Γράφει ο Στέργιος Μπούγιας, θεολόγος
Με το τραγικό συμβάν των Τεμπών δάκρυσαν και οι πέτρες και συγχρόνως πρόβαλλε το καυτό ερώτημα‧ γιατί έγινε ένα τέτοιο μεγάλο ατύχημα; Γιατί ο Θεός δε το απέτρεψε;
Η όποια απάντηση αδυνατεί να ερμηνεύσει - εξηγήσει το ολοκαύτωμα της 28ης Φεβρουαρίου 2023. «Τίς έγνω νουν Κυρίου; ή τις σύμβουλος αυτού εγένετο»; Όλα όσα συμβαίνουν στην πορεία του ανθρωπίνου γένους γίνονται γιατί τα επιτρέπει, παραχωρεί, ανέχεται ή ευδοκεί και θέλει η Αγαθότητα Του Θεού. Το Πάνσοφο Σχέδιο Του πραγματοποιείται και στηρίζεται σε δυο βασικές προϋποθέσεις:
στη σωτηρία του ανθρώπου και στον σεβασμό της ελευθερίας του. Ο λόγος Του Θεού μας επισημαίνει «εάν θέλητε και εισακούσητε μου τα αγαθά της γης φάγητε, εάν δε μη θέλητε μηδέ εισακούσητέ μου μάχαιρα υμάς κατέδεται» (Ησ.1,19-20). Ο μέγας Βασίλειος γράφει: «Πόλεων δε αφανισμοί, σεισμοί τε και επικλήσεις, και στρατοπέδων απώλεια, και ναυάγια και πάσαι πολυάνθρωποι φθοραί, είτε εκ γης, είτε εκ θαλάσσης, είτε εξ αέρος ή πυρός, ή εξ οποιασούν αιτίαν επιγενόμεναι, εις τον των υπολειπομένων σωφρονισμόν γίνονται, την πάνδημον πονηρίαν δημοσίαις μάστιξι του Θεού σωφρονίζοντος. Το μεν ουν κυρίως κακόν η αμαρτία… εκ της ημετέρας προαιρέσεως ήρτηται». Αποδίδοντας στα νέα Ελληνικά: Οι αφανισμοί των πόλεων και οι σεισμοί και οι πλημμύρες και οι απώλειες των στρατευμάτων και τα ναυάγια και όλες οι πολυάνθρωπες καταστροφές, είτε από τη γη, είτε από τη θάλασσα, είτε από τον αέρα, είτε από τη φωτιά, είτε από οποιαδήποτε αιτία προκαλούνται, γίνονται για το σωφρονισμό αυτών που επιζούν. Γιατί ο Θεός με δημόσιες μάστιγες σωφρονίζει τη γενική κακία. Το κυρίως κακό είναι η αμαρτία και εξαρτάται από τη θέλησή μας[1]. Ο Θεός είναι φιλάνθρωπος, πολυεύσπλαχνος και οικτίρμων «και μετανοών επί ταις κακίαις ημών»[2]. Ο Θεός «αγάπη εστί» τονίζει ο ευαγγελιστής Ιωάννης και από αγάπη σαρκώθηκε, σταυρώθηκε και αναστήθηκε για να μας ανοίξει τον δρόμο προς τον ουρανό. Είναι ποτέ δυνατόν ένας τέτοιος Θεός αγάπης να θέλει το κακό μας; Εκείνο που επιζητεί διακαώς είναι η συνεργασία μας μαζί Του. Παρότι δημιουργός και εξουσιαστής των πάντων δεν μας αναγκάζει, δεν μας υποχρεώνει να τον ακολουθήσουμε αναγκαστικά, χωρίς τη θέλησή μας. Η παρέμβαση Του είναι πάντα πατρική, στοργική, παιδαγωγική και για τον καθένα ξεχωριστή με γνώμονα τη σωτηρία της ψυχής. Επομένως η ερμηνεία της τραγωδίας των Τεμπών εστιάζεται στο κατά πόσον εμείς ζητάμε - θέλουμε την βοήθεια Του, την προστασία Του στη ζωή μας. Ο ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει την περίπτωση που μερικοί πήγαν στον Ιησού και του είπαν για τους Γαλιλαίους που σκοτώθηκαν με διαταγή του σκληρού επιτρόπου της Ρώμης την ώρα που πρόσφεραν θυσίες στον ναό και το αίμα τους αναμείχθηκε με το αίμα των σφαγμένων ζώων. Και ο Χριστός τους είπε: «νομίζετε ότι αυτοί οι Γαλιλαίοι επειδή τα έπαθαν αυτά ήταν πιο αμαρτωλοί από όλους τους άλλους Γαλιλαίους; ή μήπως νομίζετε ότι εκείνοι οι δεκαοχτώ που έπεσε πάνω τους ο πύργος στο Σιλωάμ και τους σκότωσε, ήταν χειρότεροι από όλους τους ανθρώπους που κατοικούν στην Ιερουσαλήμ; σας βεβαιώνω πως όχι, αν όμως δεν μετανοήσετε, όλοι θα χαθείτε κατά τον ίδιο τρόπο».[3]
Επέτρεψε ο Θεός να τελειωθούν οι αδελφοί μας μαρτυρικά ώστε και εμείς οι επιζώντες να μιμηθούμε τη μετάνοια των Νινευιτών και μαζί με τους τρεις παίδες προσευχόμενοι να ψάλλουμε «ημάρτομεν, ηνομίσαμεν, ηδικήσαμεν ενώπιον σου, ουδέ συνετηρήσαμε ουδέ εποιήσαμεν καθώς ενετείλω ημιν…»[4].
