τοῦ Νεκτάριου Δαπέργολα, Διδάκτορος Ἱστορίας
Πραγματικά συγκινητικά (σέ βαθμό ἀνατριχίλας) ὅσα εἶπε ὁ ἐκ Κολομβίας Ὀρθόδοξος ἐπίσκοπος Τιμόθεος, πού βρέθηκε πρόσφατα στήν Ἀθήνα. Ἐμβαθύνοντας ὅμως ἔστω καί λίγο στήν οὐσία τῶν λεγομένων καί ἄν ἀναλογιστεῖς ὅτι αὐτά εἰπώθηκαν πρός ἕνα ἐκκλησίασμα καί ἕνα λαό μή ἐχόντων πλέον ὦτα ἀκούειν (λόγοις μέν «Ἑλλήνων», ἔργοις δέ - στή συντριπτική τους πλειονότητα - ἀφελληνισμένων πιά, ἐκμαυλισμένων καί ἀκατήχητων μαζῶν), δέν γίνεται νά μή σέ καταλαμβάνει θλίψη καί ὀδύνη.
Προσωπικά μάλιστα μοῦ ἦρθαν στό μυαλό κάποια πολύ χαρακτηριστικά ἁγιογραφικά χωρία. Ἐν πρώτοις, θυμήθηκα τήν προτροπή τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου πρός τούς Φαρισαίους: «ποιήσατε καρπὸν ἄξιον τῆς μετανοίας, καὶ μὴ δόξητε λέγειν ἐν ἑαυτοῖς, πατέρα ἔχομεν τὸν Ἀβραάμ· λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι δύναται ὁ Θεὸς ἐκ τῶν λίθων τούτων ἐγεῖραι τέκνα τῷ Ἀβραάμ» (Ματθ. 3, 8-9). Ὅπερ μεθερμηνευόμενον θά μποροῦσε καί νά ἀποδοθεῖ σέ ἐλεύθερη ἀπόδοση γιά ἐμᾶς σήμερα ὡς ἑξῆς: μήν ἐπαναπαύεστε λέγοντας ὅτι εἶστε Ἕλληνες, κάτοικοι δηλαδή ἁγιοτόκου καί λαμπερῆς πατρίδας, ἀπόγονοι ἡρώων καί ἁγίων, γιατί ὁ Θεός μπορεῖ καί ἀπό τίς πέτρες νά βγάλει Ἕλληνες. Ἕλληνες στήν οὐσία καί ὄχι στό ὄνομα. Καί νά πάρει ἀπό ἐσᾶς τή χάρη Του ὁ Θεός καί νά τή δώσει σέ ἄλλους «Ἕλληνες», πού θά ποιοῦν τό θέλημά Του, ὅπως τήν πῆρε τότε ἀπό τόν λαό τοῦ Ἰσραήλ.
Τό ἴδιο ἄλλωστε ἀναφέρεται καί σέ ἄλλο σημεῖο τοῦ Κατά Ματθαῖον (21, 40-43): «ὅταν οὖν ἔλθῃ ὁ κύριος τοῦ ἀμπελῶνος», λέει ὁ Χριστός, «τί ποιήσει τοῖς γεωργοῖς ἐκείνοις (σ.σ. πού ἀρνοῦνταν ἐπίμονα νά μετανοήσουν καί δολοφόνησαν ὅλους τούς ἀπεσταλμένους Του καί ἐν τέλει καί τόν ἴδιο τόν Υἱό Του); Λέγουσιν αὐτῷ· κακοὺς κακῶς ἀπολέσει αὐτούς, καὶ τὸν ἀμπελῶνα ἐκδώσεται ἄλλοις γεωργοῖς, οἵτινες ἀποδώσουσιν αὐτῷ τοὺς καρποὺς ἐν τοῖς καιροῖς αὐτῶν». Καί τούς ἀπάντησε καί πάλι ὁ Χριστός πώς «διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν ὅτι ἀρθήσεται ἀφ᾿ ὑμῶν ἡ βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ δοθήσεται ἔθνει ποιοῦντι τοὺς καρποὺς αὐτῆς».
