Μάστιγα οι εκτρώσεις στα νέα κορίτσια
Οι έφηβες “μιμούνται” τις μητέρες τους που έκαναν άμβλωση
Οι έφηβες των οποίων η μητέρα είχε κάνει έκτρωση στο παρελθόν, έχουν και οι ίδιες σημαντικά αυξημένη και μάλιστα υπερδιπλάσια πιθανότητα να κάνουν και οι ίδιες έκτρωση, σύμφωνα με μια νέα καναδική επιστημονική έρευνα (πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ). Στις χώρες του Δυτικού κόσμου πραγματοποιούνται περίπου 6,7 εκατομμύρια εκτρώσεις κάθε χρόνο. Το ιδιαιτέρως ανησυχητικό είναι πως ένα μεγάλο ποσοστό γίνεται από νέες κοπέλες έως 19 ετών.
Οι ερευνητές έδειξαν ότι η πιθανότητα να κάνει μια νέα έκτρωση κατά την εφηβεία της ήταν 10,1%, αν και η μητέρα της είχε κάνει το ίδιο, ενώ η πιθανότητα ήταν μόνο 4,2% για τις έφηβες των οποίων η μητέρα δεν είχε κάνει καμία έκτρωση.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, στη συντριπτική πλειονότητά τους (94%) οι εκτρώσεις είχαν γίνει πριν την 15η εβδομάδα της κύησης. Συνεπώς είναι απίθανο να έγιναν λόγω γενετικού ή άλλου ιατρικού προβλήματος, αλλά σχετίζονταν με ατομικές επιλογές και κοινωνικές επιρροές. Μάλιστα, όσες πιο πολλές εκτρώσεις είχε κάνει η μητέρα, τόσες περισσότερες είχε κάνει και η κόρη.
Θλιβερή πρωταγωνίστρια η Ελλάδα
Τις 150.000 ετησίως αγγίζει ο αριθμός των αμβλώσεων στην Ελλάδα. Τουλάχιστον 40.000 νεαρά κορίτσια, ηλικίας κάτω των 16 χρόνων, καταφεύγουν κάθε χρόνο στην Ελλάδα στην «επιλογή» της έκτρωσης προκειμένου να διακόψουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Οι γιατροί δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους για τα θλιβερά δεδομένα των ανεπιθύμητων κυήσεων και των εκτρώσεων που, όπως είδαμε πιο πάνω, δεν αποτελούν φαινόμενο μόνο ελληνικό.
Οι μισές έφηβες ξεκινούν στην Ελλάδα τη σεξουαλική τους ζωή πριν από τα 17 τους χρόνια, ενώ υπάρχουν μελέτες που δείχνουν πως το 73% των εφήβων 14 έως 16 ετών είχαν μιας κάποιας μορφής σεξουαλική δραστηριότητα. Στα τέλη του 2017 δημοσιεύματα, βασισμένα σε έρευνες, έδειξαν ότι αρκετές ελληνίδες ξεκινούν την ερωτική τους ζωή ήδη από τα 12 χρόνια!
«Στα δημόσια νοσοκομεία καταφθάνουν συχνά νέες κοπέλες ζητώντας να κάνουν έκτρωση. Άλλες φορές τις συνοδεύουν οι μητέρες τους και άλλες φορές κάποια φίλη τους. Κάποιος άντρας, ο πατέρας του εμβρύου, συνήθως δεν βρίσκεται εκεί. Οι κοπέλες γενικά είναι τρακαρισμένες και ανήσυχες
Το πιο ευχάριστο γεγονός, της μητρότητας, έγινε γι’ αυτές αφορμή μεγάλου άγχους ή και πανικού», είπε στην “Ορθόδοξη αλήθεια” η μαία Εύα Μπάρλα και συμπλήρωσε: «Το πρόβλημα των εκτρώσεων, πέραν των άλλων, είναι και συνειδησιακό. Γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί στην κοινή γνώμη ως μια διαδικασία ρουτίνας, αλλά δεν είναι έτσι. Ένα κορίτσι όμως που ξεκινάει πρόωρα την ερωτική του ζωή με μια έκτρωση έχει τραυματιστεί βαθιά. Αυτό όμως κανείς δεν το προσέχει. Το ότι έρχεται μια κοπέλα να κάνει έκτρωση είναι από όλους αποδεκτό. Το να τραυματιστεί ψυχικά μια κοπέλα από αυτή τη διαδικασία θεωρείται ανάρμοστο, κάτι που δεν δικαιολογείται. Αφού υποτίθεται διαχειρίζεσαι το σώμα σου όπως θες, δεν μπορεί στη συνέχεια να είσαι