 |
| Πρωτοπρεσβύτερος Μαξίμ Όμπουχοφ. Φωτογραφία: rusk.ru |
Ο Πρωτοπρεσβύτερος Μαξίμ Όμπουχοφ είναι γνωστός σε πολλούς ως ο διοργανωτής του πρώτου κέντρου νοσηλευτικού ιδρύματος, ως προστάτη της ζωής. Το έργο του ιδρύματος χρονολογείται από το 2000.
Λίγη ιστορία. Στη σοβιετική εποχή την άμβλωση την αντιμετωπιζόταν με ελαφρά τη καρδιά. Είχαν μια διαφορετική ζωή, μια διαφορετική ιδεολογία και η Εκκλησία δεν είχε τη δυνατότητα να αγωνιστεί ενεργά κατά των αμβλώσεων. Στην ΕΣΣΔ η «άμβλωση» επιτράπηκε μετά το θάνατο του Στάλιν, το 1953, στις περισσότερες δυτικές χώρες μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ στις ΗΠΑ το δικαίωμα «επιλογής» δόθηκε στις γυναίκες το 1973.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είχε την ευκαιρία να λάβει μέρος στη διατήρηση της ζωής των αγέννητων μωρών. Το ίδρυμα που δημιούργησε ο πατήρ Μαξίμ Όμπουχοφ ήταν από τα πρώτα που ασχολήθηκαν με αυτό το συστηματικό τρόπο. Είχε το δικό του τυπογραφείο και το προσωπικό του διένειμε εκατομμύρια φυλλάδια που παρείχαν πληροφορίες σε όλη τη χώρα, ακόμη και σε γειτονικές χώρες.
Ο πατήρ Μαξίμ συνέταξε προσωπικά μεθοδολογικές οδηγίες, με βάση την υπάρχουσα εμπειρία και την εμπειρία δυτικών συναδέλφων του. Αυτά τα φυλλάδια μπορούν τώρα να βρεθούν τόσο σε έντυπα όσο και σε ψηφιακά αρχεία, ένα άλλο μεθοδολογικό έργο του πατρός Αλεξέι Ταράσοβ από το Βόλσκ δημοσιεύθηκε το 2007. Λέει λεπτομερώς πώς να βοηθήσετε κατά τη διάρκεια των αμβλώσεων, τι να πείτε στους ανθρώπους που έρχονται. Ανοίξαμε μια τηλεφωνική γραμμή. Κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων ετών έγινε σαφές ότι λειτουργεί. Ακόμη και με δυσκολίες, αλλά υπάρχουν θετικά αποτελέσματα! Σταδιακά άρχισαν να εμφανίζονται ιδρύματα σε διάφορες περιοχές της Ρωσίας.
Ο πατήρ Μαξίμ ήταν ρεαλιστής όσον αφορά την κατάσταση και τις δυνατότητες του ιδρύματος. Είπε ότι αν από τις 10 γυναίκες που έρχονται στο ίδρυμα μπορούν να αποτρέψουν μία από το να κάνει έκτρωση, αυτό είναι ήδη ένα καλό αποτέλεσμα. Αυτό δικαιολογεί το έργο της οργάνωσης, πράγμα που σημαίνει ότι αξίζει να γίνει.
Μπορείτε να κρίνετε το έργο του ιδρύματος από το ποσοστό των ανθρώπων που απευθυνθήκαν σε εμάς: όσοι άνθρωποι στράφηκαν, τόσοι πολλοί βοηθήθηκαν, αλλά δεν είναι οι αριθμοί στο χαρτί που κάνουν την μεγάλη εντύπωση, είναι τα πραγματικά παραδείγματα. Ο πατήρ Μαξίμ μοιράζετε:
«Κατά τη διάρκεια του έργου του ιδρύματος υπάρχει μια σαφής τάση: τους ανθρώπους που αποτρέψαμε από την έκτρωση μας είναι πάντα ευγνώμονες. Ανεξάρτητα από το πόσο δύσκολο είναι με το παιδί αργότερα, είναι πάντα ευγνώμονες. Κανείς δεν μας έχει πει ποτέ: δεν έπρεπε να σας είχαμε ακούσει τότε, έπρεπε να είχαμε απαλλαγεί από την εγκυμοσύνη».
