Σὲ πρόσφατο σχόλιο, σχετικὸ μὲ τὸ μέλλον τοῦ Ἀρχιεπίσκοπου Ἀμερικῆς Ἐλπιδοφόρου, ἡ ὁμογενειακὴ ἐφημερίδα “Ἐθνικὸς Κήρυξ” (“Ὁ Τράμπ, ὁ Ἐλπιδοφόρος καὶ ἡ κοινὴ γνώμη τῆς Ἑλλάδας” – 24 Νοεμβρίου 2024) ἀναφέρει πὼς πλέον “ἔχει παγιωθεῖ ἡ ἀντίληψη ὅτι (σ.σ. ὁ Ἐλπιδοφόρος) δὲν μπορεῖ νὰ παραμείνει στὴν Ἀμερική, ἀλλὰ οὔτε καὶ μπορεῖ νὰ γίνει πατριάρχης”.
Σύμφωνα μὲ τὴν παραπάνω ἐφημερίδα ποὺ ἐπὶ δεκαετίες ἐπιδιώκει νὰ κατευθύνει τὰ ἐκκλησιαστικὰ πράγματα τῆς Ἀμερικῆς “ἡ γνώμη αὐτὴ διαμορφώθηκε κυρίως ἐξαιτίας τῆς ἐντύπωσης ὅτι λόγω τῆς ἄκρατης φιλοδοξίας του ὁ Ἐλπιδοφόρος ἔχει συνδεθεῖ στενὰ μὲ τοὺς Τούρκους, γιὰ νὰ μπορεῖ νὰ ὑπηρετήσει, ὅπως ὑποχρεοῦται, τὰ ἐθνικά μας δίκαια”.
Καταλήγει τὸ ὁμογενειακὸ ἔντυπο μὲ τὸν ἑξῆς γριφώδη σχολιασμό: “Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι ἡ ἀντίληψη αὐτὴ ἀπειλεῖ εὐθέως τὴν ὑποστήριξη τοῦ ἑλληνικοῦ λαοῦ πρὸς τὸ Πατριαρχεῖο καὶ θέτει ἐπὶ τάπητος -πιθανὸν γιὰ πρώτη φορὰ τόσο ἀνοικτὰ- τὸ θέμα τοῦ μέλλοντος τοῦ Πατριαρχείου καὶ τῆς ἐπιρροῆς ποὺ οἱ τουρκικὲς Ἀρχὲς μποροῦν νὰ ἀσκοῦν λόγω τῆς θέσης του στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τοῦ τρόπου ἐκλογῆς τοῦ πατριάρχη”.
Ὅπως εὔκολα μπορεῖ νὰ διαπιστώσει ὁ προσεκτικὸς ἀναγνώστης, ἀφετηρία γιὰ τὸ παραπάνω σχόλιο δὲν εἶναι κάποιο συγκεκριμένο γεγονός. Ἀντίθετα ὁ σχολιαστὴς παίρνει ἀφορμὴ ἀπὸ μία -πραγματικὴ ἢ ὑποθετικὴ- διαμόρφωση μίας “ἀντίληψης” ποὺ βασίζεται σὲ μία “γνώμη” ποὺ κι αὐτὴ πάλι μὲ τὴ σειρὰ της στηρίζεται σὲ μία “ἐντύπωση”. Ἔτσι, μὲ ἔλλειψη χειροπιαστῶν ἐπιχειρημάτων καὶ τὴν ὑπέρμετρη, ἂν ὄχι ἀποκλειστική, χρήση ἀφηρημένων ἐννοιῶν καὶ ὅρων (ἀντίληψη-γνώμη-ἐντύπωση), ἀποφεύγει ὁ “Ἐθνικὸς Κήρυξ” νὰ συγκεκριμενοποιήσει τὶς ἀντὶ-ἐλπιδοφορικές του θέσεις, ἀποφεύγοντας ἔτσι τὸ ἐνδεχόμενο δικαστικῶν συνεπειῶν γιὰ ἀνυπόστατες κατηγορίες, συκοφαντίες καί… δυσφήμηση.