Μπορεί κανείς λογικός και αντικειμενικά σκεπτόμενος να αμφισβητήσει τη γενική αποστασία, την κατρακύλα που πήραμε περιφρονώντας το Ευαγγέλιο, τον νόμο του Θεού, τις θείες και σωτήριες εντολές Του; Αυτές οι επιλογές οδηγούν αναπόφευκτα στην καταστροφή. Και οι αρχαίοι φιλόσοφοι έλεγαν «εισιέναι εις τας πόλεις πρώτον τρυφήν, είτα κόρον, είτα ύβριν και είτα όλεθρον» (Πυθαγόρας). Καλοπέραση, ευδαιμονία, κορεσμός αλαζονεία μας έφεραν στο χείλος του γκρεμού. Μη ζητάμε να βρούμε τα αίτια της τραγωδίας αλλού, αυτά βρίσκονται στην αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά μας. Ξεχάσαμε τον Θεό, ξεφύγαμε από τον δρόμο Του, εκτροχιαστήκαμε πριν εκτροχιαστεί το τρένο. Αυτά μας οδήγησαν στον όλεθρο, στην καταστροφή. Λαός και άρχοντες. Ανάμεσα στον λαό και στους άρχοντες υπάρχει στενότατη σχέση γιατί τους άρχοντες ο λαός τους εκλέγει και οι άρχοντες διαμορφώνουν τον λαό, «κάθε λαός είναι άξιος της ηγεσίας του» (Πλάτων) και στη δημώδη παράδοση μεταφέρεται: «οίος ο Λαός τοιούτοι και οι Άρχοντες και οίοι οι Άρχοντες τοιούτος και ο Λαός».
Στην ιστορία του Ισραηλιτικού λαού έχουμε αρκετά παραδείγματα βασιλέων που λησμόνησαν τον αληθινό Θεό, λάτρεψαν τα είδωλα και παρέσυραν και τον λαό του Ισραήλ στην λατρεία των ειδώλων. Ο Θεός με το στόμα των προφητών λέγει «εγώ σε έβγαλα από την αφάνεια και σε έκανα αρχηγό του λαού του Ισραήλ. Εσύ όμως με λησμόνησες και παρέσυρες στην αμαρτία τον λαό μου τον Ισραήλ, ο οποίος με εξόργισε με τις αμαρτίες του» (Α΄ Βασ.,στ, 16). Επακόλουθο αυτής της συμπεριφοράς η υποδούλωση στους ειδωλολατρικούς λαούς.
Ανάλογη στάση και ζωή παρατηρούμε και σε εμάς τους Έλληνες, στους άρχοντες και στον λαό. Ο Άγιος Παΐσιος είπε: «σήμερα την αμαρτία την έκαναν μόδα… ορθόδοξο έθνος και πως είμαστε; Οι σημερινοί άνθρωποι το να μην αμαρτάνουν το θεωρούν προσβολή και την αμαρτία πρόοδο»[5]. «Η Ελλάδα έχασε τον δρόμο της. Η αμαρτία και η ασωτία βασιλεύουν… αλλά μας αγαπάει ο Θεός και περιμένει την μετάνοια μας»[6].
Δυστυχώς οι άρχοντές μας δείχνουν να αγνοούν και να περιφρονούν τα όσια και ιερά της φυλής μας. Άγευστοι και ξένοι προς την Ελληνορθόδοξη Παράδοση ψηφίζουν νόμους αντιχριστιανικούς (αυτόματο διαζύγιο, πολιτικός γάμος, αποποινικοποίηση μοιχείας και των εκτρώσεων, σύμφωνο συμβίωσης και άλλα). Όλοι αυτοί οι νόμοι διέλυσαν την οικογένεια και αποπροσανατόλισαν την ελληνική κοινωνία.
