Ιατρική της Νέας Εποχής

Του Πρωτ. Στέφανου Στεφόπουλου

Οι εναλλακτικές θεραπείες

ασυμβίβαστες με την Ορθόδοξη Πίστη

    Τα τελευταία χρόνια, σε πολλά μέρη της πατρίδας μας, παρατηρείται ανοδική πορεία της δραστηριότητας πολλών ομάδων και ατόμων που αυτοανακηρύσσονται σε “θεραπευτές”  εκμεταλλευόμενοι ίσως την άγνοια του λαού και τα ποιμαντικά κενά της Εκκλησίας μας. Επίσης, εκμεταλλεύονται την έλλειψη σοβαρών υποδομών τουρισμού σε περιοχές απομακρυσμένες από τα γνωστά παραθεριστικά κέντρα ώστε να περάσουν τις “θεραπείες” αυτές ως υπηρεσίες προς τους τουρίστες.

Απ’ την άλλη, αρκετοί ξενοδόχοι και άλλοι ιδιώτες βλέπουν την πέραση που έχουν στους αδαείς, στους “ψαγμένους” και στους “προοδευτικούς” πελάτες τους όλες αυτές οι ψευδοθεραπείες και σπεύδουν να προσφέρουν σχετικές υπηρεσίες με αποτέλεσμα να εμφανίζονται παντού, σε δάση, σε βράχια, ακροθαλασσιές ομάδες ή εγκαταστάσεις πρακτικής γιόγκα, διαλογισμού, αγιουρβέδα, ρέικι, ρεφλεξολογίας, ται τσί, τσί κόνγκ, κλπ.

Πριν παρουσιάσουμε, όμως, αναλυτικά την κάθε μία απ’ τις “θεραπείες” αυτές ας ρίξουμε μιά ματιά στην ορολογία που χρησιμοποιούν. Θα πρέπει οι ανυποψίαστοι αδελφοί μας να προσέχουν πολύ όταν οι “ειδικοί” των δήθεν θεραπειών αυτών χρησιμοποιούν κάποιες λέξεις-κλειδιά. Και όταν τις συναντούν, σε προφορικές διαλέξεις, σεμινάρια, κλπ ή σε άρθρα και διαφημίσεις στα ΜΜΕ να αποφεύγουν τις πρακτικές αυτές.

Ευθύς εξ αρχής υπογραμμίζουμε πως κανένας άνθρωπος δεν μπορεί να προσεγγίσει την ψυχή του ανθρώπου ώστε να θεραπεύσει τα πάθη που την ταλαιπωρούν. Ούτε καν οι αληθινοί επιστήμονες του χώρου της ψυχιατρικής, της ψυχολογίας, κλπ.

Κι αυτοί ακόμα παρατηρούν και μελετούν τα φαινόμενα της ψυχής και όχι αυτήν την ίδια την ουσία της ψυχής η οποία είναι πλασμένη από τον Θεό και δοσμένη στον άνθρωπο γιά να τον ζωοποιεί. Μόνος γνώστης της και μάλιστα τέλειος, ο “καρδίας και νεφρούς ετάζων” (Ψαλμ. ζ’ 10).

Και επιτρέπει ο Πλάστης μας στους ανθρώπους που υπηρετούν τον άνθρωπο, διά του φωτισμού του Αγ. Πνεύματος να προσεγγίζουν αυτό το μυστήριο. Ειδικά τους ποιμένες-πνευματικούς και υπό αυστηρούς όρους. Αλλά και στους Αγίους που φωτίζεται η διάνοιά τους από το Άγιο Πνεύμα και εκδηλώνουν χαρίσματα προορατικά και διορατικά.

Αδελφοί μας, ποτέ μην αφήσετε άνθρωπο απνευμάτιστο, αναλφάβητο πνευματικά, αιρετικό ή πλανεμένο να ασχοληθεί με την αθάνατη ψυχή σας για να σας “θεραπεύσει”. Δεν γνωρίζει την ψυχή σας και το μόνο που θα καταφέρει θα είναι να σας παραπλανήσει και να σας κάνει τελικά κακό.

Ας δούμε επιγραμματικά μερικούς όρους προς αποφυγήν.

  1. Ευεξία.

