Παρατηρεί, κανείς σήμερα ότι οι απλοί Χριστιανοί, όπως και οι εκκλησιαστικοί άρχοντες, γοητεύονται πάρα πολύ από την επιστήμη, την λογοτεχνία, τους δικαστές και τους ακτιβιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και γενικότερα από τον Ουμανισμό και τις ακατάσχετες μπουρδολογίες. Και είναι φαίνεται πολύ «μπανάλ» να ασχολείται κανείς με αυτούς τους «παλιοκαλόγερους», με τα μπαλωμένα ρουχαλάκια και τα λεγόμενα τους. Τους εξαντλήσαμε και τι μας έμεινε; Ο Νίκος Καζαντζάκης, ο μοντέρνος, ο κοσμογυρισμένος.
Βγαίνουν, λοιπόν, κατά καιρούς διάφοροι επίσκοποι και γράφουν και τιμούν και θαυμάζουν τον Νίκο Καζαντζάκη, αλλά φαίνεται πως ο μεγαλύτερος λάτρης και θαυμαστής του είναι ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Κισάμου και Σελίνου κ.κ. Αμφιλόχιος. Τον θεωρεί μάλιστα και παρεξηγημένο, αλλά και μεγάλο (με αυτόν άλλωστε, άλλοτε ανοίγει και άλλοτε κλείνει τα κείμενα του)
Και με αφορμή το τελευταίο του κείμενο στην Ρομφαία, παραθέτω αυτά τα οποία έγραψε και γράφει για τον Νίκο Καζαντζάκη.
….Αναζητώ και, νομίζω, βρίσκω την απάντηση στα λόγια του μεγάλου Ν. Καζαντζάκη: «Ν΄ αγαπάς την ευθύνη, να λες εγώ, εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω»… (romfea.gr / 22/09 – “Άδειασε η Ψυχή μας;”)
….Απαντώ με τα λόγια ενός μεγάλου και τόσο παρεξηγημένου Έλληνα και Κρητικού, του Νίκου Καζαντζάκη: «Το πρώτο σου χρέος, εκτελώντας τη θητεία σου στη ράτσα, είναι να νιώσεις μέσα σου όλους τους προγόνους. Το δεύτερο, να φωτίσεις την ορμή τους και να συνεχίσεις το έργο τους. Το τρίτο σου χρέος, να παραδώσεις στο γιό τη μεγάλη εντολή να σε ξεπεράσει», «Να αγαπάς την ευθύνη να λες εγώ, εγώ μοναχός μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί εγώ θα φταίω»…. (romfea.gr -“Έλληνες αφυπνιστείτε” 01/03)
Και είναι να απορεί κανείς. Τόσο πολύ άραγε τον παρεξηγήσαμε; Τόσο μεγάλος ήταν, ώστε να μην υπάρχουν αναφορές σε αγίους και να υπάρχουν στα γραπτά του Καζαντζάκη; Ήταν άραγε κανείς καλός και άγιος Χριστιανός ο συγγραφέας; Μήπως έκαναν λάθος και ο άγιος Παϊσιος, ο π. Αυγουστίνος Καντιώτης και ο π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος και τόσοι άλλοι γεροντάδες και όσιοι που ούτε θέλανε να ακούνε για το πρόσωπο αυτό;
Και θα πει κανείς πως αυτά που είπαν οι προαναφερθέντες πατέρες είναι, λίγο-πολύ, γνωστά.. Όμως, ο πολύς κόσμος, δεν γνωρίζει ότι ένας άλλος Αμφιλόχιος, ο άγιος Αμφιλόχιος Μακρής είχε κάποτε εκδώσει και βιβλιαράκια, ώστε να προφυλάξει τους πιστούς από τέτοια επικίνδυνα φαινόμενα. Και όπως φαίνεται εκείνος ήταν που αποστρεφόταν πιο πολύ απ’ όλους τις πράξεις και τα γραπτά του Κρητικού συγγραφέα.
Και έτσι, κατά τα φαινόμενα, ο επίσκοπος Αμφιλόχιος θα πάρει την απάντηση από έναν άγιο Αμφιλόχιο, τον Αμφιλόχιο Μακρή της Πάτμου.
Τι αναφέρει εκείνος, σε ανέκδοτες επιστολές του, περί του μικρού εκείνου βιβλίου και του Νίκου Καζαντζάκη;
…Ὅσον γιὰ τὰ βιβλία (περί) τοῦ Καζαντζάκη πρέπει νὰ διαδοθοῦν. Ἐγὼ, χάριν τοῦ Χριστοῦ μας, ποὺ τόσον διαβολικῶς αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος ἐβλασφήμησε, ὅσον οὐδεὶς τῶν θνητῶν, ἀνέλαβα τόσον κόπον, καθὼς καὶ ὁ π. Παῦλος. Διότι ὁ Καζαντζάκης εἶναι αὐτὸς ὁ Σατανᾶς ἐνσαρκωμένος ὡς Καζαντζάκης, καὶ πρέπει ὅλοι οἱ Χριστιανοὶ νὰ τὸν ἀποκηρύξουν…
Ἐν Πάτμῳ τῇ 25 Ἀπριλίου 1957
…Εὐχαριστῶ πολὺ διὰ τὸν κόπον ποὺ κάματε γιὰ τὴν διάδοσιν τοῦ μικροῦ βιβλίου. Λυποὺμαι ποὺ καὶ πνευματικὰ πρόσωπα θαυμάζουν καὶ ἐκτιμοῦν τὸν ἐνσαρκωμένον διάβολον ποὺ λέγεται Καζαντζάκης, διότι οὐδεὶς τῶν θνητῶν ἐβλασφήμησε τὸν Κύριον μας καὶ Θεόν μας Ἰησοῦν Χριστὸν ὡς ὁ Ἀντίχριστος Καζαντζάκης. Ἐγὼ καὶ ὁ π. ἐκαμαμεν αὐτὴν τὴν θυσίαν πρὸς δόξαν Χριστοῦ….
τῇ 11ῃ/5/1957
… και διερωτώμαι, θα υπάρξουν ποτέ τα λόγια των αγίων μας αφορμή ώστε να πάψουν να γράφουν οι Χριστιανοί (πόσο μάλλον οι Επίσκοποι) γι’ αυτό το πρόσωπο του Ν. Καζαντζάκη;