Αυτοί που τάχθηκαν να υπηρετούν τον ελληνορθόδοξο λαό αποδείχτηκαν κατώτεροι των περιστάσεων, μας απογοήτευσαν και μας περιφρόνησαν. Στην πλειοψηφία τους έδειξαν ότι αγνοούν τον πολιτισμό, την ιστορία και τις αξίες του ελληνικού λαού. Αντί να πάνε στην Ευρώπη με καμάρι και με σημαία την ορθοδοξία μας, τον πολιτισμό μας και την δημοκρατία των προγόνων μας, πήγαν ως φτωχοί συγγενείς και χωρίς δισταγμούς υιοθέτησαν απερίσκεπτα ξένα ήθη και έθιμα και αντάλλαξαν τις αξίες μας με τα ευρωαργύρια. Μας υπέταξαν στο άρμα της νέας τάξης πραγμάτων και της παγκοσμιοποίησης. Μας υποδούλωσαν στους ξένους. Κυβέρνησαν, χρόνια τώρα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ανάξια τούτον τον τόπο και τον λαό του και κατάφεραν να χαντακώσουν τον Ελληνισμό. Στη φάση αυτή του Γένους μας ο αγνός και γενναίος ήρωας Μακρυγιάννης θα έλεγε «πουλήσαμεν τα πολυτίμητα ευαγγέλια και όλα τα γερά των ναών… και αυτά που πήρε ο ελληνισμός για αντάλλαγμα, αντί πινακίου φακής, είναι «κούφια καρύδια και ασκιά με αγέρα»[7]. Η εξάρτηση από την Ευρώπη απέβη ολέθρια, καταπιεστική και καταστρεπτική. Πρώτα συντελέστηκε η πνευματική και πολιτιστική μας διάβρωση και μετά ήρθε ο οδοστρωτήρας της παγκοσμιοποίησης και δεν άφησε τίποτα όρθιο. Στο βωμό της υποτιθέμενης ευδαιμονίας και της υλιστικής θεώρησης των πραγμάτων θυσιάστηκαν τα ιδανικά μας. Η αγάπη προς την πατρίδα χαρακτηρίστηκε σωβινισμός, η πιστή τήρηση της αμωμήτου Πίστεως μας, της Ορθοδοξίας, δογματισμός και φονταμενταλισμός, ο σεβασμός στην ελληνορθόδοξη οικογένεια κλονίστηκε με την ποδοπάτηση του ιερού μυστηρίου του γάμου και την υιοθέτηση ξενόφερτων ηθών και εθίμων παντελώς ξένων προς τα πάτρια και αγιασμένα θέσμια της Πίστης και της Πατρίδας μας. Όλα αυτά και πολλά άλλα αλλοτρίωσαν και αλλοίωσαν τη φυσιογνωμία των Ελλήνων. Μας αποπροσανατόλισαν και μας αποξένωσαν από τις ρίζες της Παράδοσής μας. Για αυτή τη κατάσταση είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι, αλλά κυρίως εκείνοι που τάχθηκαν να φυλάγουν Θερμοπύλες και πρόδωσαν τη θέση τους. Αγνόησαν την ιστορία μας και το «τζιβαερικόν μας» και μας υποχρέωσαν να υπακούσουμε τυφλά στα δόλια σχέδια της Νέας τάξης πραγμάτων. Χωρίς να σεβαστούν και να υπολογίσουν την αξιοπρέπεια, την τιμή και την θεόσδοτη ελευθερία μας, εφάρμοσαν φασιστικές πρακτικές για να μας αναγκάσουν να ευθυγραμμιστούμε με τα προγράμματα της παγκοσμιοποίησης. Αυτοανακηρύχθηκαν σωτήρες μας και για να εφαρμόσουμε τις παράλογες επιλογές και εντολές τους εγκατέστησαν αστυνομικό κράτος και χωρίς ντροπή μας τσαλάκωσαν, μας ταπείνωσαν, μας τρομοκράτησαν. Δεν σεβάστηκαν την ελευθερία μας, που ο ίδιος ο Θεός μας την έδωσε και την σεβάστηκε. Μας έκλεισαν τους ιερούς Ναούς μας και μας απαγόρευσαν να λατρεύουμε τον Θεό μας «εν Εκκλησίαις» και να μετέχουμε των ιερών μυστηρίων, μας απαγόρευσαν να κάνουμε Χριστούγεννα και Πάσχα‧ μέδοθοι που συνιστούν διωγμό πίστεως και καταπάτηση ανθρωπινών δικαιωμάτων. Απαγόρευσαν την ελευθερία του λόγου και στοχοποίησαν ελεύθερες φωνές Καταπάτησαν το Σύνταγμα παραβιάζοντας βασικά άρθρα προστασίας του Πολίτη. Στέρησαν το δικαίωμα επιλογής στον κάθε Έλληνα και δίχασαν οικογένειες και ολόκληρη την κοινωνία.
