●" Ἐάν τολμηθεῖ θά ἐπιφέρει μεγάλες διαστάσεις, χωρισμούς καί σχίσματα"
τοῦ Δημ. Κ. Ἀναγνώστου, Θεολόγου
Στό πλαίσιο τῆς Διαδικτυακῆς Συνάξεως «ΚΟΙΝΩΝΙΑ» τῆς Πανελληνίου Ἑνώσεως Θεολόγων (Π.Ε.Θ.), μέ θέμα: «Ἡ παιδαγωγία τοῦ Τριωδίου καί τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς», μέ ὁμιλητή τόν Πανοσιολογιώτατο Ἀρχιμανδρίτη π. Μάξιμο Κυρίτση, Καθηγούμενο τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Διονυσίου τοῦ ἐν Ὀλύμπῳ, πού πραγματοποιήθηκε τήν Κυριακή 20 Φεβρουαρίου 2022 καί ὥρα 19:30, ὁ ὁμιλητής μετά τό πέρας τῆς πολύ ἐνδιαφέρουσας καί ἐποικοδομητικῆς ὁμιλίας του, ἀπήντησε σέ διάφορα ἐρωτήματα τῶν ἀκροατῶν της.
Μεταξύ ἄλλων, ἐτέθη στόν σεβαστό λόγιο Γέροντα ἐρώτημα ὑπό Θεολόγου ἐκ Πελοποννήσου, τό ὁποῖο ἀφοροῦσε στήν προωθουμένη καί μετά μεγάλης προσδοκίας ἀναμενομένη ὑπό τοῦ Φαναρίου "ἕνωσιν τῶν Ἐκκλησιῶν". Ἡ δοθεῖσα ἀπάντησις, λόγῳ τοῦ ἰδιαιτέρου ἐνδιαφέροντός της, παρατίθεται ἐν συνεχεία ἀπομαγνητοφωνημένη ἐκ τῆς συνολικῆς καταγραφῆς τῆς ἐν λόγῳ ἐπιτυχοῦς θεολογικῆς διοργανώσεως.
Τό ὑποβληθέν ἐρώτημα ἦταν:
«Τελευταίως ἀκοῦμε νά ἐκφράζεται μία αἰσιοδοξία ἀπό κάποια κλιμάκια μέσα στήν Ἐκκλησία περί πλησιάσματος τῆς ἡμέρας ἐκείνης, πού τήν ὀνομάζουν "ἡμέρα Κυρίου", τῆς ἑνώσεως μέ τήν Ρωμαιοκαθολική Ἐκκλησία. Ἤθελα νά μᾶς πεῖτε ἐσεῖς ἐάν συμμερίζεστε αὐτήν τήν αἰσιοδοξία, μέ τά δεομένα πού ὑπάρχουν, ἐάν μπορεῖ αὐτή ἡ ἡμέρα νά εἶναι σύντομα, κι ἄν ὅλο αὐτό θά οἰκοδομήσει ἤ θά δημιουργήσει κάποια περαιτέρω προβλήματα.»
