Παναγία Παραδεισιώτισσα εν Παχυάμμω Κύπρου

Η εικόνα αυτή προέκυψε με αφορμή τα ερείπια παλαιού ναού αφιερωμένου στην Παναγία Παραδεισιώτισσα στον Παχύαμμο της Πάφου στην Κύπρο. Κατά παράδοση στον τόπο εκείνο θάβονταν αβάπτιστα ή και βαπτισμένα παιδάκια τα οποία είχαν φύγει «αώρως» πρόωρα από αυτή τη ζωή. Όπως φαίνεται οι άνθρωποι προσέβλεπαν στο πρόσωπο της Παναγίας η οποία ελεεί τον κάθε πονεμένο άνθρωπο όπως μεσολαβήσει στον Υιό της να σώσει το παιδί τους το οποίο έφυγε πρόωρα. Μεγάλη ήταν η παράκληση όταν επρόκειτο το παιδί να ήταν και αβάπτιστο ελπίζοντας στο έλεος της Παναγίας και του Χριστού να μην χαθεί μιας και δεν έφταιγε σε τίποτα αυτό και να κερδίσει τον ποθητό παράδεισο.

 Τα ερείπια του ναού αυτού καθώς και το όλο ιστορικό γύρω από τον ναό αυτό στον Παχύαμμο επισκέφθηκα προ καιρού και κατέγραψα ως πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Πάφου προσπαθώντας να καταγράψω όλους τους ναούς και ξωκκλήσια, σωζόμενα και μη της Μητρόπολης Πάφου. Οικονόμησε ο Θεός να το αναφέρω σε μια συζήτηση που είχα με ανθρώπους που είχαν χάσει πρόωρα ένα παιδί, αδελφό ή συγγενή, λέγοντας και όλα τα σχετικά με την Παναγία Παραδεισιώτισσα. Παρόμοια είχα και στην δική μου οικογένεια τρία παιδάκια που έφυγαν πρόωρα αδέλφια της μακαριστής μου μητέρας Φρειδερίκης. Έτσι θελήσαμε να κάνουμε κάτι ως δέηση και έτσι το είπαμε και σε άλλους μιας και δεν υπήρχε ούτε εικόνα της Παναγίας Παραδεισιώτισσας· να δώσουμε όλοι χρήματα να γίνει μια εικόνα της. Μου είπαν να ζητήσουμε πρώτα την ευλογία από τον Γέροντα Γαβριήλ που είχαμε επικοινωνία, να ιστορήσουμε μια τέτοια πρωτότυπη εικόνα που να αποδίδει στην Παναγία αυτή την μεσιτεία της που έδωσε σε αυτή και το επίθετο «Παραδεισιώτισσα». Πριν ακόμα ρωτήσουν, ο Γέροντας, τους πρόλαβε. Μας έστειλε ευλογία μικρές εικονίτσες της Παναγίας χωρίς να του το ζητήσουμε με παρόμοια παράσταση με αυτή που σκεπτόμασταν και κάτω από αυτή να γράφει «Ευλογία Μοναχού Γαβριήλ Κελί Οσίου Χριστοδούλου εν Πάτμω Μονής Κουτλουμουσίου Αγίου Όρους». Ήταν σαν να μας έλεγε προχωρήστε, έχετε την ευλογία και έτσι έχοντας την εικονίτσα αυτή ως βάση προσθέσαμε κάτω παιδάκια τα οποία προσβλέπουν στο έλεος της Παναγίας και πάνω δεξιά και αριστερά της Παναγίας τους αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ. Η εικόνα δίδει σε όλους μας μια παράκληση και ένα μήνυμα.