Έδειξαν σκληρό και ανάλγητο πρόσωπο προς έντιμους συμπολίτες μας και τους πέταξαν κυριολεκτικά στους δρόμους, αδιαφορώντας πεισματικά για την άδικία και την ταλαιπωρία που με δικτατορικό τρόπο τους επέβαλαν. Σε όσους αντιστάθηκαν, υπερασπιζόμενοι το δικαίωμα της ζωής και εργασίας τους, τους θεώρησαν επικίνδυνους για τη δημόσια υγεία και τους έδιωξαν από την εργασία τους καταδικάζοντάς τους σε αργό θάνατο. Προτίμησαν τη δουλική συμμόρφωση στις εντολές της Νέας Τάξης, από την προστασία, υγεία και ενότητα του λαού που τάχτηκαν να κυβερνήσουν. Χρέος μας να πούμε στους αποτυχημένους άρχοντές μας: «Εμετρήθης, εζυγισθης και ευρέθης ελλιπής».
Η Χώρα μας σήμερα παρουσιάζει μια εικόνα πληγωμένης κοινωνίας. Οι Έλληνες είμαστε θλιμμένοι, πικραμένοι, προβληματισμένοι και πολύ πονεμένοι. Σ ΄αυτή την κατάσταση ο μόνος που χαίρεται είναι ο διάβολος, ο οποίος «βάλθηκε να καταστρέψη τα πλάσματα του Θεού… ο κόσμος καίγεται, έπεσε πολύς πειρασμός. Τέτοια πυρκαγιά έχει βάλει ο διάβολος, που ούτε όλοι οι πυροσβέστες αν μαζευθούν, δεν μπορούν να την σβήσουν. Δεν έχει μείνει τίποτε. Μόνο προσευχή χρειάζεται για να μας λυπηθή ο Θεός»[8].
Μοναδική μας ελπίδα ο Θεός! Η Αγία μας Εκκλησία, οποία μας αγκαλιάζει, μας περιθάλπει, μας παρηγορεί, μας αγιάζει, μας ετοιμάζει για τη Βασιλεία των ουρανών. Γι αυτό και οι πιστοί «τρέχουν να μπούν στο καράβι της Εκκλησίας, για να νιώσουν πνευματική ασφάλεια, γιατί βλέπουν ότι το κοσμικό καράβι βούλιαξε. Αν όμως δούν ότι και στο καράβι της Εκκλησίας μπαίνει λίγο νερό, ότι και εκεί έχουν πιασθή από το κοσμικό πνεύμα και δεν υπάρχει το Άγιο Πνεύμα, τότε θα απογοητευθούν οι άνθρωποι και δεν θα έχουν μετά από που να πιασθούν»[9].
Περνάμε δύσκολα χρόνια! Θα έχουμε δοκιμασίες μεγάλες! Έχουμε μεγάλη ανάγκη από μετάνοια και Θείο Φωτισμό! «Να το πάρουμε στα σοβαρά, να ζήσουμε πνευματικά. Οι περιστάσεις μας αναγκάζουν και θα μας αναγκάσουν να δουλέψουμε πνευματικά… Φιλότιμος αγώνας με ελπίδα και εμπιστοσύνη στο Θεό… ο Χριστός είναι πολύ δυνατός, είναι παντοδύναμος και θα δώσει τη θεϊκή Του δύναμη να συντρίψουμε τα κέρατα του πονηρού»[10]!
[1] «Ότι ουκ έστιν αίτιος των κακών ο Θεός», Μ. Βασιλείου, ΕΠΕ, Θεσ/νίκη, 1973, σελ.100—101.
[2]Ιωήλ β΄,12—13, καθώς και ωδή ζ΄, Μεγ. Κανονα.
[3]Λουκ. γ, 13-18
[4] Ωδή ζ΄, Μεγ. Κανόνα
[5] Αγ, Παίσίου.Με πόνο και αγάπη για τον σύγχρονο άνθρωπο, Εκδ. Ι. Μ. Αγ. Ιωάννου Θεολόγου, Σουρωτή 1998, σελ 44.
[6]Ιερομονάχου Ισαάκ, Βίος Γέροντος (Αγίου) Παϊσίου του Αγιορείτου,εκδ.ΣΤ΄,Αγιον Όρος,σελ.741-743
[7] Ελληνορθόδοξη πορεία ,Ανθολόγιο Κειμένων ,Αθήνα 2008,σελ 181
[8]Με πόνο και αγάπη, ό .π., σελ.27.
[9] Με πόνο και αγάπη ,ό .π .σελ. 29
[10]Γέροντος ( Αγίου) Παίσίου Λόγοι Β΄, Πνευματική αφύπνηση , Ιερόν Ησυχαστήριον Σουρωτή Θεσ/νίκης 1999,σελ.90