Αγ.Ιωάννου του Χρυσοστόμου
‘’Χαίρε, διδάσκαλε’’. Και τον φίλησε με προσποιητή εγκαρδιότητα»[Ματθ. 26, 48].
Πω, πω! Πόση πονηρία και κακία δέχτηκε η ψυχή του προδότη!
Διότι με ποιους οφθαλμούς αντίκρισε τότε τον Διδάσκαλο;
Με ποιο στόμα Τον φιλούσε;
Πόσο μολυσμένη σκέψη! Τι σκέφτηκε;
Τι τόλμησε να κάνει;
Ποιο γνώρισμα της προδοσίας Του έδωσε; «Ὃν ἂν φιλήσω (εκείνον που θα φιλήσω)», λέει.
Έπειτα όταν Του είπαν ότι ζητούν τον Ιησού, λέγει «ἐγώ εἰμι (Εγώ είμαι αυτός που ζητάτε)» [Ιω. 18, 5] και εδώ πάλι προσθέτει «ἑταῖρε, ἐφ᾿ ᾧ πάρει; (φίλε, άφησε το φίλημα και κάνε αυτό για το οποίο ήλθες και βρίσκεσαι τώρα εδώ)» [Ματθ. 25, 50].
Διότι αφού έδειξε την δύναμή Του, τον συγχώρησε.
Ο Λουκάς μάλιστα λέει ότι και μέχρι αυτή την ώρα προσπαθεί να τον διορθώσει λέγοντας «ὁ δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Ἰούδα, φιλήματι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου παραδίδως; (Ιούδα, με φίλημα, που ως τώρα ήταν δείγμα της αγάπης μας, προδίδεις Αυτόν που είναι ο μοναδικός εκπρόσωπος του ανθρώπινου γένους και ο αναμενόμενος Μεσσίας σύμφωνα με τους προφήτες;)» [Λουκά 22, 48].
«Ούτε τον τρόπο της προδοσίας δεν ντρέπεσαι», λέει.
Αλλά επειδή ούτε αυτό δεν τον εμπόδισε, καταδέχθηκε και να φιληθεί, και παρέδωσε θεληματικά τον εαυτό Του και Τον συνέλαβαν και τον κράτησαν κατά την νύκτα εκείνη κατά την οποία έφαγαν το πασχαλινό δείπνο· τόσο πολύ έβραζαν και ήταν κυριευμένοι από μανία.
Αλλά όμως τίποτε δεν θα μπορούσαν να κάνουν εάν δεν τους το επέτρεπε Εκείνος.
Αγ.Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
«Ἐκεῖνο ποὺ ἔχεις νὰ κάνῃς, κάνε το γρήγορα».(Ἰω. ιγ΄27)Ὁ Χριστὸς δὲν ἔπαψε μέχρι τέλους νὰ διορθώνῃ ἐκεῖνον ποὺ ἐπρόκειτο νὰ Τὸν προδώσῃ. Ἐνῶ γνώριζε, ὅτι δὲν θὰ παραιτηθῇ ἀπὸ τὴν προδοσία, δὲν ἔπαψε μὲ συμβουλές, μὲ προτροπές, μὲ εὐεργεσίες, μὲ ἀπειλές, μὲ κάθε τρόπο διδασκαλίας νὰ τὸν συγκρατῇ καὶ νὰ τὸν ἀναχαιτίζῃ συνεχῶς μὲ τὸ λόγο, σὰν μὲ κάποιο χαλινάρι. Κι αὐτὸ τὸ ἔκανε, γιὰ νὰ διδάξῃ, ὅτι κι ἄν ἀκόμη γνωρίζουμε ἀπὸ πρίν, ὅτι δὲν θὰ πεισθοῦν οἱ ἀδελφοί, ἐμεῖς νὰ κάνουμε κάθε τι ποὺ ἐξαρτᾶται ἀπὸ μᾶς καὶ νὰ δίνουμε τὴ συμβουλὴ καὶ προτροπὴ ποὺ θεωροῦμε σωστή.
Γέροντας Εφραίμ, Σκήτης Αγίου Ανδρέα
Γιατί εξέλεξε ο Κύριος τον Ιούδα μαθητή Του αφού προγνώριζε ότι θα Τον προδώσει;
Για να δείξει ο Χριστός ότι όλους τους καλεί και τους δέχεται, αλλά δεν Τον θέλουν όλοι.
