Ο εν Χριστώ αδελφός μας Σπυρίδων, στο κείμενο του ιστολογίου μας «Να γιορτάζω τα γενέθλιά μου;», έγραψε το εξής σχόλιο - ερώτημα: «Αφού γιορτάζουμε τα γενέθλια του Χριστού γιατί να μην
εορτάζουμε και εμείς την γέννηση μας ...». Την
απάντηση στο ερώτημα αυτό παίρνουμε από το βιβλίο του Κ. Γ. Παπαδημητρακόπουλου «Τι
εορτάζουμε Ονομαστική εορτή ή γενέθλια;», η οποία έχει ως εξής:
* * *
« … Είναι αλήθεια πως η Εκκλησία μας
μόνο τρία γενέθλια εορτάζει.
- Της γέννησης του Χριστού (25η Δεκεμβρίου),
- Της γέννησης της Παναγίας (8η Σεπτεμβρίου) και
- Της γέννησης του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (24η Ιουνίου).
Κανενός άλλου, είναι τελείως άγνωστο
το θέμα αυτό, πέραν των τριών τούτων γενεθλίων.
Και κάτι ακόμη. Στα τρία αυτά πρόσωπα,
κι είναι πάλι τα μόνα, η Εκκλησία μας επιπλέον εορτάζει και την σύλληψη. Του
Χριστού κατά την ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου (25η Μαρτίου),
της ίδιας της Παναγίας μας (9η Δεκεμβρίου από την Αγία Άννα) κι
επίσης του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (23η Σεπτεμβρίου από την
Ελλισάβετ).
Και
γιατί αυτή η μοναδική εξαίρεση; Γιατί τα τρία αυτά πρόσωπα είναι απόλυτα
συνδεδεμένα με την ίδια τη σωτηρία μας.
Ο Θεός θέλει να εορτάζουμε μόνο ό,τι
έχει σχέση με τη σωτηρία μας.
Επομένως
μπορούμε να εορτάζουμε μόνο τα πνευματικά μας γενέθλια. Κι αυτά δεν είναι άλλα,
παρά μόνο τότε που (ανα)γεννηθήκαμε πνευματικά, δηλαδή τότε που βαπτιστήκαμε,
τότε που ονομαστήκαμε Χριστιανοί. Για την Εκκλησία μας, το σημαντικότερο δεν
είναι ο ερχομός μας στον κόσμο, αλλά η σωτηρία και η είσοδός μας στη Βασιλεία
του Θεού.
Ας προσέξουμε κι αυτή την λεπτομέρεια.
Πότε εορτάζει ο Άγιος του οποίου φέρουμε το όνομα; Όχι τότε που γεννήθηκε, αλλά
τότε που έφυγε απ’ τον κόσμο αυτό, είτε με το μαρτύριό του είτε με ειρηνικό
τρόπο, τότε ακριβώς που ολοκληρώθηκε ο πνευματικός του αγώνας και εισήλθε
θριαμβευτής στη Βασιλεία του Θεού»
* * *
Αλλ’ αξίζει να δούμε και τα επόμενα
που αναφέρονται στο βιβλίο αυτό του Κ.Γ.Παπαδημητρακόπουλου με τον υπότιτλο «Τα γενέθλια είναι καθαρά παγανιστική εορτή!».
Αναφέρει, λοιπόν …
«Λέγεται πως η πρώτη καταγεγραμμένη
εορτή γενεθλίων είναι αυτή στην Αίγυπτο και χρονολογείται απ’ το 3.000 π.Χ. Το
προνόμιο αυτό το είχαν μόνον οι Φαραώ, οι οποίοι ως γνωστόν είχαν θεοποιήσει τους
εαυτούς τους! Επομένως με τα γενέθλιά τους στην ουσία εόρταζαν την γέννηση και
τον ερχομό στον κόσμο θεών![1]
Ας σημειωθεί ότι οι ειδωλολάτρες
εόρταζαν πάντοτε τα γενέθλια των θεών τους, όπως των Όσιρη, Βάαλ, Διονύσου,
Άδωνις, Άττι, του περσικού Μίθρα που εκείνη την εποχή είχε μεγάλη απήχηση στη
Ρώμη και στις δυτικές επαρχίες της αυτοκρατορίας, του σκανδιναβού Μπάλντουρ
κ.λπ.