Ὡστόσο ὁ “Ἐθνικὸς Κήρυξ” κατορθώνει μὲ τὶς ἀνορθόδοξες καὶ ἄκομψες δημοσιογραφικές του μεθόδους νὰ ἀνασύρει στὴν ἐπιφάνεια τὸ μήνυμα ποὺ ἐδῶ καὶ μῆνες ὁ ἴδιος, σχεδὸν μόνος, ἐκπέμπει πρὸς κάθε κατεύθυνση: ὁ Ἀρχιεπ. Ἐλπιδοφόρος εἶναι ἄνθρωπος τῶν Τούρκων καὶ σὰν τέτοιος δὲν κάνει οὔτε γιὰ Ἀρχιεπίσκοπος οὔτε -ὅπως ὁ ἴδιος ὁ Ἐλπιδοφόρος ἐπιδιώκει- γιὰ Πατριάρχης.
Κατόπιν, μπερδεύοντας σκόπιμα “ἑλληνικὸ λαὸ” καὶ ἑλληνικὴ κυβέρνηση στὸ θέμα “ὑποστήριξης” πρὸς τὸ Πατριαρχεῖο δὲ διστάζει νὰ ἐκτοξεύσει -συγκεκαλυμμένα πάντα- τὴν ἀπειλὴ ὅτι, ἂν δὲν ἀντικατασταθεῖ ὁ Ἐλπιδοφόρος, θὰ ὑπάρξουν προβλήματα στὸ θέμα τῆς οἰκονομικῆς ὑποστήριξης τῆς ἑλληνικῆς κυβέρνησης πρὸς τὸ Πατριαρχεῖο.
Τὰ παραπάνω γίνονται ἀκόμη πιὸ εὔληπτα λαμβάνοντας ὑπόψη δύο κυρίως στοιχεῖα :
1) ὅτι ἡ ἑλληνικὴ κυβέρνηση ἔχει ἐπίσημα διαμηνύσει στὸν Πατριάρχη, ἐπανειλημμένα καὶ μὲ διάφορους τρόπους, τὴν ἐπιθυμία της νὰ ἀντικατασταθεῖ ὁ Ἐλπιδοφόρος. Ὁ λόγος; Γιὰ τοὺς περισσότερους ὁ ἀκριβὴς λόγος εἶναι ἄγνωστος. Συνήθως ἀναφέρεται σχετικὰ ἡ ἄρνηση τοῦ Ἐλπιδοφόρου νὰ συμμορφωθεῖ πρὸς τὶς ὑποδείξεις τῶν ἑλληνικῶν καὶ ἑλληνοκυπριακῶν ἀρχῶν νὰ μὴ παραστεῖ στὰ ἐγκαίνια τοῦ “Τουρκικοῦ Σπιτιοῦ” ποὺ εἶχαν γίνει πρὶν λίγα χρόνια στὸ Μανχάταν τῆς Νέας Ὑόρκης μὲ τὴν παρουσία τοῦ Ἐρντογάν καὶ τοῦ τουρκοκύπριου ἡγέτη Τατάρ.
2) ὅτι ὁ “Ἐθνικὸς Κήρυξ” εἶναι μητσοτακικὸ δημοσιογραφικὸ ὄργανο (ἀπὸ τότε ποὺ ἀγοράσθηκε μὲ ἑλληνικὴ κρατικὴ ἐπιδότηση ἐπὶ γέρου Μητσοτάκη μέχρι σήμερα ποὺ ἐπιβιώνει πάλι μὲ μητσοτακικὲς παρεμβάσεις γιὰ ἐξασφάλιση κρατικῶν ἐπιδομάτων).