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς επισκόπου Αχρίδος, Εμπνευσμένα Κείμενα Ορθοδόξου Πνευματικότητος, εκδ. «Ορθόδοξος Κυψέλη» 1956
(Στον σιδερά Ραντοσάββα Ι., για τον προδότη Ιούδα)
Ρωτάς: «Θα συγχωρηθή άραγε στον Ιούδα η αμαρτία της προδοσίας του Διδασκάλου και Κυρίου του Ιησού Χριστού;».
Δε γνωρίζω για ποιο λόγο σε ενδιαφέρει κάτι τέτοιο. Για μας δεν αποτελεί τη μεγαλύτερη μέριμνα αυτό, το να μην προδώσουμε εμείς το Χριστό με τις ανομίες μας; Και ακόμα πιο σημαντικό· πως να σώσουμε τις ψυχές μας; Γιατί δες, το ρολόι της ζωής μας μετράει γοργά τις μέρες και τις ώρες υπενθυμίζοντάς μας την επικείμενη έξοδο από τούτο τον κόσμο. Όλοι εμείς θα βρεθούμε ενώπιον του αιωνίου Κριτού, ο Οποίος θα εκφέρει την δίκαιη Κρίση Του για όλα εκείνα που πράξαμε στη ζωή μας, ενώπιον όλων των ουρανίων ανθρώπων.
Όταν οι άνθρωποι πηγαίνουν σε δίκη, σκέφτεται ο καθένας τα δικά του αμαρτήματα και τις αδικίες και το πως θα δικαιολογήσει τον εαυτό του ενώπιον του δικαστού. Κανείς δεν έχει το χρόνο και την επιθυμία να σκεφτεί για τις αμαρτίες των άλλων, μήτε και να μπει στα μυστικά του νου του δικαστή που θα κρίνει.
Ποιος γνωρίζει το πως θα κρίνει ο αιώνιος Κριτής εμένα και εσένα; Σίγουρο είναι μονάχα ένα, ότι θα μας κρίνει κατά το δίκαιο και όχι άδικα, ενώ εμείς θα θέλαμε περισσότερο να μας κρίνει όχι κατά το δίκαιο αλλά με έλεος. Μάταια όμως. Εκείνος υποσχέθηκε να κρίνει κατά δικαιοσύνην. Γι’ αυτό μας καταλαμβάνει φόβος και τρόμος. Γι’ αυτό και εγώ, δεν επιθυμώ ούτε για σένα, ούτε για μένα και για κανένα στον κόσμο, να βρεθεί σε κείνη την πλευρά που θα βρίσκεται ο Ιούδας ο Ισκαριώτης.
Επειδή ο Ιούδας, είναι προδότης. Είναι προδότης και του Θεού και των ανθρώπων και του ίδιου του εαυτού του. Πρόδωσε το Χριστό, τους Αποστόλους, τον εαυτό του τον ίδιο ως άνθρωπο. Πρόδωσε το Χριστό και τους Αποστόλους στους Ιουδαίους και τον εαυτό του στο διάβολο. Γιατί είναι γραμμένο: τότε εισήλθεν εις εκείνον ο σατανάς (Ίω. 13, 27). Είναι δύσκολο να μετρήσει κανείς όλο το βάθος του κακού που κατέλαβε τον Ιούδα. Ήταν άπιστος και αχόρταγος, κλέφτης και φιλάργυρος, φίλαυτος και προδότης -τέλος, απελπισμένος και αυτόχειρας.
Ο Υιός του Θεού πολλές φορές τον προειδοποίησε να αφήσει τον κακό του δρόμο αλλά εκείνος έμεινε αμετανόητος. Ο Υιός του Θεού, έδειχνε απέναντί του, την ίδια φροντίδα και αγάπη καθώς και στους υπόλοιπους μαθητές αλλά εκείνος στην αγάπη απαντούσε με μίσος.
Ο Υιός του Θεού, γονάτισε και του έπλυνε τα πόδια, λίγο πριν την προδοσία και από το χέρι Του, του πρόσφερε τεμάχιο άρτου βουτηγμένο στο άλας. Με ψωμί και αλάτι, εμείς υποδεχόμαστε τους υψηλούς καλεσμένους. Ο πράος και ταπεινός Κύριος θέλησε να ανυψώσει την αξιοπρέπεια του Ιούδα, γι’ αυτό του προσέφερε άρτο και άλας. Τον χαιρέτησε με άρτο και άλας ακριβώς πριν την προδοσία.