Στη Νέα Εποχή σημαίνει ολιστική ισορροπία σώματος-νου-«πνεύματος». Βασίζεται στο δόγμα ότι ο άνθρωπος είναι ενεργειακός οργανισμός και «θεραπεύεται» εντάσσοντας σωστή διατροφή, γιόγκα, διαλογισμό, ενεργειακές θεραπείες, κρυστάλλους κ.λπ. Παρουσιάζεται ως αυτοτελής «επιστήμη», ανεξάρτητη τόσο από την ιατρική όσο και από τις παραδοσιακές θρησκείες.

  1. Ζεν

Πρόκειται για σχολή του ιαπωνικού βουδισμού. Στη Νέα Εποχή μεταφράζεται σε κάθε τι «ήρεμο», «minimal» και «άδειο από σκέψεις». Η πρακτική εστιάζει στον καθιστό διαλογισμό (zazen) και σε ασκήσεις «ξαφνικού φωτισμού» (satori). Στόχος: η διάλυση του εγώ και η επίγνωση της κενότητας (shunyata).

  1. Ενέργεια

Γίνεται αντιληπτή όχι ως φυσική-βιολογία, αλλά ως «λεπτοφυές ρεύμα» που ρέει στον άνθρωπο και στο σύμπαν. Ασθένεια = ενεργειακό μπλοκάρισμα· θεραπεία = επαναφορά ροής μέσω reiki, βελονισμού, χειροπρακτικής, κρυστάλλων.

  1. Συμπαντική Ενέργεια

Η υπέρτατη, απρόσωπη δύναμη από την οποία προέρχονται όλα. Θεωρείται ταυτόχρονα Θεός, ζωή και υλοενέργεια. Ο ασκούμενος καλείται να «ευθυγραμμιστεί» μαζί της μέσω αναπνοών, στάσεων ή τελετών.

  1. Γαία

Από τον James Lovelock1∙ στη Νέα Εποχή η Γη προσωποποιείται ως ζωντανός οργανισμός/θεά-Μητέρα. Καλλιεργείται οικο-πνευματικότητα όπου ο άνθρωπος καλείται να «τιμά» τη Γαία μέσω τελετών, γυμνών χορών ή οικολογικών ακτιβισμών με μυστικιστικό υπόβαθρο.

  1. Τσάκρας

Επτά (ή περισσότερα) «ενεργειακά κέντρα» κατά τον ινδουισμό. Κάθε τσάκρα αντιστοιχεί σε αδένα, συναίσθημα και χρώμα. «Κλείσιμο» = ψυχοσωματικό πρόβλημα∙ «άνοιγμα» = υγεία και πνευματική δύναμη. Εργαλεία: γιόγκα, μάντρες, κρυστάλλοι, ήχοι, οραματισμοί.

  1. Μάντρας

Ινδικά ηχητικά «κλειδιά». Η συνεχής απαγγελία τους παράγει δόνηση· «συντονίζει» τον νου με θεότητες ή συμπαντική ενέργεια. Στη Νέα Εποχή χρησιμοποιούνται ως ουδέτερες «θεραπευτικές συχνότητες», συχνά χωρίς να αποκαλύπτεται η ειδωλολατρική προέλευση.

  1. Μάνταλα

Σανσκριτικά «κύκλος». Ιερογεωμετρικά σχέδια για οπτικό διαλογισμό· συμβολίζουν το σύμπαν. Η εστίαση στο κέντρο οδηγεί, κατά τους διδάσκοντες, σε ένωση με το Όλον. Νεοεποχίτες τα σχεδιάζουν ή τα χρωματίζουν για «ενεργοποίηση αριστερού-δεξιού ημισφαιρίου»2.

  1. Αυτοπραγμάτωση

Σημαίνει την πλήρη ανάπτυξη του εσωτερικού δυναμικού· ταυτίζεται με «θεοποιημένη» εκδοχή του εαυτού. Στη Νέα Εποχή σχετίζεται με coaching, NLP, θετικές δηλώσεις, «νόμο έλξης» κ.ά.

