«…τολμήσας εἰσῆλθε πρός Πιλᾶτον καί ἠτήσατο τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ» (Μαρκ. 15, 43)
Ἡ σημερινή Εὐαγγελική περικοπή, ἀγαπητοί μου, παρουσιάζει τήν τόλμη ἐκείνων τῶν ἀνθρώπων πού διακόνησαν στήν ταφή τοῦ Κυρίου. Τοῦ Ἰωσήφ, πού καταγόταν ἀπό τήν πόλη Ἀριμαθαία, διακεκριμένου μέλους τοῦ ἰουδαϊκοῦ συνεδρίου πού ἄνηκε στήν ἐξέχουσα τάξη τῆς κοινωνίας, καί τῶν μυροφόρων γυναικῶν, πού ἀψήφησαν τόν φόβο καί τόν κίνδυνο νά χάσουν τά πάντα καί, τολμῶντας, φρόντισαν γιά τό νεκρό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. Ἄς σταθοῦμε ὅμως σέ αὐτή τήν ἀρετή τῆς τόλμης καί τῆς ὑπέρβασης τοῦ φόβου.
Ἡ τόλμη ὀφείλει νά κοσμεῖ κάθε χριστιανό, ἀφοῦ «οὐκ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ Θεὸς Πνεῦμα δειλίας, ἀλλὰ δυνάμεως» (Τιμ. Β΄, 1, 7). Στό βιβλίο τῆς Ἀποκάλυψης οἱ δειλοί ὀνομάζονται καί ἄπιστοι, διότι λιποτακτοῦν, προδίδουν τόν ἀγώνα. Αὐτούς βδελύσσεται ὁ Θεός. «Τοῖς δὲ δειλοῖς καὶ ἀπίστοις καὶ ἐβδελυγμένοις…τὸ μέρος αὐτῶν ἐν τῇ λίμνῃ τῇ καιομένῃ ἐν πυρὶ καὶ θείῳ, ὅ ἐστιν ὁ θάνατος ὁ δεύτερος» (Ἀποκ. 21, 8).
Προκειμένου νά ἀποκτήσει κάποιος τήν τόλμη καί νά ὑπερβεῖ τόν φόβο, τή δειλία, τό ἄγχος, τήν ἀγωνία, εἶναι ἀπαραίτητο νά μήν εἶναι προσκολλημένος στά ὑλικά ἀγαθά, νά χωριστεῖ τροπικά ἀπό τόν κόσμο καί νά ἀποθέσει ὅλη του τή μέριμνα καί ἐλπίδα στόν Θεό. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὑπενθυμίζει ὅτι «αὐτὸς γὰρ εἴρηκεν· οὐ μή σε ἀνῶ οὐδ’ οὐ μή σε ἐγκαταλίπω» καί ὅτι «θαρροῦντας ἡμᾶς λέγειν· Κύριος ἐμοὶ βοηθός, καὶ οὐ φοβηθήσομαι» (Ἑβρ. 13, 5-6). Βέβαια, ὁ ἄνθρωπος ὑπερβαίνει τόν φόβο καί μέ τήν ἀγάπη: «φόβος οὐκ ἔστιν ἐν τῇ ἀγάπῃ ἀλλὰ ἡ τελεία ἀγάπη ἔξω βάλλει τὸν φόβον» (Α΄ Ἰω. 4, 18), χωρίς αὐτό νά σημαίνει τήν ἀπόρριψη τοῦ ἐνάρετου φόβου τοῦ Θεοῦ, πού προϋποτίθεται γιά τόν ἀποκλεισμό τοῦ φόβου μέ τήν ἀρνητική ἔννοια· «ὁ φοβούμενος Κύριον οὐδὲν εὐλαβηθήσεται οὐ μὴ δειλιάσῃ» (Σοφ. Σειρ. 34, 14).
