1ον
Σὲ προηγούμενο κείμενό μας, καλοί μου φίλοι, ὑπὸ τὸν τίτλο «Ὁ “πλανήτης smartphones” σὲ κρίση!»[1], ἀναπτύξαμε διεξοδικὰ τὰ ὅσα συμβαίνουν μὲ τὴν πτώση τῶν πωλήσεων τῶν «ἔξυπνων» κινητῶν παγκοσμίως, ἀναφέροντας καὶ τοὺς λόγους γιὰ τοὺς ὁποίους συμβαίνει αὐτό.
Ὅμως αὐτὰ ἀποτελοῦν τὸ ἕνα μέρος τῆς ἀποκαλούμενης «προσωπικῆς τεχνολογίας» (δηλαδὴ τὸ μηχανικό της μέρος), καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ μὴ συμβαίνει τὸ ἴδιο καὶ μὲ τὸ πληροφοριακό της μέρος, ὅπως εἶναι τὰ λεγόμενα «κοινωνικὰ δίκτυα» (social media). Αὐτὰ τὰ ὁποῖα εἶναι τόσο πολὺ συνδεδεμένα μὲ τὸν σύγχρονο τρόπο ζωῆς, ἰδιαίτερα δὲ τῶν νέων.
Λοιπόν, τί ἀκριβῶς συμβαίνει καὶ γιατί; Ἀξίζει νὰ τὸ δοῦμε…
* * *
Πραγματικὰ προκαλοῦν μεγάλη ἐντύπωση, καιρὸ τώρα, δημοσιεύματα ποὺ ἔρχονται κάθε τόσο στὸ φῶς μὲ τίτλους, ὅπως αὐτούς: «Τὸ Twitter λαχάνιασε»[2], «Τὸ Facebook χάνει τὴν ἐμπιστοσύνη τῶν χρηστῶν»[3], «Ἐγκαταλείπουμε τὰ social media;»[4], «Facebook: Θὰ ἔχει καὶ αὐτὸ τὴν κακὴ τύχη τοῦ Yahoo;»[5], «Twitter καὶ Facebook πλησιάζουν ἐπικίνδυνα πρὸς “παγόβουνο” τύπου Τιτανικοῦ»[6], «Μεγάλο “ψαλίδι” στὴ Meta: Ὁ Ζούκερμπεργκ ἀπολύει 11.000 ἐργαζόμενους»[7] κ.λπ.
Μάλιστα στὸ τελευταῖο αὐτὸ δημοσίευμα ἀναφέρονται τὰ ἑξῆς πολὺ χαρακτηριστικά: «Αὐτὴ εἶναι ἡ πρώτη φορά ποὺ ἀπολύει ἐργαζομένους ἡ Meta[8] στη 18χρονη ἱστορία της, ἐνῷ τὸ κῦμα ἀπολύσεων συμπληρώνουν αὐτὴ τὴν περίοδο τὸ Twitter μετὰ τὴν ἐξαγορά του ἀπὸ τὸν Elon Musk καὶ ἡ Microsoft»!!!
Ἀλλὰ τὸ πρόβλημα αὐτὸ φαίνεται καὶ ἀπὸ τὶς ἐπιστημονικὲς ἔρευνες, ὅπως εἶναι αὐτὴ ποὺ ἔγινε στὴ Βρετανία σὲ 11.000 ἐφήβους ἀπὸ τὸ Ἰνστιτοῦτο Ἐπιδιομιολογίας καὶ Ὑγείας τοῦ Πανεπιστημιακοῦ Κολλεγίου τοῦ Λονδίνου (UCL) καὶ δημοσιεύτηκε στὸ ἰατρικὸ περιοδικὸ «EClinical Medicine». Ἡ ὁποία τί ἔδειξε; Ὅτι τὸ 10% τῶν ἀγοριῶν καὶ τὸ 4% τῶν κοριτσιῶν δὲν χρησιμοποιεῖ καθόλου τὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης!!!
Ὅπως ἀναφέραμε καὶ σὲ ἄλλο κείμενο[9], εἶναι νὰ ἀπορεῖ κανείς, πῶς ὁ Μὰκ Ζούκερμπεργκ ξεκίνησε τελευταῖα (τέλη 2021) τὴ δυναμικὴ μετάβαση ἀπὸ τὰ κοινωνικὰ δίκτυα στὸ μετασύμπαν, κάνοντας ἔτσι μία μεγάλη στροφὴ τῆς ἑταιρείας του οὐσιαστικὰ σὲ μία ἰδέα καὶ μάλιστα μὴ ἀποδεδειγμένα ὅτι μπορεῖ νὰ ἐφαρμοσθεῖ.