Στις αρχές του έτους, ένα ζευγάρι ήρθε στον πατέρα Μαξίμ με ένα έφηβο παιδί και μου είπαν:
«Κοιτάξτε, πως μεγάλωσε το μωρό μας! Πριν από πολλά χρόνια μας πείσατε να αφήσουμε την εγκυμοσύνη να κυλήσει ομαλά, να του χαρίσουμε τη ζωή. Τώρα έχει μεγαλώσει, είναι ήδη φοιτητής. Είμαστε πολύ χαρούμενοι που τον έχουμε!»
Μια άλλη ιστορία. Ένα κορίτσι από δύσκολη οικογένεια, δύσκολη κατάσταση, τεταμένη κατάσταση στο σπίτι, οι γονείς πίνουν, τσακώνονται. Σε ηλικία 14 ετών πήρε τυχαία στα χέρια της ένα φυλλάδιο από το νοσηλευτικό ίδρυμα. Όχι μόνο το διάβασε με ενδιαφέρον, αλλά διαποτίστηκε και από ιδέες για τη διάσωση της ζωής των μωρών. Μπορεί να μην είχε μια εύκολη ζωή, όχι με τον τρόπο που ήθελε. Αλλά γέννησε τρία παιδιά και δεν έκανε ποτέ έκτρωση! Τα παιδιά της είναι σήμερα ενήλικα. Είναι ευγνώμων στο ίδρυμα, καλούσε συχνά τον πατέρα Μαξίμ και ήταν συνέχεια επαφή μαζί του.
Υπήρχε μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Μια κοπέλα πήγε στον πατέρα Μαξίμ και με δάκρυα στα μάτια, του ζήτησε να πει στη μητέρα της από το τηλέφωνο ότι ήταν έγκυος. Ο πατήρ Μαξίμ δεν μπορούσε να αρνηθεί. Η μητέρα του κοριτσιού κυριολεκτικά ήταν έξαλλη, κάνοντας παρατήρηση στον ιερέα λέγοντάς του ότι έπρεπε και δεν έπρεπε, παρόλο που ο ιερέας ήταν μόνο ως μεσολαβητής. Τελείωσε τον έντονο λόγο της με τα εξής λόγια: «θα γίνει μεγάλο σκάνδαλο πρέπει να κάνει έκτρωση αμέσως! Η μητέρα της έδιωξε την κόρη από το σπίτι, αλλά εκείνη γέννησε ούτως ή άλλως.
Πώς εξελίχθηκε λοιπόν η κατάσταση; Πρώτα η μητέρα έβαζε λόγια στη μοναχοκόρη της να σκοτώσει το αγέννητο μωρό, δηλαδή το πρώτο της εγγόνι, και μετά από λίγο καιρό άλλαξε ριζικά την γνώμη της. Ο πατήρ Μαξίμ μας αφηγήθηκε:
«Μαθαίνω ότι η νεαρή κοπέλα και το μωρό της μένουν τελικά στο διαμέρισμα της μητέρας της. Η νεαρή μητέρα παραπονιέται στο τηλέφωνο και με ρωτάει: τι να κάνω με τη γιαγιά; Η μητέρα μου είναι υπερτροφική, δεν φεύγει από το πλευρό του εγγονιού της, του έχει αδυναμία, δεν τον αφήνει από την αγκαλιά της, τον προσέχει και τον φροντίζει. Αυτό είναι: πριν από λίγο καιρό επέμενε να κάνει έκτρωση και τώρα είναι προσκολλημένη στο εγγόνι της.
Υπάρχουν και αρνητικά παραδείγματα. Μια γυναίκα με ψυχική ασθένεια. Εγκαταλελειμμένη στη μοίρα της, δημιουργεί εντάσεις, δεν μπορεί να κάνει οικογένεια, αλλά το αναπαραγωγικό της σύστημα λειτουργεί, έχει ήδη ένα παιδί. Κάποια στιγμή στην ζωή της είχε να κάνει με τη δικαιοσύνη ανηλίκων, υπήρχαν έλεγχοι από τις αρχές επιτροπείας, μετά η διαδικασία για την μέριμνα του παιδιού...