Κάτι δέ παρόμοιο τονίζει καί σέ ἄλλη περίπτωση, ἐγκωμιάζοντας τήν πίστη τοῦ Ρωμαίου ἐκατόνταρχου στήν Καπερναούμ: «ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐθαύμασε καὶ εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ Ἰσραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον. λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσι καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν, οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων» (Ματθ. 8, 10-12).
Ἄς ἀναλογιστοῦμε λοιπόν ὅλα τά παραπάνω, μαζί μέ τήν τρομερή ἐκείνη φράση τοῦ Κολομβιανοῦ ἐπισκόπου ὅτι «ὅλοι ἐμεῖς κοιτάζουμε πρός τήν Ἑλλάδα, δέν ξέρω ὅμως πρός τά ποῦ κοιτᾶνε οἱ Ἕλληνες». Ξέρει πολύ καλά βεβαίως, ἀλλά δέν τό ξεστόμισε ἀπό διακριτική εὐγένεια. Ἐμεῖς ὅμως μποροῦμε νά τό ποῦμε ἄνευ περιστροφῶν τό ποῦ ἀκριβῶς κοιτᾶμε: πρός τά βάθη τῆς ἀβύσσου. Ἐπί αἰῶνες αἰώνων ὁ Ἑλληνισμός εἶχε γίνει τό ὄχημα τῆς Θείας Χάριτος καί τό ὄργανο τοῦ εὐαγγελισμοῦ τοῦ κόσμου. Τώρα πού βουλιάξαμε στήν παρακμή, τή διαφθορά καί τήν ἀποστασία, τώρα πού Τόν προδώσαμε καί Τόν σταυρώνουμε καθημερινά, μέχρι πότε θά μᾶς κρατᾶ τό λαμπρό πνευματικό παρελθόν μας, ὁ ποτισμένος μέ αἷμα καί σπαρμένος μέ ἅγια λείψανα τόπος μας, ἡ μεσιτεία καί οἱ πρεσβεῖες τῶν Ἁγίων μας; Καί μέχρι πότε ἐπίσης θά μᾶς κρατοῦν καί κάποιες σύγχρονες ἁγιασμένες μορφές καί οἱ ἐν ζωῇ ἀγωνιζόμενες εὐλογημένες ψυχές πού ἀναμφίβολα ὑπάρχουν (γιά νά μή γινόμαστε ἀφοριστικοί), ἀλλά δείχνουν τόσο λίγες μέσα στό βρωμερό σκοτάδι τοῦ βούρκου καί τῆς διαστροφῆς γύρω μας; Μέ λίγα λόγια, μέχρι πότε θά ἔχουμε «ἀσυλία»;
Δαιμονικοί καιροί ἀνταριάζουν καί λυσσομανοῦν ὁλόγυρά μας καί ἐμεῖς - γυμνοί, ἐλεεινοί καί πανάθλιοι - κρεμόμαστε κυριολεκτικά ἀπό μία κλωστή. Ἡ μόνη μας ἐλπίδα εἶναι τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Γι’ αὐτό καί ἡ μετάνοια εἶναι ὁ μόνος δρόμος μπροστά μας. Καί τό νά ποιήσουμε «καρπόν ἄξιον τῆς μετανοίας» ἡ συνέχεια τοῦ μονόδρομου. Γιατί (καί πάλι θά θυμηθῶ τό Κατά Ματθαῖον) «ἤδη καὶ ἡ ἀξίνη πρὸς τὴν ῥίζαν τῶν δένδρων κεῖται· πᾶν οὖν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ βάλλεται». Νά δώσει ὁ φιλεύσπλαχνος Θεός νά μήν τό ζήσουμε ὡς λαός αὐτό. Τοὐλάχιστον ὄχι στήν ἔνταση καί τήν ἔκταση πού αὐτή τή στιγμή φαίνεται δυστυχῶς ὅτι μᾶς ἀξίζει...
Δείτε και-Ἰνδιάνος ἄγγελος: «Στῶμεν καλῶς».