Ἡ χριστιανική τόλμη, πού ἀφορᾶ στήν ὑπεράσπιση τῶν δικαιωμάτων τοῦ Θεοῦ καί τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου, φανερώνονται πρωτίστως ὡς σταθερότητα στίς ἀρχές μας μέσα στήν καθημερινή ζωή, δεικνύοντας ἔτσι στόν κόσμο ὅτι ἔχουμε καταστήσει κέντρο τῆς ζωῆς μας τόν Ἰησοῦ Χριστό. Τό παράδειγμα βέβαια θά συνοδεύεται ἀπαραίτητα ἀπό τή θαρραλέα καί σεμνή ἀπάντησή μας στόν ἐχθρό. Θά διαμαρτυρόμαστε κατά τοῦ κακοῦ καί θά συγκρουόμαστε μαζί του μέ ἀνδρεία. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος διδάσκει νά διαμαρτυρόμαστε γιά τίς ἀδικίες· «Ὅταν οὖν τι παράνομον γένηται, μηδεὶς ἔστω νωθής, ἀλλὰ πυρὸς θερμότερος, καὶ τῶν ἀδικουμένων μὴ ἔλαττον ἀλγείτω, καὶ οὔτω τὰ πλείονα στήσεται τῶν κακῶν» (Εἰς Ψαλμ. ρλδ΄ 5, PG 55, 394). Δηλαδή, ὅταν γίνει κάτι τό παράνομο, κανείς νά μήν παραμένει νωθρός καί ἀδιάφορος, ἀλλά νά γίνεται θερμότερος ἀπό τή φωτιά καί νά μήν πονάει λιγότερο ἀπό ἐκείνους πού ἀδικοῦνται καί ἔτσι θά σταματήσουν τά περισσότερα ἀπό τά κακά. Καί πάλι θά πεῖ: «οὐ θρηνεῖν μόνον τὰ κακῶς γινόμενα, ἀλλὰ καὶ διορθοῦν δεῖ» (Ἐπιστ. Α΄, Ἰννοκεντίῳ, ἐπισκόπῳ Ρώμης, 2, PG 52, 532), πού σημαίνει δέν πρέπει νά θρηνοῦμε μόνο γιά ὅσα κακά συμβαίνουν, ἀλλά καί νά τά διορθώνουμε.
Ἡ χριστιανική τόλμη ἀναμφισβήτητα συνδέεται μέ τόν κατά Θεόν ζῆλο. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ἐκθέτοντας κανόνες τῆς χριστιανικῆς ζωῆς, λέει ὅτι ὁ χριστιανός πρέπει νά εἶναι «ζέων τῷ πνεύματι» (Ρωμ. 12, 11). Χαρακτηριστικό αὐτῆς τῆς κατάστασης εἶναι ἡ ἀκόρεστη ἐπιθυμία καί ὁ ἄοκνος ζῆλος γιά τήν ἐκτέλεση τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ (Μ. Βασιλείου, Ὅροι κατ’ ἐπιτομήν, PG 31, 1256). Αὐτός ὁ ὁποῖος προσελκύει τή χάρη τοῦ ἁγίου Πνεύματος στόν ἑαυτό του ζέει καί ἀναβράζει. Ἡ τόλμη εἶναι ἰδιαίτερα χρήσιμη στίς ἡμέρες μας, μιά καί ὑπάρχει κλιμάκωση ὄχι στό ἀγαθό, ἀλλά τουναντίον στήν ἁμαρτία. Ἡ ὀρθόδοξη πίστη καί ζωή χτυπιέται ἀπό ἐχθρούς ἐντός καί ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας. Ἄς δεῖ κάποιος τήν ἐπικαιρότητα θά παρατηρήσει ὅτι προωθεῖται ὅλο καί περισσότερο ἀπροκάλυπτα ἡ κατάλυση τῆς ὀρθόδοξης ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης. Ἀφέθηκαν τά πράγματα νά φθάσουν ἐδῶ πού ἔφθασαν, διότι δέν δημιουργήθηκε ἰσχυρή ἀντίσταση ἀπό τόν Ἱερό Κλῆρο καί τόν λαό. Ὀφείλουμε ὅλα τά μέλη τῆς Ἐκκλησίας, νά σταθοῦμε στό ὕψος τῶν περιστάσεων. Πότε θά πάρουμε στά σοβαρά τήν ὑπόθεση πού λέγεται «ὀρθοδοξία» καί θά τήν κάνουμε προσωπική μας ὑπόθεση; Διότι μόνο τότε θά ἐπιδείξουμε τήν κατάλληλη τόλμη καί μαχητικότητα ὑπέρ αὐτῆς, ὅταν ὁμολογοῦμε ἀπό τήν καρδιά μας τήν Ὀρθόδοξη Πίστι μας. Ὁ Ἰωσήφ ἀπό Ἀριμαθαίας καί οἱ μυροφόρες γυναῖκες ἐμφοροῦντο ἀπό τόλμη καί ζῆλο. Ὁ μέν ἦταν ἕτοιμος νά χάσει τή θέση καί τό κύρος του, οἱ δέ τή ζωή τους, χάριν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἐμεῖς τολμοῦμε;
Ἱεροδιακόνου π.Ἱεροθέου Κρητικοῦ