Ο ιερέας το εξήγησε ως εξής:
«Οι άνθρωποι με ελαφρές νοητικές αναπηρίες δεν μπορούν να διαχειριστούν τη ζωή τους, συχνά βρίσκονται σε καταστάσεις κρίσης και πάντα κάτι τους συμβαίνει: αρρωσταίνουν, τραυματίζονται από το πουθενά, κάτι θα χάσουν κάτι θα ξεχάσουν, πιθανόν να είναι υπαίτιοι πυρκαγιάς, με μια λέξη, βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση. Συν τοις άλλης, συχνά γεννούν χωρίς σύζυγο (αξίζει να σημειωθεί ότι τα παιδιά μπορεί να είναι ψυχικά υγιή). Αυτές οι γυναίκες δεν μπορούν να αλλάξουν και πρέπει να γίνουν αποδεκτές όπως είναι. Χρειάζονται κάποιου είδους υποστήριξη, «καθοδήγηση ζωής», προσπαθούμε να τις βοηθήσουμε...».
Ή μια άλλη κατάσταση. Μια ανύπαντρη μητέρα με τρία παιδιά έχει πρόβλημα, δεν έχει στέγη. Το ίδρυμα προσπαθεί να βοηθήσει κάπως, το κεφάλαιο μητρότητας δεν επαρκεί για να αγοράσει ένα σπίτι, έστω και σε ένα πολύ απομακρυσμένο χωριό, αλλά η γυναίκα δεν μπορεί να ζήσει εκεί με τα παιδιά. Είναι αλήθεια ότι ο πατήρ Μαξίμ θεώρησε αυτό το παράδειγμα θετικό και αρνητικό ταυτόχρονα. Όπως και να έχει, η γυναίκα κράτησε τα παιδιά εν ζωή, την αγαπούν και τα αγαπάει, αλλά η κατάσταση είναι δύσκολη λόγω του προβλήματος στέγασης.
Ο πατήρ Μαξίμ είδε τη διέξοδο από τα στεγαστικά προβλήματα ως εξής:
«Έχουμε χωριά, οικισμούς που ερημώνουν, οι κατοικίες εκκενώνονται, γίνονται φθηνότερες, πωλούνται σχεδόν τζάμπα. Μπορούμε να χτίσουμε φθηνά σπίτια χρησιμοποιώντας τις γνωστές σύγχρονες τεχνολογίες. Αυτό είναι φθηνό και γρήγορο. Για τη χώρα μας είναι εφικτό και προσιτό να παρέχουμε σε αρκετές χιλιάδες οικογένειες δωρεάν στέγαση κάθε χρόνο. Πόσο μάλλον επειδή υπάρχουν 10 δισεκατομμύρια ρούβλια πλεόνασμα στον προϋπολογισμό, τα χρήματα που το κράτος πληρώνει μέσω των φόρων μας για αμβλώσεις και αμφίβολες πράξεις εξωσωματικής γονιμοποίησης. Αν αυτά τα χρήματα δαπανηθούν για την κατασκευή φθηνών κατοικιών για τις γυναίκες που έχουν γεννήσει και χρειάζονται μια στέγη πάνω από το κεφάλι τους, θα οδηγούσε σε καλύτερο αποτέλεσμα. Η αριθμητική είναι απλή: ένα σπίτι, 1 εκατομμύριο ρούβλια, και για 10 δισεκατομμύρια ρούβλια θα παίρναμε 10 χιλιάδες σπίτια το χρόνο. Αλλά στην πραγματικότητα, δυστυχώς, αποδεικνύεται ότι 10 δισεκατομμύρια ρούβλια έχουν ξοδευτεί άσκοπα».
Τον πατέρα Μαξίμ τον ξέρουν ως έναν άνθρωπο που δεν έκρινε, δεν επέκρινε, δεν έκανε διαλέξεις, αλλά με αγάπη και συμπόνια αντιμετώπιζε τις γυναίκες που βρίσκονταν σε δύσκολη κατάσταση, έτεινε ένα χέρι βοήθειας. Επαναλάμβανε:
«Δεν υπάρχει καμία κρίση, το παιδί είναι εκτός γάμου και ανατρέφεται από μια ανύπαντρη μητέρα. Παρόλο που πολλές από τις καταστάσεις στις οποίες έχουν βρεθεί οι γυναίκες που έρχονται στο ίδρυμα δεν είναι σωστές. Αλλά το παιδί δεν φταίει! Η ζωή κάθε παιδιού είναι ανεκτίμητη. Πόσο μάλλον λόγω της δύσκολης δημογραφικής μας κατάστασης...».