Ὑπὸ τὸ φῶς τῶν παραπάνω στοιχείων εἶναι φυσικὸ πολλοὶ νὰ διερωτοῦνται ἂν τὸ σχόλιο τοῦ “Ἐθνικοῦ Κήρυκα” ἀποτελεῖ στὴ βάση του ἔμπνευση τῶν ἀνθρώπων τῆς ἐφημερίδας ἢ τῶν κύκλων τῆς σημερινῆς ἑλληνικῆς (μητσοτακικῆς) κυβέρνησης; Πάντως παρατηρητὲς συμπίπτουν στὴν ὑπόθεση ὅτι γράφτηκε μᾶλλον, γιὰ νὰ δοθεῖ στὸν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο, προστάτη σθεναρὸ τοῦ Ἐλπιδοφόρου, τὸ ξεκάθαρο μήνυμα ὅτι θὰ ὑπάρξουν σοβαρὲς οἰκονομικὲς συνέπειες γιὰ τὸ Πατριαρχεῖο, ἂν δὲ λυθεῖ τὸ θέμα σύμφωνα μὲ τὶς ἐπιθυμίες τῆς ἑλληνικῆς κυβέρνησης.
Ὁ Ἀρχιεπ. Ἐλπιδοφόρος
Ἂν καὶ ἡ συμμετοχὴ τοῦ Ἐλπιδοφόρου στὰ παραπάνω ἐγκαίνια δὲν εἶχε γίνει χωρὶς τὴν ἄδεια τῆς προϊσταμένης του ἀρχῆς, τὰ ἑλληνικὰ καὶ ὁμογενειακὰ ΜΜΕ καταλόγισαν ὅλη τὴ σχετικὴ εὐθύνη στὸν Ἐλπιδοφόρο, ἀγνοώντας, σκόπιμα μᾶλλον, τὴν ἐπίσημη τότε δήλωση τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία ὁ Ἀρχιεπίσκοπος εἶχε γιὰ τὸ θέμα συνεχῆ “ἐπικοινωνία” μὲ τὸ Πατριαρχεῖο.
Βέβαια ὁ Ἐλπιδοφόρος δὲ μποροῦσε παρὰ νὰ γίνει εὔκολος στόχος, καθὼς προέρχεται ἀπὸ οἰκογένεια κατὰ τὸ ἥμισυ μόνο ἑλληνική, ποὺ ὑπηρέτησε ἐπιπλέον ὡς ἀξιωματικὸς στὸν τουρκικὸ στρατό. Ἄλλο ἀρνητικὸ ἐρέθισμα γιὰ τὴν ἑλληνικὴ δημοσιογραφία ἀποτέλεσε καὶ ἡ συνήθεια τοῦ Ἐλπιδοφόρου α) νὰ περνᾶ μέρες ἀναψυχῆς στὰ ξενοδοχεῖα τῆς Ἀττάλειας, ὅπου παραθερίζει συγχρόνως καὶ ὁ Ἐρντογάν μὲ τὴν οἰκογένειά του, καὶ β) νὰ ἐπισκέπτεται τὸν Ἐρντογάν στὰ ταξίδιά του στὴν Ἀμερική, καλωσορίζοντάς τον πάντα μὲ ὑπόκλιση καὶ χειροφίλημα. Γι’ αὐτοὺς κυρίως τοὺς λόγους κρίνεται ἀπὸ τὸν Τύπο ἐπιεικῶς ὡς Ἀρχιεπίσκοπος μὲ μειωμένη εὐαισθησία γιὰ τὰ ἐθνικὰ θέματα.