Ένεκα αυτού, μάλιστα, είχαν καθιερώσει
διάφορες σχετικές εορτές. Για παράδειγμα οι αρχαίοι Έλληνες είχαν τα Κρόνια, τα
Διονύσια και τα Επιφάνεια του ηλιακού θεού Φοίβου-Απόλλωνα. Οι Ρωμαίοι τα Βρουμάλια, τα Σατουρνάλια κ.λπ. Οι
Αιγύπτιοι, εκτός από τον Όσιρη και τον Σάραπη
είχαν και την ηλιακή εορτή των Φαραώ Οπέτ, που ήταν μια σύνθετη και
ιδιαίτερα διαδεδομένη εορτή της αναγέννησης του ηλίου (Άμμων-Ρα) και στην εποχή
των Πτολεμαίων ονομαζόταν «Επιφάνεια».
Ο
αυτοκράτορας Αυριλιανός (270 ή 275 μ.Χ.) συνένωσε μια σειρά τέτοιων
παγανιστικών εορτασμών που είχαν σχέση με τον θεό ήλιο σε μία, σε ένα είδος
«φεστιβάλ» θα λέγαμε σήμερα, που το ονόμασε «Γενέθλια του Αήττητου
Ηλίου» με ημέρα εορτασμού την 25η Δεκεμβρίου! Έκτοτε
η ημέρα αυτή καθιερώθηκε ως ημέρα γέννησης του ηλίου κι επομένως ως ημέρα
εορτασμού όλων των παγανιστικών θρησκειών!!!
Αλλά γιατί οι ειδωλολάτρες εόρταζαν τα γενέθλια των
θεών τους;
Μα για να τονίσουν (ή και να αποδείξουν!) πως
πραγματικά υπάρχουν, αυτοί που βέβαια είναι ανύπαρκτοι! Πως γεννήθηκαν, και άρα
ήρθαν και υπάρχουν, για μας! Πως εορτάζοντας, δηλαδή τη γέννησή τους, εόρταζαν
και την υποτιθέμενη ύπαρξή τους και τον υποτιθέμενο ρόλο τους στη ζωή μας.
Βλέπετε σ’ αυτούς προτεραιότητα έχει η πίστη στους ανύπαρκτους θεούς. Είναι απλό!
Θα
λέγαμε δε και αυτό. Πως και οι δαίμονες, που ως γνωστόν λατρεύονταν δια των
ειδώλων, μόνο τη γέννησή τους θα μπορούσαν να εορτάσουν. Δηλαδή την πτώση τους
και τη μεταβολή τους από αγγέλους σε δαίμονες, και τίποτ’ άλλο! Γιατί με την
λογική της ονομαστικής εορτής που προβάλλει η Ορθοδοξία μας, τι θα μπορούσαν να
εόρταζαν; Την είσοδό τους στην κόλαση;
*
Αλλ’ ας επανέλθουμε στους Φαραώ. Η
συνήθειά να εορτάζουν τα γενέθλιά τους, πέρασε απ’ αυτούς στους άρχοντες κι
ύστερα στον λαό, δηλαδή στους … κοινούς θνητούς!
Ο Ωριγένης αναφέρει πως «μόνον οι
αμαρτωλοί χαίρονται γι’ αυτού του είδους τα γενέθλια. Αληθώς, βλέπουμε στην
Παλαιά Διαθήκη τον Φαραώ, τον βασιλιά της Αιγύπτου, να εορτάζει την ημέρα της
γέννησής του με μεγάλη εορτή και στην Καινή Διαθήκη τον Ηρώδη. Αλλά και οι δύο
κηλίδωσαν την εορτή χύνοντας ανθρώπινο αίμα. Γιατί ο Φαραώ σκότωσε τον
αρχιαρτοποιό (Γεν. 40,22), ενώ ο Ηρώδης τον Άγιο Προφήτη Ιωάννη στη φυλακή»![2]
Αυτή δε η συνήθεια φαίνεται πως
πέρασε και στους αρχαίους Έλληνες (που εξακολουθούσαν να τα εορτάζουν ακόμη και
μετά τον θάνατο κάποιου!) κι απ’ αυτούς στους Ρωμαίους, οι οποίοι ενέταξαν τα
γενέθλια στο ετήσιο εορτολόγιο της κάθε οικογένειας. Μάλιστα καθιερώθηκαν και
επίσημες ημερομηνίες για τα γενέθλια του αυτοκράτορα και των μελών της
οικογένειάς του, καθώς και των μελών της Συγκλήτου, που ονομάζονταν «Dies Natalis», δηλαδή «ημέρες γέννησης».