Όταν τον ρώτησα πώς καταφέρνει να αποτρέπει τις αμβλώσεις, ο ιερέας τόνισε ότι δεν πρέπει να περιμένει κανείς από τις γυναίκες που έρχονται στο ίδρυμα να είναι θρησκευόμενες. Δηλαδή, το επιχείρημα «η Εκκλησία δεν επιτρέπει τις αμβλώσεις» δεν ισχύει. Αν αυτή η λογική λειτουργούσε έτσι, τότε ποτέ δεν θα είχαν καταλήξει στην ιδέα να απαλλαγούν από την εγκυμοσύνη. Και το ίδρυμα ασχολείται με εκείνες που σχεδιάζουν να το κάνουν. Η σκέψη της έκτρωσης έχει περάσει από το μυαλό των γυναικών, βλέπουν την έκτρωση ως διέξοδο από μια δύσκολη κατάσταση, πράγμα που σημαίνει ότι η λογική των ανθρώπων της πίστης είναι δύσκολη γι' αυτές. Μπορεί κανείς, βέβαια, να μιλήσει για τη θρησκεία, αλλά ως επί το πλείστων ισχύουν άλλα επιχειρήματα.
Πρέπει να ακολουθήσουμε μια διαφορετική προσέγγιση: να εξηγήσουμε ότι είναι επιβλαβές για την υγεία, να επικαλεστούμε οικουμενικές ανθρώπινες έννοιες. Πείτε, για παράδειγμα: είναι κρίμα να πετάξετε ένα γατάκι ή να το πνίξετε, ή να διώξετε ένα κουτάβι από το σπίτι σας. Υπάρχει ακόμη και μια κοινωνία για την προστασία των ζώων. Γιατί ξεφορτωνόμαστε ένα (αγέννητο) μωρό; Έπειτα, φυσικά, υπάρχει η αφύπνιση των μητρικών ενστίκτων. Είναι πιο περίπλοκο με αυτό. Λειτουργεί κι αυτό, αλλά πολύ συχνά οι έγκυες γυναίκες που έρχονται για έκτρωση δεν έχουν μητρικό ένστικτο, αλλιώς δεν θα είχαν προετοιμάσει τον εαυτό τους για την έκτρωση. Αλλά ο πατήρ Μαξίμ ήταν πεπεισμένος ότι αυτά τα ένστικτα ξυπνούν και μετά τη γέννηση του μωρού.
«Τα ένστικτα δεν εμφανίστηκαν όταν γεννήθηκε το μωρό, αλλά όταν η μητέρα αρχίζει να το φροντίζει. Με το θηλασμό, αρχίζει να αναπτύσσεται το μητρικό ένστικτο, το οποίο είναι φυσικό φαινόμενο. Σε μια γυναίκα που κρατάει ένα μωρό, εκδηλώνεται αυτό που της είναι έμφυτο από τον Θεό και τη φύση. Το μητρικό ένστικτο αρχίζει να λειτουργεί υπέρ μας», δήλωσε ο πατήρ Μαξίμ.
Ο πατήρ Μαξίμ χάρηκε ειλικρινά που τα θετικά παραδείγματα, τα επιτεύγματα του νοσηλευτικού ιδρύματος ήταν περισσότερα από τις αποτυχίες ή τα προβλήματα. Σύμφωνα με τις παρατηρήσεις του, κατά κανόνα η ζωή των γυναικών που απευθύνονται στο ίδρυμα βελτιώνεται μετά τη γέννηση του παιδιού. Ζουν στην κοινωνία, εγκαθίστανται και βρίσκουν δουλειά. Υπάρχουν πάντα ευγενικοί άνθρωποι. Φυσικά, κάποιοι ντρέπονται να ζητήσουν βοήθεια, αλλά γενικά υπάρχουν πολλοί καλοί άνθρωποι που είναι πρόθυμοι να μοιραστούν κάτι, να βοηθήσουν με τρόπο που δεν τους φέρνει σε δύσκολη θέση.