Ο Ιούδας, πήρε με το χέρι του το ψωμί και το αλάτι από το χέρι του Υιού του Θεού, τα πήρε με το χέρι μα τα απέρριψε στην καρδιά του με περιφρόνηση. Ο θνητός άνθρωπος, απέρριψε την αγάπη του Αθανάτου! Γι’ αυτό ο Θεός τον απέρριψε πλήρως, και μετά το ψωμίον τότε εισήλθεν εις εκείνον ο σατανάς (Ίω. 13, 27). Από εκείνη τη στιγμή ο Ιούδας, πρώην μαθητής του Ιησού Χριστού και πρώην άνθρωπος, διεγράφη από τον κατάλογο των ανθρώπων και καταγράφηκε στις τάξεις των πνευμάτων της κολάσεως.
Εσύ τώρα, πειράζεις το Θεό και ρωτάς αν ο Θεός θελήσει να συγχωρήσει τα πνεύματα της κολάσεως και να τα σώσει. Δοκιμάζεις την ευσπλαχνία του Θεού καθώς έκαναν και οι Εβραίοι δοκιμάζοντας τη δύναμη του Θεού στο Γολγοθά, λέγοντας: ει υιός ει του Θεού, κατάβηθι από του Σταυρού (Μτ. 27, 40). Για το πείραγμά τους αυτό οι Εβραίοι, έλαβαν άξια πληρωμή σε τούτο τον κόσμο. Φυλάξου λοιπόν και εσύ για να μη λάβης την αμοιβή των ομοφρονούντων με τον Ιούδα.
Δεν είναι αλήθεια ότι ο Ιούδας ήταν προορισμένος από Θεού, να γίνει προδότης όπως νομίζεις εσύ. Αν ήταν έτσι, τότε γιατί ο Υιός του Θεού κόπιασε τόσο για να τον αποτρέψει από την κακή του πράξη;
Για ποιο λόγο, πριν απ’ όλα, τον προσέλαβε ως μαθητή Του και τον κράτησε δίπλα Του για τρία χρόνια; Γιατί να ταπεινωθεί μπροστά του και να του πλύνει τα πόδια; Γιατί με τα ίδια τα Άγια χέρια Του να του δώσει το ψωμί και το αλάτι; Διαβάζοντας μέσα στην ψυχή του Ιούδα τις κακές προθέσεις του, ο Κύριος έκανε όλα αυτά για να τον σώσει από την αιώνια απώλεια.
Και αν έχει πάλι ειπωθεί ότι οι σκανδαλοποιοί θα πρέπει να έρθουν, είναι επίσης ειρημένο και τούτο σαν αυστηρή προειδοποίηση: ουαί τω ανθρώπω εκείνω δι’ ου το σκάνδαλον έρχεται (Μτ. 18, 7).
Σκανδαλοποιός είναι ο ίδιος ο σατανάς και σαν τέτοιος, πρέπει να επιτελέσει το έργο του. Γι’ αυτό, ανάγκη γαρ εστίν ελθείν τα σκάνδαλα (Μτ. 18, 7), δι’ εκείνου και από εκείνον. Αλίμονο όμως στον άνθρωπο που θα παραδοθεί στο σατανά και θα γίνει όργανό του. Αλίμονο σε εκείνον που αντίθετα στην αγάπη του Θεού, θα δείξει την αγάπη του στον αντίπαλο του Θεού.
Να προσεύχεσαι στο Θεό, να σε φυλάγει από τον Σκανδαλοποιό που σκανδάλισε τον Ιούδα και τους Ιουδαίους και να μη γίνης ποτέ υπηρέτης και όργανο του σκανδαλισμού του.
Θεοφάνης ο Κεραμεύς, κ.α. Από
την ανάσταση του Λαζάρου στην ανάσταση του Χριστού: Δέκα πατερικές
ομιλίες, μετάφραση Γεωργίου Β. Μαυρομάτη, 1η έκδ., Αθήνα, Αρμός, 2001.