Το έθιμο αυτό καταργήθηκε στα πρώτα
χρόνια του Χριστιανισμού γιατί το θεωρούσαν παγανιστική εορτή. Ο Ωριγένης κατά
τον 3ο αιώνα έλεγε πως «ο φαύλος τα γενέσεως αγαπών πράγματα
εορτάζει γενέθλιον» και ότι «επί ουδεμιάς γραφής εύρομεν υπό δικαίου γενέθλιον
αγομένην».
Επιπλέον οι αρχαίοι έδιναν το όνομα
κατά την ίδια την ημέρα της γέννησης του παιδιού, μια συνήθεια που την τηρούν
δυστυχώς σήμερα οι αιρετικοί Ρωμαιοκαθολικοί και οι Προτεστάντες, σε αντίθεση
με την Ορθόδοξη Εκκλησία που δίνει το όνομα την 8η ημέρα απ’ την
γέννηση, για τους λόγους που έχουμε αναφέρει (και είναι αυτοί που συνδέονται με
την σωτηρία μας).
Αυτοί τελικά δεν κάνουν τίποτ’ άλλο με αυτό παρά να
υψώνουν εγωϊστικά τον εμπαθή άνθρωπο, για τον ερχομό του στη γη, χωρίς να τον
παροτρύνουν, ακόμη και με την ονομαστική του εορτή, στον εξαγιασμό και τον
αιώνιό του προορισμό. Γιατί η ίδια η γέννησή μας στερείται πνευματικού
περιεχομένου.
Τι διαφορά λοιπόν! Η Ορθόδοξη
Εκκλησία μας εορτάζοντας στην ονομαστική τους εορτή και τιμώντας τον Άγιό τους,
τον ποίο έχουν προστάτη, μεσίτη και βοηθό και αγωνιζόμενοι να τον μιμηθούν,
βάζουν ως κέντρο της ζωής τους τον Χριστό, οπότε και ζουν (και καλούνται να
ζήσουν) Θεανθρωποκεντρικά. Οι άλλοι,
οι αιρετικοί Παπικοί και Προτεστάντες, έχουν ως κέντρο τους τον άνθρωπο, οπότε
και ζουν ανθρωποκεντρικά. Με την
θεώρηση αυτή τα πάντα κινούνται για τη δική μας και μόνο αυταρέσκεια και
ικανοποίηση και απέχουν βέβαια πάρα πολύ απ’ τον σκοπό για τον οποίο ήρθαμε σ’
αυτή τη ζωή.
Να προσθέσουμε δε ιδιαίτερα για τους Προτεστάντες, ότι
αυτοί, μη παραδεχόμενοι τους Αγίους, και μη έχοντας Αγίους, αναγκαστικά πλέον
εορτάζουν τα γενέθλιά τους!
Κι εμείς θέλουμε να μιμούμαστε όλους
αυτούς;
*
Επιπλέον χαρακτηριστικό γνώρισμα των
ειδωλολατρών είναι και η λεγόμενη γενεθλιαλογία, δηλαδή όλη εκείνη η
πλάνη της αστρολογίας και της μαντείας, που στηρίζεται καθαρά στην ημέρα και
την ώρα της γέννησης, απ’ την οποία, λέει, εξαρτώνται τα πάντα στη ζωή τους.
Αντίθετα για την Εκκλησία μας
«γενέθλια ημέρα» δεν είναι άλλη από την ημέρα της Πεντηκοστής, κατά την οποία,
με την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, αυτή πλέον εμφανίζεται στον κόσμο σαν
Θεανθρώπινη κοινωνία.
Και μία ακόμη «γενέθλια ημέρα»
υπάρχει. Είναι αυτή της Κυριακής, για την οποία τονίζει ο ι. Χρυσόστομος: «Πολύ
περισσότερο εμείς πρέπει να τιμούμε την ημέρα αυτή, την οποία δεν θα έσφαλε κανείς αν την ονομάσει γενέθλια ημέρα όλης της
ανθρωπίνης φύσεως. Γιατί είμαστε «χαμένοι κι ευρεθήκαμε. Νεκροί και
ξαναζήσαμε. Εχθροί και συμφιλιωθήκαμε».
[1] Βλ. στο περιοδικό FOCUS «Από πότε οι άνθρωποι
άρχισαν να εορτάζουν τα γενέθλιά τους;»
[2] Βλ. «ΕΚΛΟΓΑΙ ΕΙΣ
ΛΕΥΙΤΙΚΟΝ», Ομιλία VIII.