Η Παναγία μας έχει μεγάλη παρρησία στον Κύριο, γιατί γι’ αυτήν εκτός από Κύριος και Θεός είναι και Υιός της και μπορεί να τις δίδεται πιο εύκολα αυτό που μεσιτεύει προς εμάς και στην προκειμένη περίπτωση είναι ο Παράδεισος. Είναι επίσης η Παναγία μας, ο ίδιος ο Παράδεισος, γιατί ένωσε μέσα της Θεό και άνθρωπο, είναι, και Εκείνη που άνοιξε τον Παράδεισο, όπως ψάλλουμε: «Χαίρε, δι’ ής ήνοίχθη Παράδεισος». Για νήπια και βρέφη που πρόλαβαν να βαπτιστούν δεν υπάρχει αμφιβολία ότι βρίσκονται στον Παράδεισο, αφού καθαρά με το βάπτισμά τους που δεν πρόλαβε καμία αμαρτία να τους μολύνει εισέρχονται στην αιώνια ζωή. Σε αυτή την περίπτωση ζητούμε από την Παναγία να παρηγορήσει τους γονείς και αδέλφια για το πρόωρο του θανάτου τους. Υπάρχει όμως ο πόνος πολλών γονέων κυρίως της μάνας όταν για οποιοδήποτε λόγο έχασαν χωρίς να το προκαλέσουν ή να το θέλουν το παιδί τους σε όποιο στάδιο αυτό ήταν, ως έμβρυο, ή κατά την εγκυμοσύνη ή μετά από αυτήν χωρίς να προλάβει του βαπτίσματος. Στην ανησυχία τους αυτό το παιδί, αν θα σωθεί ή όχι, η απάντηση είναι δύσκολη να δοθεί. Οι περισσότεροι απαντούν σκληρά αβασάνιστα και άπονα ότι δεν υπάρχει σωτηρία για τους αβάπτιστους. Αυτή είναι μια αλήθεια εφόσον ο Χριστός μας είπε «ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται» (Ματθ. 16,16). Αυτός ο οποίος θα πιστέψει στην διδασκαλία του Χριστού και θα βαπτιστεί στο όνομα της Αγίας Τριάδος θα σωθεί. Από την άλλη όμως ο απόστολος Παύλος γράφει ότι ο Θεός ενδέχεται στην άπειρη αγάπη του να σώσει και ανθρώπους που δεν γνώρισαν τον Χριστό κρίνοντας αυτούς με βάση την συνείδησή τους δίνοντας μας το μήνυμα ότι δεν πρέπει να θέτουμε όρια στην ευσπλαχνία του Θεού (Ρωμ. 2, 10-16). Σε αυτή την κατηγορία μπορεί κανείς να συμπεριλάβει και τα αβάπτιστα έμβρυα ή νήπια που δεν βαπτίστηκαν ιδιαίτερα όταν αυτά κυοφορούνταν από μητέρες που ήταν βαπτισμένες και κοινωνούσαν των αχράντων μυστηρίων προσβλέποντας να γεννήσουν το παιδί και να το αφιερώσουν στον Κύριο με το βάπτισμά του. Όταν αυτό συνοδεύεται και με προσευχές και παρακλήσεις προς την Παναγία, βλέποντας την μετάνοιά μας και τον πόθο μας ίσως ο Θεός τελικά μας φανεί ίλεως και για το δικό μας παιδί, αδελφό, συγγενή και το σώσει.

Η εικόνα δεν δικαιώνει όλα τα αβάπτιστα έμβρυα και νήπια ότι θα σωθούν πόσο δε μάλλον όταν αυτά θανατώθηκαν άσπλαχνα από γονείς και ιατρούς. Δίδει το φοβερό μήνυμα προς τους γονείς, τις μητέρες αλλά στους ιατρούς και προς κάθε συμβαλλόμενο να ευαισθητοποιηθούν στο θέμα αυτό κυρίως των εκτρώσεων που με βία σκοτώνουν αθώες ψυχές. Η μεγαλύτερη γενοκτονία της ανθρωπότητας επιτελέστηκε και επιτελείται στις μέρες μας από τάχα μορφωμένους και πολιτισμένους ανθρώπους που αφαιρούν για οποιοδήποτε λόγο και φθηνή δικαιολογία το δικαίωμα της ζωής αυτών των εμβρύων και μάλιστα να καλύπτονται νομικά! Η συνείδηση, όμως, όπως πολλοί πνευματικοί ομολογούν βαραίνει ιδιαίτερα τις μητέρες και δεν μπορεί να δώσει ησυχία σε αυτές όσο και αν προσπαθούν να αναστείλουν την ηθική και την συνείδησή τους. Στην προκειμένη περίπτωση θα πρέπει να καταφύγουν με ειλικρινή μετάνοια στην εξομολόγηση όσοι διέπραξαν τέτοιο μεγάλο αμάρτημα και κάτω από το έλεος της Παναγίας μας να σώσουν την ψυχή τους και, αφού ζητήσουν με δάκρυα το έλεος του Θεού δια μέσου της Παναγίας, Αυτός να φανεί ίλεως και για τις ψυχές αυτών που δεν έφταιξαν σε τίποτα και έφυγαν πρόωρα από αυτή τη ζωή.