τραυματισμένη ψυχικά... Γι’ αυτό και μετά την έκτρωση κανείς δεν ασχολείται. Ωστόσο, η ενοχή βαραίνει τη γυναίκα. Δεν εννοώ ότι ευθύνη δεν φέρει και ο άντρας ως πατέρας του εμβρύου. Αλλά αυτός απαλλάσσεται όπως πάντα πιο εύκολα τουλάχιστον από τις ενοχές που του φορτώνει η κοινωνία. Το παιδί πάντως είναι και των δύο». Οι γιατροί ποιά στάση κρατούν γενικά απέναντι στην έκτρωση; «Υπάρχουν γιατροί που έχουν συνειδησιακό πρόβλημα απέναντι στις εκτρώσεις. Στην Ιταλία στατιστικές εμφανίζουν το 70% των γιατρών να επικαλείται λόγους συνείδησης για να αρνηθεί εκτρώσεις... Κάτι τέτοιο, αν και όχι σε τόσο υψηλό ποσοστό, θα ισχύει και για την Ελλάδα. Ωστόσο, η αντίθεση στις εκτρώσεις δεν γίνεται φανερή στη χώρα μας. Δεν υπάρχει δημοσιότητα. Η αντίθεση στις εκτρώσεις θεωρείται δυστυχώς ακραίος συντηρητισμός. Στη Μάλτα, ωστόσο, οι εκτρώσεις είναι παράνομες, το ίδιο στην Κύπρο - πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Στην Ισπανία και την Πολωνία, το δικαίωμα στην έκτρωση παραμένει εξαιρετικά περιορισμένο. Αυτές οι χώρες βέβαια είναι για τους πολλούς σκοταδιστικές ως προς την αντιμετώπιση του θέματος αυτού». Ρωτήσαμε την κ. Μπάρλα για την έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας κυρίως των ελληνίδων κοριτσιών. «Είναι αλήθεια ότι ο μέσος όρος των νέων που έχουν ερωτικές εμπειρίες είναι ολοένα και μικρότερος όσο περνάνε τα χρόνια. Η ερωτική ζωή σήμερα είναι δικαίωμα και ο πολιτισμός μας δεν εμποδίζει κανέναν από το να έχει διάφορες εμπειρίες, και βέβαια κατεξοχήν σεξουαλικές. Είναι όμως ώριμοι οι νέοι για σεξουαλική ζωή και μάλιστα άστατη; Λίγοι θα απαντήσουν όχι. Νοιαζόμαστε κυρίως για το δικαίωμα στην εμπειρία. Αν από τις εμπειρίες προκύψει κάποιο τραύμα, λίγο ενδιαφέρει τον κόσμο, που τότε φανερώνει το πραγματικό του πρόσωπο, αυτό της αδιαφορίας. Το πολύ πολύ να πει ότι τα προβλήματα μας κάνουν πιο ώριμους».
Οι Έλληνες απέναντι στην έκτρωση
Στις 28 Σεπτεμβρίου του 2017 συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα λίγες γυναίκες με πανό: «My Body, My Rights» - Δικό μου το σώμα, δικά μου τα δικαιώματα, «Σε Ισπανία, Ελλάδα και Παντού, Εμείς αποφασίζουμε εάν πότε και πόσα παιδιά θα κάνουμε». Μια καμπάνια που κορυφώθηκε τον Οκτώβριο, σε πολλές χώρες, με συμμετοχή εκατοντάδων φεμινιστικών οργανώσεων και επίκεντρο την πανευρωπαϊκή πορεία αλληλεγγύης στις Βρυξέλλες που επέδωσε ψήφισμα στο Eυρωκοινοβούλιο. Αυτή ήταν η «Παγκόσμια Ημέρα για το Δικαίωμα στην Ασφαλή Έκτρωση».
Η Γενική Γραμματεία Ισότητας εξέφρασε τη συμφωνία της με όσα οι γυναίκες διεκδικούν: «Παρ’ όλο που η έκτρωση αποτελεί μία από τις σημαντικότερες κατακτήσεις του φεμινιστικού κινήματος στη χώρα μας εδώ και 30 χρόνια, στην πραγματικότητα η πρόσβαση στη δωρεάν, νόμιμη και ασφαλή έκτρωση για όλες –ανεξαιρέτως– τις γυναίκες συχνά αποτελεί δύσκολη υπόθεση».
Τα μέλη της ελληνικής πρωτοβουλίας μάλιστα διαμαρτυρήθηκαν για το πρόσφατο τότε περιστατικό αναισθησιολόγων στο μοναδικό δημόσιο νοσοκομείο στη Σάμο, που αρνήθηκαν να χορηγήσουν αναισθησία σε γυναίκα που επιθυμούσε διακοπή κύησης, επικαλούμενοι «λόγους συνείδησης».
