Από το «Μαμά, Μπαμπάς και Παιδιά»
Οι νέες γυναίκες και τα ζευγάρια αναβάλλουν συνήθως την δημιουργία οικογένειας όταν τα παιδιά έρχονται άνετα και φυσικά, σε νέα ηλικία. Χρησιμοποιούν αντισύλληψη, προχωρούν σε εκτρώσεις, σκέπτονται να καταψύξουν γενετικό υλικό για «αργότερα». Η γονιμότητα ωστόσο δεν περιμένει. Είναι πολύ ευαίσθητη και φθίνει με την πρόοδο της ηλικίας της γυναίκας άσχετα με το ότι εκείνη είναι ακόμη νέα. Αποτέλεσμα είναι οι γυναίκες να καταφεύγουν συχνά στις πολύ προβληματικές και αναποτελεσματικές τεχνικές υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.(1) Στην Ελλάδα πραγματοποιούνται περίπου 30.000 εξωσωματικές το χρόνο από τις οποίες γεννιώνται περί τα 5.000 παιδιά.(2) Οι περισσότερες θα είχαν αποφευχθεί εάν είχαν προχωρήσει στη δημιουργία παιδιών και οικογένειας εγκαίρως.
Δεδομένης της μείωσης της γυναικείας γονιμότητας με τη πρόοδο της ηλικίας και των συνεπειών της στη ψυχολογία της γυναίκας, στην οικογενειακή σταθερότητα και στη κοινωνία γενικότερα, δίνουμε ενημερωτικά την γνωμάτευση του Αμερικανικού Κολλεγίου Μαιευτήρων Γυναικολόγων για τη σχέση γυναικείας γονιμότητας και ηλικίας.
(Πηγή φωτό: independent.co.uk)
Γνωμοδότηση του American College of Obstetricians and Gynecologists και της American Society for Reproductive Medicine για τη σχέση γυναικείας γονιμότητας και ηλικίας (3)
Η γνωμοδότηση προέκυψε από τη συνεργασία του «American College of Obstetricians and Gynecologists (Committee on Gynecologic Practice)» και της «The Practice Committee of the American Society for Reproductive Medicine»
Η γονιμότητα των γυναικών μειώνεται σταδιακά αλλά σημαντικά ξεκινώντας περίπου από την ηλικία των 32 ετών, ενώ μειώνεται ακόμη πιο γρήγορα μετά την ηλικία των 37 ετών. Η εκπαίδευση και η βελτίωση της γνώσης σχετικά με την επίδραση της ηλικίας στη γονιμότητα είναι απαραίτητες στη παροχή συμβουλών στην γυναίκα που επιθυμεί να μείνει έγκυος. Δεδομένης της αναμενόμενης μείωσης της γονιμότητας που προκαλείται από την ηλικία, της αυξημένης συχνότητας προβλημάτων υγείας που μειώνουν τη γονιμότητα και του υψηλότερου κινδύνου απώλειας μιας κύησης, οι γυναίκες άνω των 35 ετών θα πρέπει να εκτιμώνται γρήγορα και κατάλληλα εάν δεν υπάρχει εγκυμοσύνη εντός 6 μηνών ή και νωρίτερα.
Η Βιολογική πραγματικότητα
Ο αριθμός των ωοκυττάρων στις ωοθήκες της γυναίκας μειώνεται φυσικά και προοδευτικά μέσω της διαδικασίας της ατρησίας. Το μέγιστο απόθεμα ωαρίων της γυναίκας υπάρχει στις 20 εβδομάδες κύησης στο θηλυκό έμβρυο και είναι 6-7 εκ. ωοκύτταρα. Ο αριθμός των ωαρίων μειώνεται σε περίπου 1-2 εκ. ωοκύτταρα κατά τη γέννηση του κοριτσιού. Ο αριθμός μειώνεται στις 300.000–500.000 στην εφηβεία, σε 25.000 σε ηλικία 37 ετών και στα 1.000 στην ηλικία των 51 ετών που είναι η μέση ηλικία εμμηνόπαυσης στις ΗΠΑ.