  1. Αυτοβελτίωση

Σειρά τεχνικών (σεμινάρια, workshops, βιβλία «self-help») που υπόσχονται μεταμόρφωση σε υγεία, πλούτο και σχέσεις. Χρησιμοποιούν ψυχολογικούς όρους, αλλά βασίζονται στην ιδέα ότι η «θεϊκή σπίθα» εντός μας ενεργοποιείται με σωστή σκέψη/δήλωση.

  1. Ολιστική (holistic):

 Όρος που προέρχεται από το ελληνικό “ὅλος” (ολόκληρος) και χρησιμοποιείται για να περιγράψει την αντίληψη ή μέθοδο που προσεγγίζει τον άνθρωπο ως ενιαίο σύνολο (σώμα, ψυχή, πνεύμα). Στη Νέα Εποχή, ο όρος «ολιστική» συνδέεται με ενεργειακές, εσωτερικές και μεταφυσικές θεωρίες, που συχνά έχουν αποκρυφιστικό ή αντιχριστιανικό υπόβαθρο.

    Συνοπτικά και οι έντεκα όροι δομούν ένα συνεκτικό κοσμοείδωλο όπου ο άνθρωπος δεν χρειάζεται Σωτήρα· χρειάζεται τεχνικές για να αφυπνίσει τη θεότητά του. Αυτό διαφοροποιεί ριζικά τη Νέα Εποχή από την χριστιανική οδό, η οποία θεμελιώνεται στη χάρη, στη σχέση με τον ενσαρκωμένο Θεό και στη μετάνοια, όχι σε αυτο-θεραπευτικές πρακτικές ή απρόσωπες ενέργειες.

Τέλος, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι χρειάζεται πολλή προσοχή όταν βλέπουμε σε διαφημίσεις να αυτοπροβάλλονται οι “θεραπευτές” – γκουρού ως διπλωματούχοι και απόφοιτοι εκπαιδευτικών κέντρων, “πανεπιστημίων”, Ακαδημιών κλπ που συνηθέστατα δεν αναγνωρίζονται από κανέναν εκπαιδευτικό κρατικό φορέα ή δεν αναγνωρίζεται η επικαλούμενη επιστημοσύνη τους από την κλασσική ιατρική επιστήμη.

Άλλωστε στην Ελλάδα είστε ό, τι δηλώσετε! 

1 Η υπόθεση της Γαίας (Gaia Hypothesis) του James Lovelock είναι η θεωρία ότι: Η Γη λειτουργεί ως ένας ενιαίος, αυτορρυθμιζόμενος οργανισμός, στον οποίο η βιολογική ζωή αλληλεπιδρά με το γεωφυσικό περιβάλλον, διατηρώντας συνθήκες κατάλληλες για τη ζωή (όπως θερμοκρασία, ατμόσφαιρα, σύσταση ωκεανών). Προτάθηκε το 1970 και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Στηρίζεται περισσότερο σε φιλοσοφικές και οικολογικές παρά σε αυστηρά επιστημονικές αρχές. Η ορολογία “Γαία” προέρχεται από την ελληνική μυθολογία (θεά Γαία) και συχνά χρησιμοποιείται από ρεύματα της Νέας Εποχής, με πανθεϊστικό ή νεοπαγανιστικό περιεχόμενο.

2 Η αντίληψη ότι μπορεί κάποιος να “ενεργοποιήσει” επιλεκτικά το αριστερό ή δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου (π.χ. μέσω διαλογισμού, τεχνικών αναπνοής, ή άλλων “πνευματικών” μεθόδων) είναι αντιεπιστημονικός μύθος. Και τα δύο ημισφαίρια συνεργάζονται συνεχώς για όλες τις σύνθετες λειτουργίες (γλώσσα, αντίληψη, κίνηση, συναίσθημα). Η ιδέα προήλθε από παρερμηνείες παλαιών νευροεπιστημονικών μελετών. Δεν υπάρχει τρόπος να “ενεργοποιήσεις” μονομερώς ένα ημισφαίριο μέσω διαλογισμού ή σκέψης. Πηγή: Corballis, M.C. (2014). “Left Brain, Right Brain: Facts and Fantasies.” PLoS Biology.

Ιατρική της Νέας Εποχής Archives – Ιερός Ναός Αγίων Ταξιαρχών Ιστιαίας