Ἡ αὐστηρὴ αὐτὴ κρίση δὲν φαίνεται ἀδικαιολόγητη, ἂν ληφθεῖ ὑπόψη ἡ σχεδὸν ὁλοκληρωτικὴ ἀποχὴ τοῦ Ἀρχιεπίσκοπου Ἀμερικῆς ἀπὸ τὴν ὑποστήριξη τῶν ἐθνικῶν μας θεμάτων στὶς ἀρχὲς τῆς ποιμαντορίας του καὶ ἀργότερα, ὑπὸ τὴν πίεση τῶν πραγμάτων, ἡ χλιαρὴ καὶ μόνο στάση του. Ἐδῶ θὰ μποροῦσε νὰ προστεθεῖ καὶ ἡ -ἐσκεμμένη γιὰ πολλοὺς- στασιμότητα ποὺ σημειώνει ἡ προώθηση τῆς Ἑλληνικῆς Παιδείας στὶς ΗΠΑ, καθὼς καὶ ἡ πλήρης ἀμερικανοποίηση τῆς Ἑλληνικῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Βοστώνης.
Δὲν βελτίωσαν βέβαια τὴν εἰκόνα τοῦ Ἀρχιεπ. Ἐλπιδοφόρου καὶ ἄλλες βιαστικές ἐνέργειές του προκειμένου νὰ προσεταιρισθεῖ ὀρθόδοξους προτεσταντίζοντες θεολογικοὺς κύκλους στὸ θέμα τῆς κοινωνίας (χρήση “τοῦ κουταλάκι”) στὴν ἀρχὴ τῆς ἐπιδημίας Covid, ὅπως γενικότερα καὶ τὶς ὁμογενειακὲς ἑστίες τῶν ΛΟΑΤΚΙ+ καὶ ἄλλες παρεμφερεῖς ὁμάδες.
Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος
Ὁ Πατριάρχης Βαρθολομαῖος, ὁ ὁποῖος, εἴτε ἀπρόσκλητος εἴτε καμιὰ φορά καὶ κατόπιν προσκλήσεως, ἔδειχνε πάντα πρόθυμος νὰ παρέμβει, ἄμεσα ἢ ἔμμεσα, στὰ ἐκκλησιαστικὰ πράγματα τῆς Ἀμερικῆς ἐπὶ Ἰακώβου, Σπυρίδωνα, Δημητρίου, τώρα ἀπροσδόκητα ἐμφανίζεται νὰ διστάζει νὰ ἀναλάβει πρωτοβουλία, ἂν καὶ τὸ γραφεῖο του κατακλύζουν διαρκῶς καταγγελίες κατὰ τοῦ Ἐλπιδοφόρου ἀπὸ τὴν Ἀμερικὴ καὶ ἄλλες χῶρες. Οἱ καταγγελίες κατὰ κανόνα “μπλοκάρονται” ἀπὸ τὸν Πατρ. Βαρθολομαῖο καὶ δὲν φθάνουν μέχρι τὴν θύρα τῆς πατριαρχικῆς συνόδου.
Ἀλλὰ καὶ στὴν περίπτωση ποὺ ὁρισμένα μέλη τῆς συνόδου (ὅπως ὁ Σάρδεων Εὐάγγελος, ὁ Σικάγου Ναθαναήλ, ὁ Νέας Ἰερσέης Ἀπόστολος) καταγγείλουν ἐπίσημα τὸν Ἐλπιδοφόρο γιὰ πληθώρα σοβαρῶν θεμάτων, οἱ καταγγελίες τους, μὲ πατριαρχικὴ ἐντολή, “θάβονται” καὶ οἱ καταγγέλλοντες βρίσκονται αἴφνης στὴ δεινὴ θέση ν’ ἀντιμετωπίσουν τὸ ἐνδεχόμενο τῆς ἀποπομπῆς τους ἀπ’ τὴ σύνοδο, ὅπως συνέβη πρόσφατα στὴν περίπτωση τοῦ Σεβ. Σικάγου Ναθαναήλ.