Η παρούσα εικόνα εικονίζει την Παναγία βρεφοκρατούσα να περιστοιχίζεται από τους αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ. Ένας άγγελος παραδίδει την ψυχή του αώρως κοιμηθέντος εμβρύου ή νηπίου στον Χριστό ενώ η Παναγία μεσολαβεί για την σωτηρία του. Κάτω πολλές ψυχές από αυτά αγοράκια και κοριτσάκια προσβλέπουν με ικετευτικό βλέμμα προς την Παναγία όπως τα σώσει. Μερικά από αυτά δεν έχουν διαμορφώσει το πρόσωπό τους ακόμα, γιατί δεν πρόλαβαν να κυοφορηθούν ως έμβρυα, οι ψυχές τους όμως είναι ολοκληρωμένες και ποθούν τη σωτηρία.

Κάτω από την εικόνα γράψαμε την παράκληση: «Υπέρ Πάντων των αώρως κοιμηθέντων και αβαπτίστων εμβρύων και νηπίων» δέησις – δωρεά της εικόνας πνευματικών τέκνων Γέροντα Γαβριήλ: Γαβριήλ Μον. Τυχικού Ιερ. Δέσποινας, Ηλία, Γεωργίας, Μαρίας, Αθανασίου μετά των οικογενειών αυτών. Η εικόνα ιστορήθηκε από την αγιογράφο Ρεβέκκα Μωϋσή το 2020. Πίσω από την εικόνα γράψαμε: «Ο Κύριος να ελεήσει τις ψυχές τους κατά την ευσπλαχνία Του και κατά την πίστη μας». Με την ιστόρηση της εικόνας απευθυνθήκαμε στον Δρ. Χαράλαμπο Μπούσια ο οποίος πρόθυμα μας έγραψε απολυτίκιο και μεγαλυνάριο προς την Παναγία Παραδεισιώτισσα τα οποία και δημοσιεύουμε με την άδειά του.

Ἀπολυτίκιον.
Ἦχος πλ. α΄. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Παραδείσου οἰκήτορας σαῖς δεήσεσι δεῖξον τοὺς σοὶ προσιόντας καὶ ἐκβοῶντας τρανῶς Μῆτερ Παραδεισιώτισσα, θησαύρισμα τῆς Παχυάμμου, σὺν χοροῖς τῶν Ἀγγέλων, ἀγαθή, προώρως θανόντα τάξον βρέφη καὶ νήπια πάντα, τὰ ἀπειρόκακα, Μητρόθεε.

Μεγαλυνάριον
Παραδεισιώτισσα, σὴν μορφὴν ἐν τῇ Παχυάμμῳ ἀσπαζόμενοι εὐλαβῶς σὲ παρακαλοῦμεν· Χορείαις τῶν Ἀγγέλων προώρως τὰ θανόντα νήπια σύνταξον.

Στις 26 Δεκεμβρίου 2020 τελέστηκε για πρώτη φορά Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίων Ραφαήλ Νικολάου και Ειρήνης στον Παχύαμμο και έκτοτε η εικόνα φυλάσσεται εκεί μέχρι που ο Θεός ευοδώσει τις προσπάθειές μας για να ανεγερθεί και πάλι ο ναός της Παναγίας Παραδεισιώτισσας. Ήδη τον Μάιο του 2023 μετά από επιτόπου επίσκεψή μας καταθέσαμε την θέλησή μας για την ανέγερσή του στην πιο πάνω κοινότητα και άρχισαν οι προσπάθειές. Συζητώντας αυτά και με τον εφημέριο του ναού Αγίου Ραφαήλ στον Παχύαμμο πατέρα Θεόδωρο Θεοδώρου, όταν ανεγερθεί ο ναός, θα καθιερωθεί και ημέρα εορτασμού της Παναγίας Παραδεισιώτισσας στις 23 Αυγούστου, ημέρα απόδοσης της εορτής της κοιμήσεως της Θεοτόκου ή στις 26 Δεκεμβρίου, ημέρα της Σύναξης της Θεοτόκου.

† Ο Πάφου Τυχικός

impaphou