Ὅπως ἔγραψε τὸ γνωστὸ Ἀμερικανικὸ περιοδικὸ Forbes, τὸ νεανικὸ κοινὸ ὄντως ἀρχίζει νὰ ἐγκαταλείπει τὸ Facebook καὶ δυσκολεύεται πλέον νὰ τὸ προσελκύσει. Οἱ ἡμερήσιοι χρῆστες[10] ἄρχισαν νὰ μειώνονται καὶ μάλιστα γιὰ πρώτη φορά στὰ 18 χρόνια τῆς ἱστορίας του. Ἀκόμη καὶ οἱ ἄλλες πλατφόρμες ποὺ συμμετέχουν στὴν Meta παρουσιάζουν μέτρια ἀνάπτυξη. Ὁ Μὰκ Ζούκερμπεργκ τὸ ἀποδίδει αὐτὸ στὸ σκληρὸ ἀνταγωνισμὸ ἀπὸ τὶς ραγδαῖα ἀναπτυσσόμενες ἀνταγωνιστικὲς ἑταιρεῖες, ὅπως τὸ TikTok[11] ποὺ ἔχει μεγάλη ἀπήχηση στοὺς νέους.
Ἔτσι ἡ μητρικὴ ἑταιρεία «Meta», γιὰ νὰ ὑπερβεῖ τὴν κάμψη ἀλλὰ καὶ τὴν ἐπερχόμενη κρίση, ἐπιχειρεῖ νὰ πρωταγωνιστήσει σὲ κάτι νέο, ποὺ θὰ εἶναι συνδεδεμένο μὲ τὸ αὔριο τοῦ διαδικτύου καὶ ὄχι ἀποκλειστικὰ μὲ τὰ κοινωνικὰ δίκτυα, ὅπως συμβαίνει σήμερα.
Γιὰ τοὺς λόγους αὐτοὺς (μείωση χρηστῶν, αὔξηση δαπανῶν γιὰ τὸ «μετασύμπαν» κ.λπ.), ἡ μετοχή της παρουσιάζει σημαντικὴ πτώση καὶ οἱ οἰκονομικοὶ ἀναλυτὲς μιλοῦν πλέον γιὰ τὴν ἀρχὴ τοῦ τέλους τοῦ Facebook!!! Ἔγραψαν οἱ «New York Times»: «Βλέπουμε σὲ ἀργὴ κίνηση τὴν πτώση τοῦ οἴκου Ζάκεμπεργκ. Δὲν θὰ συμβεῖ σήμερα, οὔτε αὔριο, ἀλλὰ οἱ ρωγμὲς στὰ θεμέλια ἔχουν γίνει βαθιὲς χαραμάδες. Τὸ τέλος ἔρχεται»!!!
* * *
Ἀλλ’ ἀξίζει νὰ δοῦμε ἀκόμη μερικὰ πολὺ χαρακτηριστικὰ στοιχεῖα …
Τὸ 2018 παρατηρήθηκε γιὰ πρώτη φορά στὴν ἱστορία τοῦ Facebook μείωση κατὰ 700.000 τῶν ἡμερησίων χρηστῶν (καὶ μάλιστα μόνο στὶς ΗΠΑ καὶ στὸν Καναδά), ποὺ ὥς τότε ἦταν ραγδαῖα ἀναπτυσσόμενο!
Τὴν ἴδια χρονιὰ ἄρχισε νὰ παρατηρεῖται καὶ μία μεγάλη μείωση τῶν χρηστῶν ἡλικίας 12 – 24 ἐτῶν, τὸ ἴδιο δὲ τὸ Facebook εἶχε πεῖ σὲ ἀνακοίνωσή του τότε: «Φέτος γιὰ πρώτη φορά λιγότεροι ἀπὸ τοὺς μισοὺς χρῆστες τοῦ διαδικτύου ἡλικίας 12 ὥς 17 ἐτῶν θὰ χρησιμοποιοῦν τὸ Facebook»!!! Καὶ εἶναι ἀλήθεια πὼς κάθε χρόνο παρατηρεῖται μείωση τῶν νέων σὲ ἡλικία χρηστῶν, ἀπέμειναν δὲ νὰ εἶναι χρῆστες αὐτοῦ οἱ μεγαλύτερες ἡλικίες καὶ οἱ ἡλικιωμένοι!
Ἡ Google, γιὰ νὰ ἀναφέρουμε καὶ ἕνα δεύτερο παράδειγμα, εἶχε ξεκινήσει τὸ 2011 νὰ δημιουργήσει κοινωνικὸ δίκτυο καὶ γιὰ τὸ σκοπὸ αὐτὸ προσπάθησε τέσσερις φορές, χωρὶς ὅμως ἀποτέλεσμα. Μάλιστα «ἡ ἴδια ἡ Google παραδέχθηκε ὅτι στὸ 90% τῶν περιπτώσεων οἱ χρῆστες τοῦ “Google+” δὲν τὸ χρησιμοποιοῦσαν γιὰ πάνω ἀπὸ πέντε δευτερόλεπτα»[12]!!!