Τι
θέλεις να πάρεις, πες μου; Διότι εκείνοι δεν έχουν τίποτε αντάξιο του
Δεσπότη να σου δώσουν. Σύμφωνα με τη Γραφή ολόκληρος ο κόσμος δεν είναι
άξιος ενός ανθρώπου (Πρβλ. Ματθ. ιστ’ 26). Για τον Δεσπότη, που
δημιούργησε τον κόσμο, τι αντάξιό Του έχουν να δώσουν; Έλα, Ιούδα να σε
ρωτήσω και πες μου, γιατί Τον παραδίδεις; Μήπως σε στέρησε σε κάτι από
του άλλους μαθητές; Μήπως έδωσε κάτι περισσότερο σ’ εκείνους; Μήπως την
ίδια χάρη που έδωσε σ’ εκείνους δεν έδωσε και σ’ εσένα παρόμοια, ώστε να
Τον παραδίδεις; Δεν παρευρισκόσουν κι εσύ, όταν είπε: «Σε τι θα
ωφεληθεί ο άνθρωπος, εάν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο, χάσει όμως την
ψυχή του;» (Ματθ. ιστ΄ 26). Της οποίας ψυχής δεν υπάρχει τίποτε ανώτερο
και πολυτιμότερο. Αλλά είναι ανώτερη από όλα, εάν κερδίσει ακόμη κι όλον
τον κόσμο. Και δεν έχει την παραμικρή ωφέλεια για το χάσιμο της ψυχής
του.
Εσύ ταλαίπωρε, προτιμάς να πάρεις τριάντα αργύρια, και να ζημιωθείς την ψυχή σου; Προς όλους σας μαζί δεν παρήγγειλε ο Χριστός: «Μη πάρετε μαζί σας διπλά ρούσα, ούτε σακίδιο, ούτε ραβδί, ούτε χάλκινο νόμισμα στις ζώνες σας» (βλ. Ματθ. ι΄ 9-10); Και όλοι μεν οι άλλοι μαθητές δεν αντιπαρήλθαν τα λόγια του Δεσπότη, κι εσύ, ταλαίπωρε, τα αντιπαρήλθες και επιθύμησες αργύρια;
Μετά πες μου. Ποια επαγγελία μεγαλύτερη έδωσε ο Χριστός σ’ αυτούς; Σ’ όλους μαζί δεν είπε, ότι «θα καθίσετε επάνω σε δώδεκα θρόνους για να κρίνετε τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ» (Ματθ. ιθ΄ 28); Σε όλους δεν είπε ότι «Σας έχω δώσει εξουσία να πατάτε επάνω σε φίδια και σκορπιούς, και να κυριαρχείτε επάνω στον εχθρό» (Λουκ. ι΄ 19); Σας έδωσε την εξουσία να πατάτε επάνω σε φίδια και σκορπιούς. Την εξουσία δεν την κράτησε για τον Εαυτό Του. Δεν σας στέρησε ούτε από μια από τις χάριτές Του. Και εσύ ετοιμάστηκες να πας να Τον προδώσεις; Και τόσο πολύ σου έδωσε τη Χάρη Του που δεν σε χώρισε από την κοινωνία του Άρτου και του Ποτηρίου. Και όταν ζώστηκε ο Κύριος την ποδιά και έπλυνε τα πόδια των μαθητών, δεν έπλυνε το ίδιος και τα δικά σου πόδια; Δεν σε στέρησε από τίποτε. Γιατί Τον παρέδωσες; Πες μου. Δεν σε κακολόγησε, κι εσύ σκέφτηκες τέτοια πράγματα εναντίον Του; Ήσουν στο τραπέζι και το χέρι σου πήρε από τον άρτο Του, αλλά η ψυχή σου το αντίτιμο της ζωής Του συμφωνούσε. Ω Ιούδα! Γιατί το έκανες αυτό κι έγινες εχθρός του Κυρίου; Και έγινες φίλος του διαβόλου και παρέδωσες τον Κύριο; Εσένα, που σε αγαπούσε όπως τον εαυτό Του και σε είχε στο ίδιο τραπέζι να τρως, και να κάθεσαι μαζί Του, τέτοιο κακό επιχείρησες να Του κάνεις; Γι’ αυτό και ο Δαβίδ προφήτεψε και είπε εκ μέρους του Κυρίου: «Εάν με ονείδιζε ο εχθρός μου θα το υπέφερα. Εάν έλεγε μεγάλα λόγια εναντίον μου αυτός που με μισεί, θα κρυβόμουν από αυτόν» (Ψαλμ. νδ΄ 13). Και αλλού προσθέτει: «Αυτός που έτρωγε το ψωμί μου με κλώτσησε» (Ψαλμ. μ΄ 10). Αλλοίμονό σου, Ιούδα, γιατί ενώ ήσουν φίλος του Κυρίου, και έγινες παραλογιζόμενος εραστής των χρημάτων, ταλαίπωρε, προετοιμάστηκες να γίνεις Προδότης του Κυρίου. Και δεν κατάλαβες ότι για τα χρήματα εκείνα που επιθύμησες, έγινες κληρονόμος και πολλών κακών[...]