Ἡ ἀπάντηση τοῦ σεβαστοῦ Καθηγουμένου ἦταν ἡ κάτωθι:
«Εἶναι μεγάλο τό θέμα, ἀλλά θά ἤθελα νά πῶ τό ἑξῆς. Εἶναι πολύ δύσκολο ἄν ὄχι ἀδύνατο, ἔτσι ὅπως ἔχουν τά πράγματα, νά ὑπάρχει "ἕνωσις τῶν Ἐκκλησιῶν". Ἐξάλλου καί ὁ Πατριάρχης τό εἶπε, παρ' ὅλα αὐτά πού μερικές φορές κάνει ἐπικοινωνικά (σημείωση ἡμ. : μπορεῖ ὁ καθείς νά ἀντιληφθεῖ τούς λόγους πού ὑπαγόρευσαν αὐτή τήν ἀναφορά), ὅτι ἕνωσις δέν ὑπάρχει ἐάν δέν ἐπανέλθουμε στήν πρώτη χιλιετηρίδα. Καί ἡ πρώτη χιλιετηρίδα τί εἶναι; Εἶναι ἡ κοινή ἄκτιστη ἐνέργεια πού δούλευε καί στήν Ἀνατολή καί στή Δύση καί σέ ὅλον τόν κόσμο. Στή Δύση ἀποκτήθηκε μία ἄλλη παράδοση, ὄπως εἶπα προηγουμένως, εἶναι ἡ παράδοση τοῦ ἡγετικοῦ στοιχείου τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας. Δέν ξέρω ἀπό ποῦ τό πῆρε.....πάντως τό πῆρε τήν ὥρα πού βγῆκε ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Πού συνεργάστηκε μέ τόν Καρλομάγνο, ἀπό ἐκεῖ φαίνεται νά ἔρχεται ἡ ἡγετική αὐτή ἐξουσιαστική δύναμις τοῦ Πάπα καί πού ἔλαβε ἐξουσίες τέτοιες ἀπό τόν Καρλομάγνο πού δέν τίς εἶχαν οὔτε οἱ ὀρθόδοξοι στήν Ἀνατολή. Καί οἱ Ἀνατολικοί ἐπίσκοποι πολλές φορές λάβανε τέτοιες ἐξουσίες, ἀλλά ποτέ δέν ἀλλοίωναν τήν Πίστη. Ἐδῶ ἔχουμε ἀλλοίωση τῆς Πίστεως καί ἦρθε αὐτή ἡ ἀλλοίωση μέ τό Filioque, ὅπως ξέρετε. Ἐάν ἡ Ἐκκλησία τῆς Δύσεως, ἐντός εἰσαγωγικῶν Ἐκκλησία γιά νά μήν παρεξηγηθῶ, γιατί μερικοί δέν θέλουν οὔτε νά τούς ὀνομάζουμε Ἐκκλησία, δέν ἐπανέλθει στήν, ἄς ποῦμε, ζήτηση τῆς ἀκτίστου χάριτος, θά πρέπει νά εἶναι, πῶς νά πῶ, αὐτοκτονία τῆς Ὀρθοδοξίας νά δεχθεῖ κάτι τέτοιο...Καί δέν θά μπορέσει νά ὀρθοποδήσει ἡ ἴδια ἡ Ὀρθοδοξία τότε, γιατί θά ὑπάρχουν ἀντιθέσεις πολλές, ἀλλά καί δέν θά μπορέσουν ὡς κορυφές νά κολλήσουν μεταξύ τους, ὡς ἑνότητα. Ἑνότητα δέν εἶναι δύο κυπαρίσσια νά ἑνώσουν τίς κορυφές τους. Ἑνότητα εἶναι νά μπορεῖ νά μεταδοθεῖ ὁ ἴδιος χυμός ὁ εὐεργετικός καί στά δύο κυπαρίσσια. Ἡ ρίζα εἶναι ἐκείνη πού, ὅπως λένε οἱ Πατέρες, μεταδίδει τό σπόρο τῆς ζωῆς καί αὐτή ἡ ρίζα εἶναι ἡ καρδιά τῆς Ἐκκλησίας. Εἶναι ἡ καρδιά τῶν ἀνθρώπων πού δονεῖται ἀπό τήν καρδιά τῆς Ἐκκλησίας. Ἐάν δέν ὑπάρχει