Ἕνα τρίτο παράδειγμα εἶναι τὸ Twitter. Τὸ ὁποῖο δέστε τί κάνει: Ἀγωνίζεται νὰ προσελκύσει τοὺς πιὸ ἐνεργοὺς χρῆστες του ποὺ εἶναι ζωτικῆς σημασίας γιὰ τὴν ἐπιχείρηση. Αὐτοὶ ὅμως ἀντιπροσωπεύουν λιγότερο ἀπὸ τὸ 10% τῶν μηνιαίων συνολικῶν χρηστῶν, ἀλλὰ παράγουν τὸ 90% ὅλων τῶν tweets καὶ τὸ μισὸ τῶν ἐσόδων του. Ναί, σὲ τέτοια δεινὴ θέση βρίσκεται[13]!!!
Ἕνα τέταρτο παράδειγμα εἶναι πάλι ἡ «Meta». Tὸ 2022 παρουσιάζει πτώση πωλήσεων, ἐνῷ ἡ μετοχή της σημειώνει ἀπώλειες τῆς τάξης τοῦ 25%!
Προηγουμένως, καὶ τί δὲν ἔκαναν τὰ κοινωνικὰ δίκτυα, γιὰ νὰ ἰσχυροποιήσουν τὴ θέση τους, μὲ κορυφαῖες κινήσεις τὶς ἐξαγορὲς καὶ τὶς συγχωνεύσεις.
Γιὰ παράδειγμα τὸ Facebook ἐξαγόρασε τὸ 2012 τὸ Instagram ἔναντι τοῦ ποσοῦ τοῦ 1 δισεκ. δολ! Στὴ συνέχεια ἐξαγόρασε καὶ τὸ WhatsApp ἔναντί του ποσοῦ τῶν 22 δισεκ. δολ.! Τὸ YouTube ἐξαγοράστηκε ἀπὸ τὴ Google τὸ 2006 ἔναντι 1,76 δισεκ. δολ.! Τὸ Tweeter ἐξαγοράστηκε ἀπὸ τὸν Ἔλαν Μάσκ, ἱδρυτὴ τῶν ἑταιρειῶν Tesla καὶ SpaceX, ἔναντι 44 δισεκ. δολ. κ.λπ. Καὶ ὅπου δὲν μποροῦν νὰ κάνουν ἐξαγορὲς μικροτέρων ἑταιρειῶν, ἀντιγράφουν τὰ δημοφιλῆ χαρακτηριστικὰ τῶν ἐφαρμογῶν τους! Καὶ γενικά, κατὰ τὴν πάγια τακτική τους, ἐξαγοράζουν ἢ ἀντιγράφουν κάθε κοινωνικὸ δίκτυο ποὺ κερδίζει ἔδαφος!
Τελικὰ οὔτε καὶ αὐτὴ ἡ γιγάντωσή τους δὲν ἔλυσε τὸ πρόβλημα καὶ ἄρχισε πλέον νὰ καταγράφεται ἡ πτώση τους.
Ἆραγε γιατί συμβαίνει αὐτό; Ποιὲς εἶναι, δηλαδή, οἱ αἰτίες τῆς κρίσης τους; Αὐτὸ θὰ τὸ δοῦμε στὸ ἑπόμενο φύλλο…
Σημειώσεις:
[1] Βλέπ. «Ο.Τ.» 11/11/2022 καὶ 18/11/2022. [2] Βλέπ. «ΤΟ ΒΗΜΑ» 29/7/2015. [3] Βλέπ. IN.GR 25/3/2018. [4] Βλέπ. «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» 6/9/2018. [5] Βλέπ. «ΤΟ ΒΗΜΑ» 27/11/2018. [6] Βλέπ. «BLOOMBERG» 9/11/2022. [7] Βλέπ. «CAPITAL.GR» 9/11/2022. [8] Πρόκειται γιὰ τὴ μητρικὴ ἑταιρεία τοῦ Facebook, τοῦ Instagram, τοῦ Messenger καὶ τοῦ WhatsApp. [9] Βλέπ. «Καὶ μετὰ τὸ διαδίκτυο; Τὸ μετασύμπαν!» («Ο.Τ.» 12/2/2022). [10] Σημειώνεται ὅτι οἱ ἡμερήσιοι χρῆστες ἀποτελοῦν μία βασικὴ μέτρηση γιὰ τοὺς διαφημιστές, ἐπειδὴ δείχνει τὴ δραστηριότητα ποὺ ὑπάρχει στὴν κάθε πλατφόρμα (κοινωνικὸ δίκτυο). Ὅσο λιγότεροι εἶναι αὐτοὶ καὶ ὅσο λιγότερο χρόνο περνοῦν σ’ αὐτήν, τόσο μικρότερη γίνεται ἡ δυνατότητα γιὰ πώληση διαφημίσεων! [11] Γιὰ τὸ κοινωνικὸ αὐτὸ δίκτυο θὰ ἀναφερθοῦμε σὲ ἄλλο κείμενο. [12] Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ. [13] Πηγή: CAPITAL.GR