Εσύ ταλαίπωρε, προτιμάς να πάρεις τριάντα αργύρια, και να ζημιωθείς την ψυχή σου; Προς όλους σας μαζί δεν παρήγγειλε ο Χριστός: «Μη πάρετε μαζί σας διπλά ρούσα, ούτε σακίδιο, ούτε ραβδί, ούτε χάλκινο νόμισμα στις ζώνες σας» (βλ. Ματθ. ι΄ 9-10); Και όλοι μεν οι άλλοι μαθητές δεν αντιπαρήλθαν τα λόγια του Δεσπότη, κι εσύ, ταλαίπωρε, τα αντιπαρήλθες και επιθύμησες αργύρια;
Μετά πες μου. Ποια επαγγελία μεγαλύτερη έδωσε ο Χριστός σ’ αυτούς; Σ’ όλους μαζί δεν είπε, ότι «θα καθίσετε επάνω σε δώδεκα θρόνους για να κρίνετε τις δώδεκα φυλές του Ισραήλ» (Ματθ. ιθ΄ 28); Σε όλους δεν είπε ότι «Σας έχω δώσει εξουσία να πατάτε επάνω σε φίδια και σκορπιούς, και να κυριαρχείτε επάνω στον εχθρό» (Λουκ. ι΄ 19); Σας έδωσε την εξουσία να πατάτε επάνω σε φίδια και σκορπιούς. Την εξουσία δεν την κράτησε για τον Εαυτό Του. Δεν σας στέρησε ούτε από μια από τις χάριτές Του. Και εσύ ετοιμάστηκες να πας να Τον προδώσεις; Και τόσο πολύ σου έδωσε τη Χάρη Του που δεν σε χώρισε από την κοινωνία του Άρτου και του Ποτηρίου. Και όταν ζώστηκε ο Κύριος την ποδιά και έπλυνε τα πόδια των μαθητών, δεν έπλυνε το ίδιος και τα δικά σου πόδια; Δεν σε στέρησε από τίποτε. Γιατί Τον παρέδωσες; Πες μου. Δεν σε κακολόγησε, κι εσύ σκέφτηκες τέτοια πράγματα εναντίον Του; Ήσουν στο τραπέζι και το χέρι σου πήρε από τον άρτο Του, αλλά η ψυχή σου το αντίτιμο της ζωής Του συμφωνούσε. Ω Ιούδα! Γιατί το έκανες αυτό κι έγινες εχθρός του Κυρίου; Και έγινες φίλος του διαβόλου και παρέδωσες τον Κύριο; Εσένα, που σε αγαπούσε όπως τον εαυτό Του και σε είχε στο ίδιο τραπέζι να τρως, και να κάθεσαι μαζί Του, τέτοιο κακό επιχείρησες να Του κάνεις; Γι’ αυτό και ο Δαβίδ προφήτεψε και είπε εκ μέρους του Κυρίου: «Εάν με ονείδιζε ο εχθρός μου θα το υπέφερα. Εάν έλεγε μεγάλα λόγια εναντίον μου αυτός που με μισεί, θα κρυβόμουν από αυτόν» (Ψαλμ. νδ΄ 13). Και αλλού προσθέτει: «Αυτός που έτρωγε το ψωμί μου με κλώτσησε» (Ψαλμ. μ΄ 10). Αλλοίμονό σου, Ιούδα, γιατί ενώ ήσουν φίλος του Κυρίου, και έγινες παραλογιζόμενος εραστής των χρημάτων, ταλαίπωρε, προετοιμάστηκες να γίνεις Προδότης του Κυρίου. Και δεν κατάλαβες ότι για τα χρήματα εκείνα που επιθύμησες, έγινες κληρονόμος και πολλών κακών[...]