αὐτή ἡ ρίζα, δέν ὑπάρχει αὐτός ὁ δυναμισμός. Βεβαίως, πάντα ἡ ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μένει ἀνοικτή στόν Διάλογο. Διάλογος (ὅμως) ποτέ δέν σημαίνει ὅτι θά ἀποδεχθῶ ὡς ἀλήθεια τό ψεῦδος. Θά προσφέρω τήν Ἀλήθεια, δέν θά τήν ἐπιβάλλω. Ἔστω κι ἄν μοῦ τό ζητοῦν, ὅπως ζήτησε ὁ Πάπας κατά τήν Σύνοδο τῆς Φερράρας-Φλωρεντίας, ἀλλά ἄν δέν τήν ἀποδεχθοῦν δέν θά εἶμαι μαζί τους. Ἀλλιῶς θά εἶναι μόνοι τους. Γι' αὐτό, νομίζω, ὡς Ἐκκλησία θά δράσει ἔτσι ἡ Ὀρθοδοξία καί ὅσο περνάει ὁ καιρός καί συνειδητοποιεῖ ἡ Ἐκκλησία τόν ἑαυτόν της, ὅτι εἶναι σῶμα ζωντανό, τόσο πιό πολύ θά εἶναι ἀδύνατον αὐτό τό νεκρό σῶμα νά μετάσχει στή ζωή. Χρειάζεται ὁπωσδήποτε μία ἀλλαγή ἀπό τήν Δύση. Ἀπό τήν Ἀνατολή ἄν θά τολμηθεῖ κάτι τέτοιο, θά φέρει καί θά ἔχουμε μεγάλες διαστάσεις καί χωρισμούς καί σχίσματα στήν Ἐκκλησία. Γιατί αὐτούς (σημ.: τούς Παπικούς) δέν τούς ἐνδιαφέρει ἐμεῖς νά πᾶμε σέ αὐτούς, ἀλλά ἐμᾶς μᾶς προβληματίζει. Ἐάν στό πετρέλαιό τους πέσει μία σταγόνα λάδι δικό μας, δέν παθαίνουν τίποτα αὐτοί. Ἄν (ὅμως) στό λάδι μας πέσει μιά σταγόνα ἀπό τό πετρέλειο αὐτῶν, ἐμεῖς παθαίνουμε, δέν μποροῦμε νά τραφοῦμε ἀπό μιά τέτοια μίξη. Εἶναι πολύ σοβαρό τό θέμα ὄντως καί δυστυχῶς ὑπάρχουν σήμερα μερικοί θεολόγοι καί κληρικοί καί λαϊκοί, οἱ οποῖοι ἐργάζονται πρός αὐτή τήν κατεύθυνση. Θέλοντας ὅμως τί; Νά ὑποτάξουν ούσιαστικά τήν Ὀρθοδοξία στόν Παπισμό! Γιατί; Διότι θεώρησαν ὅτι δέν μπορεῖ νά ὑπάρχει ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας, ἄν δέν ὑπάρχει μία κοσμική Ἀρχή, μία ἀνθρώπινη Ἀρχή. Αὐτό εἶναι γιά τήν Ὀρθόδοξη Θεολογία σφάλμα, ὅπως τό καταλαβαίνετε. Ἡ Ἀρχή στήν Ὀρθοδοξία εἶναι ὁ Χριστός. Ἔλεγα σέ κάποιον Ἐπίσκοπο σ' ἕνα Συνέδριο, ὁ ὁποῖος ἔλεγε θέλετε δέν θέλετε ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἐπισκοποκεντρική. Καί τό κέντρο τῆς Ἐκκλησιας εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος. Καί τοῦ ἔκανα μία ἐρώτηση: Σεβασμιώτατε, ἐάν εἶναι ὁ Ἐπίσκοπος τό κέντρο τῆς Ἐκκλησίας, ὁ Χριστός τί εἶναι; Καί πέστε μου, τοῦ λέω, τελικά ποιά εἶναι τά στοιχεῖα ἐκεῖνα τά ὀρθόδοξα, τῆς Παραδόσεώς