Ἀκόμη καὶ ὁ φάδερ Ἄλεξ Καρλοῦτσος, πρωτοκλασᾶτος κληρικὸς τῆς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς, στενότατος φίλος καὶ κύριος οἰκονομικὸς συνεργάτης τοῦ Πατρ. Βαρθολομαίου ἐπὶ δεκαετίες, ὁ ὁποῖος ὡς μόνιμος πατριαρχικὸς λεγᾶτος ἔλυνε κι ἔδενε στὶς ΗΠΑ, παραμερίσθηκε σχεδὸν ὁλότελα ἀπὸ τὸν Πατρ. Βαρθολομαῖο γιὰ χάρη τοῦ Ἐλπιδοφόρου.
Παράλληλα, οἱ ἐπανειλημμένες προσπάθειες τῆς ἑλληνικῆς κυβέρνησης νὰ ἐξηγήσει στὸν Πατρ. Βαρθολομαῖο τοὺς λόγους γιὰ τοὺς ὁποίους “δὲν συμφέρει στὴν Ἑλλάδα ἡ παραμονὴ τοῦ Ἀρχιεπ. Ἐλπιδοφόρου στὴν Ἀμερική”, ἔπεσαν ἡ μία μετὰ τὴν ἄλλη στὸ κενό. Οἱ εἰδικὲς διπλωματικὲς ἀποστολές, ἀκόμη καὶ οἱ προσωπικὲς συναντήσεις Πατριάρχη Βαρθολομαίου-πρωθυπουργοῦ Μητσοτάκη δὲν μπόρεσαν νὰ μεταπείσουν τὸν Πατριάρχη.
Τὸ διαρκὲς καὶ μόνιμο ἐρώτημα πού, ὅπως εἶναι φυσικό, θέτουν πάντες, μητροπολίτες καὶ ἄλλοι κληρικοί, γνωστοὶ θεολόγοι καὶ δημοσιογράφοι, σχολιαστὲς καὶ ἀναλυτές, ἀλλὰ καὶ ὄχι λίγα κυβερνητικὰ στελέχη τῆς Ἑλλάδας εἶναι: ποιὸς μπορεῖ νἆναι ὁ παράγοντας ἐκεῖνος ποὺ ὠθεῖ τὸν ἀδιάλλακτο Πατριάρχη νὰ ἀθετεῖ μακρόχρονες φιλίες καὶ συνεργασίες, νὰ ἀνατρέπει τὴν καθιερωμένη ἐκκλησιαστικὴ πράξη ἀδιαφορώντας γιὰ συνοδικὲς γνῶμες καὶ παρεμβάσεις, νὰ ἀγνοεῖ ἐπίμονα καὶ δίκαια αἰτήματα τῆς ἑλληνικῆς κυβέρνησης; Ποιὰ δύναμη μπορεῖ νὰ ἔχει μεσολαβήσει, γιὰ νὰ ἀφεθεῖ ἀνέγγιχτος καὶ παραμείνει στὸ ἀπυρόβλητο ὁ Ἐλπιδοφόρος; Ποιὰ ὀργανωμένη ἐξουσία εἶναι σὲ θέση νὰ ἐπιβληθεῖ στὸν Πατρ. Βαρθολομαῖο; Ὁπωσδήποτε πρόκειται γιὰ ἰσχυρότατο παράγοντα, μᾶλλον ἔξω-ἐκκλησιαστικό, ποὺ δὲν εἶναι ἀσφαλῶς ἡ Κυπριακὴ κυβέρνηση ἢ ἀκόμη λιγότερο ἡ ἀμερικανικὴ, ἡ ὁποία ἔχει ἄλλα σοβαρότερα προβλήματα καὶ σκοτοῦρες.
Ποιὸς ἀπομένει;
Ποιὸς ποὺ νὰ μπορεῖ νὰ ἐπιβληθεῖ στὸν Πατριάρχη Βαρθολομαῖο;
Ποιὸς ποὺ νὰ μπορεῖ καὶ νὰ θέλει νὰ προωθήσει τὸν Ἀρχιεπ. Ἐλπιδοφόρο;
Ἀλέξανδρος Ρεμοῦνδος