Η γονιμότητα των γυναικών μειώνεται σταδιακά αλλά σημαντικά ξεκινώντας περίπου από την ηλικία των 32 ετών, ενώ μειώνεται ακόμη πιο γρήγορα μετά την ηλικία των 37 ετών. Αυτό είναι αποτέλεσμα κυρίως της μείωσης της ποιότητας των ωαρίων σε συνδυασμό με ορμονικές μεταβολές, ειδικότερα σχετίζεται με τη σταδιακή αύξηση της ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης και μείωση στις συγκεντρώσεις της κυκλοφορούσας αντιμυλλεριανής ορμόνης και της inhibin B με την ηλικία. Οι μηχανισμοί που εμπλέκονται είναι ελάχιστα κατανοητοί αλλά φαίνεται να περιλαμβάνουν πολλαπλούς παράγοντες που κωδικοποιούνται από γονίδια στο χρωμόσωμα Χ και στα αυτοσωμικά χρωμοσώματα.
Η ηλικία από μόνη της έχει επίδραση στη γονιμότητα.
Τα ιστορικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι, μεταξύ των πληθυσμών που δεν χρησιμοποιούν αντισύλληψη, τα ποσοστά γονιμότητας μειώνονται με την αύξηση της ηλικίας των γυναικών. (Εικόνα 1)
Επειδή όμως και η σεξουαλική δραστηριότητα μειώνεται επίσης με την ηλικία, είναι μερικές φορές δύσκολο να ξεχωρίσουν οι επιπτώσεις της σεξουαλικής συμπεριφοράς στην υπογονιμότητα από αυτές λόγω αύξησης της ηλικίας. Ωστόσο, μια κλασική γαλλική μελέτη μπόρεσε να διαχωρίσει τις επιπτώσεις της μειωμένης σεξ. δραστηριότητας από εκείνες της ηλικίας στην υπογονιμότητα, μελετώντας υγιείς γυναίκες με συζύγους που είχαν αζωοσπερμία, οι οποίες υποβλήθηκαν σε σπερματέγχυση από δότη. Η μελέτη διαπίστωσε ότι τα ποσοστά εγκυμοσύνης μειώνονταν προοδευτικά με την αύξηση της ηλικίας της λήπτριας γυναίκας -ασθενούς. Το αθροιστικό ποσοστό εγκυμοσύνης που παρατηρήθηκε μετά από έως και 12 κύκλους σπερματέγχυσης, ήταν 74% για γυναίκες κάτω των 31 ετών και μειώθηκε στο 62% για γυναίκες ηλικίας 31-35 ετών και σε 54% για γυναίκες άνω των 35 ετών.
Παρόμοια τάση έχει παρατηρηθεί σε αναλύσεις δεδομένων που προέρχονται από προγράμματα εμβρυομεταφοράς εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) στις ΗΠΑ. Το ποσοστό των κύκλων εξωσωματικής γονιμοποίησης που οδήγησαν σε γεννήσεις ζώντων τέκνων ήταν σε μελέτες 41,5% σε γυναίκες μικρότερες των 35 ετών, 31,9% σε γυναίκες ηλικίας 35–37 ετών, 22,1% σε γυναίκες ηλικίας 38–40 ετών, 12,4% σε γυναίκες ηλικίας 41–42 ετών, 5% σε γυναίκες ηλικίας 43–44 ετών και 1 % σε γυναίκες άνω των 44 ετών. Αντίθετα, σε ασθενείς που χρησιμοποίησαν ωάρια που προέρχονταν από υγιείς, νεαρές δότριες, το 51% των εμβρυομεταφορών οδήγησαν σε τοκετό ζώντων παιδιών, ανεξάρτητα από την ηλικία της λήπτριας.
Καθώς αυξάνεται η ηλικία, αυξάνονται και οι κίνδυνοι για άλλα νοσήματα της γυναίκας που μπορεί να επηρεάσουν δυσμενώς τη γονιμότητα, όπως λειομυώματα, παθήσεις των σαλπίγγων και ενδομητρίωση. Γυναίκες με ιστορικό προηγούμενης χειρουργικής επέμβασης ωοθηκών, χημειοθεραπείας, ακτινοθεραπείας, σοβαρής ενδομητρίωσης, καπνίσματος, πυελικής λοίμωξης ή ισχυρό οικογενειακό ιστορικό πρώιμης εμμηνόπαυσης μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο πρόωρης μείωσης του αριθμού των ωοθυλακίων τους και μείωσης στη γονιμότητα.