μας πού ἀποτελοῦν ἄς ποῦμε πηγή ζωῆς, τοῦ Θεοῦ; Ξέρετε τί μοῦ ἀπήντησε; Φεύγει τό ἀεροπλάνο μου καί δέν μπορῶ νά σᾶς ἀπαντήσω. Δέν θέλουμε διάλογο. Εἴτε γιατί καταφρονοῦμε, ἐγώ τί ἤμουν μπροστά σ' αὐτόν τόν Καθηγητή, εἴτε δέν θέλουμε νά μποῦμε σέ μία διαδικασία τσακωμοῦ. Ὁ διάλογος ἔστω κι ἄν ἔχει ἀντιθέσεις στήν Ὀρθοδοξία, ποτέ δέν εἶναι τσακωμός. Κι ὅταν ὁ Ἅγιος Νικόλαος ἔφθασε νά κτυπήσει τόν Ἄρειο, δέν ἦταν τσακωμός. Πραεῖᾳ τῆ φωνῆ καί τῆ χειρί τό ἔκανε αὐτό. Ἀλλά προσέφερε τήν αἴσθηση τῆς Ἀληθείας! Καί φανερώθηκε αὐτό μετά τήν Ἀπόφαση τῆς Συνόδου. Πολλοί ἔρχονται σέ ἀντιθέσεις καί μέ τήν προσπάθεια νά δημιουργηθοῦν τέτοιες Σύνοδοι. Ἐγώ δέν θεωρῶ ὅτι εἶναι κακό νά δημιουργηθοῦν. Ἔστω κι ἄν ὑπάρχουν διαφορές. Καί στό κάτω-κάτω συνεργάζονται μέσα στήν Σύνοδο ἐπειδή ὑπάρχουν διαφορές. Ἄν δέν ὑπῆρχαν διαφορές, γιατί νά συγκροτηθεῖ Σύνοδος; Ὁπότε, ὅποιος θέλει νά παρουσιάσει τή γνώμη του, νά τήν παρουσιάσει μέσα στήν Σύνοδο, κι ἐκεῖ θά γίνει ἡ ζύμωσις κι ἐκεῖ θά φανερωθεῖ ἡ ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας. Ἐκεῖ θά φανερωθοῦν οἱ Ἅγιοι πού θά προβάλλουν τήν Ἀλήθεια, ἐκεῖ θά ὑπάρξουν οἱ ἄνθρωποι πού δέν τήν ἔχουν τήν ἀλήθεια, πού θά πειστοῦν ἀπό αὐτή τήν ἀλήθεια. Καί θά ὑπάρχουν καί ἄνθρωποι πού δέν θά πειστοῦν καί θά χωρίσουν. Αὐτό δέν γίνεται μέσα στήν Ἐκκλησία πάντα; Τό ξένο σῶμα ἀπό τόν ὀργανισμό φεύγει, τό βγάζει ὁ ἰατρός, φεύγει καί ἔξω ἀπό τόν ὀργανισμό, νεκρώνεται ἐκεῖ πού εἶναι. Καί δέν ἀφήνεται νά νεκρώσει (αὐτό) τόν ὀργανισμό. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἐάν τήν δοῦμε μέσα στήν Παράδοσή της, εἶναι Ἐκκλησία ζωῆς, καί δέν ἐκδέχεται θάνατο. Ὁ θάνατος οὐκέτι κυριεύει πάνω στήν Ἐκκλησία. Νά ξέρετε. Γιατί; Διότι εἶναι ὁ Θεός ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ πηγή τῆς ζωῆς, ἡ κεφαλή τῆς ζωῆς καί πού ἀρδεύει ὅλο τό σῶμα καί δέν τό ἀφήνει. Κι ὅποιος θέλει μετέχει σ' αὐτή τή ζωή, ὅποιος δέν θέλει, φεύγει ἀπό αὐτή τή ζωή. Δέν ὑπάρχει περισσότερη ἐλευθερία πουθενά στόν κόσμο, ὅσο ὑπάρχει μέσα στήν Ὀρθοδοξία. Καί εἶναι πρός τιμήν τῆς Ὀρθοδοξίας, αὐτή ἡ ἐλευθερία.»