσέφερε ὁ Κύριος, πού μόνος του τούς κατανίκησε.
Ὅταν ἐπέστρεψε στήν Νεάπολη φανέρωσε στήν μητέρα του ὅτι ἤθελε νά βαπτισθῆ καί γιά αὐτό ἀναχώρησε γιά τήν Κωνσταντινούπολη. Ὅταν ἔφθασε στήν Χίο ἀνέβηκε σέ ἕνα βουνό, ὅπου παρέμεινε γιά ἑπτά ἡμέρες προσευχόμενος. Κατόπιν, ὁδηγούμενος ἀπό τήν θεία πρόνοια, πῆγε στό βουνό τοῦ Γάνου, ἐκεῖ συνάντησε ἕνα ἐπίσκοπο, ὁ ὁποῖος τόν κατήχησε καί τόν βάπτισε καί παρέμεινε κοντά του. Μετά ἀπό τρία χρόνια τόν χειροτόνησε πρεσβύτερο καί ἐπίσκοπο. Ἐπειδή ἔγινε ξακουστός, μαζεύτηκαν γύρω του ἑκατόν ἐνενήντα χριστιανοί καί τόν ἔκαναν δάσκαλό τους. Ἀργότερα ἀναχώρησε μέ τούς μαθητές του γιά τήν Μυτιλήνη καί ἀπό ἐκεῖ γιά τήν Νεάπολη, ὅπου ἐνταφίασε τήν γερόντισσα μητέρα του. Κατόπιν πῆγε στήν Σικελία, ὅπου ἀπόκτησε ἄλλους ἐννέα μαθητές. Ὅταν ὁ εἰδωλολάτρης ἡγεμόνας τῆς περιοχῆς πληροφορήθηκε τήν παρουσία τους, τούς συνέλαβε καί τούς ὑπέβαλε σέ φρικτά βασανιστήρια καί τέλος τούς ἀποκεφάλισε. Τόν δέ ἀοίδιμο Νίκωνα, ἀφοῦ τόν κατέκαυσαν μέ ἀναμμένες λαμπάδες, τόν ἔδεσαν πίσω ἀπό ζῶα καί αὐτά ἀφοῦ τόν ἔσειραν πάνω στήν γῆ, τόν πέταξαν σέ ἕνα κρημνό. Τέλος οἱ ἐξαγριωμένοι εἰδωλολάτρες, ἀφοῦ ἔκοψαν τήν γλώσσα του μέ πέτρες, τόν ἀποκεφάλισαν καί ἔτσι ὁ μακάριος Νίκων ἀξιώθηκε τῆς οὐρανίου μακαριότητας.
Ἀπολυτίκιον (Ταχύ προκατάλαβε)
Νικήσας τὸν δόλιον, ἄσκητικαις ἀγωγαίς, κανὼν ἐχρημάτισας, τῶν σῶν κλεινῶν φοιτητῶν, ἀκρότητι βίου σου, ὅθεν σὺν τούτοις ἅμα, γεγονῶς ἐν τὴ Δύσει, ἔδυσας ἐν ἀθλήσει, σὺν αὐτοὶς Πάτερ Νίκων, μεθ’ ὧν καὶ κατεφοίτησας αἴγλη τὴ ἄνωθεν.