Η σχετιζόμενη με την ηλικία μείωση της γονιμότητας, συνοδεύεται και από σημαντικές αυξήσεις στα ποσοστά ανευπλοειδίας (χρωμοσωμικών διαταραχών) και αυτόματης αποβολής του παιδιού που κυοφορείται. Η αυτοσωμική τρισωμία είναι το πιο συχνό εύρημα και σχετίζεται, τουλάχιστον εν μέρει, με αλλαγές στην μειωτική άτρακτο που προδιαθέτουν στη δημιουργία παθολογικών χρωμοσωμάτων. Ακόμη και στα μορφολογικά φυσιολογικά έμβρυα που επιλέγονται για μεταφορά στους κύκλους εξωσωματικής γονιμοποίησης, ο επιπολασμός της ανευπλοειδίας (διαταραχών χρωμοσωμάταων) είναι υψηλός στις γυναίκες προχωρημένης ηλικίας μητρότητας.
Η συχνότητα απώλειας του εμβρύου είναι επίσης σημαντικά αυξημένη με την πρόοδο της ηλικίας, ακόμη και αν υπάρχει ανίχνευση του καρδιακού παλμού του εμβρύου με το διακολπικό υπερηχογράφημα. Ειδικότερα, το 9,9% των γυναικών κάτω των 33 ετών που συλλαμβάνουν κατά τη διάρκεια της εξωσωματικής γονιμοποίησης με εμβρυομεταφορά, έχουν απώλεια εγκυμοσύνης μετά από 7 εβδομάδες κύησης (με τεκμηριωμένη καρδιακή δραστηριότητα του εμβρύου), με τα ποσοστά αποβολής να αυξάνονται προοδευτικά από 11,4% για γυναίκες ηλικίας 33-34 ετών σε 13,7 % για γυναίκες ηλικίας 35–37 ετών, 19,8% για γυναίκες ηλικίας 38–40 ετών, 29,9% για γυναίκες ηλικίας 41–42 ετών και 36,6% για γυναίκες άνω των 42 ετών. Αυτά τα δεδομένα είναι ανάλογα με τα ποσοστά αυξημένων αποβολών που αναφέρονται σε εθνικό επίπεδο στις ΗΠΑ για την εξωσωματική γονιμοποίηση, όπου το ποσοστό αποβολών αυξάνεται προοδευτικά με την ηλικία, από 13% στις γυναίκες μικρότερες των 35 ετών σε 54% σε γυναίκες ηλικίας 44 ετών και άνω.
Ολοκληρώνοντας,
Η γονιμότητα των γυναικών μειώνεται κατά τη διάρκεια των αναπαραγωγικών ετών κυρίως λόγω της ατρησίας των ωαρίων, ορμονικών και άλλων φυσιολογικών σωματικών μεταβολών, νοσημάτων, και παραγόντων που αφορούν ακόμη και μια εγκατεστημένη κύηση. Η μείωση της γονιμότητας μπορεί να είναι σημαντική ακόμη και πριν από την έναρξη των περιεμμηνοπαυσιακών ανωμαλιών της έμμηνης ρύσης.
Με βάση αυτά τα συμπεράσματα, το Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων και η Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής προτείνουν να υπάρξει εκπαίδευση και βοήθεια στο να συνειδητοποιήσει η γυναίκα την επίδραση της ηλικίας στη γονιμότητά της και να γίνει η κατάλληλη συμβουλευτική καθοδήγηση.
Δίνουμε την ανωτέρω γνωμάτευση γιατί πιστεύουμε πως βοηθά στις αποφάσεις ζωής κάθε νέου. Τα παιδιά είναι πολύτιμα και αξίζει να έχουν προτεραιότητα. Είναι αχαριστία προς στο Θεό να περιφρονούνται και να θανατώνονται όταν έρχονται αβίαστα και φυσικά και να βιάζει ο άνθρωπος αργότερα τη φύση για να τα αποκτήσει με όποιο πνευματικό και άλλο κόστος. Η δημιουργία οικογένειας σε νεαρή ηλικία και η αποδοχή των παιδιών που έρχονται μέσα από την αγάπη και στην νεότητα, είναι οι αποδοτικότερες επιλογές τόσο για τα παιδιά όσο και για τους γονείς τους.
Πηγές επιστημονικής ενημέρωσης, όπου ανευρίσκεται η σχετική βιβλιογραφία:
- https://mumdadandkids.gr/vioithiki-iatriki/mia-olokliromeni-ekthesi-gia-tous-kindynous-tis-eksosomatikis-gonimopoiisis-art-kai-tis-epimerous-praktikes-tis
- https://www.naftemporiki.gr/health/1482106/n-vrachnis-nea-epicheirimatika-montela-stin-exosomatiki-gonimopoiisi/
- https://www.acog.org/clinical/clinical-guidance/committee-opinion/articles/2014/03/female-age-related-fertility-decline
mumdadandkids.gr