Πώς φτάσαμε ως εδώ;
Το νομόσχεδιο Μαγκάκη έχει νομιμοποιήσει την έκτρωση, με συνοπτικές διαδικασίες, ήδη από τη δεκαετία του 1980. Ο Θεολόγος Παναγιώτης Νέλλας σε συνέντευξή του στο περιοδικό “Σημάδια” ήδη το 1984 σχολίαζε τον τρόπο που αυτό το νομοσχέδιο αντιμετώπιζε το πρόβλημα των αμβλώσεων: «Το αντιμετωπίζει όπως ο Χίτλερ αντιμετώπισε το πρόβλημα των Εβραίων. Οι Εβραίοι, κατά τη γνώμη του Χίτλερ [...] δημιουργούσαν προβλήματα. Η πιο εύκολη και τελεσίδικη, κατά τη γνώμη του, λύση ήταν να τους στείλει στο Άουσβιτς. Και η πιο εύκολη λύση για το τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα που αποτελούν αναμφισβήτητα οι αμβλώσεις είναι το νομοσχέδιο Μαγκάκη. [...] Με το νομοσχέδιο νομιμοποιείται, δηλαδή καταξιώνεται, η θανάτωση ανεύθυνων ανθρώπων, πολύ πιο αθώων από τους Εβραίους που έστελνε ο Χίτλερ στο Άουσβιτς. Και η περίπτωση του νομοσχεδίου είναι πολύ πιο τραγική, γιατί, αν στην περίπτωση του Χίτλερ είχαμε να κάνουμε με την πράξη ενός παρανοϊκού, εδώ ο φόνος παρουσιάζεται σαν υγιής αντίδραση μιας υγιούς κοινωνίας».
Από τότε μέχρι σήμερα κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Αν δεν ήταν η Εκκλησία και οι χριστιανοί, δεν θα ακουγόταν στη χώρα καμιά κάθετα αντίθετη άποψη απέναντι στις αμβλώσεις. Ο νόμος έχει πάντα και συμβολική αξία ηθικοποιώντας στη συνείδηση των ανθρώπων αυτό που είναι «νόμιμο». Αν και η άμβλωση δεν θεωρείται μικρό πρόβλημα από κανέναν, η κυρίαρχη ιδεολογία καθόλου δεν την αμφισβητεί ως δικαίωμα των γυναικών που μπορούν «να διαχειρίζονται το σώμα τους όπως το επιθυμούν». Κανείς βέβαια δεν μιλάει για τα δικαιώματα του ανυπεράσπιστου αγέννητου παιδιού... Εκεί που αρχίζει και σταματά η αντιμετώπιση των εκτρώσεων είναι η σεξουαλική ενημέρωση και η αντισύλληψη. Στην Ελλάδα εν προκειμένω, λένε οι ειδικοί, υπάρχει έλλειψη σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία και όχι τόσο ικανοποιητική χρήση μεθόδων αντισύλληψης. Αλλά και σε άλλες χώρες της Δύσης, που η ενημέρωση στα σχολεία και η αντισύλληψη, δεν λείπουν το πρόβλημα παραμένει σοβαρό.
Πώς θα αντιμετωπιστεί αυτό το τεράστιο πρόβλημα; Στην Ελλάδα η έκτρωση θεωρείται αποκλειστικά θέμα και αρμοδιότητα της γυναίκας. Η γυναίκα καλείται να αποτινάξει από πάνω της την ενοχή και να διαχειριστεί το σώμα της όπως εκείνη θέλει. Η έκτρωση εμπίπτει στα ατομικά δικαιώματα της γυναίκας και η λύση του προβλήματος δεν μπορεί παρά να είναι ξανά ατομική, γυναικεία. «Το ζήτημα, σημείωνε ο Π. Νέλλας, δεν είναι πώς θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα μόνο η γυναίκα αλλά πώς θα το αντιμετωπίσουν ο άνδρας και η γυναίκα. Το πώς θα αντιμετωπίσει το πρόβλημα η κοινωνία. Ούτε το πώς η γυναίκα θα δει το κορμί της, αλλά ταυτόχρονα πώς ο άνδρας θα δει το κορμί του και το κορμί της γυναίκας. Η Εκκλησία λέει ότι το κορμί της γυναίκας δεν ανήκει σ’ αυτήν αλλά στον άνδρα, και το κορμί του άνδρα δεν ανήκει σ’ αυτόν αλλά στη γυναίκα. Προφανώς και το έμβρυο ανήκει και στους δυο. Και οι δυο ανήκουν στο παιδί. Υπάρχουμε μέσα σε ένα πλέγμα σχέσεων. Σ’ αυτή την προοπτική γίνεται το ξεπέρασμα της ατομικότητας και μπορεί να γίνει αληθινά δεκτός και ο καινούργιος άνθρωπος που δημιουργείται».
____________
Σοφία Χατζή
δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα
ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, 02.05.2018